Stowarzyszenie Polaków Kiejdan
55°23′50″N 23°51′40″E/55,397222 23,861111| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Ruokio 7-23 |
| Data założenia |
2000 |
| Rodzaj stowarzyszenia |
stowarzyszenie |
| Profil działalności |
Pielęgnowanie i utrzymywanie polskich tradycji narodowych, mowy i kultury. |
| Prezes | |
| Członkowie |
sekretarz: Waleria Wansewicz |
| Nr rejestru |
PIC 931 496 821 |
| Data rejestracji |
2000 |
| Powiązania | |
Położenie na mapie Litwy  | |
| 55°23′50″N 23°51′40″E/55,397222 23,861111
| |
| Strona internetowa | |
Stowarzyszenie Polaków Kiejdan – litewskie stowarzyszenie założone w 2000 roku, krzewiące polskie tradycje narodowe, mowę i kulturę.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Żmudź i Litwę centralną, szczególnie Laudę – obszar nad rzeką Lauda, między Poniewieżem, Kiejdanami i Szawlami – zamieszkują Polacy, którzy pielęgnują polską kulturę, tradycje i mowę, mimo wielu trudności takich jak: brak polskich szkół czy mszy św. odprawianych w języku polskim. Domy polskie oddalone są między sobą o dziesiątki kilometrów, podobnie jak ośrodki zamieszkane przez większe grupy Polaków. Mniejszość polska jest tu mniej liczna niż ta na Wileńszczyźnie. W rejonie kiejdańskim zamieszkuje ok. pół tysiąca Polaków, co stanowi ok. 0,5 procenta mieszkańców[1][2].
W 1994 r. grupa aktywnych Polaków rozpoczęła działalność w Kiejdanach, w efekcie której powstało Koło Związku Polaków na Litwie ZPL przy Oddziale Kowieńskim. Na prezesa wybrano Irenę Duchowską, poetkę i nauczycielkę fizyki w szkole średniej w Akademii[3]. Od 1996 r. koło funkcjonuje jako Oddział ZPL „Lauda”. W 2000 r. Stowarzyszenie Polaków Kiejdan (SPK) zostało zarejestrowane w samorządzie rejonu kiejdańskiego. Prezesem została również Irena Duchowska[1][2].
Cele[edytuj | edytuj kod]
Celem SPK jest zachowanie i pielęgnowanie polskich tradycji, kultury i mowy dla obecnych i przyszłych pokoleń, nawiązanie więzi kulturalnych z polskimi organizacjami na Litwie i w innych państwach. W ramach celów statutowych stowarzyszenie prowadzi Dom Polski w Kiejdanach. Oprócz odległości dzielących Polaków głównym problemem jest brak polskiego szkolnictwa. Stowarzyszenie przywiązuje dużą wagę do kwestii wychowania młodego pokolenia, poprzez pielęgnowanie pamięci i dumy z polskich korzeni. Od 1994 r. w Akademii i w Kiejdanach działa Szkółka Języka Polskiego. Absolwenci często kontynuują naukę na studiach w Polsce lub pracują w placówkach polskich na Litwie[1][2].
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Zespół „Issa”[edytuj | edytuj kod]
W 1998 r. powstał Polski Zespół Pieśni Ziemi Kiejdańskiej „Issa”. Jest to jedyny zespół polski na Żmudzi. Inicjatorką i prezesem zespołu została Irena Duchowska. Jest też aktorką tekstów, jakie wykonuje zespół[3]. W funkcjonowaniu zespołu wspiera ją Stowarzyszenia Polaków Kiejdan[4].
Pierwszym kierownikiem muzycznym zespołu „Issa” była nauczycielka muzyki ucząca w szkole średniej w Akademii Violeta Glembockaite. Kolejno tę funkcję pełnili: kompozytor Vaclovas Šablevičius, Zenonas Bernadišius, Aušra Kazlauskiene i inni. Od 2004 r. zespołem opiekuje się Waleria Wansewicz. Zespół wykonuje piosenki z regionu Laudy, bierze udział w festiwalach i koncertach, zarówno na Litwie, jak i w Polsce[5].
Uniwersytet III Wieku[edytuj | edytuj kod]
W ramach Stowarzyszenia Polaków Kiejdan działa Uniwersytet III Wieku. Od 2009 roku organizowane są wykłady w Kiejdanach. W 2015 roku powstała filia w Kownie, której prezesem jest Franciszka Abramowicz, a od 2016 roku działa filia w Poniewieżu, której prezesem została Regina Czyrycka[6].
Inne[edytuj | edytuj kod]
Stowarzyszenia Polaków Kiejdan organizuje Dni Kultury Polskiej na Laudzie i Żmudzi, Festyn Kultury Polskiej „Znad Issy” w Kiejdanach, Festiwal Kultury Polskiej w Poniewieżu, spotkania literackie, obchody Świąt Niepodległości RP, Konstytucji 3 Maja i spotkania okolicznościowe z rodakami[7][8][9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Stowarzyszenie. Stowarzyszenie Polaków Kiejdan. [dostęp 2019-07-04].
- ↑ a b c Polskie serca biją w litewskiej Laudzie. Nowy Dziennik Polish Weekly News. [dostęp 2019-07-04].
- ↑ a b Arena 2012 ↓, s. 15.
- ↑ Zespół „Issa”. Stowarzyszenie Polaków Kiejdan. [dostęp 2019-07-04].
- ↑ Duchowska 2012 ↓, s. 16.
- ↑ Uniwersytet III Wieku. Stowarzyszenie Polaków Kiejdan. [dostęp 2019-07-04].
- ↑ Duchowska 2012 ↓, s. 16–19.
- ↑ Dni Kultury Polskiej na Laudzie i Żmudzi. Wilnoteka. [dostęp 2019-07-05].
- ↑ Dni kultury Polskiej na Żmudzi. ZWROT Miesięcznik Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej. [dostęp 2019-07-05].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Irena Duchowska. „ARENA Pismo Międzynarodowego Stowarzyszenia Polskich Dziennikarzy, Pisarzy i Artystów Kraków-Malmö”, s. 15, 2012.
- Irena Duchowska. Na Laudzie litewskiej. „ARENA Pismo Międzynarodowego Stowarzyszenia Polskich Dziennikarzy, Pisarzy i Artystów Kraków-Malmö”, s. 16–19, 2012.