Zdzisław Żandarowski
Data i miejsce urodzenia |
23 sierpnia 1929 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 lipca 1994 |
Członek Rady Państwa | |
Okres |
od 2 kwietnia 1980 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Zdzisław Zygmunt Żandarowski (ur. 23 sierpnia 1929 w Warszawie, zm. 4 lipca 1994 w Radomiu) – polski prawnik i działacz komunistyczny, poseł na Sejm PRL VI, VII i VIII kadencji, sekretarz Komitetu Centralnego PZPR (1975–1980), w 1980 członek Rady Państwa.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Franciszka i Marianny. W 1948 przystąpił do Polskiej Partii Robotniczej i wraz z nią do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, działał też w Związku Walki Młodych i w Związku Młodzieży Polskiej. Od 1950 do 1951 uczył w łódzkim liceum ogólnokształcącym, a następnie – do 1952 – był aplikantem w Prokuraturze Łódzkiej. Ukończył studia na Uniwersytecie Łódzkim (1952) i na Uniwersytecie Warszawskim (1954). W 1953 współpracował z redakcją „Po prostu”. W latach 1954–1956 był I sekretarzem komitetu uczelnianego PZPR na UW[1], od 1956 pracował w aparacie partyjnym Komitetu Warszawskiego. Był w nim instruktorem Wydziału Oświaty, zastępcą kierownika i kierownikiem Wydziału Propagandy oraz kierownikiem Wydziału Nauki i Oświaty, a w latach 1960–1969 sekretarzem tego komitetu. Od 1968 członek Komitetu Centralnego PZPR, w latach 1969–1970 zastępca kierownika Wydziału Organizacyjnego KC i redaktor naczelny „Życia Partii”, w latach 1971–1977 kierownik Wydziału Organizacyjnego KC; w latach 1972–1975 członek Sekretariatu KC, w latach 1975–1980 sekretarz KC, w 1980 członek Rady Państwa i zastępca członka Biura Politycznego KC PZPR.
6 października 1980 został odwołany z KC, a 15 lipca 1981 wykluczony z partii przez IX Zjazd (jako członek kierownictwa związanego z Edwardem Gierkiem). W grudniu 1980 zrezygnował z mandatu poselskiego (był posłem na Sejm PRL VI, VII i VIII od 1972 i przewodniczącym Komisji Mandatowo-Regulaminowej w VI i VII kadencji) na wezwanie VII Plenum KC PZPR. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 internowany wraz z innymi czołowymi członkami ekipy Edwarda Gierka. Zwolniony w 1982. Następnie na emeryturze.
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera G-1-56)[2]. W pogrzebie uczestniczyli między innymi: Stanisław Kania, Kazimierz Barcikowski, Henryk Jabłoński, Edward Babiuch, Józef Kępa, Józef Pińkowski, Tadeusz Wrzaszczyk, Jerzy Waszczuk i inni działacze polityczni. W imieniu przyjaciół przemawiał Stanisław Kociołek.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Budowniczych Polski Ludowej (1979, pozbawiony w lipcu 1981)
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1969)[3]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi[4]
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)[5]
- Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1970)[6]
- Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1975)[7]
- Medal 90-lecia urodzin Georgi Dymitrowa (Bułgaria, 1972)[8]
- Medal 50-lecia Komunistycznej Partii Czechosłowacji (Czechosłowacja, 1971)[9]
- i inne
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Informacje w BIP IPN.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
- ↑ „Głos Słupski”, nr 185, 18 lipca 1969, s. 2.
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.
- ↑ Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 3, 30 kwietnia 1970, s. 15.
- ↑ Medale radzieckie dla polskich przywódców, „Dziennik Bałtycki”, nr 106, 9–11 maja 1975, s. 1.
- ↑ Medale Georgi Dymitrowa dla członków kierownictwa PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 266, 8 listopada 1972, s. 1.
- ↑ Medale 50-lecia KPCz dla kierowniczych działaczy PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 174, 24–25 lipca 1971, s. 2.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Warszawa 1991
- „Trybuna Ludu”, 13–14 grudnia 1975, s. 2
- Informacje w BIP IPN
- Absolwenci Uniwersytetu Warszawskiego
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
- Członkowie Rady Państwa PRL
- Członkowie Związku Młodzieży Polskiej
- Działacze Związku Walki Młodych
- Internowani w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1981–1982
- Instruktorzy PZPR
- Kierownicy wydziałów Komitetu Centralnego PZPR
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Nauczyciele związani z Łodzią
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy”
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Osoby pozbawione członkostwa w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Pierwsi sekretarze Komitetu Uczelnianego PZPR na Uniwersytecie Warszawskim
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polacy odznaczeni bułgarskimi orderami i odznaczeniami
- Polacy odznaczeni czechosłowackimi orderami i odznaczeniami
- Polacy odznaczeni sowieckimi orderami i odznaczeniami
- Politycy PPR
- Polscy prawnicy
- Posłowie z okręgu Iława (PRL)
- Posłowie z okręgu Olsztyn (PRL)
- Pozbawieni Orderu Budowniczych Polski Ludowej
- Sekretarze Komitetu Centralnego PZPR
- Sekretarze Komitetu Warszawskiego PZPR
- Urodzeni w 1929
- Zastępcy członków Biura Politycznego KC PZPR
- Zastępcy kierowników wydziałów KC PZPR
- Zmarli w 1994