Tadeusz Stankiewicz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
7 sierpnia 1930 |
|---|---|
| Data śmierci |
5 kwietnia 2024 |
| Narodowość |
polska |
| Rodzice | |
| Krewni i powinowaci | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Tadeusz Antoni Stankiewicz (ur. 7 sierpnia 1930 w Puławach, zm. 5 kwietnia 2024[1]) – polski „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Tadeusz Stankiewicz urodził się w rodzinie Barbary z domu Dysput i leśniczego Stanisława Stankiewicza[2].
W marcu 1941[3] Stanisław namówił Niemców na pozwolenie zatrudnienia Żydów do prac w leśniczówce w Głodnie. W ten sposób schronienie znaleźli Żydzi z getta w Opolu Lubelskim. Gdy w 1942 rozpoczęto wywózki do obozów zagłady, wokół leśniczówki Stankiewiczów ukrywało się ponad 200 osób. Stanisław pomagał Żydom budować szałasy w lesie, znajdować kryjówki w okolicznych zabudowaniach, zdobywać jedzenie. Tadeusz znalazł Szlomę (Jana) Szmulewicza, który uciekł z obozu pracy w Józefowie nad Wisłą. Tadeusz wraz z siostrą Barbarą zacierali ślady ukrywających się Żydów, dbali o bezpieczeństwo transportów z żywnością, pilnowali, czy nikt nie śledzi ukrywających się. Wiosną 1942 kryjówki zostały zadenuncjowane przez Polaka o nazwisku Szyszko, ukrywający się zaś zamordowani. Przeżyli jedynie ukrywający się w zabudowaniach[2][4]. Szyszko po wojnie został skazany na karę śmierci[3].
Ostatecznie udało się uratować sześcioro Żydów, w tym Szmulewicza, który osiadł w Lublinie i jako jedyny z tej grupy nie wyjechał z Polski. Przyjaźnili się z Tadeuszem do śmierci Jana w 2007[2].
W 2006 razem z siostrą Barbarą Dembek został odznaczony medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[5]. W 2009 otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[6]. W tym samym roku jako przedstawiciel Sprawiedliwych brał udział w wizycie w Stanach Zjednoczonych, podczas której spotkał się m.in. z prezydentem Barackiem Obamą[7]. W 2017 odznaczony Medalem „Pro Patria”[8]. Stankiewicz był wiceprezesem Zarządu Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zmarł Tadeusz Stankiewicz – Sprawiedliwy wśród Narodów Świata [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2024-04-06] (pol.).
- ↑ a b c Anna Zawadzka, Historia pomocy – Rodzina Stankiewiczów | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl, lipiec 2009 [dostęp 2020-01-20].
- ↑ a b Tadeusz Stankiewicz – Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata [online], dzieje.pl, 22 lutego 2018 [dostęp 2020-01-20] (pol.).
- ↑ Stankiewicz Tadeusz – Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Lublin i Lubelszczyzna – Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2020-01-20] (pol.).
- ↑ Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2019. Poland [online], Jad Waszem, 1 stycznia 2019, s. 93 [dostęp 2020-01-20] (ang.).
- ↑ Lista osób odznaczonych w Łodzi / Archiwum Lecha Kaczyńskiego / Aktualności / Rok 2008 / Udział Pani Marii Kaczyńskiej w uroczystości „Przywracanie pamięci” [online], prezydent.pl, 27 sierpnia 2009 [dostęp 2020-01-20].
- ↑ Wizyta delegacji polskich Sprawiedliwych w Stanach Zjednoczonych / Inicjatywy społeczne / Rok 2010 / Aktualności / Archiwum Lecha Kaczyńskiego / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej [online], prezydent.pl, 23 kwietnia 2009 [dostęp 2020-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-02].
- ↑ Wręczenie medali „Pro Patria” Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych [online], kombatanci.gov.pl, 15 października 2017 [dostęp 2020-01-21].
- ↑ Władze – www.sprawiedliwi.org [online] [dostęp 2020-01-20] (pol.).