Coraebus elatus

	Coraebus elatus
	(Fabricius, 1787)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Nadrodzina	bogatki
Rodzina	bogatkowate
Podrodzina	Agrilinae
Plemię	Coraebini
Rodzaj	Coraebus
Gatunek	Coraebus elatus
Synonimy
	Buprestis elatus Fabricius, 1787; Buprestis sinuatus Panzer, 1796; Buprestis aeruginosus Latreille, 1804; Buprestis lapsanae Bonelli, 1812; Coraebus lampsanae (Bonelli, 1804); Coraebus sinuatus (Creutzer, 1796); Coraebus metallicus Gory & Laporte, 1839; Coraebus pruinosus Kuster, 1846; Coraebus subfasciatus Kuster, 1846; Coraebus comari Marseul, 1866; Coraebus repletus Abeille de Perrin, 1893; Coraebus cylindraceus Abeille de Perrin, 1896; Coraebus lampsanae Reitter, 1906; Coraebus azureus Obenberger, 1935; Coraebus bicolor Obenberger, 1935; Coraebus caucasicola Obenberger, 1935; Coraebus protensulus Obenberger, 1935;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Coraebus elatus – gatunek chrząszcza z rodziny bogatkowatych i podrodziny Agrilinae.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1787 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Buprestis elatus^[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 4,5 do 7,2 mm. Ubarwienie ma złotawe lub zielonkawoniebieskie. Głowę ma zaopatrzoną w duże, dochodzące do przedniej krawędzi przedplecza oczy. Ząbkowanie na czułkach zaczyna się od czwartego członu. Przedplecze ma niezmodyfikowane krawędzie boczne. Na tarczce brak jest kila. Pokrywy pozbawione są punktowanych pasów oraz porośnięte są jednobarwnym, jasnym, nieformującym pasków czy kropek owłosieniem^[2]^[3].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad ten zasiedla głównie zbiorowiska kserotermiczne. Występuje do rzędnych 2300 m n.p.m. Larwy są ryzofagiczne i żerują na korzeniach roślin z rodziny różowatych. Wśród ich roślin żywicielskich wymienia się krwiściąg mniejszy, pięciornik wyprostowany, pięciornik rozłogowy, poziomki oraz rzepik pospolity. Owady dorosłe są aktywne od maja do sierpnia. Odżywiają się płatkami kwiatów^[4], chętnie posłonków^[2].

Gatunek palearktyczny, w Europie znany z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Turcji i Rosji^[1]. W Azji podawany jest z Cypru^[1], Turcji, Zakaukazia, Syrii i Syberii, na wschód po Ałtaj^[4]^[2].

Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek narażony na wymarcie (VU)^[5]. Z kolei na „Czerwonej liście Republiki Federalnej Niemiec” oraz na „Czerwonej liście bogatkowatych Saksonii-Anhalt” jako umieszczony jest jako gatunek wymierający^[6]^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Coraebus elatus (Fabricius, 1787). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-08-08].
↑ ^a ^b ^c M. Niehuis. Beitrag zur kenntnis der Coroebus-Arten des Nahen Ostens (Coleoptera, Buprestidae). „Acta Coleopterologica”. 7 (2), s. 69-82, 1991.
↑ Karl Wilhelm Harde: Familie Buprestidae (Prachtkäfer). W: Die Käfer Mitteleuropeas Band 6: Diversicornia. Heinz Freude, Karl Wilhelm Harde, Gustav Adolf Loshe (red.). Krefeld: Goecke & Evers Verlag, 1979, s. 204–247.
↑ ^a ^b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Część XXIII, zeszyt 10. Chrząszcze – Coleoptera. Buprestoidea, Elateroidea i Cantharoidea.. Warszawa: 1985.
↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.
↑ R.R. Geiser R.R., Rote Liste der Käfer (Coleoptera), [w:] J.J. Blab i inni red., Rote Liste der gefährdeten Tiere und Pflanzen in der Bundesrepublik Deutschland, Greven: Naturschutz aktuell, 1984, s. 75-114, ISBN 3-88949-114-6 .
↑ H.-J. Schwier, V. Neumann, W. Bäse , W. Gruschwitz, M. Huth, H. Kühnel, T. Müller, A. Rössler. Rote Liste der Prachtkäfer (Coleoptera: Buprestidae) des Landes Sachsen-Anhalt. „Berichte des Landesamtes für Umweltschutz Sachsen-Anhalt”. 39, s. 294-298, 2004.

[fe-1] Coraebus elatus (Fabricius, 1787). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-08-08].

[Niehuis-2] M. Niehuis. Beitrag zur kenntnis der Coroebus-Arten des Nahen Ostens (Coleoptera, Buprestidae). „Acta Coleopterologica”. 7 (2), s. 69-82, 1991.

[fhl-3] Karl Wilhelm Harde: Familie Buprestidae (Prachtkäfer). W: Die Käfer Mitteleuropeas Band 6: Diversicornia. Heinz Freude, Karl Wilhelm Harde, Gustav Adolf Loshe (red.). Krefeld: Goecke & Evers Verlag, 1979, s. 204–247.

[Burakowskietal-4] B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Część XXIII, zeszyt 10. Chrząszcze – Coleoptera. Buprestoidea, Elateroidea i Cantharoidea.. Warszawa: 1985.

[Farkacetal-5] Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.

[Geiser-6] R.R. Geiser R.R., Rote Liste der Käfer (Coleoptera), [w:] J.J. Blab i inni red., Rote Liste der gefährdeten Tiere und Pflanzen in der Bundesrepublik Deutschland, Greven: Naturschutz aktuell, 1984, s. 75-114, ISBN 3-88949-114-6 .

[Schwier-7] H.-J. Schwier, V. Neumann, W. Bäse , W. Gruschwitz, M. Huth, H. Kühnel, T. Müller, A. Rössler. Rote Liste der Prachtkäfer (Coleoptera: Buprestidae) des Landes Sachsen-Anhalt. „Berichte des Landesamtes für Umweltschutz Sachsen-Anhalt”. 39, s. 294-298, 2004.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]