Pachnephorus pilosus
| Pachnephorus pilosus | |||
| (Rossi, 1790) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Pachnephorus s.str. | ||
| Gatunek |
Pachnephorus (Pachnephorus) pilosus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Pachnephorus pilosus – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny szczerotków. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1790 roku przez Pietra Rossiego pod nazwą Cryptocephalus pilosus. W 1797 roku Georg Wolfgang Franz Panzer opisał go niezależnie jako Cryptocephalus aeneus i pod tą nazwą wyznaczony został w 1836 roku przez Auguste’a Chevrolata gatunkiem typowym rodzaju Pachnephorus[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o podługowatym, prawie walcowatym ciele długości od 2,5 do 3,6 mm. Głowa, przedplecze i pokrywy są czarnomosiężne i porośnięte rzadkimi łuseczkami, a pokrywy ponadto gęstym i delikatnym owłosieniem. Czułki są w połowie bliższej czerwonawe, a w części odsiebnej smoliście czarne. Stosunkowo szerokie przedplecze ma zaokrąglone boki i całą powierzchnię punktowaną równomiernie. Punktowanie wtórne na międzyrzędach pokryw jest gęste i nieregularnie rozmieszczone. Kolor odnóży jest brunatnoczarny do czarnego. Golenie pary środkowej i tylnej mają niewielki ząbek na szczycie zewnętrznej krawędzi[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten zasiedla stanowiska piaszczyste porośnięte niską roślinnością oraz nasłonecznione stoki[3]. Larwy są wąskimi oligofagami astrowatych, żerującymi na korzeniach (ryzofagia). Wśród ich roślin żywicielskich wymieniane są oman łąkowy, oman wierzbolistny, Inula helvetica i płesznik czerwonkowy[4].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii oraz europejskich części Rosji i Turcji, w Azji zaś z syberyjskiej części Rosji, anatolijskiej części Turcji oraz Azerbejdżanu[1]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako gatunek krytycznie zagrożony wymarciem (CR)[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 6. Chrysomeloidea, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2010, s. 352, ISBN 978-87-88757-84-2.
- ↑ Andrzej Warchałowski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 94 Stonkowate - Chrysomelidae. Część ogólna i podrodziny Donaciinae, Orsodacninae, Criocerinae, Clytrinae, Cryptocephalinae, Lamprosomatidae, Eumolpinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1971, s. 102.
- ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1990.
- ↑ W.N. Ellis: Pachnephorus pilosus (Rossi, 1790). [dostęp 2024-05-17].
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.