Bilicerowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Herb rodu Bilicerów

Bilicerowie (łac. Bilizorus, niem. Bilitzer) – śląska rodzina szlachecka wywodząca się z Prudnika, w Monarchii Habsburgów i Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Zapis Macieja Bilicera z 1599 roku w Księdze Miejskiej Prudnika
Pałac w Jakuszowie

Ród Bilicerów wywodził się z Prudnika. Pierwszy znany przedstawiciel rodu – Maciej Bilicer, został wymieniony w urbarzu z 1534[1]. Na przełomie XVI i XVII wieku jego syn, również Maciej (1550–1616), piastował w mieście szereg funkcji publicznych. Pełnił funkcję rektora miejscowej szkoły, od 1581 podpisywał księgę miejską, przed 1587 był municypalnym pisarzem popieranym przez starostę księstwa opolsko-raciborskiego Jana Prószkowskiego, w 1598 założył księgę wieczystą dla pobliskiej Jasiony, a w latach 1599–1615 był burmistrzem miasta[2]. Historyk regionalny Jan Piotr Chrząszcz w swojej pracy na temat historii Prudnika opisał Macieja jako „człowieka uczonego w prawie”[3]. W 1608 Piotr Bilicer objął kancelarię miejską[2].

Bilicerowie zostali podniesieni przez cesarza Rudolfa II Habsburga do stanu szlacheckiego i otrzymali swój herb w 1607[4].

Na początku XVI wieku Maciej został oskarżony przez mieszkańców Prudnika o niegospodarność finansową i poczynienie zbytnich wydatków przy budowie kościoła i szkoły[1]. Przeciwko niemu w 1616 wystąpił nawet jego krewny, pisarz miejski Piotr Bilicer, który według historyka Augustina Weltzela, „mógł się w znacznym stopniu przyczynić do powstałych niesnasek”[5]. Po śmierci Macieja tego samego roku, Piotr Bilicer wraz z Jakubem Treptowem zostali adiunktami Jonasza Romera, nowego burmistrza Prudnika[1].

Syn burmistrza Macieja Bilicera, również Maciej, był doktorem obojga praw i piastował funkcję książęcego brandenburskiego radcy i kanclerza w Karniowie[1]. Przyjaźnił się z regionalistą Mikołajem Henelem, razem z którym zrezygnował ze studiowania medycyny w Jenie i podjął studia prawnicze[6].

W 1619 Krzysztof Bilicer był nadwornym medykiem księcia Hohenzollerna[7].

7 września 1645 zmarł Joachim Fryderyk Bilicer, właściciel pałacu w Jakuszowie i w Grzymalinie, kapitan-porucznik cesarskiego majestatu, pochowany w Legnicy w katedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła[8].

Bilicerowie działali również w Brzegu i Namysłowie[9].

Drzewo genealogiczne[edytuj | edytuj kod]

  1. Maciej Bilicer (ur. i zm. w XVI w.), właściciel ziemski w Prudniku[1], żona: Jadwiga Wilde
    1. Maciej Bilicer (22 grudnia 1550 w Prudniku, zm. 1616), burmistrz Prudnika[1], żona: Rosina Heinrich (zm. 1634)
      1. Maciej Bilicer (ur. 20 listopada 1578, zm. 28 marca 1620), doktor obojga praw, radca i kanclerz w Karniowie[10], żona: Urszula Biedermann
        1. Maciej Bilicer (ur. 1607, zm. po 1672), mieszczan Prudnika[1]
        2. Hans (zm. 1647)[9]
      2. Adam Bilicer, żona: Helena Schmeiß von Ehrenpreisberg[9]
        1. Zuzanna Elżbieta Bilicer (ur. 1597, zm. 3 sierpnia 1669), pochowana w kościele Marii Panny w Legnicy[9]
        2. Eufrozyna, pochowana 22 stycznia 1652 w Strzelinie, miała troje dzieci[9]
        3. Joachim Fryderyk Bilicer (ur. 1616, zm. 7 września 1645), pan na Jakuszowie i Grzymalinie, kapitan-porucznik cesarskiego majestatu[10]
      3. Fryderyk (ur. 1 sierpnia 1583 w Prudniku, zm. XVII w.), burmistrz Prudnika[9]
      4. Krzysztof (ur. 18 grudnia 1586 w Prudniku, zm. 6 stycznia 1621), doktor medycyny na dworze księcia Hohenzollerna[10]
      5. Krystyna (ur. 1592, zm. 15 listopada 1634 w Brzegu), mąż: Georg Schmettau (ur. 21 lutego 1585)[9]
        1. Georg[9]
        2. Ernst[9]
    2. Piotr Bilicer (ur. XVI w., zm. XVII w.), pisarz miejski w Prudniku[1]
    3. Adam Bilicer, pochowany 15 października 1646 w Brzegu[9]
      1. Adam Bilicer[9]
    4. Anton Bilicer, pochowany 17 kwietnia 1656 w Brzegu[9]
    5. Jerzy Bilicer, wzmiankowany w 1586 w Prudniku[9]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Marcin Husak, Prudnicki burmistrz Mathias der altere Bilitzer, czyli... słów kilka o sposobie sprawowania władzy pod panowaniem Habsburgów cz. 2, „Tygodnik Prudnicki”, 8 (1313), 24 lutego 2016, s. 14, ISSN 1231-904X.
  2. ↑ a b Marcin Husak, Prudnicki burmistrz Mathias der altere Bilitzer, czyli... słów kilka o sposobie sprawowania władzy pod panowaniem Habsburgów cz.1, „Tygodnik Prudnicki”, 7 (1312), 17 lutego 2016, s. 21–22, ISSN 1231-904X.
  3. ↑ Jan Piotr Chrząszcz, Historia miasta Prudnika na Górnym Śląsku, przeł. Marcin Domino, Prudnik 2015, s. 120.
  4. ↑ Marcin Husak, Śladem Matthiasa Bilitzera, „Tygodnik Prudnicki”, 9 (1314), 2 marca 2016, s. 22, ISSN 1231-904X.
  5. ↑ Augustin Weltzel, Historia miasta Prudnika na Górnym Śląsku, przeł. K. Nabzdyk, Opole 2005, s. 88.
  6. ↑ Tomasz Chłopecki, Marcin Husak, Nicolaus Henelius – śląski prawnik doby Odrodzenia [online], 2013 [dostęp 2020-08-25] (pol.).
  7. ↑ Jednostka – Szukaj w Archiwach [online], www.szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp 2020-12-26].
  8. ↑ Klaudia Korfanty, Zabytkowy pałac w Jakuszowie. Piękny budynek jest tuż pod Legnicą [HISTORIA, ZDJĘCIA] [online], Legnica Nasze Miasto, 15 lipca 2020 [dostęp 2020-12-26] (pol.).
  9. ↑ a b c d e f g h i j k l m Oskar Pusch, Die Breslauer Rats und Stadtgeschlechter in der Zeit von 1241 bis 1741, Band 1, Dortmund 1986, s. 201–202, ISBN 3-923293-16-X.
  10. ↑ a b c Bilitsch – Bilitz, eine Stadt und Herrschaft – Bilitz, Bielsky von – Bilitzer von Bilitz – Bilkan – Bilke – Bilkenstern – Bilkowsky, Belkowsky – Bill, N. – Bill, Wilhelm – Billa, ein kleiner Fluß oder Bach im Herzogthum Crain – Blättern im Zedler-Lexikon Bd. 0, Seite 622 [online], www.zedler-lexikon.de [dostęp 2020-12-26].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bilicerowie&oldid=70716603”