Przejdź do zawartości

Wątek na Pomoc:Pytania nowicjuszy

Streszczanie i referowanie w Wikipedii - czy da się tego uniknąć i jak to robić?

8
Wizytator (dyskusjaedycje)

Doskonale rozumiem, że wikipedysta jako autor artykułu czy edycji nie może wustępować w roli eksperta. Tym się różni od autora artykułu w encyklopedii papierowej. Że musi unikać własnych opinii a nawet własnego "wkładu intelektualnego". Że powinien się we wszystkim powoływać na "ekspertów".

Ale jednocześnie wydaje mi się, że tego postulatu nie da się do końca zrealizować. Przecież wiele artykułów w Wikipedii coś streszcza lub referuje (może nawet wszystkie). Przykładowo - artykuł o Jezusie streszcza jego historię opisaną w ewangeliach a artykuł o Spidermanie film o nim. Nawet powołując się na streszczenia tych utworów przez ekspertów, nadal streszczamy czy referujemy poglądy tych ekspertów.

Jakoś nie potrafię zrozumieć, gdzie szukać granicy zakazanej "twórczości własnej". Chciałbym np. poprawić czyjś artykuł o konstytucji papieskiej Dei Filius, bo nie oddaje on adekwatnie treści tego dokumentu. Ten artykuł nie posiada żadnych przypisów oprócz przypisu do samego dokumentu. Moja edycja też nie podawała żadnych innych źródeł. Artykuł podawał cytat z Dei filius i ja podawałem inny cytat. A jednak moja edycja została odrzucona.

Jak mam napisać ten artykuł. Cytaty są niemile widziane. No, ok. Ale opisywanie treści cytatu własnymi słowami stwarza ryzyko zarzutu o nie neutralność.

Moje pytanie brzmi - czy mogę streścić ten dokument, tak jak ktoś streszcza np. film o Ironmanie, czy muszę znaleźć streszczenie "eksperta" i dopiero je referować. Dotyczy to wielu innych tematów, przy których nie wiem, jak wybrnąć z tego problemu i je zrealizować.

Ciacho5 (dyskusjaedycje)

Pokazujesz najgorsze przykłady i chcesz do nich równać. Gdybyś wiedział coś więcej o pl-Wiki, to zauważyłbyś, że ostatnio jest dość masowa akcja usuwania "streszczeń", fabuł filmów które prawdopodobnie są ORem bez źródeł. W arcie o Jezusie jest całkiem sporo przypisów do źródeł naukowych, mało do Ewangelii (co nie znaczy, że nie jest ich za dużo).

Jeżeli w artykule nie ma podanych źrodeł, to absolutnie nie znaczy, że możesz brnąć w ten sam błąd. Kiedyś źrodeł nie podawaliśmy, od kilku lat musimy podawać. Gdybyś chciał napisać datę powstania dokumentu, mógłbyś się nim posłużyć jako źródłem (z zastrzeżeniem, że nikt nie podważałby tego). Jeżeli chcesz oceniać dokument, nie masz do tego (jako Wikipedysta) żadnego, najmniejszego prawa. A podawanie cytatów, według własnego wyboru, nie jest poprawnym redagowaniem.

Wizytator (dyskusjaedycje)

Spoko - nie jest tak, że chcę równać do najgorszych przykładów. Po prostu mnie zastanowiły i dlatego o nich piszę. Chcę równać do najlepszych, ale pisanie artykułów na tematy humanistyczne jest z założenia trudne metodologicznie.

Wizytator (dyskusjaedycje)

Najlepiej się uczyć na konkretnych przykładach. Właśnie stosując się do wskazówek od nowa edytowałem artykuł o Dei Filius. Przedtem nie było źadnego źródła oprócz omawianego dokumentu. Teraz napisałem wszystko na podstawie poważnego źródła. Moja edycja została już po paru minutach usunięta. Co zrobiłem źle?

Felis domestica (dyskusjaedycje)

Są tu dwie kwestie: prawna i metodologiczna. Pierwsza: ze względu na wolną licencję Wikipedii, wszystkie cytaty winny być najlepiej na otwartych licencjach. Stąd np. w artykule Liu Mingchuan pierwszy zawarty tam cytat jest OK (tekst w domenie publicznej), drugi nie bardzo - bo choć cytat jest jasno zaznaczony i w pełni opisany, to jednak jest "copyrightowany", więc użycie prawa cytatu jest tu trochę śliskie.

Metodologicznie, cytujemy i powołujemy się przede wszystkim na źródła wtórne, czyli omówienia i analizy. Cytowanie źródeł pierwotnych jest zasadniczo niedopuszczalne, czego najważniejszą przyczyną jest fakt, że większość Wikipedystów nie posiada odpowiedniego warsztatu by to robić. Dotyczy to w szczególności wszelkiego typu tekstów starożytnych, w przypadku których samo tłumaczenie jest już zawsze daleko idącą interpretacją, a co dopiero intepretowanie tego tłumaczenia. Zob. Wikipedia:Nie przedstawiamy twórczości własnej.

Wizytator (dyskusjaedycje)

Jeśli można poprosiłbym o recenzję mojej ostatniej edycji (właściwie przedostatniej) artykułu o Dei Filius niemal natychmiast usuniętej. Co zrobiłem źle tym razem?

Felis domestica (dyskusjaedycje)

Edycja idzie w zdecydowanie dobrym kierunku. Nie wiem, czy cytat kanonu IV, 2 jest też u Marais - nawet jeśli tak, to jego omówienie jest i tak zawarte niżej, więc przytoczenie akurat tej klątwy może naruszać WP:WAGA i być uznane za stronnicze - wyżej np. obrywa się panteistom, ale klątwa przeciw nim nie jest szczególnie wypisana.

Przy okazji widać jak kłopotliwe bywa użycie cytatów. Ty zdaje się odebrałeś cytat paragrafu 51 jako pochwałę dokumentu Dei filius, a może (nie musi, ale może) to być po prostu cytat zwracający uwagę na to, że JP 2 w Fides et ratio rozwijał ideę zgodności wiary i rozumu (czyli nie w ogóle relacji tych dwóch rzeczy, lecz konkretnie myśli z par. 51 Dei filius). Czy tak jest, to nie wiem, bo nie mam wiedzy fachowej. By uniknąć takich nieporozumień lepiej byłoby np. napisać:... w F. et R. JP2 rozwijał potem myśl z par. 51 (i tu ewentualnie cytat, choć można też omówić).

Swoją drogą. @Mario58 trochę się chyba pospieszyłeś z całościowym rewertem, lepiej było poddać w wątpliwość konkretne fragmenty.

Wizytator (dyskusjaedycje)

Dziękuję za merytoryczne uwagi. Ja mam - skoro już o tym ciągle jest mowa - zdecydowany i radykalny światopogląd ateistyczny i antykleryklany (antykleryalizm to nie ujma, raczej cnota obywatelska), ale to nie znaczy, że nie jestem otwarty na merytoryczną krytykę. Od każdego mądrego człowieka można się wielu rzeczy nauczyć - również ateista np.od teisty. Zresztą naszą cywilizaję i kulturę stworzyli teiści. Napisali uwielbiane przez mnie książki, skomponowali najwspanialsze kawałki muzyki, namalowali najpiękniejsze obrazy i wybudowali najbardziej zachwycające budowle. Jestem pełen szacunku dla tego wszystkiego. Ale i krytycyzmu wobec nadużyć. Staram się po prostu być obiektywny - co na pewno nie do końca mi się udaje i dlatego cenię dyskusję - jak każdy uczciwy człowiek.

Co do działań @Mario58 to chyba są eufemizmy. Przepraszam, ta absurdalna kultura - na pewno eufemizmy.

Odpowiedz na „Streszczanie i referowanie w Wikipedii - czy da się tego uniknąć i jak to robić?”