Castroviejoa

*Castroviejoa*
	; Castroviejoa frigida
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Rodzaj	Castroviejoa
	Nazwa systematyczna
	Castroviejoa Galbany, L.Sáez & Benedí; Butl. Inst. Catalana Hist. Nat., Secc. Bot. 71: 133 (2004)
	Typ nomenklatoryczny
	Castroviejoa frigida (Labill.) Galbany, L.Sáez & Benedí
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Castroviejoa Galbany, L.Sáez & Benedí – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje dwa gatunki występujące endemicznie na Sardynii i Korsyce^[3].

Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Santiago Castroviejo, hiszpańskiego botanika żyjącego w latach 1946-2009^[4].

Zasięg geograficzny[edytuj | edytuj kod]

Oba gatunki są endemitami. C. frigida występuje na Korsyce, w górach Monte Cinto, Monte Rotondo, Monte Renoso, Monte Incudine, Aiguilles de Bavella i Montagne de Cagna, jednak istnieją historyczne doniesienia o występowaniu tego gatunku również na Sardynii. C. montelinasana występuje w południowo-zachodniej Sardynii, w górach Monte Linas, Monte Lattias i Monte Arcosu^[4].

Pokrój: Wieloletnie, darniowe półkrzewy o pędach szarozielonych, kutnerowatych^[4].

Pędy: Łodygi silnie rozgałęzione, z licznymi, krótkimi pędami wegetatywnymi, gęsto ulistnione. Pędy kwiatonośne podnoszące się lub płożące, o długości do 13 cm (C. montelinasana) lub do 18 cm (C. frigida), gęsto ulistnione aż do kwiatostanu, najwyżej położone liście częściowo zachodzące na kwiatostan^[4].

Liście: Ulistnienie naprzemianległe. Liście jednopostaciowe, równowąskie do równowąsko-lancetowatych (C. frigida) lub różnopostaciowe, dolne niemal sercowate i ucięte, górne równowąskie i ostre (C. montelinasana), zbiegające po łodydze, luźno lub gęsto zachodzące na siebie, siedzące. Blaszki liściowe płaskie lub lekko wklęsłe, obustronnie kutnerowate, bezgruczołowe lub z rozproszonymi wielokomórkowymi włoskami gruczołowymi, brzegi lekko zwinięte w górę lub płaskie^[4].

Kwiaty: Zebrane w pojedynczą, wierzchołkową główkę. Listki okrywy luźno zachodzące na siebie w kilku rzędach, zasadniczo papierzaste, białe, wystające ponad kwiaty, wzniesione, najbardziej zewnętrzne równowąskie, ostre, zielne, zielone, kutnerowate, bezgruczołowe lub z rozproszonymi wielokomórkowymi włoskami gruczołowymi, środkowe i wewnętrzne proksymalnie z pasmami grubościennych komórek (tzw. stereomów), dystalnie papierzaste i białe. Dno kwiatowe gładkie, pozbawione okryw (tzw. palea). Korona kwiatu żółta, rurkowata, powyżej mniej więcej dzwonkowata. Płatki korony wzniesione, trójkątne, ostre, z wielokomórkowymi włosami gruczołowymi na zewnątrz. Pręciki bez ostróg, wierzchołkowo z lancetowatymi, tępymi wyrostkami wielkości pylników lub trochę cieńszymi, u nasady z krótkimi i rozgałęzionymi wyrostkami. Szyjka słupka dwudzielna, o rozgałęzieniach uciętych, z tępymi, skierowanymi wierzchołkowo-brzusznie^[4].

Owoce: Cylindryczne do jajowato-cylindrycznych niełupki z dwiema wiązkami naczyniowymi, pokryta gęsto ułożonymi włoskami, które prostują się po zmoczeniu. Puch kielichowy złożony z wolnych, szorstkich do bródkowatych szczecinek położonych w jednym rzędzie^[4].

Rozwój: Kwitną od czerwca do lipca (C. montelinasana) lub sierpnia (C. frigida)^[4].

Siedlisko: Krzemionkowe szczeliny skalne, na wysokości 780–2600 m n.p.m. (C. frigida) lub granitowe i łupkowe szczeliny skalne, na wysokości 900–1200 m n.p.m. (C. montelinasana)^[4].

Pozycja: Jeden z rodzajów w plemieniu Gnaphalieae w obrębie podrodziny Asteroideae w rodzinie astrowatych (Asteraceae)^[5].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-07-31]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k M. Galbany-Casals, L. Sáez, Carles Benedí. Taxonomy of Castroviejoa, a new genus of Gnaphalieae (Asteraceae), endemic to the Mediterranean Islands Corsica and Sardinia. „Australian Systematic Botany”. 17 (6), s. 581, 2004. DOI: 10.1071/SB04008.
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-07-31]. (ang.).