Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/kwiecień
- Адыгэбзэ
- Afrikaans
- Anarâškielâ
- Ænglisc
- العربية
- Авар
- Azərbaycanca
- تۆرکجه
- বাংলা
- 閩南語 / Bân-lâm-gú
- Беларуская (тарашкевіца)
- भोजपुरी
- Български
- Bosanski
- Буряад
- Català
- Čeština
- Cymraeg
- Dansk
- Davvisámegiella
- Deutsch
- Ελληνικά
- English
- Эрзянь
- Español
- Euskara
- فارسی
- Føroyskt
- Français
- Gaeilge
- Gaelg
- Galego
- 贛語
- 한국어
- Hrvatski
- Bahasa Indonesia
- עברית
- Къарачай-малкъар
- Қазақша
- Коми
- Кырык мары
- Latviešu
- Lëtzebuergesch
- Лезги
- Lietuvių
- Livvinkarjala
- Magyar
- Македонски
- मराठी
- مازِرونی
- Bahasa Melayu
- 閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄
- Мокшень
- Nederlands
- 日本語
- Norsk bokmål
- Олык марий
- Oʻzbekcha / ўзбекча
- ਪੰਜਾਬੀ
- Papiamentu
- Перем коми
- Qırımtatarca
- Русский
- සිංහල
- Slovenščina
- Српски / srpski
- Svenska
- தமிழ்
- ไทย
- Türkçe
- Тыва дыл
- Удмурт
- Українська
- Vepsän kel’
- Tiếng Việt
- Walon
- 粵語
- 中文
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rocznice
1 kwietnia 2025
1 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Grażyna, Irena i Jakubina; Prima aprilis
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1455 – zmarł biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki, polityk i mąż stanu, uczestnik bitwy pod Grunwaldem, doradca Władysława II i Władysława III, trzykrotnie otrzymywał godność kardynalską: z nominacji Eugeniusza IV (nie przyjęta), z nominacji Feliksa V (uważanego przez Kościół za uzurpatora na tronie papieskim) i ostatecznie z nominacji Mikołaja V
- 1750 – urodził się polski publicysta oświeceniowy, działacz i pisarz polityczny, katolicki prezbiter i kanonik Hugo Kołłątaj (na portrecie), działacz Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych i Komisji Edukacji Narodowej
- 1815 – urodził się niemiecki polityk Otto von Bismarck (na fotografii), premier Prus, pierwszy kanclerz zjednoczonej Rzeszy, ze względu na politykę opartą na potędze militarnej zwany „Żelaznym Kanclerzem”
- 1875 – urodził się brytyjski pisarz Edgar Wallace, autor powieści kryminalnych i sensacyjnych
- 1925 – urodzili się: polska publicystka Józefa Hennelowa, redaktor „Tygodnika Powszechnego”, oraz polski reżyser i scenarzysta filmowy Wojciech Jerzy Has, autor m.in. filmów: Pętla, Pożegnania, Jak być kochaną, Lalka i Rękopis znaleziony w Saragossie
- 1975 – w japońskiej telewizji wyemitowano premierowy odcinek serialu animowanego Pszczółka Maja
3 kwietnia 2025
3 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Izbygniewa, Pankracy i Ryszard
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1810 – książę Fryderyk August wydał dekret powołujący Sąd Kasacyjny Księstwa Warszawskiego
- 1845 – urodził się australijski agronom William Farrer, uznawany za postać o kluczowym znaczeniu dla rozwoju uprawy pszenicy w Australii
- 1905 – w Buenos Aires założono Club Atlético Boca Juniors
- 1915 – zmarł żydowski pisarz Icchok Lejb Perec, jeden z twórców i klasyków literatury jidysz, adwokat i działacz społeczny w Zamościu
- 1925 – zmarł wybitny polski śpiewak Jan Reszke, światowa legenda opery końca XIX wieku (na fotografii w roli Tristana w operze „Tristan i Izolda” na deskach Metropolitan Opera)
- 1940 – rozpoczęły się masowe egzekucje polskich jeńców wojennych z obozów sowieckich w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku (na ilustracji pomnik ofiar znajdujący się w Katowicach)
5 kwietnia 2025
5 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Katarzyna, Krescencja i Wincenty
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1355 – król Karol IV i jego małżonka Anna świdnicka zostali koronowani na cesarza i cesarzową Świętego Cesarstwa Rzymskiego (ilustracja: wjazd Karola i Anny do Rzymu w celu koronacji – obraz Adolfa Liebschera)
- 1795 – francusko-pruski pokój w Bazylei, w którym Prusy uznały Republikę Francuską i jej granicę na Renie
- 1935 – zmarł polski skrzypek, dyrygent i kompozytor Emil Młynarski, współzałożyciel i dyrektor Filharmonii Warszawskiej
- 1945 – nocą z 5 na 6 kwietnia na holenderskiej wyspie Texel rozpoczął się antyniemiecki bunt gruzińskich żołnierzy z Batalionów Wschodnich
- 1955 – urodził się japoński mangaka Akira Toriyama; tegoż dnia otwarto Pałac Młodzieży w Warszawie
- 1975 – zmarł polityk chiński Czang Kaj-szek, długoletni prezydent Republiki Chińskiej (na fotografii)
7 kwietnia 2025
7 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Herman, Jan Chrzciciel i Krystian; Światowy Dzień Zdrowia
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
,_%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF_%D0%92%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9.jpg)
- 1900 – urodził się polski aktor kabaretowy i filmowy Adolf Dymsza
- 1915 – urodziła się amerykańska wokalistka jazzowa Billie Holiday (na fotografii), przedstawicielka stylu swing
- 1920 – urodził się indyjski muzyk Ravi Shankar, wirtuoz sitara i kompozytor
- 1925 – zmarł patriarcha moskiewski i całej Rusi Tichon (na fotografii)
- 1945 – wojna na Pacyfiku: Amerykanie zatopili japoński pancernik Yamato – największy okręt tej klasy, jaki kiedykolwiek zbudowano
- 1995 – w Warszawie oddano do użytku pierwszy odcinek metra, od stacji Kabaty na południu miasta do stacji Politechnika w Śródmieściu
- 2005 – w Watykanie opublikowano testament zmarłego 2 kwietnia papieża Jana Pawła II
9 kwietnia 2025
9 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Dobrosława, Maja i Marceli
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1770 – urodził się niemiecki fizyk Thomas Johann Seebeck, odkrywca jednego ze zjawisk termoelektrycznych nazwanych obecnie jego imieniem
- 1830 – urodził się brytyjski fotograf Eadweard Muybridge (na zdjęciu), wynalazca zoopraksiskopu, pionier kinematografii
- 1865 – wojna secesyjna: generał Robert E. Lee podpisał w Appomattox kapitulację wojsk konfederatów, co uważane jest za zakończenie wojny
- 1905 – urodził się amerykański polityk J. William Fulbright (na fotografii), senator, wieloletni przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Senatu, pomysłodawca międzynarodowego programu wymiany naukowej, znanego jako stypendium Fulbrighta
- 1905 – w Chinach wykonano ostatnią egzekucję poprzez karę tysiąca cięć
- 1945 – z rozkazu Hitlera stracony został admirał Wilhelm Canaris, szef Abwehry (niemieckiego wywiadu wojskowego)
- 2005 – zmarł polski inscenizator, reżyser i scenograf Jerzy Grzegorzewski
11 kwietnia 2025
11 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Arleta, Filip i Leon
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1755 – urodził się angielski lekarz, przyrodnik James Parkinson, jako pierwszy opisał objawy schorzenia nazwanego od jego nazwiska; co roku w rocznicę urodzin obchodzony jest Światowy Dzień Choroby Parkinsona
- 1905 – urodził się węgierski poeta Attila József (na fotografii)
- 1925 – urodził się polski afrykanista, socjolog i antropolog kultury Zygmunt Komorowski, ojciec Bronisława
- 1940 – urodził się polski kulomiot Władysław Komar, złoty medalista mistrz olimpijski na igrzyskach w Monachium w 1972; grywał także w filmach, m.in. w Piratach Romana Polańskiego i Kilerze Juliusza Machulskiego
- 1970 – z przylądka Canaveral na Florydzie wystartowała nieudana misja Apollo 13 (logo)
- 1985 – zmarł albański komunista Enver Hoxha, przywódca państwa i pierwszy sekretarz Albańskiej Partii Pracy, dyktator rządzący Albanią przez 40 lat, od 1946 do śmierci
- 1990 – polski Sejm uchwalił ustawę o zniesieniu cenzury
13 kwietnia 2025
13 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Marcin, Przemysław i Przemysława; rozpoczął się Wielki Tydzień; rozpoczął się tydzień żydowskiego święta Pesach
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1570 – urodził się angielski wojskowy, katolik Guy Fawkes (na portrecie), uczestnik spisku prochowego
- 1695 – zmarł jeden z czołowych przedstawicieli klasycyzmu francuskiego Jean de La Fontaine (na portrecie), autor blisko 250 bajek
- 1855 – urodził się niemiecki anatom i neurolog Ludwig Edinger
- 1880 – zmarł szkocki botanik Robert Fortune, który sprowadził nasiona i sadzonki chińskiej herbaty do Indii
- 1940 – kampania norweska: zwycięstwo Brytyjczyków w II bitwie morskiej pod Narwikiem
- 1940 – urodził się rumuński muzyk Vladimir Cosma, kompozytor muzyki filmowej
- 1960 – wystrzelono amerykańskiego satelitę Transit 1B, który testował system nawigacji dla amerykańskich okrętów podwodnych (protoplasta dzisiejszego systemu GPS)
15 kwietnia 2025
15 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Anastazja, Cezariusz i Teodor
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1415 – zmarł bizantyński filolog Manuel Chryzoloras, jeden z prekursorów renesansu
- 1765 – zmarł rosyjski uczony i poeta Michaił Łomonosow (na rysunku), prekursor chemii fizycznej, twórca Uniwersytetu Moskiewskiego
- 1825 – wojna o niepodległość Grecji: wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Missolungi
- 1865 – urodziła się polska malarka okresu modernizmu Olga Boznańska (na autoportrecie)
- 1925 – zmarł niemiecki architekt i projektant secesyjny August Endell
- 1945 – ukazał się pierwszy numer tygodnika „Przekrój”, który wydawany był do 2013
17 kwietnia 2025
17 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Aniceta, Eliasz i Robert
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1695 – zmarła meksykańska zakonnica (hieronimitka), literatka i astronom Juana Inés de la Cruz (na portrecie), uważana za jedną z najznakomitszych poetek języka hiszpańskiego, której śmierć zamyka okres tzw. Złotego Wieku Hiszpanii
- 1790 – zmarł amerykański polityk Benjamin Franklin (na portrecie), jeden z Ojców-założycieli Stanów Zjednoczonych
- 1885 – urodziła się duńska pisarka Karen Blixen, tworząca w języku duńskim i angielskim, znana głównie z zekranizowanych wspomnień o życiu w Kenii Pożegnanie z Afryką
- 1895 – w Shimonoseki został podpisany traktat kończący wojnę chińsko-japońską – Japonia zajęła półwysep Liaodong, Formozę oraz Peskadory
- 1895 – urodził się polski poeta i tłumacz, filolog klasyczny, pedagog i krytyk muzyczny Tadeusz Bocheński, długoletni współpracownik „Kameny”
- 1955 – urodził się polski muzyk rockowy Jan Borysewicz, wokalista, gitarzysta i kompozytor, założyciel zespołu Lady Pank
- 1995 – 22 osoby zginęły w wyniku wybuchu gazu w bloku mieszkalnym przy ul. Wojska Polskiego w Gdańsku
19 kwietnia 2025
19 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Ekspedyt, Leona i Leontyna; dzień niepodległości Zimbabwe; Wielka Sobota w Kościołach zachodnich i wschodnich
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1560 – zmarł współtwórca reformacji Filip Melanchton, najbliższy współpracownik Marcina Lutra, reorganizator szkolnictwa
- 1775 – doszło do pierwszej potyczki pomiędzy brytyjskimi wojskami a amerykańskimi kolonistami w wojnie o niepodległość USA – do bitwy pod Lexington i Concord
- 1870 – zmarł malarz, rytownik i litograf Andreas Schelfhout, czołowy przedstawiciel holenderskiego malarstwa romantycznego i zarazem prekursor Szkoły haskiej, znany z nastrojowych krajobrazów przedstawiających holenderskie pejzaże, a zwłaszcza sceny zimowe
- 1885 – zmarł ukraiński historyk, pisarz i etnograf Mykoła Kostomarow (na portrecie pędzla Nikołaja Gaya)
- 1920 – urodził się polski prawnik Kazimierz Smoleń, więzień obozu koncentracyjnego Auschwitz, główny twórca i dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu
- 2005 – kardynał Joseph Alois Ratzinger został obrany papieżem i przyjął imię Benedykt XVI (na fotografii)
21 kwietnia 2025
21 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Aleksandra, Anzelm i Konrada
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1910 – zmarł amerykański pisarz, humorysta i satyryk Mark Twain (na portrecie)
- 1915 – urodził się aktor Anthony Quinn (na fotografii) (La strada, Grek Zorba)
- 1920 – podpisano umowę polityczną pomiędzy polskim rządem i Symonem Petlurą, uznającą prawo Ukrainy do niezawisłości
- 1945 – II wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Budziszynem
- 1960 – stolica Brazylii została przeniesiona z Rio de Janeiro do Brasilii
- 1965 – zmarł brytyjski fizyk Edward Victor Appleton, laureat Nagrody Nobla w 1947 roku za badania właściwości górnych warstw atmosfery, a w szczególności za odkrycie jonosfery, co przyczyniło się do opracowania radaru
- 1985 – radziecka interwencja w Afganistanie: kompania Specnazu wpadła w zasadzkę mudżahedinów na przełęczy Marawara
23 kwietnia 2025
23 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Gabriela, Lena i Wojciech; Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1200 – zmarł chiński filozof z okresu dynastii Song Zhu Xi, uważany za głównego przedstawiciela neokonfucjanizmu
- 1685 – Jakub II Stuart (na portrecie) został koronowany na króla Anglii; nowy monarcha, w przeciwieństwie do swoich poprzedników (ojca Karola I i brata Karola II) był nawróconym katolikiem, co nie wzbudziło przychylnych nastrojów wśród, w większości protestanckiej, angielskiej arystokracji; z tronu został usunięty szybko i bezkrwawo
- 1810 – w kościele parafialnym w Brochowie został ochrzczony Fryderyk Chopin, natomiast w dokumentach z tego aktu zapisano kwestionowaną później przez niego i rodzinę datę jego urodzin
- 1885 – zmarł polski poeta, dramaturg, publicysta i tłumacz Stanisław Egbert Koźmian, najbardziej znany ze swoich przekładów dzieł Williama Szekspira
- 1920 – w Ankarze rozpoczęły się obrady Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji – pierwszego tureckiego parlamentu; Zgromadzenie rozwiązało rząd sułtana Mehmeda VI i ustanowiło tymczasową konstytucję
- 1920 – urodził się polski historyk sztuki, pisarz i publicysta Jacek Woźniakowski
- 1945 – wojska amerykańskie wyzwoliły obóz koncentracyjny Flossenbürg (na ilustracji plan obozu)
25 kwietnia 2025
25 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Jarosław, Kaliksta i Marek
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1595 – zmarł włoski poeta Torquato Tasso, autor rycerskiego eposu w 20 pieśniach Goffred albo Jeruzalem wyzwolona
- 1900 – urodził się szwajcarski fizyk austriackiego pochodzenia Wolfgang Pauli (na fotografii), jeden z twórców mechaniki kwantowej, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za odkrycie reguły nazwanej jego imieniem; tegoż dnia wyprawa polarna pod dowództwem włoskiego księcia Ludwika Amadeusza Sabaudzkiego zbliżyła się na rekordową odległość do bieguna północnego, osiągając 86°34′ szer. geogr. północnej
- 1915 – I wojna światowa: desant brytyjski wraz z oddziałami Australian and New Zealand Army Corps (ANZAC) wylądował na tureckim półwyspie Gallipoli; rozpoczęła się bitwa o Gallipoli – największa operacja desantowa I wojny światowej
- 1945 – front wschodni: wojska fińskie wyparły ostatnie jednostki niemieckie z terenu kraju, czym zakończyły wojnę lapońską
- 1995 – zmarła amerykańska aktorka i tancerka Ginger Rogers, długoletnia partnerka filmowa Freda Astaire’a
- 2005 – Włosi zwrócili Etiopii ostatnią z trzech części słynnego obelisku z Aksum (na fotografii), który w 1937 został zrabowany przez faszystów Mussoliniego z ówczesnej Abisynii okupowanej przez Włochy po wojnie włosko-abisyńskiej
27 kwietnia 2025
27 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Teofil, Zyta i Żelimysł
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1805 – I wojna berberyjska: rozpoczęła się bitwa o Darnę
- 1825 – zmarł francuski arystokrata, artysta, dyplomata, podróżnik, archeolog – amator Dominique Vivant Denon, jeden z pionierów egiptologii
- 1905 – urodził się polski prozaik, dramaturg i dziennikarz żydowskiego pochodzenia Julian Stryjkowski
- 1915 – zmarł rosyjski pianista i kompozytor Aleksandr Skriabin (na fotografii), wybitny przedstawiciel ekspresjonizmu w muzyce
- 1965 – zmarł amerykański dziennikarz radiowy i telewizyjny Edward R. Murrow
- 2005 – zmarł polski organista i kompozytor Marian Sawa, autor utworów instrumentalnych (głównie organowych) i chóralnych; tegoż dnia po raz pierwszy w powietrze wzniósł się Airbus A380, największy samolot pasażerski świata (na fotografii)
29 kwietnia 2025
29 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Hugo, Katarzyna i Krystyn
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1885 – urodził się tworzący w języku niemieckim dziennikarz i pisarz Egon Erwin Kisch, mistrz reportażu społecznego i politycznego
- 1945 – wojska amerykańskie wyzwoliły obóz koncentracyjny Dachau, dokonując masakry wziętych do niewoli żołnierzy Waffen-SS i personelu obozowego
- 1975 – urodził się polski żeglarz sportowy Mateusz Kusznierewicz
- 1980 – zmarł brytyjski reżyser i producent filmowy Alfred Hitchcock (na fotografii), pionier suspensu i thrillera psychologicznego
- 2005 – zmarł amerykański producent telewizyjny i scenarzysta William Joseph Bell (Dni naszego życia, Żar młodości, Moda na sukces)
- 2010 – zmarł polski historyk literatury, krytyk literacki, autor podręczników szkolnych Ryszard Matuszewski
2 kwietnia 2025
2 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Irmina, Franciszek i Teodozja; Światowy Dzień Świadomości Autyzmu; Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1725 – urodził się wenecki awanturnik, podróżnik i literat Giacomo Casanova; autor powieści fantastycznej Ikosameron, ale przede wszystkim barwnych Pamiętników; jego nazwisko stało się w wielu językach synonimem uwodziciela
- 1805 – urodził się duński pisarz i poeta Hans Christian Andersen (na dagerotypie), najbardziej znany ze swojej twórczości baśniopisarskiej; w rocznicę jego urodzin obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci
- 1840 – urodził się francuski pisarz Émile Zola (na fotografii), przedstawiciel nurtu naturalizmu (autor m.in. powieści: Germinal, Nana i Wszystko dla pań), skazany w „sprawie Dreyfusa”
- 1945 – urodziła się amerykańska aktorka filmowa Linda Hunt, której wybitnym osiągnięciem stała się rola mężczyzny – fotografa Billy’ego Kwana – w australijskim melodramacie Rok niebezpiecznego życia Petera Weira, za którą otrzymała liczne nagrody, w tym Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej
- 1975 – zakończono budowę CN Tower w Toronto
- 2005 – zmarł papież Jan Paweł II, teolog, filozof (przedstawiciel personalizmu chrześcijańskiego i fenomenolog), kaznodzieja, poeta i dramaturg (Przed sklepem jubilera), święty Kościoła katolickiego
4 kwietnia 2025
4 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Izydor, Platon i Wyszeniega
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1865 – urodził się polski prawnik, polityk i działacz społeczny książę Zdzisław Lubomirski
- 1875 – urodził się wynalazca, jeden z pionierów kinematografii Kazimierz Prószyński (na fotografii)
- 1915 – urodzili się: czeski pisarz i dramaturg Jan Drda (Igraszki z diabłem, Zapomniany diabeł), oraz polski historyk Ludwik Bazylow, badacz dziejów Europy Wschodniej, autor wielu publikacji książkowych poświęconych historii Rosji
- 1965 – urodził się amerykański aktor filmowy i telewizyjny Robert Downey Jr. (na fotografii)
- 1975 – Bill Gates i Paul Allen założyli przedsiębiorstwo Microsoft
- 1980 – zmarł polski filozof, estetyk i historyk sztuki Władysław Tatarkiewicz
6 kwietnia 2025
6 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Celestyna, Wilhelm i Zefiryn
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1520 – zmarł włoski malarz i architekt Rafael Santi (na autoportrecie), najmłodszy z trójki genialnych artystów włoskiego renesansu – obok Michała Anioła i Leonarda da Vinci
- 1830 – powstał Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (tuż po wydaniu Księgi Mormona)
- 1890 – urodził się holenderski pionier lotnictwa Anton Fokker, konstruktor i producent samolotów
- 1915 – urodził się malarz, scenograf, reżyser i teoretyk teatru Tadeusz Kantor (na fotografii), współzałożyciel awangardowego teatru Cricot 2 w Krakowie
- 1990 – Sejm przywrócił Święto Narodowe Trzeciego Maja, znosząc jednocześnie święto 22 lipca; tegoż dnia rząd Tadeusza Mazowieckiego przeprowadził w Sejmie kontraktowym pakiet ustaw przekształcających Milicję Obywatelską w Policję oraz tworzących Urząd Ochrony Państwa w miejsce rozwiązywanej Służby Bezpieczeństwa
- 2010 – w Kirgistanie doszło do wybuchu antyrządowych wystąpień, w wyniku których następnego dnia odsunięty od władzy został prezydent Kurmanbek Bakijew
8 kwietnia 2025
8 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Maksyma, Radosław i Walter
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1525 – Zygmunt I Stary i Albrecht Hohenzollern podpisali traktat krakowski
- 1820 – na wyspie Milos odnaleziono posąg tzw. Wenus z Milo (na zdjęciu)
- 1835 – zmarł niemiecki filozof, językoznawca, mąż stanu Wilhelm von Humboldt
- 1860 – urodził się polski powieściopisarz i nowelista, poeta i krytyk literacki Józef Weyssenhoff (Soból i panna)
- 1940 – Niemieckie Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych, na mocy decyzji Adolfa Hitlera, wydało rozporządzenie nakazujące zdymisjonowanie wszystkich półkrwi Żydów, oraz żołnierzy ożenionych z Żydówkami i półkrwi Żydówkami
- 1950 – urodził się polski piłkarz, trener i senator Grzegorz Lato, prezes PZPN od 2008 do 2012
- 2005 – otwarto stację warszawskiego metra Plac Wilsona
10 kwietnia 2025
10 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Magdalena, Makary i Michał
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1525 – hołd pruski złożony na krakowskim rynku królowi Zygmuntowi Staremu przez księcia Albrechta Hohenzollerna
- 1755 – urodził się niemiecki lekarz Samuel Hahnemann (na portrecie), twórca homeopatii
- 1815 – miała miejsce erupcja wulkanu Tambora na wyspie Sumbawa w Indonezji, był to najsilniejszy znany wybuch wulkanu w czasach historycznych, erupcja pliniańska wyrzuciła ok. 100 km³ materiału wulkanicznego, powodując zagładę zamieszkującego wyspę ludu Tambora, zaś w skali całej planety – za sprawą wyrzuconego do atmosfery popiołu – przez trzy lata zakłóciła system klimatyczny na świecie powodując globalne ochłodzenie, skrócenie okresu wegetacyjnego („rok bez lata” w 1816 na półkuli północnej), klęskę nieurodzaju, a co za tym idzie masowy głód
- 1925 – wyszła w druku powieść Wielki Gatsby Francisa Scotta Fitzgeralda
- 1970 – Paul McCartney ogłosił rozpad grupy The Beatles (ilustracja)
- 1985 – zmarł polski rzeźbiarz, marszand i kolekcjoner sztuki Karol Tchorek, projektant grupy pamiątkowych tablic w Warszawie
- 2010 – w katastrofie lotniczej w Smoleńsku zginęło 96 osób, wśród nich Prezydent RP Lech Kaczyński i jego małżonka (na fotografii para prezydencka)
12 kwietnia 2025
12 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Juliusz, Teresa i Zenona; Rosjanie obchodzą Dzień Kosmonautyki; wieczerzą sederową Żydzi rozpoczynają święto Pesach
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1555 – zmarła nominalna królowa Kastylii i Aragonii Joanna Szalona, której tragiczny żywot zaczął być wykorzystywany w licznych dziełach literackich od okresu romantyzmu
- 1885 – urodził się francuski malarz awangardowy Robert Delaunay, przedstawiciel kubizmu orficznego
- 1930 – urodził się polski prezenter telewizyjny i architekt Jan Suzin
- 1935 – urodziła się dziennikarka RWE Alina Grabowska
- 1940 – urodził się amerykański muzyk jazzowy Herbie Hancock, pianista, kompozytor i aranzer
- 1945 – zmarł amerykański polityk Franklin Delano Roosevelt, czterokrotny prezydent USA (na fotografii)
- 1975 – zmarła tancerka, aktorka i piosenkarka francuska pochodzenia afroamerykańskiego Josephine Baker (na fotografii w słynnej bananowej spódniczce)
14 kwietnia 2025
14 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Ludwina, Izabela i Krzysztof
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1805 – urodził się polski inżynier i malarz Stanisław Wysocki, projektant i główny inżynier budowy Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej
- 1865 – w Ford’s Theatre w Waszyngtonie prezydent USA Abraham Lincoln został postrzelony w głowę przez aktora Johna Wilkesa Bootha, w wyniku czego zmarł następnego dnia w szpitalu (na litografii – od lewej: mjr Henry Rathbone, jego narzeczona Clara Harris, pierwsza dama Mary Todd Lincoln, Abraham Lincoln i John Wilkes Booth)
- 1930 – zmarł śmiercią samobójczą rosyjski poeta i dramaturg Władimir Majakowski (na fotografii), przedstawiciel kubofuturyzmu, autor liryków, poematów, komedii satyrycznych
- 1935 – urodził się szwajcarski hotelarz Erich von Däniken, znany jako pisarz i publicysta, czołowy popularyzator koncepcji wpływu istot pozaziemskich na życie ludzi w czasach przedhistorycznych
- 1935 – urodził się polski inżynier elektronik i związkowiec Andrzej Gwiazda, działacz opozycji w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
- 1945 – urodził się brytyjski gitarzysta Ritchie Blackmore, członek zespołu Deep Purple
- 1950 – przedstawiciele komunistycznych władz Polski oraz Kościoła katolickiego podpisali porozumienie, w którym rząd zobowiązał się do utrzymania nauczania religii w szkołach, zagwarantował dalsze istnienie szkół katolickich i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w zamian zaś Episkopat zobowiązał się potępić zbrojne podziemie
16 kwietnia 2025
16 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Bernadeta, Erwin i Julia
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1495 – urodził się niemiecki humanista, kartograf, matematyk, astronom Peter Apianus (na portrecie), popularyzator astronomii w Europie
- 1800 – urodził się niemiecki lekarz Jakob Heine, znany z badań nad chorobą polio
- 1905 – urodził się niemiecki zbrodniarz wojenny Ludwig Fischer, gubernator dystryktu warszawskiego Generalnego Gubernatorstwa przez cały okres okupacji Polski przez III Rzeszę
- 1925 – bułgarscy komuniści przeprowadzili zamach terrorystyczny w cerkwi „Sweta Nedela” w Sofii
- 1940 – urodziła się Małgorzata II, królowa Danii
- 1945 – na wysokości Półwyspu Helskiego został zatopiony przez radziecki okręt podwodny niemiecki transportowiec MS Goya wraz z co najmniej 6 tys. uciekinierów z Prus Wschodnich i Gdańska
- 1945 – rozpoczęła się bitwa o Berlin, której częścią była również bitwa o wzgórza Seelow (na ilustracji: pomnik upamiętniający bitwę o wzgórza Seelow)
18 kwietnia 2025
18 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Apoloniusz, Bogusława i Bogusław; Wielki Piątek w Kościołach zachodnich i wschodnich
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1480 – urodziła się księżna Ferrary Lukrecja Borgia (na portrecie), bohaterka wielu utworów literackich ze względu na złą sławę kurtyzany i kazirodcze stosunki, zrehabilitowana dopiero w XIX w.
- 1880 – po dwuletnich zmaganiach z władzami niemieckimi o zgodę na ustawienie, w Poznaniu poświęcono Złoty Krzyż (krzyż chwaliszewski)
- 1945 – oddział Józefa Zadzierskiego ps. „Wołyniak” dokonał masakry 160 ukraińskich mieszkańców Piskorowic i okolicznych wsi
- 1955 – zmarł niemiecki fizyk teoretyk Albert Einstein (na fotografii), natomiast jego mózg został, zgodnie z jego wolą, wyjęty po 7 godzinach od zgonu i zakonserwowany w formalinie w celu przeprowadzenia badań naukowych
- 1970 – zmarł polski ekonomista Michał Kalecki, profesor Zakładu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, zajmujący się problematyką wzrostu gospodarczego
- 2010 – w Krakowie odbyły się uroczystości pogrzebowe pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich, tragicznie zmarłych w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem
20 kwietnia 2025
20 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Sara, Agnieszka i Berenika; Zmartwychwstanie Pańskie – główne święto chrześcijańskie
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1745 – urodził się francuski lekarz Philippe Pinel (na portrecie), reformator psychiatrii
- 1895 – urodził się polski kompozytor muzyki popularnej Jerzy Petersburski
- 1905 – urodziła się polska poetka i prozaiczka Hanna Januszewska, autorka utworów dla dzieci i młodzieży
- 1920 – w Bismarckhütte (dzisiejszy Chorzów-Batory) powstał klub piłkarski Ruch
- 1945 – zmarł prozaik, publicysta i działacz społeczny Wacław Sieroszewski
- 1985 – zmarł amerykański geofizyk Charles Francis Richter (na fotografii ), autor prac o sejsmologii, twórca logarytmicznej skali określającej siłę trzęsienia ziemi, tzw. skali Richtera
- 1995 – szczątki Marii Skłodowskiej-Curie i Pierre’a Curie zostały uroczyście przeniesione do paryskiego Panteonu
22 kwietnia 2025
22 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Leonida, Wanesa i Łukasz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1210 – zmarł koreański mistrz sŏn Pojo Chinul
- 1840 – urodził się francuski malarz i grafik Odilon Redon, przedstawiciel symbolizmu, uchodzący za prekursora surrealizmu
- 1870 – urodził się rosyjski rewolucjonista i polityk Włodzimierz Lenin (na fotografii), przewodniczący WKP(b), główna postać rewolucji bolszewickiej 1917, organizator i pierwszy przywódca państwa radzieckiego, teoretyk marksizmu, ideolog komunizmu
- 1915 – urodził się polski geograf, geomorfolog i polarnik Alfred Jahn, wykładowca i rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, jeden z inicjatorów udostępnienia społeczeństwu Panoramy Racławickiej
- 1930 – w Londynie podpisano międzynarodowy Traktat w sprawie ograniczenia i redukcji uzbrojenia morskiego
- 1940 – zginęła podporucznik pilot Janina Lewandowska, jedyna kobieta – ofiara zbrodni katyńskiej, pilot szybowcowy i samolotowy, córka generała Dowbor-Muśnickiego
- 1955 – urodziła się polska piosenkarka i aktorka Izabela Trojanowska (na fotografii), popularna na początku lat 80. za sprawą utworu „Wszystko czego dziś chcę”, zagrała w serialach telewizyjnych Strachy, Kariera Nikodema Dyzmy i Klan
24 kwietnia 2025
24 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Egbert, Grzegorz i Jerzy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1800 – założono Bibliotekę Kongresu Stanów Zjednoczonych (na zdjęciu)
- 1880 – urodził się amerykański inżynier szwedzkiego pochodzenia Gideon Sundback, wynalazca zamka błyskawicznego
- 1915 – początek ludobójstwa ludności ormiańskiej w Imperium Osmańskim (na ilustracji Cicernakaberd – pomnik pamięci ofiar rzezi Ormian)
- 1935 – urodził się polski lekkoatleta i dziennikarz sportowy Tomasz Hopfer, propagator telewizyjnej akcji „Bieg po zdrowie”
- 1980 – kompletnym fiaskiem zakończyła się operacja Orli Szpon – próba odbicia zakładników przetrzymywanych w ambasadzie USA w Teheranie
- 1990 – prom kosmiczny Discovery wyniósł na orbitę Teleskop Hubble’a (na zdjęciu)
- 2010 – zmarł polski aktor teatralny i filmowy Wojciech Siemion
26 kwietnia 2025
26 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Aureli, Erwina i Marzena; Światowy Dzień Własności Intelektualnej
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1785 – urodził się amerykański naturalista i malarz John James Audubon (na autoportrecie), który zyskał sławę za sprawą skatalogowania, opisania oraz namalowania ptaków Ameryki Północnej, jest autorem publikacji The Birds of America zawierającej naturalnej wielkości ilustracje gatunków ptaków występujących na terenie USA
- 1865 – urodził się fiński malarz i grafik Akseli Gallen-Kallela, przedstawiciel mniejszości szwedzkojęzycznej, twórca serii obrazów inspirowanych fińską epopeją narodową Kalevala (na ilustracji jeden z nich: „Obrona Sampo”); tegoż dnia zabójca prezydenta Abrahama Lincolna, John Wilkes Booth, zginął na oblężonej farmie w Wirginii w strzelaninie ze ścigającym go oddziałem kawalerii
- 1945 – operacja łużycka: ostatnie w czasie wojny zwycięstwo Wehrmachtu w bitwie pod Budziszynem; w walkach poległo lub zaginęło prawie 8 tys. żołnierzy 2. Armii Wojska Polskiego, a 10,5 tysiąca zostało rannych
- 1945 – zmarł ukraiński wojskowy i polityk Pawło Skoropadski, hetman Państwa Ukraińskiego w 1918
- 1955 – urodził się polski dramatopisarz, reżyser i krytyk teatralny Tadeusz Słobodzianek
- 2005 – zmarł czeski pisarz science-fiction Josef Nesvadba
28 kwietnia 2025
28 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Ludwik, Patrycjusz i Piotr; Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1220 – położono kamień węgielny pod budowę katedry w Salisbury (na pocztówce z 1905), która stanowi czołowy przykład gotyku angielskiego
- 1865 – urodził się polski archeolog Piotr Bieńkowski
- 1900 – urodził się holenderski astronom Jan Oort, badacz Układu Słonecznego i Galaktyki, pionier radioastronomii, twórca hipotezy na temat obłoku nazwanego jego imieniem; tegoż dnia zmarł białoruski poeta Franciszak Bahuszewicz
- 1925 – zmarł polski malarz Jan Styka (na autoportrecie), autor obrazów historycznych, religijnych i batalistycznych; autor m.in. Panoramy Racławickiej (wraz z Wojciechem Kossakiem), Panoramy siedmiogrodzkiej oraz panoramy o tematyce religijnej Golgota
- 1945 – zginął, rozstrzelany przez komunistycznych partyzantów w miejscowości Giulino di Mezzegra, włoski polityk faszystowski Benito Mussolini, premier Włoch (tytułowany duce) w latach 1922-1943, następnie przywódca marionetkowej Republiki Salò
- 2010 – zmarła polska pisarka, aktorka estradowa i satyryk Stefania Grodzieńska
30 kwietnia 2025
30 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Chwalisława, Donat i Marian
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg){kind=link}
,_%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF_%D0%92%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
- 1310 – urodził się Kazimierz III Wielki, król Polski (na portrecie)
- 1835 – urodził się austriacki malarz Franz von Defregger, związany z Tyrolem, przedstawiciel akademizmu, zaliczany do szkoły monachijskiej, uprawiał malarstwo rodzajowe i historyczne, a najchętniej przedstawiał sceny z życia tyrolskiej wsi oraz poruszał motywy z tyrolskich walk o niepodległość
- 1945 – popełniając samobójstwo w bunkrze pod ruinami Kancelarii Rzeszy zginął niemiecki polityk pochodzenia austriackiego, zbrodniarz wojenny Adolf Hitler, założyciel i lider Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników, od 1933 kanclerz Rzeszy, od 1934 sprawujący władzę dyktatorską jako Wódz (niem. Führer) Rzeszy, tzn. prezydent, szef rządu i zwierzchnik sił zbrojnych w jednej osobie (na ilustracji czołówka amerykańskiej gazety)
- 1945 – wyzwolono Ravensbrück (KL), nazistowski obóz koncentracyjny
- 1950 – w więzieniu zmarł polski działacz ruchu robotniczego i jeden z przywódców Polskiego Państwa Podziemnego Kazimierz Pużak, działacz PPS, przewodniczący Rady Jedności Narodowej
- 2000 – przez papieża Jana Pawła II została kanonizowana Faustyna Kowalska
- 2010 – do wybrzeży Luizjany dotarła plama ropy z wycieku po katastrofie platformy wiertniczej Deepwater Horizon, która miała miejsce 20 kwietnia w Zatoce Meksykańskiej