U-6 (1935)
 U-1, okręt siostrzany U-6 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Projekt |
IvS: MVBIIA |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
11 lutego 1935 |
| Wodowanie |
21 sierpnia 1935 |
 Kriegsmarine
| |
| Wejście do służby |
7 września 1935 |
| Wycofanie ze służby |
7 sierpnia 1944 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
40,9 metra |
| Szerokość |
4,08 metra |
| Zanurzenie |
3,83 metra |
| Zanurzenie testowe |
100 metrów |
| Zanurzenie maksymalne |
150 metrów |
| Rodzaj kadłuba |
jednokadłubowy |
| Napęd | |
| 2 silniki Diesla o mocy 700 KM (pow.) 2 silniki elektryczne o mocy 360 KM (zan.) 2 śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg |
1600 Mm /8 węzłów (pow.) |
| Uzbrojenie | |
| 5 torped G7a, 1 działko plot. kalibru 20 mm | |
| Wyrzutnie torpedowe |
3 × 533 mm (dziób) |
| Załoga |
25 oficerów i marynarzy |
U-6 – niemiecki okręt podwodny typu IIA z okresu okresu międzywojennego i II wojny światowej. Była to niewielka jednostka przybrzeżna o wyporności podwodnej 303 ton i zasięgu na powierzchni 1600 Mm, wyposażona w trzy wyrzutnie torped kalibru 533 mm, której załogę tworzyło nominalnie 25 osób.
Stępkę pod okręt położono 11 lutego 1935 roku w stoczni Deutsche Werke w Kilonii, gdzie został zwodowany 21 sierpnia 1935 roku. Po wejściu w tym samym roku do służby, pełnił funkcje szkoleniowo-treningowe w ramach US-FL w Neustadt. Po wybuchu wojny, w kwietniu 1940 roku wziął udział w kampanii norweskiej. Po jej zakończeniu został ponownie skierowany do działalności szkolno-treningowej w ramach 21. Flotylli w Piławie. Wycofany ze służby 7 sierpnia 1944 roku w Gdyni.
W trakcie działań wojennych przeprowadził dwa patrole bojowe, podczas których nie zatopił żadnej jednostki przeciwnika.
Budowa i konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
U-6 był okrętem podwodnym typu IIA wybudowanym dla marynarki Niemiec (Kriegsmarine) w stoczni Deutsche Werke w Kilonii, pod numerem stoczniowym 241[1][2]. Jednostka zaprojektowana została pod oznaczeniem typu MVBIIA w tajnym niemieckim biurze projektowym Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw (IvS) w Hadze[1]. Kontrakt na budowę tego okrętu został podpisany w styczniu 1934 roku jako część większej umowy na budowę wszystkich jednostek tego typu[1]. Blachy stalowe zostały w ścisłej tajemnicy dostarczone do stoczni w Kilonii okrężną drogą przez IvS w Hadze, podobnie jak silniki główne i pomocnicze, które dotarły do Kilonii na początku roku 1934[1]. Rozpoczęcie budowy było opóźnianie przez Adolfa Hitlera z przyczyn politycznych, jednak 11 lutego 1935 roku w Kilonii położono ostatecznie stępkę, zaś 21 sierpnia 1935 roku U-6 został zwodowany[1][3].
U-6 był jednokadłubowym okrętem podwodnym o konstrukcji spawanej i wyporności traktatowej 250 ton[4][a], jednak jego rzeczywista wyporność bojowa na powierzchni wynosiła 254 tony[5]. Pod wodą okręt wypierał 303 tony, przy długości całkowitej 40,9 metra oraz szerokości 4,08 metra[5][6]. W położeniu nawodnym kadłub miał zanurzenie 3,83 metra[5]. Napęd okrętu tworzyły dwa 6-cylindrowe czterosuwowe silniki Diesla Motorenwerke Mannheim MWM RS127S o łącznej mocy 700 KM (2 × 350 KM) przy 1000 obrotach na minutę[7] oraz dwa silniki elektryczne SSW PG W322/26 o mocy 300 kW (2 × 180 KM)[8]. Zastosowana forma kadłuba oraz układ napędowy umożliwiały jednostce osiąganie prędkości maksymalnej na powierzchni wynoszącej 13 węzłów, elektryczny zespół energetyczny zaś umożliwiał rejs podwodny z prędkością nieprzekraczającą 6,9 węzła[5]. Zbiorniki paliwa mieściły łącznie 11,61 ton oleju napędowego, co umożliwiało jednostce rejs o długości 1600 mil morskich z prędkością 8 węzłów. Zasięg podwodny okrętu wynosił 35 mil morskich przy prędkości 4 węzłów[5]. Podobnie jak w przypadku innych jednostek odmian typu II, zanurzenie testowe okrętu wynosiło 100 metrów[9], zanurzenie maksymalne 150 metrów[10][4], zaś czas całkowitego zanurzenia 25 sekund[5].
Podstawowe uzbrojenie okrętu stanowiły torpedy typu G7a, umieszczone w trzech wyrzutniach torpedowych kalibru 533 mm na dziobie, oraz dwie torpedy zapasowe[5]. Opcjonalnie możliwe było zabranie przez okręt ogółem sześciu torped, przez umieszczenie dodatkowego pocisku w korytarzu między przedziałem torpedowym a centrum bojowym okrętu[11][6]. Możliwość ta nie była jednak często wykorzystywana, gdyż dodatkowy ciężar w tym miejscu zaburzał trym okrętu i powodował jeszcze trudniejsze warunki życia dla 25 członków załogi[11]. Zamiennie z torpedami, okręt mógł przenosić do 18 min[8]. Uzbrojenie to uzupełnione było pojedynczym działkiem przeciwlotniczym kalibru 2 cm (20 mm)[8].
Służba okrętu[edytuj | edytuj kod]
U-6 został przyjęty do służby w Kriegsmarine 7 września 1935 roku, jako jeden z pierwszych okrętów podwodnych III Rzeszy[3]. Pierwszym dowódcą okrętu został Kapitanleutnant Ludwig Mathes, który sprawował tę funkcję do 30 września 1937 roku[12]. U-6 został przydzielony do jednostki szkolnej US-FL w Neustadt, zaś wrzesień 1935 roku spędził w szkole zwalczania okrętów podwodnych, celem szkolenia technicznego załogi[3][2].
W okresie przedwojennym U-6 był okrętem szkolnym, lecz parokrotnie uzyskiwał na krótko status operacyjny. 7 marca 1936 roku podczas zajmowania przez wojska niemieckie Zagłębia Ruhry – wraz z 12 jednostkami wchodzącymi w skład 1. Flotylli U-Bootów „Weddingen” oraz wszystkimi jednostkami swojego typu – U-5 został wysłany na patrol, na wypadek ewentualnej wojny morskiej z Polską, Francją lub Związkiem Radzieckim[13]. Podobne wyjście na patrol bojowy miało miejsce podczas anschlussu Austrii, nieudanej próby zajęcia przez Niemcy Sudetów w maju, oraz po układzie monachijskim we wrześniu 1938 roku[13].
Służba podczas wojny[edytuj | edytuj kod]
Krótko przed atakiem Niemiec na Polskę, 24 sierpnia 1939 roku U-6 wypłynął z Neustadt w celu patrolowania Kattegatu, by obserwować polskie jednostki cywilne i wojskowe usiłujące przedostać się do Wielkiej Brytanii[3]. Na dzień przed wybuchem wojny U-6 dostrzegł w Kattegacie wykonujące plan Peking i kierujące się na Morze Północne polskie niszczyciele OORP „Błyskawica”, „Grom” i „Burza”, nie podjął jednak żadnych działań względem nich[2][3]. 13 września 1939 roku wpłynął do portu w Kilonii[3].
Przez kolejne miesiące okręt nie prowadził działalności operacyjnej, zaś 18 stycznia 1940 roku dowództwo U-6 objął późniejszy kawaler Krzyża Rycerskiego Adalbert Schnee[14]. Pod jego dowództwem U-6 wypłynął z Kilonii 4 kwietnia 1940 roku, aby wziąć udział w niemieckiej operacji Hartmut[3]. Otwarte 6 kwietnia rozkazy operacyjne na ten patrol nakazywały jednostce udać się ku wybrzeżom Norwegii, gdzie od 9 kwietnia miał wspierać niemiecką inwazję na ten kraj i zapobiegać brytyjskim próbom przeszkodzenia niemieckiej operacji[3]. U-6 otrzymał przydział do 8. Grupy U-bootów (U-Boot Gruppe 8), operującej w rejonie Lindesnes[15][16]. W rejonie tym nie napotkał jednak żadnych jednostek brytyjskich i 19 kwietnia zakończył swój drugi patrol bojowy w Wilhelmshaven, po którym nie prowadził więcej działalności operacyjnej[15][16].
W lipcu 1940 roku okręt powrócił do działalności szkoleniowej, którą prowadził w ramach 21. Flotylli z Piławy[16]. 7 sierpnia 1944 roku jednostka została wycofana z czynnej służby w Gdyni (Gotenhafen)[16][15]. Na początku roku 1945 kadłub został odholowany do Ustki, gdzie 9 marca został zajęty przez wojska sowieckie, które pod koniec roku zatopiły go przy użyciu ładunków wybuchowych[16]. Podniesiony w roku 1950 przez polski zarząd portu, w 1951 roku został złomowany[17].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dla celów zgodności z traktatem niemiecko-brytyjskim z 1935 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Eberhard Rőssler: The U-Boat, s. 97–100.
- ↑ a b c Grzegorz Bukała: Historia operacyjna, s. 37.
- ↑ a b c d e f g h Kenneth Wynn: U-Boat Operations, s. 5.
- ↑ a b Clay Blair: Hitler’s U-Boat War, T. 1, s. 42.
- ↑ a b c d e f g E. Möller, W. Brack: The Encyclopedia of U-Boats, s. 124.
- ↑ a b Eberhard Rőssler: The U-Boat, s. 334.
- ↑ E. Möller, W. Brack: The Encyclopedia of U-Boats, s. 159.
- ↑ a b c E. Möller, W. Brack: The Encyclopedia of U-Boats, s. 65.
- ↑ Ulrich Gabler: Submarine design, s. 162.
- ↑ J.M. Showell: The U-Boat Century, s. 70.
- ↑ a b J.M. Showell: The U-Boat Century, s. 75.
- ↑ R. Busch, H-J. Roll: German U-Boat Commanders, s. 157, 283.
- ↑ a b Clay Blair: Hitler’s U-Boat War, T. 1, s. 44-45.
- ↑ R. Busch, H-J. Roll: German U-Boat Commanders, s. 229.
- ↑ a b c Kenneth Wynn: U-Boat Operations, s. 6.
- ↑ a b c d e Grzegorz Bukała: Historia operacyjna, s. 38.
- ↑ u-boat.net: U-6, [on line]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Clay Blair: Hitler’s U-Boat War. T. 1: The Hunters, 1939-1942. Nowy Jork: Random House, 1996. ISBN 0-394-58839-8.
- Grzegorz Bukała. Historia operacyjna niemieckich okrętów podwodnych w II w. ś. Typ II A. „Okręty Wojenne”. Nr 2/2002. XII (53). Tarnowskie Góry: Wyd. „Okręty Wojenne”. ISSN 1231-014X.
- Rainer Busch, Hans-Joachim Roll: German U-Boat Commanders of World War II. A Biographical Dictionary. Annapolis: Naval Institute Press, 1 kwietnia 1999, s. 32. ISBN 1-55750-186-6.
- Ulrich Gabler: Submarine design. With an updating chapter by Fritz Abels and Jürgen Ritterhoff. Bonn: Bernard und Graefe, 2000. ISBN 3-7637-6202-7.
- Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present Day. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3.
- Eberhard Rőssler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9.
- Jak Mallmann Showell: The U-Boat Century. Annapolis: Naval Institute Press, 2006. ISBN 1-59114-892-8.
- Kenneth Wynn: U-Boat Operations of the Second World War. T. Volume 1: Career Histories, U1-U510. Annapolis: Naval Institute Press, March 1998. ISBN 1-55750-860-7.
- U-6. www.uboat.net. [dostęp 2019-11-09]. (ang.).