Tunel nad Okapem Pierwszy
50°01′20″N 19°48′15″E/50,022361 19,804194| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel |
prywatny |
| Długość |
12 m |
| Deniwelacja |
4,5 |
| Wysokość otworów |
227 m n.p.m. |
| Wysokość otworów nad dnem doliny |
23 m |
| Ekspozycja otworów |
ku północnemu zachodowi |
| Kod |
J.BK-02.31 |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
| 50°01′20″N 19°48′15″E/50,022361 19,804194
| |
| Strona internetowa | |
Tunel nad Okapem Pierwszy, Tunel nad Okapem I, Schronisko nad Okapem I – jaskinia na wzgórzu Winnica w Tyńcu. Pod względem administracyjnym znajduje się w Dzielnicy VIII Dębniki w Krakowie[1], pod względem geograficznym na Wzgórzach Tynieckich na Pomoście Krakowskim, w makroregionie Bramy Krakowskiej. Wzgórza te włączone zostały w obszar Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego[2].
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia znajduje się w skale Skurwysyn, z tyłu za restauracją „Tarasy Tynieckie”. Z parkingu przy restauracji widoczny jest duży, czarny okap tej skały. Pod okapem znajduje się Schronisko w Winnicy Drugie, a nad okapem trzy trudno zauważalne otwory jaskiń Tunel nad Okapem Pierwszy, Tunel nad Okapem Drugi i Tunel nad Okapem Trzeci. Lewy (północny) otwór to otwór Tunelu Pierwszego[3]. Znajduje się on w pionowej ścianie na wysokości 10 m nad podstawą skały. Dostać się do niego można trudną wspinaczką (VI.3–VI.5 w skali polskiej)[4].
Otwór jaskini ma wymiary 1,5 × 1m. Ciągnie się za nim dość obszerny korytarz, po 5 m dochodzący do progu o wysokości 3 m. Za progiem korytarz pod kątem 900 skręca w prawo i zamienia się w wąską szczelinę, dla człowieka możliwą do przejścia tylko na krótkim odcinku[3].
Jaskinia wytworzyła się w wapieniach skalistych z jury późnej. Są w niej dobrze zachowane grzybki naciekowe. Namulisko skąpe, w tylnej części jaskini piaszczyste, w przedniej kamieniste. Jaskinia jest sucha, widna tylko do zakrętu, za zakrętem jest ciemna. Występują w niej pająki, obserwowano także ślady drobnych ssaków[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początkowa część jaskini była zapewne odwiedzana przez wspinaczy – tuż przy jej otworze zamontowany jest ring. Nie była jednak w literaturze wzmiankowana. Po raz pierwszy opisali ją M. Pruc i T. Kościelniak w sierpniu 1999 roku. Oni też opracowali jej dokumentację i plan[3]. W 2000 r. w inwentarzu jaskiń Wyżyny Śląsko-Krakowskiej obiekt został wymieniony jako Schronisko nad Okapem I[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-10-14].
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
- ↑ a b c d Marcin Pruc, Tunel nad Okapem I, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-10-14].
- ↑ Paweł Haciski, Południowa część Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Przewodnik wspinaczkowy, Warszawa, RING, 2015, ISBN 978-83-937960-0-7
- ↑ J. Baryła, A. Górny, M. Pruc, B. Słobodzian, M. Szelerewicz, Inwentarz jaskiń Wyżyny Śląsko-Krakowskiej, Warszawa: Jaskinie Doliny Wisły, arch. Ministerstwa Środowiska, 2000, s. 213