Poecilus szepligetii
| Poecilus szepligetii | |||||
| (Csiki, 1908) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Nadplemię | |||||
| Plemię | |||||
| Podplemię | |||||
| Rodzaj | |||||
| Podrodzaj | |||||
| Gatunek |
Poecilus (Poecilus) szepligetii | ||||
| |||||
Poecilus szepligetii – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1908 roku przez Ernő Csikiego pod nazwą Pterostichus szepligetii[1]. Wyróżnia się w jego obrębie dwa podgatunki[2][3]:
- Poecilus szepligetii havelkai Kult, 1949
- Poecilus szepligetii szepligetii Csiki, 1908
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 9,5[4] do 13,4 mm[5], ubarwionym czarno z czerwonomiedzianym połyskiem na pokrywach, a czasem także z niebieskofioletowym lub zielonym połyskiem metalicznym na przedpleczu[4] lub z całym wierzchem metalicznie zielonym czy miedzistym[5]. Czułki mają człony od pierwszego do trzeciego zaopatrzone w ostre kile[5][4], a barwa pierwszego jest częściowo czerwonobrązowa[5]. Przedplecze jest duże, poprzecznie czworokąte[5][4], bardzo słabo ku tyłowi zwężone, o rozwartych i zaokrąglonych kątach tylnych oraz bardzo wąskich i na całej długości równie szerokich bruzdach wzdłuż krawędzi bocznych[4], które to krawędzie są wypukłe w części przedniej i niemal proste w tylnej. Na jego powierzchni występują dwie pary dobrze odciśniętych, podłużnych dołków przypodstawowych, z których zewnętrzne mają mniej lub bardziej owalny zarys[4]. Podstawa przedplecza jest przynajmniej tak szeroka jak nasada pokryw. Pokrywy mają wyraźne ząbki w kątach barkowych. Para chetoporów (punktów szczecinkowych) przytarczkowych występuje zawsze. Na międzyrzędzie trzecim występuje od dwóch do czterech (zwykle trzy) chetoporów, zwykle umieszczonych blisko trzeciego rzędu. Skrzydła tylnej pary są skrócone[5]. Rzędy pokryw są u podgatunku nominatywnego niewyraźnie punktowane[4], a u P. s. havelkai całkowicie pozbawione punktowania[5][4]. Odnóża cechują się stopami ze szczecinkami na spodzie ostatniego członu[4].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek palearktyczny. Podgatunek nominatywny znany jest z Ukrainy, Rumunii, południowoeuropejskiej i zachodniosyberyjskiej części Rosji oraz Kazachstanu[6][3]. P. s. havelkai jest endemitem Słowacji[7][3], bardzo rzadko spotykanym, występującym wyłącznie w Karpatach Zachodnich na rzędnych powyżej 800 m n.p.m., na zachód dochodzącym do Wielkiej Fatry, zasiedlającym nasłonecznione pastwiska i przesieki[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ E. Csiki: Magyarország bogarfaunaja. I. Kötet. Altalános resz. Adephaga: I. Caraboidea. Cicindelidae, Carabidae, Hygrobiidae, Haliplidae, Dytiscidae, Gyrinidae es Rhysodidae. Budapest: Magyar Nemzeti Múzeum, 1908, s. 377.
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus (Poecilus) szepligetii (Csiki, 1908), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-22].
- ↑ a b c Y. Bousquet, Pterostichini, [w:] Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume I. Archostemata - Myxophaga - Adephaga, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2003, s. 479-485, ISBN 87-88757-73-0.
- ↑ a b c d e f g h i Von Arved Lompe: Gattung: Poecilus Bonnelli 1810. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-22].
- ↑ a b c d e f g h Karel Hůrka: Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Zlin: Kabourek, 1996, s. 36-44, 248-256.
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus szepligetii szepligetii (Csiki, 1908), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus szepligetii havelkai (Kult, 1949), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-22].