Stanisław Krzeszkiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Krzeszkiewicz
Data i miejsce urodzenia

11 października 1868
Wronki

Data i miejsce śmierci

17 września 1944
Gniezno

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

13 marca 1897[1]

Ks. Infułat Stanisław Krzeszkiewicz (ur. 11 października 1868 we Wronkach[2], zm. 17 września 1944 w Gnieźnie) – ksiądz katolicki, filozof, subregens i sufragan w archidiecezji gnieźnieńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Długoletni wicerektor w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie w latach 1908–1927[3]. Od 1928 ojciec duchowny (wykładowca) tego seminarium, prokurator seminarium i arcybiskupi deputat do spraw dyscypliny seminaryjnej[4]. Ojciec duchowy (opiekun recenzent) wielu księży, w tym błogosławionego kościoła katolickiego, księdza Michała Kozala[5].

W latach 1922–1939 był kanonikiem kapituły kościoła metropolitalnego w Gnieźnie, a wcześniej kapituły przy kolegiacie św. Jerzego w Gnieźnie (w latach 1908–1922)[6]. Od 1922 pełnił funkcję najpierw teologa-kustosza[7][8][9][10][11], następnie (od 1930) dziekana kapituły[12][13]. Był także redaktorem naczelnym takich pism jak „Nowa Biblioteka Kaznodziejska” (1913–1920), „Studia Katechetyczne” i „Studia Homiletyczne”, w latach 1911–1912 współredagował także „Wiadomości Apologetyczne[14]. Ceniony prałat- kaznodzieja katedralny (ad interim) od 1908 roku[15][16][17][18][19]. W 1930 roku mianowany infułatem.

Reformator metodyki religijnej i homiletyki[20]. Tajny Szambelan Papieski od 1914. Członek kurii metropolitalnej, w tym Rady Administracyjnej i Trybunału Metropolitalnego w funkcji Promotora Sprawiedliowści. Oddany Kościołowi duchowny (cztery funkcje w kurii, najaktywniejszy w 1939) (Le chapitre métropolitain est dispersé. Sont restés dans leur maison le Vicaire Général et Mgr Krzeszkiewicz. Les autres sont expulsés de leur résidence et le Chanoine Brasse fut déporté.)[21][22]. Bliski przyjaciel biskupa Antoniego Laubitza[23] i ks. kan. Edwarda van Blericqa[24] oraz lekarza psychiatry i filozofa medycyny Kazimierza Filipa Wizego[25]. Jeden z zastępców prymasa Hlonda w archidiecezji gnieźnieńskiej (dziekan kapituły)[26][27][28]. W okresie międzywojennym pełnił funkcję opiekuna i nadzorcy administracyjnego w Katolickim Domu Sierot i Ochronki św. Wojciecha[29].

W swojej działalności starał się wprowadzać pozytywne reformy administracyjne. Przyczynił się do zmian administracyjnych gnieźnieńskiego seminarium w 1927 i Katolickiego Domu Sierot i Ochronki św Wojciecha w 1924, nazwanej odtąd: Katolicki Dom Sierot – Zakład Zamknięty w Gnieźnie[30][31]. Starał się także wzmacniać instytucjonalność Kościoła Rzymsko-Katolickiego (Przewodniczący Związku Kapłanów „Unitas” i Sodalicji Kapłanów, dyrektor Dzieła św Piotra Apostoła)[2]. W latach 1941–1944 pełnił funkcję arcypasterza powiatu gnieźnieńskiego[32][33][34]. Zmarł w Gnieźnie w 1944 roku[35].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Metodyka nauki religii (Poznań 1921)
  • Kazania katechizmowe (1925)
  • O metodzie nauczania katechizmu. „Nowa Biblioteka Kaznodziejska” (1915–1916)
  • Cykl artykułów „Studia Katechetyczne” i „Studia Homiletyczne” (1913–1920)
  • Homiletyka (Poznań 1911)
  • O obowiązkach duszpasterza w smutnych czasach dzisiejszych (Poznań 1907)
  • Topika, czyli nauka o wynalezieniu materyi kazania (Poznań 1913)
  • Ojciec św. Pius X. i jego następca Benedykt XV (Poznań 1914)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Krzeszkiewicz – Wielkopolscy księża.
  2. a b Słownik katechetyków polskich XX wieku, s. 117.
  3. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej,s. 127.
  4. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, s. 127–128.
  5. Tomasz Kaczmarek, Błogosławiony Michał Kozal, biskup i męczennik, „Folia Historica Cracoviensia”, 15 (2010), 2010, s. 197–216.
  6. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, s. 120.
  7. Miesięcznik Kościelny dla Archidyecezyi Gnieźnieńskiej i Poznańskiej 1930 grudzień R.45 Nr12, Zdjęcie - 29.08.2018 - munitalp100 [online] [dostęp 2018-08-29] (pol.).
  8. Stanisław Wilk, Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, 109., Zdjęcie - 29.08.2018 - munitalp100 [online] [dostęp 2018-08-29] (pol.).
  9. Stanisław Wilk, Archidiecezja w II Rzeczypospolitej, 112., Zdjęcie - 29.08.2018 - munitalp100 [online] [dostęp 2018-08-29] (pol.).
  10. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, Zdjęcie - 30.08.2018 - munitalp100 [online], s. 111 [dostęp 2018-08-30] (pol.).
  11. Elenchus Omnium Ecclesiarum et Universi Cleri Archidioec. Gnesnensis et Posnaniensis pro Anno Domini, 1925
  12. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, s. 109.
  13. Archidiecezja Gnieźnieńska [online], www.archidiecezja.pl [dostęp 2018-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-30] (pol.).
  14. Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919: słownik biograficzny. T. 2.
  15. Poznan Supercomputer and Networking Center PSNC, Digital Library of Wielkopolska [online], www.wbc.poznan.pl [dostęp 2018-08-29] (ang.).
  16. ELENCHUS 3 ECCLESIARUM UNIVERSI CLERI ARCHIDIOECESIS POSNANIENSIS PRO ANNO DOMINI 1915, Digital Library of Wielkopolska [online], www.wbc.poznan.pl, s. 205–206. [dostęp 2018-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-29] (ang.).
  17. Digital Library of Wielkopolska, [w:] www.wbc.poznan.pl [online], Myśl Niepodległa 1923 nr669, s. 499 [dostęp 2018-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-29] (ang.).
  18. Józef Dobosz i inni, Zdjęcie - 29.08.2018 - munitalp100 [online] [dostęp 2018-08-29] (pol.).
  19. Zdjęcie - 29.08.2018 - munitalp100 [online] [dostęp 2018-08-29] (pol.).
  20. Słownik katechetyków polskich XX wieku, s. 117–118.
  21. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, s. 39. au «Generalgouvernement Polen».
  22. The Tablet (autor korporatywny), Poland: [online].
  23. Zdjęcie - 30.08.2018 - munitalp100 [online], Kurier Średzki: niezależne pismo katolickie, społeczne i polityczne 1939.05.25 R.28 Nr59 [dostęp 2018-08-30] (pol.).
  24. Biskup Antoni Laubitz 1861-1939,s. 160.
  25. Gabriela Mikołajczyk, Janisław Osięgłowski. Kazimierz Filip Wize (1873–1953). „Kronika Wielkopolski”, s. 19–27, 2010. 
  26. Kościół katolicki w tzw. Okręgu Warty. 1939-1945.
  27. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, Zdjęcie - 30.08.2018 - munitalp100 [online], s. 33 [dostęp 2018-08-30] (pol.).
  28. Elenchus Omnium Ecclesiarum et Universi Cleri Archidioec. Gnesnensis et Posnaniensis pro Anno Domini 1946, Zdjęcie - 30.08.2018 - munitalp100 [online] [dostęp 2018-08-30] (pol.).
  29. Specjalny Ośrodek Wychowawczy w Gnieźnie [online], www.sowgniezno.edu.pl [dostęp 2016-09-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-12].
  30. Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, s. 126–127.
  31. Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919: słownik biograficzny.T.2, s. 183.
  32. munitalp10 - Listy ks. prałata Krzeszkiewicza | Fotosik.pl [online], www.fotosik.pl [dostęp 2017-02-16] (pol.).
  33. Krzeszkiewicz [online] [dostęp 2017-06-23] (pol.).
  34. Krzeszkiewicz2 [online] [dostęp 2017-06-23] (pol.).
  35. Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919 : słownik biograficzny. T. 2, s. 183–184.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Słownik katechetyków polskich XX wieku, Wydawnictwo Selezjańskie, 2003.
  • Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, Lublin 1987.
  • Biskup Antoni Laubitz 1861-1939, Gniezno 1994.
  • Kościół katolicki w tzw. Okręgu Warty. 1939-1945, Lublin 1979.
  • Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919 : słownik biograficzny. T. 2, Gniezno 1992.
  • Dzieje Gniezna Pierwszej Stolicy Polski, Gniezno 2016.
  • Elenchus Omnium Ecclesiarum et Universi Cleri Archidioec. Gnesnensis et Posnaniensis pro Anno Domini 1947