Wikiprojekt:Wyróżniona zawartość Wikipedii/rozpiska
Artykuł na Medal
Harta – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Dynów. Jest miejscowością typu ulicowego, umiejscowioną na Pogórzu Dynowskim, w dolinie potoku o tej samej nazwie oraz na otaczających go wzgórzach. Harta to wieś szlachecka, która została ulokowana na prawie niemieckim na przełomie XIV i XV wieku. Pierwsza pisemna wzmianka o niej pochodzi z 1429 roku. Jako jeden z dużych ośrodków ruchu chłopskiego w XX wieku, Harta była miejscem jednej z wielkich demonstracji podczas strajków chłopskich w 1937 roku. W połowie XX wieku stanowiła oddzielną gromadę; w latach 1934–1954 i od 1973 roku podlegała bezpośrednio lokalnej administracji Dynowa. Harta jest jedną z największych wsi na terenie zarówno najbliższej okolicy, jak i całego województwa podkarpackiego. W 2022 roku zamieszkiwało ją 2045 osób. Jest wsią typowo rolniczą; ostatni duży zakład przemysłowy, lokalna mleczarnia, upadła w latach 90. XX wieku. Czytaj więcej…
Zamek Czorsztyn – ruiny średniowiecznego zamku, położone w Czorsztynie, w Pieninach, nad Jeziorem Czorsztyńskim. Pierwsza budowla na wzgórzu czorsztyńskim powstała ok. XIII wieku, należała do starosądeckiego klasztoru klarysek, została przejęta przez monarchów i przeszła znaczną rozbudowę za czasów Kazimierza III Wielkiego, w XIV wieku. Broniła granicy i skrzyżowania szlaków handlowych, prowadzących na Węgry, w stronę Nowego Targu oraz Sącza. Była miejscem postoju władców polskich zmierzających na Węgry. W połowie XVII w. budowlę zajął Aleksander Kostka-Napierski w czasie swojego powstania, a kilka lat później, w czasie potopu szwedzkiego, ukrywał się tu Jan II Kazimierz Waza. W latach 30. XVIII wieku, podczas wojny o sukcesję polską, zamek został spustoszony przez Kozaków. Ostatnim starostą był w latach 1763–1797 Józef Makary Potocki, który nie dysponował środkami potrzebnymi na remont zamku. Ciekawa historia i malowniczy wygląd ruin sprawiły, że obrosły wokół niej legendy i stała się inspiracją dla artystów, zwłaszcza w epoce romantyzmu. Zamek Czorsztyn został w 1968 roku wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Czytaj więcej…
Dobry Artykuł
Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…
Park w Reptach – XIX-wieczny park krajobrazowy o powierzchni ok. 200 ha położony na terenie miasta Tarnowskie Góry oraz gminy Zbrosławice, którego większość obszaru wpisana została w grudniu 1966 roku do rejestru zabytków nieruchomych. Stanowi część zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie „Park w Reptach i dolina rzeki Dramy”. Tereny obecnego parku porastały w przeszłości lasy liściaste. W 1824 roku wieś Repty wraz z okolicznymi dobrami nabył hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck, zakładając na znajdującym się na północ od wsi fragmencie lasu zwierzyniec. W jego centralnej części w latach 1893–1898 wzniesiono neorenesansowy pałac, sam zwierzyniec przekształcono zaś w park w stylu angielskim. Park obejmuje dwie części rozdzielone przepływającą w kierunku północno-zachodnim rzeką Dramą. Zachowały się tu zespoły leśne buczyn, grądów i łęgów z fragmentami wilgotnych łąk i szuwarów. Na terenie parku wykazywano obecność kilkunastu gatunków roślin i zwierząt chronionych, rzadkich gatunków nietoperzy oraz licznych gatunków ptaków lęgowych. Czytaj więcej…
Ilustracja na Medal
