Dzierzgowo (gmina)

Dzierzgowo
	gmina wiejska
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	mławski
TERC	1413022
Siedziba	Dzierzgowo
Wójt	Rafał Kuciński
Powierzchnia	150,63 km²
Populacja (2021); • liczba ludności	; 2851
• gęstość	18,93 os./km²
Nr kierunkowy	23
Kod pocztowy	06-520
Tablice rejestracyjne	WML
	Adres urzędu:ul. Kościuszki 1; 06-520 Dzierzgowo
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	29
Liczba miejscowości	34
	Położenie na mapie powiatu;
	53°09′20″N 20°39′47″E/53,155556 20,663056
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Dzierzgowo – gmina wiejska w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Siedziba gminy to Dzierzgowo.

Według danych z 2014 roku gminę zamieszkiwały 3262 osoby. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] gminę zamieszkiwało 3051 osób.

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2002^[4] gmina Dzierzgowo ma obszar 150,63 km², w tym:

użytki rolne: 64%
użytki leśne: 27%

Gmina stanowi 12,86% powierzchni powiatu.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Dane z 30 czerwca 2004^[5]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	3489	100	1722	49,4	1767	50,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	23,2		11,4		11,7

Piramida wieku mieszkańców gminy Dzierzgowo w 2014 roku^[6].

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Na terenie gminy znajduje się obszar chronionego krajobrazu Zieluńsko–Rzęgnowskiego. Zajmuje 922,83 ha, jest zarządzany przez nadleśnictwo Przasnysz.

Ponadto istnieje stanowisko dokumentacyjne o nazwie Morena Rzęgnowska. Łączna powierzchnia tej formy ochrony wynosi 517,72 ha. Długość wynosi 14 km. Morena Rzęgnowska jest historycznym miejscem zaciekłych walk pomiędzy wojskami polskimi a hitlerowskimi w trakcie kampanii wrześniowej w 1939 roku (tzw. "pozycja rzęgnowska" Armii "Modlin"). Miała ona kluczowe znaczenie w trakcie walk na północnym Mazowszu.

Na terenie gminy swój początek bierze rzeka Łydynia, lewy dopływ Wkry (koło Choszczewki), przepływająca przez Ciechanów, oraz Węgierka, prawy dopływ Orzyca, która bierze swój początek we wsi Zawady. Przepływa ona m.in. przez Przasnysz. Rzeka Orzyc płynie wzdłuż zachodniej granicy gminy z gminą Wieczfnia Kościelna na długości 12 kilometrów. Jednymi z dopływów Orzyca są Tamka, nad którą położona jest wieś Dzierzgowo, oraz Dąbrówka.

Północne tereny gminy charakteryzują się występowaniem terenów podmokłych i bagien, które są siedliskiem dla wielu gatunków zwierząt, m.in bobrów. Wschód jest gęsto zalesiony i eksploatowany na potrzeby przemysłu drzewnego. Dawniej ten teren nazywano puszczą Mazuch.

Pozostałością po zlodowaceniach jest morena o długości 14 km, ciągnąca się od doliny Orzyca do wsi Ożumiech. Najwyższym wzniesieniem jest Czubak (205,4 m n.p.m.).

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Na terenie gminy znajdują się dwie szkoły podstawowe, oraz dwa przedszkola, z siedzibami w Dzierzgowie i Rzęgnowie.

Sołectwa[edytuj | edytuj kod]

Brzozowo-Czary, Brzozowo-Dąbrówka, Brzozowo-Łęg, Brzozowo-Maje, Choszczewka, Dobrogosty, Dzierzgowo, Dzierzgówek, Kamień, Kitki, Krery, Kurki, Międzyleś, Nowe Brzozowo, Nowe Łączyno, Pobodze, Ruda, Rzęgnowo, Stare Brzozowo, Stare Łączyno, Stegna, Szpaki, Szumsk, Tańsk-Grzymki, Tańsk-Przedbory, Umiotki, Wasiły, Zawady, Żaboklik^[1]

Pozostałe miejscowości[edytuj | edytuj kod]

Brzozowo-Utraty, Kolonia Choszczewka, Kostusin, Koziorowo, Pęcherze, Rogale, Sosnówka, Szumsk-Sodowo, Tańsk-Chorąże, Tańsk-Kęsocha, Tańsk-Kiernozy, Wydrzywilk

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Chorzele, Czernice Borowe, Grudusk, Janowiec Kościelny, Janowo, Krzynowłoga Mała, Szydłowo, Wieczfnia Kościelna

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Strona gminy, sołectwa
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Warszawie
↑ Gmina Dzierzgowo (mazowieckie) » mapy, nieruchomości, GUS, szkoły, regon, kody pocztowe, wynagrodzenie, bezrobocie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, statystyki, urzędy, wsie [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-17] (pol.).
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset [online], regioset.pl [dostęp 2010-09-14] (pol.).
↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast [online], GUS [dostęp 2010-09-14] (pol.).
↑ Gmina Dzierzgowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[soł-1] Strona gminy, sołectwa

[us-2] Urząd Statystyczny w Warszawie

[3] Gmina Dzierzgowo (mazowieckie) » mapy, nieruchomości, GUS, szkoły, regon, kody pocztowe, wynagrodzenie, bezrobocie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, statystyki, urzędy, wsie [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-17] (pol.).

[autonazwa1-4] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset [online], regioset.pl [dostęp 2010-09-14] (pol.).

[autonazwa2-5] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast [online], GUS [dostęp 2010-09-14] (pol.).

[populacja2016-6] Gmina Dzierzgowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Sołectwa	Brzozowo-Czary Brzozowo-Dąbrówka Brzozowo-Łęg Brzozowo-Maje Choszczewka Dobrogosty Dzierzgowo Dzierzgówek Kamień Kitki Krery Kurki Międzyleś Nowe Brzozowo Nowe Łączyno Pobodze Ruda Rzęgnowo Stare Brzozowo Stare Łączyno Stegna Szpaki Szumsk Tańsk-Grzymki Tańsk-Przedbory Umiotki Wasiły Zawady Żaboklik
Inne miejscowości	Kolonia Choszczewka Koziorowo Pęcherze Tańsk-Chorąże Tańsk-Kęsocha Tańsk-Kiernozy

Miasta	Mława
Gminy miejskie	Mława
Gminy wiejskie	Dzierzgowo Lipowiec Kościelny Radzanów Strzegowo Stupsk Szreńsk Szydłowo Wieczfnia Kościelna Wiśniewo

Przynależność wojewódzka	gubernia płocka (1867–1915) woj. warszawskie (II RP) (1919–39) woj. warszawskie (1945–75)
Miasta	Chorzele (do 1870 i od 1919) Janowo (do 1870) Przasnysz
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Baranowo Bugzy Płoskie (do 191?) Chorzele (1870–1919) Chorzele (od 1973) Chojnowo (do 1954) Czernice Borowe (od 1973) Duczymin (191?–1954) Dzierzgowo Janowo (1870–1954) Jednorożec Karwacz (do 1954) Krzynowłoga Mała Krzynowłoga Wielka (do 1954) Przasnysz (od 1973) Zaręby
Gromady (1954–72)	Bakuła (1954–61) Baranowo (1954–72) Bartniki (1954–59) Bogate (1954–68) Brodowe Łąki (1954–59) Brodowe Łąki (1961–72) Brzozowo Nowe (1954–59) Chorzele (1954–72) Czernice Borowe (1954–72) Dobrogosty (1954–55 → i ←~~1961~~) Dobrzankowo (1954–72) Duczymin (1954–72) Dzierzgowo (1954–72) Janowo (1954 →) Jastrząbka (1954–68) Jednorożec (1954–72) Krępa (1959–72) Krzynowłoga Mała (1954–72) Krzynowłoga Wielka (1954–72) Leszno (1954–59) Lipa (1954–59) Mchowo (1954–68) Olszewka (1954–61) Parciaki (1954–72) Połoń (1954–59) Przasnysz (1969–72) Rachujka (1954–59) Romany-Sebory (1954–59) Rostkowo (1954–68) Rzęgnowo (1954–72) Ulatowo-Adamy (1954–59) Węgra (1954–68) Zaręby (1954–72) Zdziwój Stary (1954–59)