Potrawka z królika

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Potrawka z królika
danie główne
{{{alt grafiki}}}
Potrawka z królika, Victoria, Gozo, Malta
Rodzaj

potrawka

Kuchnia

maltańska, grecka, niemiecka

Składniki

królik, jarzyny, przyprawy

Multimedia w Wikimedia Commons

Potrawka z królika, określana również jako potrawka z zająca, gdy używany jest zając[1][2] – potrawka przygotowywana z użyciem mięsa królika jako głównego składnika. Istnieją pewne tradycyjne regionalne odmiany tego dania, takie jak Coniglio all'ischitana na wyspie Ischia, niemiecki Hasenpfeffer oraz jugged hare w Wielkiej Brytanii i Francji. Historia potrawki z królika sięga co najmniej XIV wieku, sposób jej przyrządzania został opublikowany w tym czasie w „The Forme of Cury” jako przepis na duszonego zająca. Potrawka z królika jest tradycyjnym daniem ludu Algonquin, jest narodowym daniem Malty i jest również częścią kuchni wysp greckich. Potrawka z zająca była produkowana w konserwach około początku XX wieku w zachodniej Francji i wschodnich Niemczech.

Przygotowanie[edytuj | edytuj kod]

Niektóre ze składników potrawki z królika

Potrawka z królika przygotowywana jest z użyciem mięsa króliczego jako podstawowego składnika[1]. Dodatkowe składniki mogą obejmować ziemniaki, marchew, cebulę, seler, czosnek, wino oraz różne zioła i przyprawy[1][3][4]. Królika można zamarynować przed gotowaniem w płynie, takim jak czerwone wino[a]. Krew zająca lub królika była historycznie używana do przyrządzania potrawki z zająca i potrawki z królika, aby je zagęścić i wzbogacić smakowo, i praktyka ta jest czasem stosowana współcześnie[5][6][7][8]. Nowszym tego przykładem jest Anglia (ok. 1910 i wcześniej), gdzie krew była czasami używana do wzbogacania potrawki z zająca[9].

Odmiany[edytuj | edytuj kod]

Conejo en salmorejo to bardzo popularna potrawka z królika na Wyspach Kanaryjskich przygotowywane z marynowanego królika[10][11][12]. Składniki użyte w marynacie to wino, oliwa, kminek, czosnek i różne zioła. Jest to bardzo aromatyczne danie[10][12]. Czasami podaje się go z papas arrugadas(inne języki)[11][12].

Coniglio all'ischitana to tradycyjna potrawka z królika na wyspie Ischia, która znajduje się u wybrzeży Neapolu we Włoszech[13]. Składniki w coniglio all'ischitana obejmują królika, pomidory, białe wino, czosnek, papryczki chili i zioła, takie jak rozmaryn, tymianek, majeranek i bazylię[14][15].

Fenkata to tradycyjny maltański wspólny posiłek i uczta przygotowywana z królika w różnych potrawach, i może zawierać stuffat tal-fenek, potrawkę z królika podawaną na spaghetti[16][17][18][19].

Hasenpfeffer to tradycyjna potrawka w kuchni niemieckiej, przygotowywana na bazie zająca lub królika jako podstawowego składnika[20][21][22]. Istnieją pewne warianty jej przygotowania[20], ale tradycyjnie używa się krwi zająca lub królika, która służy do zagęszczenia dania[5][21]. Jest to zazwyczaj bardzo aromatyczna potrawa[20][23].

Jugged hare i jugged rabbit to dania, których przygotowanie polega na duszeniu całego zająca lub królika, który został pocięty w stawach[6][24][25][26]. Krew zająca lub królika jest tradycyjnie zostawiona w naczyniu, służy ona do zagęszczenia i wzbogacenia potrawy[6][7][27][28]. Dodatkowe składniki obu dań obejmują typowe składniki gulaszowe, takie jak warzywa i przyprawy[6]. Dodawane jest również wino, takie jak Porto, oraz jagody jałowca[6][27]. Jugged rabbit jest tradycyjnym daniem w Wielkiej Brytanii i Francji, a kiedyś był podstawowym pożywieniem w Wielkiej Brytanii[7][29]. Przepis na jugged rabbit jest zawarty we wczesnych wydaniach książki „The Art of Cookery Made Plain and Easy”[29]. Książka została opublikowana po raz pierwszy w 1747 roku[30].

Również w kuchni romskiej potrawka z królika jest popularną potrawą. Romowie gotują ją z królika z podrobami, boczkiem i cebulą[31].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Potrawka z królika z marchewką i selerem

Przepis na danie z duszonego zająca jest zawarty w „The Forme of Cury”, książce z angielskimi przepisami wydanej w XIV wieku[32]. Przepis zalecał użycie makaronu do potrawy, z opcją użycia wafla zamiast makaronu[32].

Zarówno przepis na potrawkę z zająca, jak i potrawkę z królika są zawarte w „Le Viandier de Taillevent”[33], zbiorze przepisów z pierwszym wydaniem datowanym na około 1300 roku[34]. Nie jest jasne, kiedy te przepisy pojawiły się po raz pierwszy w książce kucharskiej, która została opublikowana w 24 wydaniach[35]. Zawarty w nim przepis na potrawkę z zająca wymaga, aby danie było czarne w kolorze, podczas gdy przepis na potrawkę z królika wymaga, aby był nieco jaśniejszy w porównaniu z potrawką z zająca[33].

Przepis na potrawkę z zająca zawarty jest w drugim tomie książki „Le Ménagier de Paris”, która została po raz pierwszy opublikowana drukiem przez barona Jérôme Pichona w roku 1846[36][37]. Ten przepis wymagał użycia kilku przypraw, w tym imbiru, gałki muszkatołowej, cynamonu, aframonu rajskiego, goździków i pieprzu oraz innych egzotycznych przypraw[36].

Potrawka z królika to tradycyjne danie ludów Algonquin, rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej[38].

Potrawka z królika została opisana jako "rodzaj dania narodowego na Krecie"[4] i jest również przygotowywany na greckiej wyspie Ikaria, gdzie zające i kuropatwy stanowią podstawową dostępną zwierzynę łowną[39].

Około początku XX wieku we wschodniej Francji i zachodnich Niemczech potrawka z zająca była przygotowywana i pakowana do konserw[1]. Około początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych potrawka z królika była przygotowana z królików domowych lub dzikich[1].

Podobne potrawy[edytuj | edytuj kod]

Ragù(inne języki) z królika to włoski sos i/lub danie przygotowane z mięsa królika, przecieru pomidorowego, warzyw i przypraw[40]. Aby przyrządzić danie, dodawany jest makaron, taki jak pappardelle[41] i parmigiano-reggiano[40].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ ...klasyczna potrawka z królika marynowana w wytrawnym czerwonym winie...[42]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e J. Pacrette: The art of canning and preserving as an industry .... H.I. Cain, 1901, s. 174–175. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  2. ↑ U.G. Conover: A Textbook on Belgian Hares: The Belgian Hare for Pleasure and Profit. U.G. Conover, 1915, s. 24. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  3. ↑ H.W. Webster: Game for All Seasons Cookbook. Great American Publishers, 2007, s. 225. ISBN 978-0-9779053-1-7. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  4. ↑ a b D. Kochilas: The Food and Wine of Greece: More Than 250 Classic and Modern Dishes from the Mainland and Islands. St. Martin’s Press, 1993, s. 210. ISBN 978-0-312-08783-8. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  5. ↑ a b J.J. Nolen, D. Lazor, J. Varney: New German Cooking: Recipes for Classics Revisited. Chronicle Books, 2015, s. 140. ISBN 978-1-4521-3648-6. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  6. ↑ a b c d e T. Norrington-Davies, T. Hilferty: Game. Bloomsbury Publishing, 2015, s. 181. ISBN 978-1-4081-9232-0. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  7. ↑ a b c The Illustrated Cook's Book of Ingredients. DK Publishing, 2010, s. 145, seria: The Illustrated Cook's Book of Ingredients. ISBN 978-0-7566-7673-5. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  8. ↑ J. Abramson: Food Culture in France. Greenwood Press, 2007, s. 50, seria: Food culture around the world. ISBN 978-0-313-32797-1. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  9. ↑ The Hare .... Longmans, Green, and Company, 1912, s. 235, seria: Fur, feather, & fin series. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
  10. ↑ a b To Your Health. „Islands Magazine”. 14 (3), s. 178, 05–06.1994. ISSN 0745-7847. (ang.). 
  11. ↑ a b Berlitz: Tenerife Pocket Guide. APA, 2015, s. 153, seria: Berlitz Pocket Guides. ISBN 978-1-78004-897-0. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  12. ↑ a b c T. Barrenechea, J. Koehler, C. Hirsheimer: The Cuisines of Spain: Exploring Regional Home Cooking. Potter/TenSpeed/Harmony, 2013, s. 263. ISBN 978-1-60774-615-7. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  13. ↑ T. May: Italian Cuisine: The New Essential Reference to the Riches of the Italian Table. St. Martin’s Press, 2005, s. 256. ISBN 978-0-312-30280-1. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  14. ↑ G. Price: Walking on the Amalfi Coast: Ischia, Capri, Sorrento, Positano and Amalfi. Cicerone Press, 2010, s. 23, seria: A Cicerone guide. ISBN 978-1-84965-347-3. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  15. ↑ R.I.C. Fisher, A.B. Wang: Fodor's Naples, Capri and the Amalfi Coast. Fodor's Travel Publications, 2007, s. 198, seria: Fodor's Gold Guides. ISBN 978-1-4000-1743-0. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  16. ↑ K. Albala: Food Cultures of the World Encyclopedia. Greenwood, 2011, s. 235, seria: Food Cultures of the World Encyclopedia. ISBN 978-0-313-37626-9. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  17. ↑ A. Blasi: Lonely Planet Malta & Gozo. Lonely Planet Publications, 2016, s. 82, seria: Travel Guide. ISBN 978-1-76034-025-4. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  18. ↑ V.P. Borg: Malta and Gozo. Rough Guides, 2002, s. 259, seria: Miniguides Series. ISBN 978-1-85828-680-8. (ang.).
  19. ↑ L.M. Long: Ethnic American Food Today: A Cultural Encyclopedia. Rowman & Littlefield Publishers, 2015, s. 404, seria: Ethnic American Food Today. ISBN 978-1-4422-2731-6. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  20. ↑ a b c M. Sheraton: The German Cookbook: A Complete Guide to Mastering Authentic German Cooking. Random House Publishing Group, 2010, s. pt380. ISBN 978-0-307-75457-8. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  21. ↑ a b V. Hirtzler: The Hotel St. Francis Cook Book. Hotel Monthly Press, 1919, s. 12. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  22. ↑ W.W. Weaver: As American as Shoofly Pie: The Foodlore and Fakelore of Pennsylvania Dutch Cuisine. University of Pennsylvania Press, Inc., 2013, s. 28. ISBN 978-0-8122-4479-3. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  23. ↑ A. Heuzenroeder: Barossa Food. Wakefield Press, 1999, s. 259. ISBN 978-1-86254-461-1. [dostęp 2017-01-15]. (fiń.).
  24. ↑ Josh Forward: The perfect match: Wines for game. Stuff.co.nz, 2013-06-26. [dostęp 2022-09-18]. (ang.).
  25. ↑ L.E. Audot: French Domestic Cookery. Harper & Brothers, 1846, s. 118. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  26. ↑ F. Henderson, J. Lowe: The Complete Nose to Tail: A Kind of British Cooking. Bloomsbury, 2012, s. 196. ISBN 978-1-4088-0916-7. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  27. ↑ a b A. Webb: Food Britannia. Random House, 2012, s. 479. ISBN 978-1-4090-2222-0. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  28. ↑ R. Binney: Wise Words and Country Ways for Cooks. F+W Media, 2012, s. 56, seria: Wise Words. ISBN 978-0-7153-3392-1. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  29. ↑ a b Chips are down for Britain's old culinary classics. [w:] Taipei Times [on-line]. 2006-07-25. [dostęp 2022-09-18]. (ang.).
  30. ↑ A. Willan, M. Cherniavsky, K. Claflin: The Cookbook Library: Four Centuries of the Cooks, Writers, and Recipes That Made the Modern Cookbook. University of California Press, 2012, s. 210, seria: California Studies in Food and Culture. ISBN 978-0-520-24400-9. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  31. ↑ Noah Charney: Inside the Culinary Traditions of the -Roma people. Finedining Lovers, 2018-12-07. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-08)]. (ang.).
  32. ↑ a b D. Goldstein, S. Mintz: The Oxford Companion to Sugar and Sweets. Oxford University Press, 2015, s. 775. ISBN 978-0-19-931361-7. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  33. ↑ a b T. Scully: The Viandier of Taillevent: An Edition of All Extant Manuscripts. University of Ottawa Press, 1988, s. 283. ISBN 978-0-7766-0174-8. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  34. ↑ M. Washington, K. Hess: Martha Washington’s Booke of Cookery and Booke of Sweetmeats. Columbia University Press, 1996, s. 41. ISBN 978-0-231-04931-3. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  35. ↑ J. Fitzpatrick: Renaissance Food from Rabelais to Shakespeare: Culinary Readings and Culinary Histories. Ashgate Publishing Limited, 2013, s. 27. ISBN 978-1-4094-7578-1. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  36. ↑ a b H. Klemettilä: Animals and Hunters in the Late Middle Ages: Evidence from the BnF MS Fr. 616 of the Livre de Chasse by Gaston Fébus. Taylor & Francis, 2015, s. 86, seria: Routledge Research in Museum Studies. ISBN 978-1-317-55191-1. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  37. ↑ G.L. Greco, C.M. Rose: The Good Wife’s Guide (Le Ménagier de Paris): A Medieval Household Book. Cornell University Press, 2012, s. 3. ISBN 978-0-8014-6211-5. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
  38. ↑ Martha Troian: From moose tongue to rabbit stew: some Indigenous holiday dishes. CBC News, 2016-12-25. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-29)]. (ang.).
  39. ↑ D. Kochilas: Ikaria: Lessons on Food, Life, and Longevity from the Greek Island Where People Forget to Die. Rodale Books, 2014, s. 266. ISBN 978-1-62336-295-9. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  40. ↑ a b O.Z. De Vita, M.B. Fant: Sauces & Shapes: Pasta the Italian Way. W. W. Norton, 2013, s. 201. ISBN 978-0-393-24151-8. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  41. ↑ B. Hensperger, J. Kaufmann: So Fast, So Easy Pressure Cooker Cookbook. Stackpole Books, 2015. ISBN 978-0-8117-6320-2. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  42. ↑ Good Housekeeping. T. 205. Good Housekeeping Books, 1987, s. 196. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Potrawka_z_królika&oldid=70650832”