Przejdź do zawartości

Antoni Łokuciewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Łokuciewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 marca 1885
Cieleżyszki

Data i miejsce śmierci

po 1939
ZSRR

Marszałek Sejmu Litwy Środkowej
Okres

od 3 lutego 1922
do 25 marca 1922

Przynależność polityczna

Rady Ludowe

Faksymile
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Brązowy za Długoletnią Służbę

Antoni Łokuciewski (ur. 25 marca 1885 w Cieleżyszkach, zm. po 1939 w ZSRR) – polski nauczyciel, działacz społeczny i polityczny, dyrektor gimnazjum w Oszmianie, marszałek Sejmu Litwy Środkowej[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Tomasza, szlachcica z powiatu oszmiańskiego, i Stefanii z Rogińskich. W 1904 roku ukończył szkołę średnią w Wilnie. Następnie zaczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, lecz później przeniósł się do Moskwy[1]. Ukończył studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Moskiewskiego[2], zdobywając tytuł magistra. Po zakończeniu nauki rozpoczął pracę jako nauczyciel w Wilnie, jednak ze względu na prześladowania ze strony rosyjskich władz szkolnych musiał się przenieść. Został nauczycielem matematyki w gimnazjum żeńskim w Kamiennej Stanicy nad Donem. Pełnił tam funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny, a także organizował liczne ochronki i szkółki dla dzieci polskich[1].

Po rewolucji październikowej, w czerwcu 1918 roku, powrócił do Polski, zamieszkał w rodowym majątku Cieleżyszki w powiecie oszmiańskim i zaangażował się w organizację życia społecznego. Już w 1918 roku wspólnie z oszmiańskim dziekanem ks. Czesławem Górskim wystarał się u władz niemieckich o otwarcie Prywatnego Gimnazjum w Oszmianie z polskim językiem nauczania. W 1919 roku został wybrany prezesem Rady Opiekuńczej powiatu oszmiańskiego, a także inspektorem szkolnym tegoż powiatu[1].

Prócz działalności społecznej zaangażował się również w życie polityczne. Wskutek buntu generała Żeligowskiego w październiku 1920 roku powstała Litwa Środkowa. Wystartował w wyborach, zostając posłem z ramienia Rad Ludowych, a następnie 3 lutego marszałkiem Sejmu. 22 lutego 1922 roku Sejm uchwalił przyłączenie Wileńszczyzny do Polski, a 24 marca marszałek Łokuciewski rozwiązał Sejm, oddając kompetencję Sejmu Litwy Środkowej Sejmowi II Rzeczypospolitej.

W okresie międzywojennym poświęcił się pracy nauczycielskiej i działalności na rzecz lokalnej społeczności. Był między innymi radnym Oszmiany[3]. W 1931 roku został członkiem prezydium rady powiatowej Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem[4].

11 listopada 1939 roku został aresztowany przez NKWD i osadzony w oszmiańskim więzieniu. Dalsze losy są nieznane. Prawdopodobnie wywieziono go do Workuty, gdzie zmarł z wycieńczenia w 1941 roku[2].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Z żoną Beniaminą z Pobiedzińskich (1887–1958) doczekał się córki Zofii po mężu Szutowicz (1912–1979) oraz synów: Olgierda - który zmarł we wczesnym dzieciństwie, Witolda - asa lotnictwa w randze pułkownika, a zarazem ostatniego dowódcę dywizjonu 303 oraz Jerzego (1923–1991) - żołnierza AK, walczącego w oszmiańskich oddziałach.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Sejm Wileński 1922 : przebieg posiedzeń według sprawozdań stenograficznych w opracowaniu kancelarji sejmowej, Wilno: Wydawnictwo Księgarni Józefa Zawadzkiego, 1922, s. 7 (pol.).
  2. a b c Oszmiańszczyzna: Antoni Łokuciewski i jego rodzina [online], www.oszmianszczyzna.pl [dostęp 2022-04-23].
  3. Antoni Łokuciewski, Józef Zubiel (red.), Pamiętnik Zjazdu Gospodarczego w Oszmianie w dniu 11 października 1931 r., Wilno 1932, s. 97 (pol.).
  4. Kurjer Wileński, R.8, nr 62 (17 marca 1931), s. 3.
  5. M.P. z 1929 r. nr 264, poz. 615 „za zasługi na polu szkolnictwa, pracy oświatowej oraz wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.