Yrjö Kilpinen
| |
| Imię i nazwisko |
Yrjö Henrik Kilpinen |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Yrjö Henrik Kilpinen[1] (ur. 4 lutego 1892 w Helsinkach, zm. 2 marca 1959 tamże[1]) – fiński kompozytor.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Uczył się gry na fortepianie w instytucie muzycznym w Helsinkach u Erika Furuhjelma (1908−1909, 1911−1912, 1916−1917)[1][2] oraz prywatnie kompozycji u Toivo Kuuli[2]. Dokształcał się w Wiedniu u Richarda Heubergera (1910−1911) oraz w Berlinie u Paula Juona i Otto Taubmanna (1913−1914)[1][2]. Po ukończeniu edukacji osiadł w Helsinkach, gdzie utrzymywał się jako nauczyciel gry na fortepianie i korepetytor zespołów[2]. Pisywał także krytyki muzyczne[1][2]. W 1935 roku otrzymał dożywotnią pensję państwową[2]. W 1948 roku został wybrany na członka Akademii Fińskiej[1][2].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Twórczość Kilpinena jest wyjątkowa na tle muzyki XX wieku, obejmuje niemal wyłącznie pieśni[2], których napisał przeszło 750[1]. Pieśni te uważane są za szczytowe osiągnięcie fińskiej liryki wokalnej[2]. Dalekie są jednak od konwencji romantycznej, kompozytor w warstwie muzycznej sięgał bowiem po pełne archaicznych cech elementy fińskiego folkloru muzycznego[2]. Z tego powodu jego muzyka ma indywidualne rysy, obecne są w niej zwroty skalowe wykorzystujące interwały kwarty, kwinty, septymy i nony[2]. Poza tekstami poetów fińskich Kilpinen sięgał także po utwory innych poetów skandynawskich oraz niemieckich, co zapewniło mu popularność poza granicami ojczystego kraju[2].
Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych[2])
Pieśni
- Fantasi och verklighet, słowa Ernst Josephson (1922)
- Reflexer, słowa Pär Lagerkvist (1922)
- Hjärtat, słowa Bo Bergman (1923)
- Tunturilauluja, słowa Vilho Edvard Törmänen (1926)
- Lieder der Liebe, słowa Christian Morgenstern (1928)
- Lieder um den Tod, słowa Christian Morgenstern (1928)
- Sommersegen, słowa Albert Sergel (1933)
- Spielmannslieder, słowa Albert Sergel (1933)
- Grabstein, słowa Hans Fritz von Zwehl (1941)
- Lieder um eine kleine Stadt, słowa Berta Huber (1942)
- Herbst, słowa Hermann Hesse (1942)
- Hochgebirgswinter, słowa Hermann Hesse (1954)
Utwory fortepianowe
- 6 sonat (wyd. 1943)
- Pastoral-Suite (wyd. 1943)
- Totentanz-Suite (wyd. 1943)
- Sonata na wiolonczelę i fortepian (wyd. 1951)
- Suita na wiolonczelę lub wiolę da gamba i fortepian (wyd. 1939)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1873. ISBN 978-0-02-865528-4.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 83−84. ISBN 978-83-224-3303-4.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Yrjö Kilpinen – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project