Zasłonak purpurowoblaszkowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak purpurowoblaszkowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius semisanguineus (Fr.) Gillet Les Hyménomycètes ou description de tous les champignons (fungi) qui croissent en France (Alençon): 484 (1874) | |
.jpg)
.JPG)
Zasłonak purpurowoblaszkowy (Cortinarius semisanguineus (Fr.) Gillet) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1821 Elias Magnus Fries nadając mu nazwę Agaricus cinnamomeus a semisanguineus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1874 Claude-Casimir Gillet, przenosząc go w swoim dziele pt: Les Hyménomycètes ou Description de tous les Champignons qui Croissent en France do rodzaju Cortinarius[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Agaricus cinnamomeus a semisanguineus Fr. 1821
- Cortinarius cinnamomeus f. semisanguineus (Fr.) Sacc. 1887
- Dermocybe semisanguinea (Fr.) M.M. Moser 1974
- Flammula cinnamomea var. semisanguinea (Fr.) P. Kumm. 1871
Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1975 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako zasłonak krwistoblaszkowy[3]. W niektórych atlasach grzybów opisywany jest też jako skórzak krwistoblaszkowy[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnicy 1–6 cm, młody wypukły, starszy płaskołukowaty, często z garbkiem, gładki lub łuseczkowaty. Za młodu matowy, później nagi i błyszczący. Ma kolor od cynamonowego przez oliwkowobrązowy do cynamonowobrązowego[4].
Mają szerokość do 10 mm. Są przyrośnięte zatokowato, gęsto rozstawione, początkowo barwy krwistoczerwonej, później brązowoczerwonawej, z jaśniejszymi ostrzami[4].
O długości 3–7 cm, grubości 4–6 mm, walcowaty, u nasady włóknisty. Ma żółtawy lub żółtoochrowy kolor, u podstawy często jest zaczerwieniony[4].
Barwy żółtawej, u podstawy czerwonawy i włóknisty. Ma rzodkiewkowy smak i zapach (ze względu na toksyczność, nie należy jednak próbować owocników)[4].
Rdzawobrązowy. Zarodniki eliptyczne, z drobnymi brodawkami; o rozmiarach 6,5–8 × 4,5–5 µm[5].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Opisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie i Nowej Zelandii[6]. W Polsce jest pospolity[7].
Rośnie od sierpnia do października, głównie w lasach iglastych, pod świerkami i sosnami, rzadko tylko można go spotkać pod drzewami liściastymi (buk, dąb, brzoza). Występuje zarówno na nizinach, jak i w górach. Jest dość częsty[5][4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb trujący: zatrucia orellaninowe[4][5].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
- zasłonak cynamonowy (Cortinarius cinnamomeus)). Odróżnia się cynamonowożółtymi łuseczkami na kapeluszu[4],
- zasłonak miedzianordzawy (Cortinarius purpureus). Ma czerwonobrązowy kapelusz a trzon niemal cały jest czerwony i włóknisty[4],
- lakówka pospolita (Laccaria laccata), która ma rzadko ustawione blaszki i biały wysyp zarodników. Jadalna[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h i Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c d Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 286. ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
- ↑ Marek Snowarski: Grzyby. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-776-4.