Cryptarcha undata
Cryptarcha undata | |||
(Olivier, 1790) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
Cryptarcha undata | ||
Synonimy | |||
|
Cryptarcha undata – gatunek chrząszcza z rodziny łyszczynkowatych i podrodziny Cryptarchinae. Zamieszkuje państwo holarktyczne.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1790 roku przez Guillaume’a-Antoine’a Oliviera pod nazwą Nitidula undata[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o ciele długości od 2 do 3,2 mm, stosunkowo mocno wypukłym, w zarysie owalnym. Oskórek jest nieregularnie punktowany i porośnięty dwoma rodzajami włosków – odstającymi białawymi i przylegającymi ciemniejszymi[2]. Ubarwienie głowy jest ciemne, przedplecza ciemne z rdzawo rozjaśnionymi brzegami, zaś pokrywy ciemne z rdzawymi brzegami i wydłużonymi, kremowymi plamami o szerokości większej niż u C. strigata, często łączącymi się ze sobą[2][3]. Czułki wieńczą buławki o stosunkowo luźno zestawionych członach. Krawędź podstawowa przedplecza jest falisto wykrojona. Rzędy pokryw są wąskie, płytkie i bardzo delikatne, jednak rządek przyszwowy widoczny jest od szczytu pokryw aż za połowę ich długości. Przedpiersie ma wyrostek międzybiodrowy ku tyłowi lekko rozszerzony i na szczycie zaokrąglony, co wyraźnie odróżnia C. undata od C. strigata. Odnóża mają wyraźnie, sercowato rozszerzone trzy początkowe człony stóp[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten jest gatunkiem saproksylicznym. Bytuje w wyciekającym z drzew liściastych soku, zagrzybiałych pniach i pniakach oraz hubach[4].
Gatunek holarktyczny[2]. W Europie znany jest z Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji[1]. Północna granica zasięgu na tym kontynencie biegnie przez Wyspy Brytyjskie i środkową Szwecję[4]. Poza Europą zamieszkuje palearktyczną Azję i nearktyczną Amerykę Północną[4][1]. W Polsce jest owadem spotykanym rzadko, znanym z nielicznych stanowisk[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Cryptarcha undata (Olivier, 1790). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-08-08].
- ↑ a b c d Marian Nunberg: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 65 Łyszczynkowate — Nitidulidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1976, s. 83.
- ↑ Cryptarcha strigata. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2021-08-08].
- ↑ a b c d B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (12), 1986.