Karol Czarnecki (oficer)
major saperów | |
Data i miejsce urodzenia |
17 października 1893 |
---|---|
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1939 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca batalionu |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-bolszewicka |
Odznaczenia | |
Karol Marian Czarnecki h. Prus (ur. 17 października 1893 w Brzózie Stadnickiej, zm. ?) – major saperów inżynier Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Brzózie Stadnickiej, w rodzinie Alfreda Ludomira i Marii[1] . Ukończył cesarską i królewską Wojskową Akademię Techniczną w Mödling pod Wiedniem. W czasie I wojny światowej walczył w cesarskiej i królewskiej armii na froncie galicyjskim i włoskim. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1915. Do 1917 jego oddziałem macierzystym był batalion saperów nr 1[2][3], a następnie batalion saperów nr 49[4].
Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. W 1919 wziął udział w obronie Lwowa i ofensywie w Małopolsce Wschodniej. Z dniem 12 czerwca 1919 został przeniesiony z V batalionu saperów do Inspektoratu Inżynierii i Saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych[5]. Był wówczas porucznikiem[6]. W 1920 zorganizował kompanię żeglugi śródlądowej, pomagając przeprawiać oddziały Wojska Polskiego na przedmościu Warszawy[7]. W czasie wojny z bolszewikami w jako dowódca kompanii, następnie po reorganizacji saperów służył w 5 pułku saperów w Krakowie w XXI Górskim batalionie saperów, pełniąc obowiązki dowódcy batalionu[8][9][10]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 dniem czerwca 1919 i 6. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[9]. Oficer nadetatowy 5 pułku saperów odkomenderowany w 1923 do Szefostwa Inżynierii i Saperów Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[11]. 31 marca 1924 awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 5. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[12] (w marcu 1939, w tym samym stopniu i starszeństwie, zajmował 1. lokatę w korpusie oficerów saperów, grupa liniowa[13]). Po 1926 został przeniesiony do Departamentu Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[14]. W sierpniu 1929 został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie na stanowisko dyrektora nauk[15][16]. W grudniu 1932 został przeniesiony do 3 batalionu saperów w Wilnie na stanowisko dowódcy batalionu[17]. Z dniem 26 maja 1936 został przeniesiony z Rezerwy Personalnej Oficerów przy Wydziale IIIa Sztabu Głównego do składu osobowego inspektora armii generała dywizji Kazimierza Sosnkowskiego na stanowisko kierownika studiów[18]. Od 1936 do kwietnia 1938 dyrektor nauk Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie. W latach 1938–1939 pozostawał w rezerwie personalnej oficerów przy Inspektorze Saperów z przydziałem do sztabu inspektora armii na („na odcinku Wołyń”) gen. dyw. Stanisława Burhardt-Bukackiego na stanowisko wykonawcy studiów [19].
W kampanii wrześniowej 1939 na stanowisku oficera saperów w Dowództwie Saperów Armii „Warszawa”[20]. Po kapitulacji Warszawy trafił do niewoli niemieckiej. Przebywał w Oflagu IV B Königstein, a od 5 czerwca 1940 w Oflagu VII A Murnau[1] .
12 października 1937 zawarł związek małżeński z Marią Stanisławą z Górnickich Augustynowiczową wyznania ewangelicko-reformowanego[21].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (29 września 1939 odznaczony przez dowódcę Armii „Łódź” i „Warszawa”)[20]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie[22][23], po raz pierwszy w 1921[24])
- Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930)[25]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Order Korony Żelaznej III kl. z dekoracją wojenną i mieczami (Austro-Węgry)[26]
- Krzyż Zasługi Wojskowej III kl. z dekoracją wojenną i mieczami (Austro-Węgry)[26]
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Zatory lodowe i zaspy śnieżne : praktyczne sposoby zwalczania. Toruń: nakładem i czcionkami Pomorskiej Drukarni Rolniczej, 1927.[27]
- Podziemne roboty fortyfikacyjne w gruntach ciężkich. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1928[28].
W latach 30. publikował artykuły w miesięczniku naukowo-informacyjnym wojsk technicznych „Przegląd Wojskowo-Techniczny”.
Był encyklopedystą. Został wymieniony w gronie edytorów ośmiotomowej Encyklopedii wojskowej wydanej w latach 1931–1939 gdzie zredagował hasła związane z robotami podziemnymi i wojną minową[29] .
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Straty ↓.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1916 ↓, s. 101, 837, tu jako Karl Csarnecki de Prus.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1917 ↓, s. 106, 1141.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 147, 1459.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2303.
- ↑ Wolski 1931 ↓, s. 6.
- ↑ „Rocznik VIII kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Saperów” s. 74.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 341.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 231.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 882, 907.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 806.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 170.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 243.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 582, 592.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 300.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 822.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 424.
- ↑ Rozkaz wewnętrzny Nr 30 GISZ z 9 czerwca 1936 roku, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1/106, s. 1.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 418, 427.
- ↑ a b Rómmel 1958 ↓, s. 378.
- ↑ Rozkaz wewnętrzny Nr 68 GISZ z 29 października 1937 roku, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1/106, s. 2.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 582.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 248.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 23 listopada 1921 roku, s. 1554.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ a b Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1459.
- ↑ Karol Czarnecki , Zatory lodowe i zaspy śnieżne : praktyczne sposoby zwalczania, Toruń: Pomorska Druk. Rolnicza, 1927 .
- ↑ Karol Czarnecki , Podziemne roboty fortyfikacyjne w gruntach ciężkich, Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1928 .
- ↑ Laskowski 1931 ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- „Rocznik VIII kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Saperów”, Modlin 1930
- Otton Laskowski: Encyklopedia wojskowa. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, 1931.
- Juliusz Rómmel: Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1958.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Mieczysław Wolski: Zarys historji wojennej 5-go Pułku Saperów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1931, seria: Zarys historii wojennej formacji polskich 1918–1920.
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2019-11-01].
- Absolwenci Technicznej Akademii Wojskowej
- Jeńcy Oflagu VII A Murnau
- Majorowie saperów II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojskowej
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Żelaznej
- Polscy encyklopedyści
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1893
- Dowódcy 3 Pułku Saperów Wileńskich
- Oficerowie 5 Pułku (batalionu) Saperów (II RP)
- Oficerowie Centrum Wyszkolenia Saperów