Bufo spinosus
| Bufo spinosus[1] | |||
| Daudin, 1803 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Bufo | ||
| Gatunek |
Bufo spinosus | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Bufo spinosus – gatunek płaza bezogonowego z rodziny ropuchowatych (Bufonidae) występujący w północno-zachodniej Afryce i w zachodniej Europie. Dawniej bywał uznawany za podgatunek ropuchy szarej (Bufo bufo), ale badania genetyczne potwierdziły jego odrębność[3][4]. Dorasta do 18,0 cm długości i cechuje się brodawkowatą skórą. W skład jego diety wchodzą głównie owady, a do rozrodu przystępuje zazwyczaj na wiosnę.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Jest to duża, dobrze zbudowana ropucha. Samce dorastają do 58,6–112 mm, a samice do 65–180 mm długości. Głowa szeroka, obszar między oczami płaski lub nieco wklęsły. Pysk krótki i zaokrąglony. Błona bębenkowa zaokrąglona, słabo widoczna. Parotydy duże i długie. Skóra na plecach jest pokryta brodawkami, a na brzuchu ziarnista. Ubarwienie zazwyczaj brązowe, również żółte, czerwone, zielone, szare oraz brązowe. Brzuch żółtawy lub jasnobrązowy. Od innych gatunków Bufo B. spinosus różni się wyraźnie czerwoną tęczówką[3].
Zasięg występowania i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten występuje od północno-zachodniej Afryki (w Maroku, Algierii i północno-zachodniej Tunezji) przez Półwysep Iberyjski do południowo-zachodniej Francji. Odizolowana populacja występuje również na wyspie Jersey. Płaz ten zasiedla lasy, brzegi rzek, bagna, wydmy, zarośla, stepy, łąki oraz obszary rolnicze. Spotykany jest na wysokościach 0–2600 m n.p.m.[3]
Dieta[edytuj | edytuj kod]
Dorosłe osobniki odżywiają się głównie owadami, a dokładny udział poszczególnych gatunków w diecie zależy od konkretnej populacji. W niektórych populacjach przeważają chrząszcze, a w innych np. mrówki[3].
Rozmnażanie i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Okres godowy ma zazwyczaj miejsce na wiosnę, obserwuje się natomiast różnice pomiędzy regionami występowania – populacje z cieplejszych obszarów do rozrodu podchodzą wcześniej niż te z zimnych obszarów. Samce nawołują zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy. Występuje ampleksus pachowy. Samice składają 2000 – 11 000 jaj, których średnica wynosi 3 mm i które połączone są ze sobą sznurem. Do przeobrażenia dochodzi po około 55–108 dniach (w zależności od regionu)[3]. W środkowej części Francji dochodzi do krzyżowania z ropuchą szarą (Bufo bufo)[5].
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Bufo spinosus po raz pierwszy został sklasyfikowany w 2023 roku, nadano mu wówczas status gatunku najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern)[2]. Populacja tej ropuchy maleje na niektórych obszarach, takich jak Hiszpania i Jersey. Zagraża jej utrata siedlisk spowodowana wylesianiem i urbanizacją, a do spadku przyczyniają się także introdukowane gatunki takie jak ryby z rodzaju Gambusia, oraz śmiertelność na drogach. Do ochrony miejscowych populacji wykorzystano m.in. korytarze mające ułatwić płazom omijanie dróg oraz tworzenie sztucznych zbiorników wodnych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Bufo spinosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Bufo spinosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f Bufo spinosus: Spiny Toad. [w:] AmphibiaWeb [on-line]. University of California, Berkeley, CA, USA, 2019. [dostęp 2023-05-13]. (ang.).
- ↑ Darrel R. Frost, Bufo spinosus Daudin, 1803, [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-05-19] (ang.).
- ↑ Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 73, ISBN 978-1-4729-4137-4.