Andrzej Tyszka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Tyszka
Data i miejsce urodzenia

1 listopada 1934
Warszawa

Data śmierci

12 grudnia 2022

doktor habilitowany nauk społecznych
Specjalność: socjologia kultury
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1970

Habilitacja

1981

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Andrzej Tyszka (ur. 1 listopada 1934 w Warszawie, zm. 12 grudnia 2022[1][2]) – polski socjolog kultury, aksjolog; działacz opozycji w PRL, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Wacława Tyszki (1905–1944), inżyniera budowy dróg i mostów, poległego w powstaniu warszawskim[3] i Zofii z Żelkowskich (1907–1996), prawnuk zasłużonego dla Buska-Zdroju lekarza uzdrowiskowego, członka honorowego Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego Juliana Majkowskiego (1833–1917)[4][5].

Ukończył studia socjologiczne na Uniwersytecie Warszawskim[1][2]. Od 1969 do 2000 pracował w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego[1][6]. W 1970 obronił pracę doktorską Zróżnicowanie kulturalne i społeczne w mieście powiatowym (studium o stylu życia) napisaną pod kierunkiem Antoniny Kłoskowskiej, w 1981 habilitował się na podstawie pracy Struktura społeczeństwa i kultura socjalistyczna[1][2].

W 1978 został członkiem założycielem Towarzystwa Kursów Naukowych, był także jego wykładowcą. Internowany w stanie wojennym (od 13 grudnia do 22 grudnia 1981 w Białołęce, od 22 grudnia 1981 do 5 maja 1982 w Jaworzu, następnie otrzymał przepustkę, formalnie decyzję o internowaniu uchylono 13 lipca 1982)[1][2].

W 2020 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[7][1][8], w 2022 pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[9][10].

Publikacje książkowe[edytuj | edytuj kod]

  • Olimpia i Akademia: szkice o humanistycznej treści sportu (1970)
  • Uczestnictwo w kulturze: o różnorodności stylów życia (1971)
  • Interesy i ideały kultury: struktura społeczeństwa i udział w kulturze (1987)
  • Kultura jest kultem wartości: aksjologia społeczna – studia i szkice (1993)
  • Żyjąc wśród leśnych ogrodów (2003)
  • Socjologia dla patrzących z ukosa (2007)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Anna Kruszyńska, Zmarł socjolog kultury prof. Andrzej Tyszka [online], PAP, 13 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-13] (pol.).
  2. a b c d Minuta ciszy i modlitwa. Sejm upamiętnił prof. Zbigniewa Wawra i Andrzeja Tyszkę oraz gen. Hermaszewskiego [online], Polskie Radio 24.pl, 13 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-13].
  3. Wacław Tyszka [online], Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna [dostęp 2022-12-13] (pol.).
  4. Andrzej Tyszka, Żyjąc wśród leśnych ogrodów, Staszów-Podkowa Leśna 2003, s. 5, ISBN 978-83-60921-78-4 (pol.).
  5. Piotr Szarejko, Słownik lekarzy polskich XIX wieku, t. 1, Warszawa: Towarzystwo Lekarskie Warszawskie, 1991, s. 345–346 (pol.).
  6. Andrzej Tyszka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-12-13].
  7. M.P. z 2020 r. poz. 283
  8. Prof. Andrzej Tyszka uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski [online], Dzieje.pl, 25 października 2019 [dostęp 2022-12-13] (pol.).
  9. M.P. z 2023 r. poz. 310
  10. Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski dla Andrzeja Tyszki. prezydent.pl, 2022-12-17. [dostęp 2022-12-21].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ryszard Terlecki, Uniwersytet Latający i Towarzystwo Kursów Naukowych. 1977–1981, wyd. Instytut Europejskich Studiów Społecznych, Kraków-Rzeszów 2000