Emil Chaberski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emil Chaberski
Data i miejsce urodzenia

28 maja 1891
Kraków

Data i miejsce śmierci

14 września 1967
Warszawa

Zawód

reżyser, aktor, pedagog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP)
Grób Emila Chaberskiego i Hanny Różańskiej-Chaberskiej na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Emil Bolesław Chaberski (ur. 28 maja 1891 w Krakowie, zm. 14 września 1967 w Warszawie) – polski reżyser, aktor, tłumacz i pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Emil Bolesław Chaberski był synem Hilarego i Marii Chaberskich[1][2]. Ukończył gimnazjum w Krakowie, następnie w 1908 roku z odznaczeniem Szkołę Dramatyczną M. Przybyłowicza. Latem 1907 roku z zespołem uczniów szkoły występował w Rzeszo­wie i Okocimiu k. Bochni; związany z PPS, kie­rował amatorskim zespołem robotniczym na przedmieściu Krakowa[2]. Zadebiutował 17 września 1908 rolą Kuby w Weselu Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze Polskim w Łodzi. W Łodzi występował do 1911 roku. Później grał i reżyserował m.in. w Sosnowcu, Moskwie (1915–1916), Kijowie (1917–1919), Lwowie (1919–1920), od 1921 w Teatrze Rozmaitości w Warszawie[1]. Od 1922 do wybuchu II wojny światowej głównie reżyserował i sporadycznie występował na scenach warszawskich[2]. W tym czasie zrealizował również kilka filmów fabularnych. Był także dyrektorem warszawskich teatrów: Letniego (1925–1927, 1931–1932) oraz Narodowego i Nowego[1].

Po wojnie poświęcił się reżyserii teatralnej. Pracował w Teatrze Narodowym, Teatrze Letnim, Teatrze Wielkim i Wielkiej Rewii. Zajmował się również tłumaczeniem sztuk teatralnych z wielu języków obcych. W latach 1952–1955 związany był ze szczecińskim Teatrem Dramatycznym, w którym był kierownikiem artystyczny i dyrektorem (1954–1955). W szczecińskim teatrze wyreżyserował 15 sztuk teatralnych m.in. Ożenek Gogola, Wilhelma Tella Schillera, Mieszczan Gorkiego.

W latach 1955–1958 był rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Leona Schillera.

W 1955 roku otrzymał Nagrodę Państwową II stopnia „za działalność artystyczną w teatrach szczecińskich w minionym 10-leciu”[3].

Dwukrotnie żonaty, najpierw był mężem Idalii Chaberskiej, później aktorki Hanny Różańskiej[2].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera Aleja Zasłużonych-1-152)[4].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 95.
  2. ↑ a b c d Emil Chaberski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2024-05-29].
  3. ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-05-29]. 
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: EMIL CHABERSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-10].
  5. ↑ M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1298 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  6. ↑ M.P. z 1953 r. nr 90, poz. 1142 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Emil_Chaberski&oldid=73878765”