Synagoga w Koninie
nr rej. 246 z 17 września 1968[1] | |
Synagoga w Koninie (2013) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Adama Mickiewicza |
Budulec |
murowana |
Data budowy |
1825–1829 |
Data likwidacji | |
Tradycja |
ortodoksyjna |
Obecnie |
biblioteka |
Położenie na mapie Konina | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°12′40″N 18°15′07″E/52,211000 18,252000 |
Synagoga w Koninie – synagoga wzniesiona w latach 1825–1829 w Koninie, wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa wielkopolskiego.
Synagoga została zbudowana w latach 1825-1829 na miejscu starej synagogi. Prace wykończeniowe trwały do 1844. W latach 1878–1883 przeprowadzono prace remontowe z gruntowną przebudową w stylu neomauretańskim, podczas których dodano orientalną dekorację elewacji, słupy bimy, sklepienie oraz dobudowano dwukondygnacyjne pomieszczenie, w którym umieszczono na piętrze babiniec, a na parterze od strony zachodniej przedsionek. Połączył on ze sobą synagogę główną oraz sąsiadujący z nią nowy budynek synagogi ze szkołą talmudyczną[2].
Podczas II wojny światowej w październiku 1939 Niemcy zdewastowali synagogę, w której następnie urządzili magazyn. Po wojnie budynek synagogi przez wiele lat stał opuszczony. W latach 80. przeprowadzono gruntowny remont, podczas którego synagoga odzyskała swój dawny oryginalny wygląd. Od tego czasu do 2008 znajdowała się w niej Biblioteka Wojewódzka. W 2010 budynek przejął Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP, który sprzedał go w ręce prywatne. Biblioteka została zlikwidowana. Po 10 latach miasto przejęło synagogę. Zaczęto w niej organizować spotkania kulturalne[2][3][4].
Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu neomauretańsko-neogotyckim. Wewnątrz w jednoprzestrzennej sali głównej znajduje się kolebkowe sklepienie czterokierunkowe wsparte na czterech kolumnach, pomiędzy którymi dawniej stała bima. Sklepienie pierwotnie malowane było ornamentem zbliżonym do okuciowego, zaś obecnie jest wykonane z drewna modrzewiowego.
Na ścianie wschodniej znajdował się bogato zdobiony Aron ha-kodesz, który pierwotnie znajdował się również w starej synagodze. Obecnie pozostaje zamkniętą drewnianymi drzwiczkami wnęką. Na tej ścianie oraz kolumnach zachowała się piękna, zakonserwowana dekoracja malarska. Przed synagogą zachował się oryginalny, stylizowany kuty płot z licznymi gwiazdami Dawida.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 72 [dostęp 2019-05-09] .
- ↑ a b Maria Piechotka i Kazimierz Piechotka: Bramy Nieba Bóżnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata i Muzeum Historii Żydów Polskich POLINWarszawa, 2017, s. 603-604, język polski, ISBN 978-83-942344-2-3
- ↑ Konin. Do Synagogi wróciło życie. Koncert Wiktora Zborowskiego i zespołu Shalom. konin.naszemiasto.pl. [dostęp 2022-11-07].
- ↑ Zabytkowa synagoga w rękach miasta - Konin. Tu płynie energia [online], www.konin.pl [dostęp 2022-11-18] .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Synagoga w Koninie na portalu Wirtualny Sztetl