Cacurgidae
| Cacurgidae | |
| Handlirsch, 1911 | |
| Okres istnienia: pensylwan–loping | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| (bez rangi) | Polyneoptera |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina |
Cacurgidae |
Cacurgidae – wymarła rodzina owadów z rzędu świerszczokaraczanów. W zapisie kopalnym znane są od pensylwanu w karbonie po późny perm. Ich skamieniałości znajduje się na terenie Europy i obu Ameryk[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Były to owady o prognatycznej głowie, zaopatrzonej w długie czułki i duże oczy złożone. Przedtułów miał umiarkowanie szerokie, pozbawione przednich wcięć paranota. Wydłużone odnóża charakteryzowały golenie o nieuzbrojonych wierzchołkach. W użyłkowaniu przednich skrzydeł sektor radialny brał początek w nasadowej ⅓ skrzydła, a na wysokości tego miejsca pole kostalne było nie węższe niż subkostalne. Żyłka subkostalna kończyła się łącząc z kostalną. Pole między żyłkami radialnymi było niezwężone. Pierwsze rozgałęzienia żyłki medialnej zaczynały się nie wcześniej niż w połowie długości skrzydła. W nasadowej ⅓ skrzydła tylne odnogi przedniej żyłki kubitalnej zaczynały się nieregularnie rozgałęziać, a niektóre z gałązek ulegały dalej desklerotyzacji. Odwłok samic zaopatrzony był w długie pokładełko[1].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadzony został w 1911 przez Antona Handlirscha. W 1922 umieszczany był przez tego autora w rzędzie Protorthoptera, uznanym przez niego za synonim Protoblattoidae[2]. W 1938 Cacurgidae przeniesione zostały przez Andrieja Martynowa do rzędu Paraplecoptera[3] i tam też umieszczał je w 1962 Aleksandr Szarow[4]. W 2002 Aleksandr Rasnicyn umieścił je w rzędzie Eoblattida[5], a Béthoux i André Nel w nadrzędzie Archaeorthoptera[1]. W 2004 Gorochow przeniósł je do rzędu Protoptera[6]. W pracach Daniła Aristowa z 2012 oraz Aleksandra Rasnicyna i Daniła Arsitowa z 2013 wskazywano, że m.in. Eoblattidae, Cacurgidae i Grylloblattidae stanowić powinny jeden rząd świerszczokaraczanów[7][8]. Rewizji tego rzędu dokonał w 2015 Danił Aristow, uznając zgodnie z zasadą priorytetu jako jego naukową nazwę Eoblattida, a Grylloblattodea za synonim[1].
Po rewizji Aristowa z 2015 należą tu następujące rodzaje[1]:
- †Cacurgus Handlirsch, 1911
- †Ideliopsis Carpenter, 1948
- †Kochopteron Brauckmann, 1984
- †Kitshuga Aristov, 2012
- †Suksunus Aristov, 2015
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e D.S. Aristov. Classification of the order eoblattida (insecta: Blattidea) with description of new taxa. „Far East Entomologist”. 301, s. 1-56, 2015.
- ↑ Anton Handlirsch: Fossilium Catalogus. I: Animalia. Pars 16: Insecta palaeozoica. Berlin: W. Junk, 1922.
- ↑ A.V. Martynov. Essays on the geological history and phylogeny of insects orders. „Trudy Paleontologicheskogo Instituta AN SSSR”. 7 (4), s. 1–150, 1938.
- ↑ A.G. Sharov: Otryad Paraplecoptera. W: Osnovy paleontologii. Chlenistonogie, trakheinye i khelitserovye [Fundamentals of Paleontology: Arthropods, Tracheates, and Chelicerates]. B.B. Rohdendorf (red.). Moskwa: AN SSSR Publ., 1962.
- ↑ A.P. Rasnitsyn: Infraclass Gryllones Laicharting, 1781. Order Eoblattida Handlirsch, 1906. W: History of Insects.. A.P. Rasnitsyn, D.L.Q. Quicke (red.). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 2002, s. 254–256, 256–260, 276– 278.
- ↑ A.V. Gorokhov. Primitive Titanoptera and Early Evolution of Polyneoptera. „Chteniya Pamyaty Kholodkovskogo”. 1, s. 1–54, 2004.
- ↑ D.S. Aristov. Composition and distribution of the family Cacurgidae (Insecta; Grylloblattida). „Paleontological Journal”. 46 (3), s. 250–257, 2012. DOI: 10.1134/S0031030112030033.
- ↑ A.P. Rasnitsyn, D.S. Aristov, D.A. Rasnitsyn. Insects of the Permian and Early Triassic (Urzhumian–Olenekian Ages) and the Problem of the Permian–Triassic Biodiversity Crisis in: Fossil Insects of the Middle and Upper Permian of European Russia. „Paleontological Journal”. 47 (7), s. 793–823, 2013. DOI: 10.1134/S0031030113070010.