Kaplica św. Anny na Rogu w Zaworach

Kaplica św. Anny na Rogu w Zaworach koło Chełmska Śl.

kaplica wotywna
widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Chełmsko Śląskie
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Świętej Rodziny w Chełmsku Śląskim
Wezwanie	Św. Anny
Wspomnienie liturgiczne	26 lipca
Historia Data rozpoczęcia budowy początkowo kapliczka 1699, wybudowana w 1722, później restaurowana wielokrotnie, ostateczny kształt z 1890 Data poświęcenia 5 lipca 1998 Aktualne przeznaczenie kaplica filialna Fundator Cystersi z Krzeszowa
Dane świątyni Styl barok Architekt Michał Jentsch z Jawiszowa Świątynia • materiał bud. • kamień i cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 3 prawy - bł. Karolina Kózkówna, lewy - św. Józef z Dzieciątkiem Jezus Liczba naw 3
Położenie na mapie gminy Lubawka Kaplica św. Anny
Położenie na mapie Polski Kaplica św. Anny
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kaplica św. Anny
Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego Kaplica św. Anny
50°40′24,1″N 16°05′25,5″E

Kaplica św. Anny (przed 1945 niem. St. Anna Kapelle, Annen Kapelle) – rzymskokatolicki kościół wotywny parafii Świętej Rodziny w Chełmsku Śląskim wzniesiony na górze Róg w Zaworach w diecezji legnickiej.

Położenie

Znajduje się w południowo-zachodniej Polsce, w północnej części Gór Stołowych w Sudetach Środkowych w paśmie Zaworów na zachodnim zboczu góry Róg na wysokości 575 m n.p.m. w odległości 1,5 km od Chełmska Śląskiego.

Opis

Nawa główna z prezbiterium

Barokowa kaplica, z wydzielonym prezbiterium z 1785 r. Budynek prostokątny z kamienia i cegły, jednonawowy, na osi nawy posiada neogotycką wieżę z 1890 r. z wejściem w przyziemiu. Fasada podzielona gzymsami. Wejście do kościoła w bocznej ścianie nawy. Okna w ścianach nawy zamknięte od góry łagodnym łukiem w opasce. Prezbiterium zamknięte wielobocznie. Nawę pokrywa dach dwupołaciowy. We wnętrzu skromne wyposażenie, m.in. chrzcielnica i ławki oraz obrazy świętych. W prezbiterium znajduje się współczesny obraz przedstawiający św. Annę trzymającą w ramionach swoją córkę. Kaplicę otaczają stacje Drogi krzyżowej.

Historia

Ksiądz kanonik Władysław Sługocki (1932–2018)

Inicjatywa powstania pierwszej kapliczki związana jest z dziećmi, które zwróciły się 8 czerwca 1699 r. z prośbą do właściciela lasku, czy mogłyby w nim wybudować rodzaj kapliczki-pustelni na własne potrzeby. Obiekt sakralny szybko stał się miejscem licznych pielgrzymek. Obecna kaplica pochodzi z 1722 r., z zachowanym prezbiterium z 1785 r., została zbudowana w stylu barokowym i była kilka razy remontowana, swój ostateczny kształt przybrała w 1890 r. Zaprojektował ją M. Jentsch, architekt pochodzący z Jawiszowa.

Historia kaplicy w dużej mierze związana jest z klasztorem w Krzeszowie, kiedy to klasztor propagował kult św. Anny. Kaplica została najprawdopodobniej zniszczona lub opuszczona podczas wojny trzydziestoletniej. Do 1810 r. należała do cystersów z Krzeszowa.

Nieistniejący od 1945 r. ołtarz główny świątyni wykonał pracujący dla krzeszowskiego opactwa Joseph Anton Lachel. Po II wojnie światowej kaplica została całkowicie ograbiona i poważnie zdewastowana. Dzięki staraniom ks. Władysława Sługockiego – kapelana sióstr benedyktynek z Krzeszowa i zaangażowaniu wiernych z Chełmska Śląskiego, Olszyn oraz okolic, od 1986 r. kaplicę stopniowo odbudowywano. W niedzielę 5 lipca 1998 r. o godz. 17.00 podczas uroczystej liturgii bp Tadeusz Rybak dokonał poświęcenia odnowionej kaplicy. Kaplica znowu żyje i staje się miejscem modlitwy oraz licznych pielgrzymek na szlaku.

Co roku w dzień odpustu św. Anny kaplica gromadzi wiernych z okolic oraz całej diecezji, a także Republiki Czeskiej. W sezonie letnim sprawowana jest w niej liturgia eucharystyczna.

Mała architektura sakralna

Krzyż przed kaplicą

Na tle kaplicy ustawiono w 1879 r. krzyż z piaskowca. Po latach został z niego oryginalny postument, do którego umocowano nowy prosty krzyż. Z przodu postumentu znajduje się wezwanie Zbawiciela skierowane do Ojca w języku niemieckim: „Ojcze, w ręce Twoje powierzam Ducha mego”. Na tylnej ściance podany fundator krzyża: „Ufundował Jan Reichelt w Chełmsku Śl. dnia 26 lipca 1879 r.”

Obok, na zewnątrz, wśród drzew, stoi kaplica Matki Boskiej Bolesnej z 1818 r., wzniesiona na 8-bocznym rzucie, nakryta namiotowym daszkiem. Naprzeciw kaplicy znajduje się domek pustelnika z 1818 r. Cały teren otoczony jest stacjami Drogi Krzyżowej. Droga procesyjna z Chełmska Śl. poprowadzona w XVIII w. Przy polnej drodze zaczynającej się w rejonie „7 Braci” ustawiono szereg smukłych kolumn na cokołach, zwieńczonych kapitelami. Na części zachowały się figury św. Anny i św. Anny z Matką Bożą i Chrystusem. Drogą procesyjną prowadzi niebieski szlak z Chełmska Śląskiego na Róg.

Bibliografia

• Jubileuszowy schematyzm diecezji legnickiej 1992–2017, Legnica 2017.
• Małgorzata Krzyżanowska-Witkowska, Łukasz Wyszomirski, Kościoły Diecezji Legnickiej: nasze dziedzictwo, t. 2, Bydgoszcz 2016.
• Stanisław Książek, Mała architektura sakralna kotliny kamiennogórskiej, Kamienna Góra 2001.
• Schematyzm diecezji legnickiej, Legnica 2002.
• Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 8: Kotlina Kamiennogórska, Wzgórza Bramy Lubawskiej, Zawory, red. Marek Staffa, Wrocław 1997.
• Przemysław Wiszewski, Świat na pograniczu. Dzieje Lubawki i okolic do 1810 r., Wrocław 2015.
• Radosław Gliński, Agnieszka Patała, Krajobraz kulturowy gminy Lubawka, Wrocław 2017.

Zobacz też

• Kaplica św. Anny na Górze Świętej Anny
• Kościół św. Anny w Lubawce

Galeria

• 
  Domek pustelnika
• 
  Kaplica MB Bolesnej
• 
  Fragment stacji Drogi Krzyżowej
• 
  Jedna (ostatnia) z Pięciu Radości Świętej Anny
• 
  Droga prowadząca z Chełmska Śl. do kaplicy

Linki zewnętrzne

• Kaplica św. Anny z lotu ptaka
• Zdjęcie prezbiterium z 1. poł. XX w.