Galileo Ferraris (1913)
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
2 czerwca 1912 |
| Wodowanie |
9 listopada 1913 |
 Regia Marina
| |
| Wejście do służby |
5 grudnia 1914 |
| Wycofanie ze służby |
15 grudnia 1919 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
42,3 metra |
| Szerokość |
4,17 metra |
| Zanurzenie |
3,96 metra |
| Zanurzenie testowe |
50 metrów |
| Rodzaj kadłuba | |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1460 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 520 KM 2 śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg |
powierzchnia: 2700 Mm przy 8 węzłach |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo kal. 57 mm 1 działo kal. 37 mm 8 torped | |
| Wyrzutnie torpedowe |
6 × 450 mm |
| Załoga |
19 |
Galileo Ferraris – włoski okręt podwodny z początku XX wieku, jedna z dwóch jednostek typu Pullino. Okręt został zwodowany 9 listopada 1913 roku w Arsenale La Spezia, a w skład Regia Marina został wcielony 5 grudnia 1914 roku. „Galileo Ferraris” pełnił służbę na Morzu Śródziemnym, biorąc udział w I wojnie światowej. 27 listopada 1917 roku jednostka weszła na mieliznę u ujścia Padu i została podniesiona w styczniu 1918 roku, jednak nie weszła już do służby i skreślono ją z listy floty 15 grudnia 1919 roku.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Jednostki typu Pullino zostały zaprojektowane przez inż. majora korpusu inżynierów okrętowych, Virginia Cavalliniego[1][2]. Okręty charakteryzowały się konstrukcją dwukadłubową z dwoma kadłubami o jednakowej odporności na działanie ciśnienia hydrostatycznego[2][3]. W kadłubie wewnętrznym o przekroju kołowym mieściły się pomieszczenia mieszkalne, centrala i maszynownia[3]. Przestrzeń pomiędzy kadłubami zajmowały rozmieszczone w czterech przedziałach akumulatory, podzielone na cztery części dno podwójne, zbiorniki balastowe oraz paliwa[3]. Kadłub zewnętrzny o wrzecionowatym kształcie miał średnicę w przybliżeniu o jedną trzecią większą od średnicy kadłuba wewnętrznego i był do niego styczny na górze[3]. Okręty otrzymały wzmocnione w stosunku do wcześniejszych włoskich konstrukcji uzbrojenie torpedowe oraz, jako pierwsze włoskie okręty podwodne, działa pokładowe[1][2]. Zwiększona wytrzymałość kadłuba pozwalała też na osiąganie większej w stosunku do poprzedników głębokości zanurzenia wynoszącej 50 metrów[1][4].
„Galileo Ferraris” zbudowany został w Arsenale La Spezia[5][6]. Stępkę okrętu położono 2 czerwca 1912 roku, a zwodowany został 9 listopada 1913 roku[5][6]. Jednostka otrzymała nazwę na cześć piemonckiego naukowca Galileo Ferrarisa, odkrywcy m.in. wirującego pola magnetycznego i wynalazcy silnika asynchronicznego[7]. Był pierwszym okrętem noszącym tą nazwę we włoskiej flocie[6].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
„Galileo Ferraris” był niewielkim, przybrzeżnym okrętem podwodnym[1][4]. Długość całkowita wynosiła 42,3 metra, szerokość 4,17 metra i zanurzenie 3,96 metra[6]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 355 ton, a w zanurzeniu 405 ton[6][8][a]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne FIAT o łącznej mocy 1460 KM[5][6]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Savigliano o łącznej mocy 520 KM[5][6]. Dwa wały napędowe obracające dwiema śrubami umożliwiały osiągnięcie prędkości 14 węzłów na powierzchni i 10 węzłów w zanurzeniu[6][8][b]. Zasięg wynosił 2700 Mm przy prędkości 8 węzłów w położeniu nawodnym oraz 170 Mm przy prędkości 2,5 węzła w zanurzeniu (lub 600 Mm przy prędkości 14 węzłów w położeniu nawodnym oraz 25 Mm przy prędkości 10 węzłów w zanurzeniu)[6]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[1][6].
Okręt wyposażony był w cztery stałe wyrzutnie torpedowe kalibru 450 mm, po dwie na dziobie i rufie oraz dwie zewnętrzne zainstalowane na pokładzie jednostki, z łącznym zapasem ośmiu torped[1][6]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły: pojedyncze działo kalibru 57 mm L/40 Hotchkiss M1886 oraz pojedyncze działo kalibru 37 mm L/25 Hotchkiss M1890[1][4][c]
Załoga okrętu składała się z 2 oficerów oraz 17 podoficerów i marynarzy[5][6].
Służba[edytuj | edytuj kod]
„Galileo Ferraris” został wcielony do służby w Regia Marina 5 grudnia 1914 roku[5][6]. Po zakończeniu przeprowadzonych w pobliżu bazy La Spezia testów „Galileo Ferraris” wraz z bliźniaczym okrętem „Giacinto Pullino” weszły w skład 3. eskadry (wł. Squadriglia) okrętów podwodnych w Tarencie[3][7]. 24 maja 1915 roku, w momencie przystąpienia Włoch do I wojny światowej, okrętem dowodził kpt. mar. (wł. tenente di vascello) Giuseppe Battaglia[7]. Jednostka wchodziła wówczas w skład 3. eskadry okrętów podwodnych w Brindisi (którą tworzyły także „Nautilus”, „Nereide” i „Velella”)[9][10]. Do 1917 roku załoga okrętu uczestniczyła w 17 ofensywnych rejsach bojowych u wybrzeży przeciwnika na wodach południowego Adriatyku[7].
W 1917 roku „Galileo Ferraris” pod dowództwem kpt. mar. Luigiego Montelli został przeniesiony do 2. eskadry okrętów podwodnych w Wenecji, przeprowadzając stamtąd 18 patroli u wybrzeży Dalmacji[7]. Podczas powrotu z jednego z nich, 27 listopada 1917 roku w warunkach sztormowych jednostka weszła na mieliznę u ujścia Padu (w odległości około 2 Mm od Po di Primaro)[5][7]. Po pięćdziesięciu dniach intensywnej pracy, 16 stycznia 1918 roku, dzięki pomocy pogłębiarki „Eridano” oraz holowników „Fiumicino” i „Garibaldino”, osłanianych przez torpedowce 46OS i 48OS, został podniesiony i odholowany do Porto Corsini[5][7]. 2 lutego 1918 roku okręt odholowano do bazy w La Spezia i tam pozostawiono z powodu nieopłacalności remontu[5][7]. Ostatecznie okręt został skreślony z listy floty 15 grudnia 1919 roku[5][6].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 276, Fontenoy 2007 ↓, s. 120, Fraccaroli 1970 ↓, s. 115, Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 619 i Gogin 2024 ↓ podają, że wyporność nawodna wynosiła 345 ton.
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 276, Fontenoy 2007 ↓, s. 120, Fraccaroli 1970 ↓, s. 115, Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 619 i Gogin 2024 ↓ podają, że prędkość podwodna wynosiła 9 węzłów.
- ↑ Identycznie podają Fontenoy 2007 ↓, s. 120 i Csonkaréti 2004 ↓, s. 346. Natomiast Fraccaroli 1970 ↓, s. 115 i Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 619 podają, że okręt oprócz działa kalibru 57 mm uzbrojony był w działo kalibru 47 mm.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 276.
- ↑ a b c Fontenoy 2007 ↓, s. 120.
- ↑ a b c d e Pollina 1963 ↓, s. 59.
- ↑ a b c Gogin 2024 ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j Fraccaroli 1970 ↓, s. 115.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Pollina 1963 ↓, s. 57.
- ↑ a b c d e f g h Grupsom 2024 ↓.
- ↑ a b Csonkaréti 2004 ↓, s. 346.
- ↑ Bagnasco i Rastelli 1997 ↓, s. 80.
- ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 278.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Erminio Bagnasco, Achille Rastelli: Navi e marinai italiani nella Grande Guerra. Parma: Ermanno Albertelli Editore, 1997. ISBN 88-85909-75-2. (wł.).
- Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro-Węgier w pierwszej wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7. (ang.).
- Ivan Gogin: GIACINTO PULLINO small submarines (1914). Navypedia. [dostęp 2024-03-09]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- Paolo M. Pollina: I sommergibili italiani 1895–1962. Roma: Ufficio Storico Della M.M., 1963. (wł.).
- Regi Sommergibile GALILEO FERRARIS. Grupsom - Sommergibili Mediterranei. [dostęp 2024-04-13]. (wł.).
