Portal:Kultura

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kultura w polskojęzycznej Wikipedii

W tym portalu, mimo, że do kultury materialnej można zaliczyć także technikę, a w szerszym ujęciu cały dorobek ludzkości, zdecydowaliśmy się na prezentację zagadnień związanych głównie z kulturą symboliczną. Niektóre obszary wiedzy (np. dotyczącej teatru) są jeszcze w Wikipedii ubogie, z tego względu zachęcamy do ich rozwijania. W tej chwili są tu wyeksponowane te dziedziny, które najbardziej zostały rozwinięte przez internautów. Jeżeli uważasz, że brakuje jakiejś dziedziny wiedzy, albo chciałbyś pomóc w opiece nad którymś z portali, zapraszamy na stronę dyskusji.

Po prawej stronie znajdują się kategorie poszczególnych dziedzin wiedzy. Zaprezentowane zostały też wyróżnione, głównie ze względu na jakość, artykuły oraz ilustracje.

Będziemy wdzięczni za Twoją pomoc, szanowny czytelniku, w rozwijaniu haseł związanych z poniżej przedstawionymi naukami. Przy każdej z nich zamieściliśmy odpowiednie strony odnoszące się do współpracy. Zapraszamy także do wikiprojektów.

  Sztuka
Wyróżniony artykuł Wyróżniona ilustracja

Azulejo – cienkie ceramiczne płytki, najczęściej kwadratowe, pokryte nieprzepuszczalnym i błyszczącym szkliwem. Powierzchnia azulejo jest jedno lub wielokolorowa, gładka lub z fakturą. Płytek azulejo używano jako elementów mozaik składających się z wielu, czasem ponad kilku tysięcy elementów, pokrywających całe ściany, oraz jako oddzielnych kompozycji dekoracyjnych. Motywy wykonywane z azulejo miały postać scen historycznych, mitologicznych, ikonografii religijnej, oraz całej gamy elementów dekoracyjnych zarówno geometrycznych jak i roślinnych.


Witraż w kościele św. Barbary, Kutná Hora
Witraż w kościele św. Barbary w miejscowości Kutná Hora upamiętniający wizytę Franciszka Józefa I w 1905

Polecamy artykuły:


Zapraszamy do współpracy:

      Najnowsze artykuły
Kategorie

Hasła podstawowe z dziedziny sztuki

  Literatura
Wyróżniony artykuł Wybrana grafika

Hobbit, czyli tam i z powrotem (ang. The Hobbit or There and Back Again) − powieść fantasy dla dzieci autorstwa J.R.R. Tolkiena. Została wydana 21 września 1937 roku.

Opowiada o wyprawie podjętej przez krasnoludów tworzących kompanię Thorina i towarzyszącego im hobbita nazwiskiem Bilbo Baggins do zajmowanej przez smoka Smauga Samotnej Góry w celu odzyskania zagarniętych skarbów i dawnej siedziby krasnoludów. Po drodze, w jaskini Golluma, Bilbo Baggins znajduje pierścień, który daje mu moc bycia niewidzialnym.

Po wydaniu powieść szybko zyskała uznanie czytelników. Wydawca poprosił autora o kontynuację zdarzeń, która ostatecznie ukazała się jako Władca Pierścieni.

Zarówno Hobbit, jak i Władca Pierścieni powstały pod wpływem staroskandynawskich legend, którymi zajmował się Tolkien. Inspiracją podczas prac nad książką były między innymi islandzka Edda starsza, postać boga Radogosta, baśń o Królewnie Śnieżce czy historia narodu żydowskiego.

=C.S. Lewis
=C.S. Lewis

Rzeźba C.S. Lewisa w Belfaście, rodzinnym mieście pisarza


Polecamy artykuły:

    Medalowe artykuły: Stanisław Moskal (ur. 1935) · literatura szwedzkojęzyczna · Lolita · Arrakis (Diuna) · Giacomo Casanova · Victor Hugo · William Shakespeare · Antoni Lange · Leconte de Lisle · Henry Wadsworth Longfellow · Melchior Wańkowicz · Rudyard Kipling · Bjørnstjerne Bjørnson
    Dobre artykuły:
Wergiliusz · Piotr Starkowiecki · Weronika Rosati · Hobbit, czyli tam i z powrotem · Ferenc Molnár · Przegląd dzieł Williama Shakespeare’a · Sonety Williama Shakespeare’a · W poszukiwaniu straconego czasu · Bestia ludzka · Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego · Nędznicy · Pateryk Kijowsko-Pieczerski · Dzwony Bazylei · Pasażerowie z dyliżansu · Rok dziewięćdziesiąty trzeci · Oryginał Laury · Lawon Barszczeuski · Hella (Mistrz i Małgorzata) · Zabójstwo przy Rue Morgue · Nortowie · Statek śmierci · Dziennik Anny Frank · Nautilus (fikcyjny okręt) · Space Science Fiction Magazine · Władysław Szlengel · Teodor Prodrom · Sully Prudhomme · Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej (esej) · Stanisław Lem · Słońce też wschodzi · Sławamir Adamowicz · Sejm ptasi · Nautilus (fikcyjny okręt) · Sąd polubowny (komedia Menandra) · Natalla Babina · Odludek albo mizantrop · Menander · Matteo Maria Boiardo · Markijan Szaszkewycz · Literatura bizantyńska za panowania dynastii heraklijskiej 610-717 · Literatura bizantyńska epoki Laskarysów i Paleologów (1204–1453) · Literatura bizantyńska epoki Komnenów i Angelosów (1081-1204) · Literatura bizantyńska epoki justyniańskiej 527-610 · Lawon Barszczeuski · Kakashi Hatake · Jan Malalas · Gustav Wied · Górski wieniec · Fabijan Szantyr · Ernest Hemingway · Chrétien de Troyes · Agatiasz Scholastyk · John Ronald Reuel Tolkien · Galadriela · Rivendell · Ustrój polityczny Aten (Arystoteles)


Zapraszamy do współpracy:

      Najnowsze artykuły
Kategorie

Hasła podstawowe z dziedziny literatury


Portale związane z literaturą: Komiks · Śródziemie · William Szekspir · Bibliologia

  Muzyka
Wybrany wyróżniony artykuł Wybrana grafika

Wybrany wyróżniony artykuł

Margaret, także Gaja Hornby lub Maggie, właściwie Małgorzata Jamroży (ur. 30 czerwca 1991 w Stargardzie Szczecińskim) – polska piosenkarka, kompozytorka i autorka tekstów piosenek, z wykształcenia projektantka mody. Od 2020 właścicielka wytwórni płytowej Gaja Hornby Records.

Zadebiutowała na rynku fonograficznym w 2013 minialbumem All I Need. EP-ka promowana była przez singel „Thank You Very Much”, który notowany był na oficjalnych listach sprzedaży w Austrii, Niemczech i we Włoszech. Piosenka była także trzecim najlepiej sprzedającym się utworem w Polsce w 2013, za co ZPAV przyznał wokalistce wyróżnienie Cyfrowej Piosenki Roku.

Laureatka wielu nagród muzycznych, takich jak MTV Europe Music Awards, Kids’ Choice Awards, Eska Music Awards czy SuperJedynki. Zdobyła też wiele nominacji, m.in. do Fryderyków, Wiktorów i Telekamer.

Wybrana grafika

Polecamy artykuły:


Zapraszamy do współpracy:

Portale muzyczne: Hip-hop · Metal · Eurowizja · Rock · Chopin

      Najnowsze artykuły
Kategorie
  Film
Wyróżniony artykuł Wybrana ilustracja

Radziecka szkoła montażu (również awangarda radziecka) – nurt kinematografii i teorii filmu, który ukształtował się w Związku Radzieckim w drugiej połowie lat 20. XX wieku, od założenia państwowej wytwórni Sowkino w roku 1925 i trwał do roku 1933, kiedy władze radzieckie stopniowo wprowadziły estetyki socrealizmu.

Twórcy szkoły montażu (skupieni głównie wokół grup takich jak Proletkult czy Lewy Front Sztuki) byli często aktywnymi teoretykami filmu czy ogólnie teoretykami sztuki. Pomimo pewnych rozbieżności w ich poglądach, najogólniejszym stawianym przez nich założeniem było podkreślenie roli montażu filmowego, który uważali za podstawę kinematografii i najmocniej wpływający na emocje widza środek wyrazu. Jako teoretycy-praktycy doszli do takich konkluzji poprzez wyciąganie wniosków ze swoich własnych filmów, liczne eksperymenty (patrz: efekt Kuleszowa), a także badania analityczne nad filmem, teatrem i literaturą, sięgające do kultury amerykańskiej, a nawet japońskiej.

Pomimo ewidentnie propagandowej tematyki większości filmów radzieckiej szkoły montażu, ruch ten zaliczany jest pod względem formalnym do awangardy. Jego twórcy byli cenieni za nowatorstwo i poszukiwania artystyczne. Ideą i estetyką filmy szkoły montażu czerpały inspiracje z futuryzmu i konstruktywizmu, francuskiego impresjonizmu filmowego, niemieckiego ekspresjonizmu, a także impresjonizmu w sztukach plastycznych. Pod względem ilościowym nie był to dominujący trend radzieckiego kina, jednak wywarł wyraźny wpływ na kinematografię całej Europy.

Do najważniejszych przedstawicieli radzieckiej szkoły montażu zaliczają się Lew Kuleszow, Wsiewołod Pudowkin, Siergiej Eisenstein, Dziga Wiertow, Grigorij Kozincew, Leonid Trauberg, Aleksandr Dowżenko. Za najbardziej znane filmy kojarzone z tym nurtem można uznać trylogię Strajk, Pancernik Potiomkin i Październik Eisensteina, Ziemię Dowżenki, Matkę Pudowkina, Człowieka z kamerą Wiertowa.

Louis de Funes grający rolę żandarma Ludovica Cruchota we francuskim filmie komediowym, fantastycznonaukowym pt. Żandarm i kosmici w 1978 roku. Zdjęcie z prac nad realizacją filmu w Saint Tropez z 1978 roku

Polecamy artykuły:

    Listy na medal: Zaginione odcinki serialu Doktor Who · Medalowe artykuły: American Horror Story: Roanoke · Andrzej Wajda · Ant-Man (film) · Audrey Hepburn · Avengers: Koniec gry · Chciwość (film 1924) · Gary Cooper · Gregory Peck · If Day · Iron Man (film) · Iron Man 2 · Jack Warner · Judy Garland · Lana Turner · M.G. Ramachandran · Mohanlal · Popiół i diament (film) · Sharon Tate · Sherlock Holmes Baffled · Spider-Man: Homecoming · Spider-Man: Daleko od domu · Zakazane piosenki · Ziemia obiecana (film 1974)
    Dobre artykuły: Aeroskop · Agnieszka Włodarczyk · Alfred Hitchcock · Amator (film 1979) · Andrzej Munk · Ava Gardner · Barwy ochronne · Carole Lombard · Christoph Clark · Black Maria · Carey Mulligan · Clark Gable · Danuta Szaflarska · Django (film 1966) · Django (film 2012) · Doktor Who - seria 8 (2014) · Elżbieta Czyżewska · Faraon (film) · Film dokumentalny · Hell Comes to Quahog · Humphrey Bogart · Ida (film) · James Cagney · James Stewart · Jerzy Hoffman · Jestem legendą · John Cena · Judith Barsi · Kanał · Katalin Karády · Kinematografia polska · Krótki film o zabijaniu · Krzysztof Kieślowski · Lee J. Cobb · Lista postaci serialu Dom dla zmyślonych przyjaciół pani Foster · Lokator (film 1927) · Louis de Funes · Łatwa cnota · Marilyn Monroe · Michael Caine · Miś (film) · Monica Z · Nowa Fala (kino francuskie) · Nóż w wodzie · Ola Lilith · Opowieść wigilijna (Doktor Who) · Orzeł z gór · Panny z Wilka (film) · Pociąg (film 1959) · Podwójne życie Weroniki · Pokolenie · Potop (film 1974) · Przypadek (film) · Rachel McAdams · Radziecka szkoła montażu · Rękopis znaleziony w Saragossie (film) · Ring (film 1927) · Rocco Siffredi · Róża (film 2011) · Rzymskie wakacje · Samantha Reed Smith · Sanatorium pod Klepsydrą (film) · Sergio Leone · Spaghetti western · Steve Holmes · The Judy Garland Show · Urząd (film) · Urzeczona · Weronika Rosati · Więźniowie wyobraźni · Willi Münzenberg · Wojciech Jerzy Has · Wszystko na sprzedaż · Z punktu widzenia nocnego portiera · Zawrót głowy · Vivien Leigh · William B. Davis · Z punktu widzenia nocnego portiera · Zezowate szczęście · Złoty wiek (film 1930) · Zofia Nakoneczna


Zapraszamy do współpracy:

Portale filmowe: Gwiezdne wojny · Seriale animowane

      Najnowsze artykuły
Kategorie
  Fantastyka
Wyróżniony artykuł Wybrana ilustracja
The Elder Scrolls IV: Shivering Isles – największe oficjalne rozszerzenie do komputerowej gry fabularnej The Elder Scrolls IV: Oblivion. Dodatek został zapowiedziany 18 stycznia 2007 roku na platformy Xbox 360 i Microsoft Windows. Ogłoszono wtedy, że dodatek będzie dystrybuowany drogą cyfrową przez Xbox Live Marketplace i Steam. Za jego produkcję odpowiedzialne było studio Bethesda Softworks, które wydało grę wspólnie z 2K Games. Dodatek miał swoją premierę 26 marca 2007 roku w wersji na konsolę Xbox 360 oraz 27 marca 2007 roku na platformę Microsoft Windows zarówno w wersji cyfrowej, jak i pudełkowej. Akcja Shivering Isles (ang. Drżące Wyspy) rozgrywa się na tytułowych wyspach rządzonych przez deadrycznego księcia obłędu Sheogoratha. Gracz zostaje pomocnikiem Sheogoratha i wspólnie z nim próbuje pokonać deadrycznego księcia ładu Jyggalaga. W ten sposób zapobiega planom zniszczenia wysp.


Rysunek Opuszczając operę w roku 2000, autorstwa Alberta Robidy ukazująca futurystyczną wizję podróży samolotem nad Paryżem w roku 2000


Polecamy artykuły:

    Medalowe artykuły: American Horror Story: Roanoke · Ant-Man (film) · Antoni Lange · Arrakis (Diuna) · Avengers: Koniec gry · Chrono Trigger · Doktor Strange · Half-Life 2 · Ico · Iron Man · Iron Man 2 · Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów · Lista postaci serialu Dom dla zmyślonych przyjaciół pani Foster · Mirror’s Edge · Rewrite (gra komputerowa) · Rudyard Kipling · Spider-Man: Homecoming · Spider-Man: Daleko od domu · Strażnicy Galaktyki (film) · Strażnicy Galaktyki vol. 2 · Thor · Thor: Mroczny świat · Thor: Ragnarok · Victor Hugo · Wiedźmin · William Shakespeare · WandaVision
    Dobre artykuły: Alone in the Dark · Batman (film 1989) · Beyond Good & Evil · Hobbit, czyli tam i z powrotem · Nortowie · John Ronald Reuel Tolkien · Galadriela · Rivendell · Amnesia: Mroczny obłęd · Another World · BioShock · Call of Duty: Ghosts · Day of the Tentacle · Doktor Who - seria 8 (2014) · Doktor Who – seria 10 (2017) · Dom dla zmyślonych przyjaciół pani Foster · Dragon Age: Początek · Far Cry 3: Blood Dragon · Half-Life · Half-Life: Blue Shift · Half-Life: Opposing Force · Hearthstone · Icewind Dale II · Jedenasty Doktor · Jestem legendą · Kakashi Hatake · Kroniki Riddicka: Ucieczka z Butcher Bay · Little Big Adventure · Neverwinter Nights · Observer · Opowieść wigilijna (Doktor Who) · Peter Jackson’s King Kong · Podróż (gra komputerowa) · Podwójne życie Weroniki · Rayman · Rayman 2: The Great Escape · Rękopis znaleziony w Saragossie (film) · Sanatorium pod Klepsydrą (film) · Space Invaders · Space Science Fiction Magazine · Stanisław Lem · StarCraft: Ghost · Star Wars: Knights of the Old Republic · The Elder Scrolls IV: Shivering Isles · Wiedźmin 2: Zabójcy królów · Więźniowie wyobraźni · Wolfenstein: The New Order
   


Zapraszamy do współpracy:

      Najnowsze artykuły
Kategorie

Hasła podstawowe z dziedziny fantastyki


Portale związane z fantastyką:
Gwiezdne wojny · Gry fabularne · Fantasy · Śródziemie

  Gry komputerowe
Wyróżnione artykuły


Zapraszamy do współpracy w wikiprojekcie Gry komputerowe:

      Nowe artykuły z ostatnich 30 dni
Kategorie