Irena Lewandowska (tłumaczka)

Irena Lewandowska

Data i miejsce urodzenia	11 lipca 1931 Warszawa
Data i miejsce śmierci	5 grudnia 2018 Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Wojskowy na Powązkach
Zawód, zajęcie	tłumaczka
Alma Mater	Szkoła Główna Planowania i Statystyki
Rodzice	Samuel Kletz, Julia Ita Mebel
Partner	Witold Dąbrowski
Dzieci	Justyna Dąbrowska
Odznaczenia

Grób Ireny Lewandowskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Irena Lewandowska (ur. 11 lipca 1931 w Warszawie, zm. 5 grudnia 2018 tamże) – polska tłumaczka literatury rosyjskojęzycznej.

Życiorys

Urodziła się 11 lipca 1931 jako córka dziennikarza Samuela Kletza i pielęgniarki Julii Ity Mebel. Od czasu okupacji używała nazwiska Lewandowska. Po wojnie mieszkała w Łodzi, gdzie ukończyła liceum ogólnokształcące.

W latach 1950–1955 studiowała ekonomię w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. uzyskując tytuł magistra. Należała wówczas do Związku Młodzieży Polskiej.

Przełożyła kilkadziesiąt książek z języka rosyjskiego autorstwa m.in. Michaiła Bułhakowa, Arkadija i Borysa Strugackich, Wieniedikta Jerofiejewa, Bułata Okudżawy, Aleksandra Sołżenicyna, Kira Bułyczowa oraz Anny Politkowskiej. Tłumaczyła liczne opowiadania fantastyczne publikowane w miesięczniku Fantastyka i takich antologiach jak Rakietowe szlaki, Kroki w nieznane czy Klasyka rosyjskiej SF.

Współpracowała przy tłumaczeniu z Witoldem Dąbrowskim, ich wspólne przekłady to m.in. Mistrz i Małgorzata (1969), Jeden dzień Iwana Denisowicza. Dąbrowski był także jej partnerem. Mieli córkę Justynę Dąbrowską (ur. 1960), psycholożkę.

W styczniu 1976 podpisała list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Od 1971 należała do Związku Literatów Polskich, a od 1989 do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz do Polskiego PEN Clubu (od 1991 członkini komisji rewizyjnej, w latach 1999–2011 członkini Zarządu).

W latach 1995–2008 współpracowała z „Gazetą Wyborczą”.

Zmarła 5 grudnia 2018. Została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera II B 28, rząd 11, grób 26).

Odznaczenia i wyróżnienia

• 1976 – Srebrny Krzyż Zasługi
• 15 listopada 2007 – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
• 17 marca 2011 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla rozwoju niezależnego dziennikarstwa, za działalność na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, wolności słowa i wolnych mediów”
• Nagrodę Literacka ZAiKS-u za 1992
• Nagroda Związku Artystów i Kompozytorów Scenicznych za 1992
• Nagroda Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich za 1993

Przekłady

• Michaił Bułhakow – Psie serce
• Michaił Bułhakow – Mistrz i Małgorzata (wspólnie z Witoldem Dąbrowskim)
• Michaił Bułhakow – Biała gwardia (wspólnie z Witoldem Dąbrowskim)
• Michaił Bułhakow – Diaboliada (wspólnie z Witoldem Dąbrowskim)
• Michaił Bułhakow – Fatalne jaja (wspólnie z Witoldem Dąbrowskim)
• Michaił Bułhakow – Życie pana Moliera (wspólnie z Witoldem Dąbrowskim)
• Arkadij i Boris Strugaccy – Piknik na skraju drogi
• Arkadij i Boris Strugaccy – Koniec akcji „Arka”
• Arkadij i Boris Strugaccy – Kulawy los
• Arkadij i Boris Strugaccy – Pora deszczów
• Arkadij i Boris Strugaccy – Żuk w mrowisku
• Arkadij i Boris Strugaccy – Fale tłumią wiatr
• Arkadij i Boris Strugaccy – Ślimak na zboczu
• Arkadij i Boris Strugaccy – Przyjaciel z piekła
• Arkadij i Boris Strugaccy – Sprawa zabójstwa
• Arkadij i Boris Strugaccy – Miliard lat przed końcem świata
• Arkadij i Boris Strugaccy – Hotel Pod Poległym Alpinistą
• Aleksandr Sołżenicyn – Jeden dzień Iwana Denisowicza (wspólnie z Witoldem Dąbrowskim)
• Anna Politkowska – Druga wojna czeczeńska
• Kir Bułyczow – Podróże Alicji
• Aleksandr Abramow i Siergiej Abramow – Jeźdźcy znikąd
• Władimir Sorokin – Kolejka
• Olga Czajkowska – Powróć do nas, sowo...
• Ahto Levi – Notatnik Szarego WIlka (wspólnie z Witoldem Dąbrowskim)
• Wieniedikt Jerofiejew – Zapiski psychopaty
• Borys Możajew – Żywy