Wiszogronowiec
.jpg) Owoce gatunku Unonopsis bahiensis | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
wiszogronowiec |
| Nazwa systematyczna | |
| Unonopsis R.E.Fr. Kongl. Svenska Vetenskapsakad. Handl. ser. 2. 34(5): 26. Jul-Dec 1900[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
U. angustifolia (Benth.) R.E.Fr.[3] | |
Wiszogronowiec (Unonopsis R.E.Fr.) – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae Juss.). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się 48 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejne 3 taksony mają status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych)[4]. Występuje naturalnie w klimacie tropikalnym obu Ameryk[5][6]. Gatunkiem typowym jest U. angustifolia (Benth.) R.E.Fr.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Zimozielone drzewa lub krzewy[6].
- Liście
- Naprzemianległe, pojedyncze, całobrzegie[6].
- Kwiaty
- Promieniste, obupłciowe, niepozorne, zebrane w kwiatostany, rozwijają się w kątach pędów lub bezpośrednio na pniach i gałęziach (kaulifloria). Mają 3 małe, wolne działki kielicha, nienakładające się na siebie. Płatków jest 6, ułożonych w dwóch okółkach, wolne, nienakładające się na siebie, prawie takie same. Kwiaty mają 10–200 wolnych pręcików. Zalążnia jest górna, składająca się z 10–60 wolnych owocolistków, z których każdy zawiera jedną komorę z 6–8 bocznie ułożonymi zalążkami[6].
- Owoce
- Pojedyncze, siedzące lub osadzone na szypułkach[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)
Rodzaj wraz z całą rodziną flaszowcowatych w ramach rzędu magnoliowców wchodzi w skład jednej ze starszych linii rozwojowych okrytonasiennych określanych jako klad magnoliowych[2].
- Lista gatunków[4]
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
W górnej Amazonii plemiona indiańskie stosują ekstrakt z gatunku U. veneficiorum do zatruwania strzał i dmuchawek. Substancja ta ma efekt podobny do kurary – paraliżuje ludzi oraz niektóre zwierzęta[7]. Ponadto wyciąg z tego gatunku wiszogronowca służy jako środek antykoncepcyjny[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
- ↑ a b c Unonopsis. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2015-12-04]. (ang.).
- ↑ a b Unonopsis. The Plant List. [dostęp 2015-12-04]. (ang.).
- ↑ a b D.J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 737. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).
- ↑ a b c d e Unonopsis. Plantes & botanique. [dostęp 2015-12-04]. (fr.).
- ↑ Unonopsis veneficiorum, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2015-12-04] (ang.).