Wikipedia:Półtora miliona artykułów w polskojęzycznej Wikipedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
CC0 „No Rights Reserved” Uwaga: Poniższy tekst dostępny jest na licencji CC0 co oznacza, że możesz cały ten tekst oraz wybrane jego fragmenty wykorzystywać do dowolnych celów nie podając nawet autorów ani źródła.

Wspaniała wiadomość! Polska Wikipedia właśnie wzbogaciła się o półtoramilionowe hasło! Jest nim SMS Kaiser Wilhelm der Grosse. Jesteśmy dziesiątą z 300 wersji językowych Wikipedii, gdzie osiągnięto taki zasób artykułów!

Wikipedia jest encyklopedią internetową tworzoną od 15 stycznia 2001 roku, a jej edycja polskojęzyczna istnieje od 26 września tego samego roku. Zawartość Wikipedii jest dostępna na wolnej licencji CC BY-SA 3.0, dzięki czemu każdy może kopiować, rozpowszechniać i modyfikować zawarte w niej treści.

Wikipedia od lat pozostaje jedną z najczęściej odwiedzanych witryn internetowych w Polsce. W ostatnim czasie miesięczna liczba odwiedzających jej strony sięga 28 milionów[1]!

Idziemy w jakość[edytuj | edytuj kod]

Od lat coraz większa uwaga poświęcana jest poprawie jakości i rozbudowie treści istniejących artykułów. W najnowszej historii Wikipedia wzbogacała się średnio o 3–4 tysiące nowych artykułów miesięcznie, podczas gdy edytowanych było od 100 tys. do ponad 200 tys. już istniejących. Duża waga przywiązywana jest do skrupulatnego wskazywania wiarygodnych źródeł informacji zamieszczanych w artykułach.

Najlepsze artykuły są wyróżniane jako artykuły dobre a wręcz medalowe i zwykle odbiegają od formuły artykułu encyklopedycznego, stanowiąc obszerne monografie, często należące do najbardziej rozbudowanych źródeł informacji na dany temat w języku polskim. Takich wzorcowych artykułów jest już w polskiej edycji Wikipedii 4398!

Kto tworzy Wikipedię?[edytuj | edytuj kod]

Edytorem i edytorką może zostać każdy! Społeczność aktywnych (wykonujących co najmniej 5 edycji miesięcznie) edytorów polskojęzycznej Wikipedii składa się od dłuższego czasu z 1,4–1,7 tys. osób. W sumie co miesiąc edytuje ok. 13 tys. do ponad 17 tys. osób.

„Wikipedia jest od wszystkich i dla wszystkich. Nie ma żadnych wymogów, kto może ją tworzyć – liczy się wiedza, źródła na jej poparcie i zaangażowanie. Nie ma żadnych ograniczeń, kto może ją czytać – zarówno uczeń szkoły podstawowej szukający odpowiedzi na zadanie domowe, doktorant, który zmęczony pracą o 4 nad ranem szuka przypomnienia szeregu Taylora dla tangensa, jak i dziadek szukający dziwnego hasła z krzyżówki.” – pisze jeden z wikipedystów, piszący pod pseudonimem Technozaba.

„Tym, co zmienia się najwyraźniej, jest podejście do weryfikowalności treści wprowadzanych do Wikipedii. W zasadzie nieakceptowane jest już wprowadzanie informacji niepowiązanych za pomocą odnośników z wiarygodnymi źródłami. Systematycznie, choć powoli, poprawia się powiązanie informacji ze źródłami w dawniej tworzonych artykułach.” – dodaje wikipedysta Kenraiz.

Wikipedystów i wikipedystki na co dzień w ich niesamowitej pracy wspierają Stowarzyszenie Wikimedia Polska i Wikimedia Foundation.

Informacje podstawowe[edytuj | edytuj kod]

 Osobne artykuły: WikipediaWikipedia polskojęzyczna.

Wikipedia jest encyklopedią internetową tworzoną od 15 stycznia 2001 roku, a jej edycja polskojęzyczna istnieje od 26 września tego samego roku. Zawartość Wikipedii jest dostępna na wolnej licencji CC-BY-SA 3.0, dzięki czemu każdy może kopiować, rozpowszechniać i modyfikować zawarte w niej treści. Wikipedia jest serwisem prowadzonym przez Wikimedia Foundation, amerykańską organizację non-profit. Wspieraniem rozwoju Wikipedii i jej projektów siostrzanych w Polsce zajmuje się stowarzyszenie Wikimedia Polska, które jest organizacją pożytku publicznego.

Wikipedia zyskała ogromną popularność wśród użytkowników Internetu i wersja polska Wikipedii od początku utrzymuje się w gronie największych edycji językowych (obecnie jest 11. pod względem liczby artykułów, przy czym trzy z wyprzedzających – cebuańska, szwedzka i arabska – to Wikipedie tworzone głównie przez boty – programy tworzące krótkie artykuły na podstawie dostępnych baz danych)[2]. Od dawna polskojęzyczna Wikipedia należy też do najczęściej odwiedzanych witryn internetowych w Polsce. W ostatnim czasie miesięcznie liczba użytkowników sięga 28 milionów (dokładniej to liczba urządzeń), odwiedzających ponad 300 milionów stron[3].

Między innymi odkąd wspomniane boty zaczęły tworzyć wielkie liczby prostych artykułów na podstawie baz danych, liczba artykułów jako miernik wielkości i użyteczności encyklopedii zeszła na drugi plan. Od lat coraz większa uwaga poświęcana jest poprawie jakości i rozbudowie treści istniejących artykułów. W ostatnich miesiącach powstawały średnio 3–4 tysiące nowych artykułów, podczas gdy edytowanych było od 100 tys. do ponad 200 tys.[3] Duża waga przywiązywana jest do skrupulatnego wskazywania wiarygodnych źródeł informacji zamieszczanych w artykułach. Najlepsze artykuły są wyróżniane i zwykle odbiegają od formuły artykułu encyklopedycznego, stanowiąc obszerne monografie, często należące do najbardziej rozbudowanych źródeł informacji na dany temat w języku polskim. Takich wzorcowych artykułów jest już w polskiej edycji Wikipedii 4965 (patrz Wyróżniona zawartość Wikipedii).

Społeczność aktywnych (wykonujących co najmniej 5 edycji miesięcznie) edytorów polskojęzycznej Wikipedii składa się od dłuższego czasu z 1,4–1,7 tys. osób. W sumie co miesiąc edycje w projekcie wykonuje od ok. 13 tys. do ponad 17 tys. osób (mniej latem, więcej przez pozostałą część roku)[3].

Kronika polskojęzycznej Wikipedii[edytuj | edytuj kod]

26 września 2001 fizyk jądrowy Paweł Jochym uruchomił polskojęzyczną Wikipedię (wówczas pod nazwą „Polska Wolna Encyklopedia Sieciowa”, ponieważ nie było zgody na użycie nazwy Wikipedia) na własnym serwerze, zamieszczając wpis: Zaczynamy. Czy ja zwariowałem? Dopiero po ponad roku, 22 listopada 2002 PWES została przeniesiona na oficjalne serwery Wikipedii i otrzymała adres: pl.wikipedia.com. Już rok później 29 października 2003 pojawiła się inicjatywa „Artykułów na Medal” – wyróżnianych w przypadku wyczerpującego opisania tematu. Obecnie polskojęzyczna Wikipedia ma ich 990.

Drugim z „ojców założycieli” był lekarz internista Krzysztof Jasiutowicz, który wraz z Pawłem Jochymem w styczniu 2005 otrzymali tytuł Internetowego Obywatela Roku. Przez kilka pierwszych lat był najaktywniejszym użytkownikiem, jednocześnie uruchamiając debatę na temat nowych inicjatyw, np. wspólnego repozytorium plików graficznych (w 2004 roku powstało Wikimedia Commons). Niedługo po uhonorowaniu ojców założycieli, 13–14 sierpnia 2005 odbył się pierwszy ogólnopolski zlot wikipedystów w Krakowie, na którym powstała grupa inicjująca Stowarzyszenie Wikimedia Polska, polskiego partnera Wikimedia Foundation. Miesiąc później polska wersja językowa Wikipedii osiągnęła liczbę 100 000 artykułów.

Na początku 2006 miała miejsce sprawa mistyfikacji o Henryku Batucie. 26 września tego samego roku na piąte urodziny zawitał twórca projektu Jimmy Wales, który wówczas w Polsce otwierał oddział Wikii. Polska wersja liczyła wówczas 300 000 artykułów. 24 czerwca 2007 pojawiła się kolejna inicjatywa wyróżniania artykułów pod nazwą „Dobre Artykuły”. W odróżnieniu od medalowych opisują one temat szeroko, lecz niekoniecznie wyczerpująco. Obecnie jest ich 3648.

22 września 2007 po miesiącach dyskusji rozpoczął działalność Komitet Arbitrażowy, ostatnia instancja rozstrzygająca najpoważniejsze spory między wikipedystami. Dużą zmianą było wprowadzenie 17 listopada 2008 wersji przejrzanych artykułów. Od tego czasu edycje niezalogowanych użytkowników (również zalogowanych, ale niemających odpowiednich uprawnień) przed uwidocznieniem dla odbiorców są sprawdzane i zatwierdzane. Sprawdzanie nie dotyczy kwestii merytorycznych, a, jedynie tego, czy są one wolne od wandalizmów i innych „uszkodzeń”. Należało tez przejrzeć wszystkie istniejące artykuły, których wówczas było już blisko pół miliona. Do tej wielkości polskojęzyczna Wikipedia urosła 14 maja 2008.

W lutym 2009 z powodu niedopełnienia obowiązku podania w preferencjach adresu e-mail ośmiu administratorów polskojęzycznej Wikipedii utraciło swoje uprawnienia.

13 października 2009 Polskie Towarzystwo Informatyczne wyróżniło polską Wikipedię za innowacyjność społeczną.

W lutym 2011 społeczność polskojęzycznej Wikipedii przegłosowała umożliwienie odbierania uprawnień administratorom, którzy w przeciągu ostatniego roku nie wykonali nieusuniętych edycji w przestrzeni głównej. Zgodnie z nowymi regulacjami, 26 marca 2011 uprawnienia utraciło 11 nieaktywnych administratorów.

W roku 2013 nastąpiło sporo zmian w interfejsie. 24 lipca 2013 wprowadzono edytor wizualny Wikipedii (VisualEditor), który do edytowania nie wymaga znajomości języka znaczników (wikikodu). 25 listopada 2013 pojawiły się funkcje eksperymentalne, umożliwiające testowanie nowych możliwości oprogramowania MediaWiki. W tym samym roku powstał milionowy artykuł.

Kolejny rok to wydarzenia raczej o charakterze społecznym. 23 września 2014 po zaostrzeniu zasad odbierania zaawansowanych uprawnień 18 osób zostało pozbawionych „miotły” administratora. 22 października 2014 miało miejsce znacznie bardziej pozytywne wydarzenie. W Słubicach odsłonięto pierwszy na świecie pomnik Wikipedii.

16 czerwca 2016 po raz pierwszy licznik stron oczekujących na przejrzenie wyniósł zero. W dniach 20 lutego 2017 – 21 marca po raz pierwszy odbyła się akcja „Wikiwyzwanie”, której celem jest uzupełnienie polskojęzycznej Wikipedii o szczególnie potrzebne hasła. Między 16 a 17 września 2018 miał miejsce zbieg okoliczności podczas zdobywania kamienia milowego: 1 300 000 artykułów. 16 września wieczorem na liczniku osiągnęliśmy ten wynik, jednak wikipedysta Malarz pl skasował po dyskusji 81 artykułów o herbach szlacheckich ze względu na zbyt mało treści. Licznik spadł poniżej 1 300 000 i ponownie kamień milowy osiągnęliśmy nazajutrz rano. Oficjalnie na stronie z licznikiem haseł podaje się 16 września. 26 września 2019 polska Wikipedia „stała się pełnoletnia”, kończąc 18 lat. Podczas badań, przeprowadzonych w lutym 2020 roku, Wikipedia spadła na jedenaste miejsce na świecie pod względem globalnego wpływu na Internet. 14 grudnia 2021 na polskojęzycznej Wikipedii powstało półtoramilionowe hasło.

Co nowego dla dołączających nowicjuszy[edytuj | edytuj kod]

Na przestrzeni ostatnich lat wprowadzono udogodnienia, które mają na celu ułatwić nowym użytkownikom rozpoczęcie działalności na Wikipedii. Zespół Growth Wikimedia Foundation zajmuje się narzędziami takimi jak strona domowa dla nowicjuszy, gdzie pojawiają się propozycje edycji artykułów (np. przez dodawanie linków). Można tam też zobaczyć, jak dużo odwiedzin miały w ostatnim czasie artykuły, które się edytowało.

W ciągu ostatnich pół miliona artykułów uproszczono również komunikację z przewodnikami. Każdy nowy użytkownik ma przypisanego swojego mentora, któremu pytania może zadawać bezpośrednio z okna edycji. Nie wymaga to rozeznania w strukturach Wikipedii i poszukiwania osób chętnych do pomocy.

Wikipedia okiem początkującego edytora[edytuj | edytuj kod]

Tutaj prosimy o wpisy osoby, które niedawno w ciągu roku, dwóch dołączyły do Wikipedii i ciągle odkrywają jej możliwości

  • Podoba mi się, że Wikipedia jest od wszystkich i dla wszystkich. Nie ma żadnych wymogów, kto może ją tworzyć – liczy się wiedza, źródła na jej poparcie i zaangażowanie. Nie ma żadnych ograniczeń, kto może ją czytać – zarówno uczeń szkoły podstawowej szukający odpowiedzi na zadanie domowe, doktorant, który zmęczony pracą o 4 nad ranem szuka przypomnienia szeregu Taylora dla tangensa, jak i dziadek szukający dziwnego hasła z krzyżówki. Jest to ważne moim zdaniem zwłaszcza w czasach, gdzie coraz trudniej o wolny dostęp do wiedzy – w świecie, gdzie fora dla pasjonatów przeniosły się na zamknięte grupy na portalach społecznościowych, gdzie coraz więcej kursów i materiałów jest płatnych, gdzie nawet renomowane uczelnie mają problem z zapewnieniem subskrypcji czasopism naukowych. Wikipedia jest jak biblioteka, czynna bez przerwy o każdej porze dnia i nocy od dwudziestu lat, gdzie każdy może przynieść swoją książkę aby podzielić się z innymi, a jakość tej biblioteki stale rośnie. Zapraszamy, przychodźcie kiedy chcecie, po co chcecie, przynoście co macie (ale pamiętajcie o źródłach i encyklopedyczności)! Technozaba (dyskusja) 20:37, 26 lis 2021 (CET)[odpowiedz]
  • W Wikipedii plusem jest szybkość, z jaką można uzyskać informacje dotyczące danej dziedziny. Jedynie nieco na minus jest na bardziej zaawansowanych naukowo artykułach trudność w weryfikacji. Niepokojące jest to, że ostatnimi czasy 99% nowych artykułów jest bardzo krótka i można odnieść wrażenie, że nowe artykuły powstają tylko w niektórych dziedzinach (np. o średniowieczu, starożytności czy Azji nie ma prawie w ogóle nowych). Wydaje mi się też, że można by było uprościć dodawanie przypisów czy Interwiki. Projekt jednak bardzo na plus (bardzo dobrym pomysłem są Tygodnie Tematyczne).
    Dodał 2A02:A312:C842:B80:35EE:1F6A:87B9:4596 Kelvin (dyskusja) 10:19, 6 sty 2022 (CET)[odpowiedz]

Wikipedia okiem edytorów o dłuższym stażu[edytuj | edytuj kod]

Tu spojrzenie starych wyjadaczy, którzy już dużo na wiki widzieli

  • Wprzęgnąłem się i wyprząc się nie mogę. Nie mogąc, ale i nie chcąc zaprzestać, zaprzestałem myśleć o zaprzestaniu. I bardzo mi z tym dobrze :) Jckowal piszże 22:27, 22 gru 2021 (CET)[odpowiedz]
  • Warto zadać sobie pytanie: czym Wikipedia i komu ma służyć? Poza tym, że jest pewnym zbiorem ludzkiej wiedzy, albo odnośników do niej (w formie przypisów) ma jeszcze niebagatelne znaczenie edukacyjne. Do Wikipedii nie sięgają naukowcy (w swoich branżach), wiedzą lepiej i więcej, im nie jest potrzebna Wikipedia. Codziennie za to miliony ludzi chce się z niej czegoś dowiedzieć, coś sprawdza i przy okazji dowiaduje się czegoś nowego. Większość z nich nie dowiedziałoby się tego z książki popularnej (lub naukowej), bo książek się nie czyta. I taki ktoś, kto czyta Wikipedię, dowiaduje się czegoś więcej o historii swojego miasta, regionu, pozna biografię lubianego (lub nie) polityka, burmistrza, sportowca, aktora, dowie się czegoś, czego nie pamięta ze szkoły lub czegoś zupełnie nowego etc. Jeśli połknie bakcyla i zechce wiedzieć więcej – sięgnie do książek. Wikipedia jest dla człowieka o standardowym poziomie wykształcenia. Niewykształceni nie do końca zrozumieją, lepiej wykształceni sięgną dalej i być może coś w Wikipedii dopiszą. Kelvin (dyskusja) 10:19, 6 sty 2022 (CET)[odpowiedz]

Co się zmieniło w ciągu ostatnich 500 tysięcy artykułów[edytuj | edytuj kod]

Poza tym, że przybyło nowych, a stare zostały poprawione bądź usunięte

  • Tym, co zmienia się najwyraźniej, jest podejście do weryfikowalności treści wprowadzanych do Wikipedii. W zasadzie nieakceptowane jest już wprowadzanie informacji niepowiązanych za pomocą odnośników z wiarygodnymi źródłami. Systematycznie, choć powoli, poprawia się powiązanie informacji ze źródłami w dawniej tworzonych artykułach. Niespójność wymagań między obecnymi wymaganiami oraz wyrozumiałość dla dawniej rozwijanych artykułów powoduje trochę nieporozumień, ale stopniowy, a nie rewolucyjny tryb wprowadzania zmian w tym zakresie jest świadomym wyborem (kompromisem) społeczności edytujących Wikipedię. Kenraiz (dyskusja) 11:23, 26 lis 2021 (CET)[odpowiedz]
  • Systematycznie rośnie liczba artykułów wyróżnionych – zbliżamy się do tysiąca artykułów na medal i mamy ponad trzy tysiące dobrych artykułów. Ich liczba się w niemal podwoiła od czasu przekroczenia progu miliona artykułów. To coś, co w zasadzie nie pasuje do formuły encyklopedii – bardzo obszerne opracowania tematów, nierzadko bardzo konkurencyjne, jeśli idzie o zasób informacji i oparcie na wiarygodnych źródłach, w porównaniu do publikacji dostępnych w języku polskim. W miarę upływu czasu i tu jak w całym projekcie zarysowuje się bardzo nierówny rozkład tematyczny wyróżnianych artykułów – są działy bardzo solidnie rozwijane i takie, w których bardzo brakuje zaangażowanych i zorientowanych w tematyce edytorów. Kenraiz (dyskusja) 10:55, 26 lis 2021 (CET)[odpowiedz]
  • Tuż przed przekroczeniem progu miliona artykułów wprowadzony został edytor wizualny (wcześniej artykuły mogły być edytowane tylko na ich stronie kodowej). Premiera nowego sposobu edycji spotkała się generalnie... z niechęcią społeczności, zresztą bardzo uzasadnioną licznymi problemami w działaniu edytora. Po upływie czasu i licznych poprawkach nowe narzędzie upowszechniło się wśród nowych edytorów, ale i część starych wyjadaczy zaczęła je doceniać. W trendach zmian liczby edytujących Wikipedię wprowadzenie edytora wizualnego wyraźnie zaowocowało wzrostem, może w polskojęzycznej Wikipedii nie tak wyraźnym jak w innych wersjach językowych, ale jednak trochę też. Kenraiz (dyskusja) 11:10, 26 lis 2021 (CET)[odpowiedz]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Analizy Wyświetleń [online], pageviews.toolforge.org [dostęp 2021-12-14].
  2. Wikipedia:Podstawowy ranking międzyjęzykowy. [dostęp 2021-12-01].
  3. a b c Wikimedia Statistics. [dostęp 2021-12-01].