Wilgotnica karminowa
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wilgotnica karminowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrocybe punicea (Pers.) P. Kumm. Führ. Pilzk.: 112 (Zwickau, 1871) | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
.jpg)
Wilgotnica karminowa (Hygrocybe punicea (Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[2].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus puniceus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm.[2].
Synonimów naukowych ma ok. 15[3]:
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako wodnicha karminowa i wodnicha pąsowa[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica od 5 do 12 cm, u młodych owocników stożkowato dzwonkowaty, u starszych rozpostarty, zawsze z garbem. Powierzchnia naga, lepka i śliska. U młodych owocników ma barwę szkarłatną, potem blaknie do krwistoczerwonej, w końcu u starszych owocników do żółtoczerwonej[5].
Kruche, początkowo przyrośnięte, później wolne, rzadkie, grube, brzuchate. Mają barwę od żółtej przez kremową do szarożółtej. Ostrza gładkie[5].
Wysokość od 6 do 10 cm, średnica od 1 do 2 cm, walcowaty, w podstawie zwężony, młody – pełny, u dojrzałych okazów rurkowaty. Powierzchnia podłużnie delikatnie włóknista o barwie czerwonej, pomarańczowoczerwonej, czerwonożółtej, u podstawy białawożółtawej[5].
Cienkomięsisty, soczysty, młody – biały, później żółtopomarańczowy, pod skórką kapelusza ciemnoszaroczerwony. Smak i zapach niewyraźne[5].
Biały.
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Szwajcarii, Niemczech, Danii, Norwegii, Holandii, Szwecji[4].
Pojawia się od sierpnia do października na podgórskich i górskich łąkach oraz pastwiskach[4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb jadalny, nadający się na sosy i zupy. W czasie gotowania zabarwia wodę na czerwono.
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Wilgotnica okazała (Hygrocybe splendidissima) jest smuklejsza, kapelusz ma pomidorowoczerwony, trzon na żółtym tle pomarańczowo włóknisty, zaś miąższ żywo pomarańczowy. Wilgotnica szkarłatna (Hygrocybe coccinea) ma kapelusz czereśniowoczerwony, miąższ czerwony, zaś blaszki szeroko przyrośnięte do trzonu[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Hygrocybe punicea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.