Romualdas Marcinkus
Data i miejsce urodzenia | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 marca 1944 | ||||||||||||||||
Pozycja | |||||||||||||||||
Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Kariera trenerska | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Odznaczenia | |||||||||||||||||
Romualdas Marcinkus (ur. 9 lipca?/22 lipca 1907 w Jurbarkas, w guberni kowieńskiej, Imperium Rosyjskie, zginął 29 marca 1944 w lesie obok Pruśc, Gdańsk-Prusy Zachodnie, III Rzesza) – litewski pilot wojskowy, piłkarz, grający na pozycji pomocnika, trener piłkarski.
Kariera piłkarska[edytuj | edytuj kod]
Kariera klubowa[edytuj | edytuj kod]
W 1927 roku rozpoczął karierę piłkarską w klubie LFLS Kowno. W 1936 występował w Kovas Kowno. Potem powrócił do LFLS Kowno, gdzie zakończył karierę w roku 1938.
Kariera reprezentacyjna[edytuj | edytuj kod]
W latach 1927-1938 bronił barw reprezentację Litwy[1]. 30 razy był na boisku kapitanem drużyny.
Kariera trenerska[edytuj | edytuj kod]
Będąc piłkarzem narodowej drużyny prowadził reprezentację Litwy w latach 1932, 1935–1936 i 1938.
Kariera wojskowa[edytuj | edytuj kod]
W 1926 Romualdas Marcinkus został kursantem Narodowej Akademii Oficerskiej, którą ukończył trzy lata później i został awansowany na podporucznika Wojsk Lądowych. W 1932 roku rozpoczął naukę w Oficerskiej Szkole Lotnictwa. Po zakończeniu szkoły został mianowany na stanowisko drugiego pilota. Dwa lata później, pilot wziął udział w transeuropejskim przelocie, podczas którego litewscy piloci odwiedzili 12 stolic europejskich.
Po okupacji Litwy przez wojska radzieckie w 1940 roku wyemigrował do Francji, gdzie kontynuował karierę jako pilot wojskowy. Po upadku Francji pilot na małej łodzi przeniósł się na Maltę, a później dołączył do Royal Air Force w Wielkiej Brytanii, w składzie których był jedynym Litwinem[2]. Wiadomo jest, że przy przechwytywaniu niemieckich bombowców nocnych zestrzelił co najmniej jeden samolot Luftwaffe. 12 lutego 1942 przy ataku brytyjskiego lotnictwa na niemiecki pancernik "Scharnhorst" litewski pilot został zestrzelony i wzięty do niewoli. Będąc w obozie jenieckim Stalag Luft III, Romualdas Marcinkus został aktywnym członkiem tajnej organizacji, która w nocy z 24 na 25 marca 1944 dokonała ucieczki z obozu. Kilka dni po ucieczce litewski pilot został pojmany i razem 49 innymi członkami ucieczki został rozstrzelany z osobistego rozkazu Hitlera[3].
Masowa ucieczka jeńców wojennych, w których brał udział Marcinkus, była podstawą fabuły amerykańskiego filmu "Wielka ucieczka" z 1963 roku.
Sukcesy i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Sukcesy piłkarskie i trenerskie[edytuj | edytuj kod]
- Łotwa
- mistrz Baltic Cup: 1930, 1935
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina[4]
- Gwiazda za Wojnę 1939–1945[4]
- Gwiazda Lotniczych Załóg w Europie[4]
- Medal Wojny 1939–1945[4]
- Mentioned in Despatches[4]
- Krzyż Kawalerski Order Korony Włoch[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kapitonas Romualdas Marcinkus - tarpukario futbolo legenda. KAM. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-08)].
- ↑ МАРЦИНКУС (MARCINKUS) Ромуальдас. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-10)].
- ↑ Gražina Sviderskytė, The Hurricane Captain
- ↑ a b c d e f Marcinkus, Romualdas [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-09-03] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Romualdas Marcinkus w bazie National Football Teams (ang.)
- Profil na Eu-football (ang.)
- Profil na Worldfootball (ang.)
- Litewscy piloci wojskowi
- Litewscy trenerzy piłkarscy
- Selekcjonerzy reprezentacji Litwy w piłce nożnej mężczyzn
- Odznaczeni Orderem Wielkiego Księcia Giedymina
- Odznaczeni Gwiazdą za Wojnę 1939–45
- Odznaczeni Gwiazdą Lotniczych Załóg w Europie
- Odznaczeni Medalem Wojny 1939–1945
- Urodzeni w 1907
- Zmarli w 1944
- Ludzie urodzeni w Jurborku
- Jeńcy Stalagu Luft III w Żaganiu
- Odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Reprezentanci Litwy w piłce nożnej