Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Kownie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
CEE Spring 2024 - Litwa
 
Nie podano opisu zmian
Znacznik: Wycofane
Linia 73: Linia 73:


== Historia ==
== Historia ==
[[Plik:Interjeras, Šančių bažnyčia.JPG|thumb|left|Wnętrze świątyni w 2020 roku]]
[[Szańce]] były w okresie [[Republika Litewska (1918–1940)|Pierwszej Republiki]] gęsto zaludnionym miastem znajdującym się na przedmieściach [[Kowno|Kowna]], które uchodziło za tymczasową stolicę państwa<ref name=":0" />. W 1931 roku liczyły 25&nbsp;tys. mieszkańców<ref name=":0" />.
[[Szańce]] były w okresie [[Republika Litewska (1918–1940)|Pierwszej Republiki]] gęsto zaludnionym miastem znajdującym się na przedmieściach [[Kowno|Kowna]], które uchodziło za tymczasową stolicę państwa<ref name=":0" />. W 1931 roku liczyły 25&nbsp;tys. mieszkańców<ref name=":0" />.


Linia 82: Linia 83:


== Architektura ==
== Architektura ==
[[Plik:Interjeras, Šančių bažnyčia.JPG|thumb|left|Wnętrze świątyni w 2020 roku]]
[[Plik:Šančių bažnyčia, altorius.JPG|thumb|left|Widok na prezbiterium (2020]]
Budynek wzniesiony jest na [[Rzut (budownictwo)|rzucie]] prostokąta<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Kristina Endriukaitytė |tytuł = Kaunas Church of the Most Sacred Heart of Jesus (Survived) |data dostępu = 2024-05-15 |opublikowany = Architektūros ir urbanistikos tyrimų centras |url = https://autc.lt/en/architecture-object/?rt=3&oe=4&id=1497 |język = en}}</ref>. Po obu jego stronach przylegają do niego identyczne [[Zakrystia|zakrystie]] podkreślające masywność bryły świątyni i jej minimalistyczny wygląd zewnętrzny<ref name="rejestr" /><ref name=":0" />. Elewację frontową ([[Fasada|fasadę]]) subtelnie zdobią dwie niewysokie wieże z wąskimi, długimi i prostokątnymi otworami okiennymi. Drzwi wejściowe są kwadratowe. Całość tworzy kompozycję regularnych figur geometrycznych, która dobrze wpasowała się w krajobraz Szańców jako przedmieść stołecznego Kowna<ref name="rejestr" /><ref name=":0" />.
Budynek wzniesiony jest na [[Rzut (budownictwo)|rzucie]] prostokąta<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Kristina Endriukaitytė |tytuł = Kaunas Church of the Most Sacred Heart of Jesus (Survived) |data dostępu = 2024-05-15 |opublikowany = Architektūros ir urbanistikos tyrimų centras |url = https://autc.lt/en/architecture-object/?rt=3&oe=4&id=1497 |język = en}}</ref>. Po obu jego stronach przylegają do niego identyczne [[Zakrystia|zakrystie]] podkreślające masywność bryły świątyni i jej minimalistyczny wygląd zewnętrzny<ref name="rejestr" /><ref name=":0" />. Elewację frontową ([[Fasada|fasadę]]) subtelnie zdobią dwie niewysokie wieże z wąskimi, długimi i prostokątnymi otworami okiennymi. Drzwi wejściowe są kwadratowe. Całość tworzy kompozycję regularnych figur geometrycznych, która dobrze wpasowała się w krajobraz Szańców jako przedmieść stołecznego Kowna<ref name="rejestr" /><ref name=":0" />.



Wersja z 23:49, 15 maj 2024

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Švč. Jėzaus Širdies bažnyčia
39512 z 24 marca 2016[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Fasada świątyni w 2006 roku
Państwo

 Litwa

Okręg

 kowieński

Miejscowość

Kowno (Szańce)

Adres

A. Juozapavičiaus g. 60, 45219 Kaunas

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

kowieńska

Wezwanie

Najświętsze Serce Pana Jezusa

Położenie na mapie Kowna
Mapa konturowa Kowna, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa”
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa”
Ziemia54°52′18,0″N 23°56′18,3″E/54,871667 23,938417
Strona internetowa

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Kownie (lit. Švč. Jėzaus Širdies bažnyčia) – rzymskokatolicka świątynia parafialna wybudowana w latach 1935–1938, reprezentująca styl modernistyczny, znajdująca się w Kownie na Litwie, w dzielnicy Szańce (lit. Šančiai), na prawym brzegu Niemna.

Kościół jest obiektem zabytkowym, wpisanym w 2016 roku do rejestru wartości kulturowych Republiki Litewskiej (lit. Lietuvos Respublikos kultūros vertybių registras) – nr rej 39512[1]. Jako jedna z nielicznych modernistycznych świątyń okresu międzywojennego na Litwie stanowi interesujący i cenny przykład litewskiego dziedzictwa sakralnego[2][1].

Historia

Wnętrze świątyni w 2020 roku

Szańce były w okresie Pierwszej Republiki gęsto zaludnionym miastem znajdującym się na przedmieściach Kowna, które uchodziło za tymczasową stolicę państwa[3]. W 1931 roku liczyły 25 tys. mieszkańców[3].

Mieszkańcy Szańców już na początku XX wieku wskazywali na konieczność budowy katolickiej świątyni. Miejscowy ksiądz msze odprawiał w niewielkiej kaplicy cmentarnej, część ludności udawała się z kolei na nabożeństwa do sąsiedniej parafii karmelitańskiej[3]. Krótko po zakończeniu I wojny światowej tymczasowy kościół funkcjonował w dostosowanym do tego celu magazynie wojskowym Twierdzy Kowno(inne języki)[3].

W 1934 roku z inicjatywy proboszcza Mamertasa Lumbėgo powstał wstępny projekt nowej świątyni autorstwa architekta Algirdasa Šalkauskisa(inne języki)[3]. Budowa rozpoczęła się uroczyście 30 czerwca roku następnego[1]. Wkrótce jednak ze względu na niekonsultowane z Šalkauskisem zmiany w projekcie budowli, nadzór nad budową przejął Adolfas Netyksa(inne języki), który wprowadził również kilka poprawek[1].

Budowę świątyni ukończono w grudniu 1938 roku. 24 grudnia do kościoła przeniesiono Najświętszy Sakrament, zaś dzień później odprawiono w nim pierwszą mszę świętą oraz nadano wezwanie Najświętszego Serca Pana Jezusa[1].

Architektura

Widok na prezbiterium (2020

Budynek wzniesiony jest na rzucie prostokąta[3]. Po obu jego stronach przylegają do niego identyczne zakrystie podkreślające masywność bryły świątyni i jej minimalistyczny wygląd zewnętrzny[1][3]. Elewację frontową (fasadę) subtelnie zdobią dwie niewysokie wieże z wąskimi, długimi i prostokątnymi otworami okiennymi. Drzwi wejściowe są kwadratowe. Całość tworzy kompozycję regularnych figur geometrycznych, która dobrze wpasowała się w krajobraz Szańców jako przedmieść stołecznego Kowna[1][3].

Przy wznoszeniu kościoła zastosowano nowoczesną na owe czasy konstrukcję żelbetową[3][2]. Z tego materiału wykonano łuki nośne oraz konstrukcję dachu[2]. Tworzy ją cienkościenna żelbetowa struktura szkieletowa ze 121 rombowymi kasetonami[1].

Wewnątrz świątyni wyróżnia się wykonany przez Liudasa Truikysa(inne języki) fresk Anioły (lit. Angelai), który zdobi łuk tęczowy[2], a także witraże Józef (lit. Juozapas) i Św. Kazimierz (lit. Šv. Kazimieras) autorstwa Stasysa Ušinskasa(inne języki)[3][1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Šv. Jėzaus Širdies (Šančių) bažnyčia – išsamus aprašymas. [w:] Lietuvos Respublikos kultūros vertybių registras [on-line]. [dostęp 2024-05-15]. (lit.).
  2. a b c d e Sacred Heart of Jesus church in Šančiai [online], visit.kaunas.lt [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  3. a b c d e f g h i j Kristina Endriukaitytė, Kaunas Church of the Most Sacred Heart of Jesus (Survived) [online], Architektūros ir urbanistikos tyrimų centras [dostęp 2024-05-15] (ang.).