Portal:Literatura

Skrót: P:L
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Literatura

Literatura to wszystkie "sensowne twory słowne" (Stefania Skwarczyńska[potrzebny przypis]), zatem dzieła artystyczne, literatura piękna, oraz teksty użytkowe, literatura stosowana - zachowane w formie pisanej lub w przekazie ustnym. Dzieli się ją na trzy rodzaje literackie: epikę, lirykę i dramat.

Inne portale dotyczące literatury: William Szekspir, Komiks, Bibliologia, Fantastyka, Fantasy, Śródziemie.


Wybrany wyróżniony artykuł

Sonety Szekspira (ang. Shakespeare's sonnets) – kolekcja 154 sonetów autorstwa Williama Shakespeare'a, których tematem są m.in. miłość, piękno, polityka, moralność. Były pisane przez dłuższy okres. Wszystkie, oprócz dwóch pierwszych, pojawiają się w zbiorze z roku 1609. Numery: 138 i 144 były pierwotnie publikowane w 1599 roku.

Sonety te zostały opublikowane w nieznanych okolicznościach. Dla przykładu, są one dedykowane tajemniczemu panu W.H. Poza tym, pomimo tego, że ich autorstwo przypisuje się Shakespeare'owi, nie wiadomo jednak, czy wydawca użył ich autoryzowanej, czy też nieautoryzowanej kopii.

Większość utworów (1-126) jest skierowanych do młodzieńca. Nawołują go do małżeństwa i posiadania dzieci, aby jego uroda była przekazana następnym pokoleniom. Niewykluczone, że podmiot liryczny jest w nim zakochany. Sonety 127-152 odwołują się do miłości poety do jego kochanki. Dwa ostatnie sonety, 153 i 154, mają charakter alegoryczny, ich adresatem może być Kupidyn.



Wybrana wyróżniona sylwetka

Giacomo (Jacques) Girolamo Casanova, kawaler de Seingalt [ˈaːkomo iˈrɔːlamo kazaˈnɔːva] (ur. 2 kwietnia 1725 w Wenecji, zm. 4 czerwca 1798 w Duchcovie) – europejski awanturnik, podróżnik i literat. Pamiętnikami (Historia mojego życia), barwnie opisującymi życie w osiemnastowiecznych stolicach europejskich, zyskał sobie pamięć, a zawartym tam licznym opisom miłosnych podbojów zawdzięcza to, że jego nazwisko stało się w wielu językach synonimem uwodziciela.



Listy na medal

Lista pierwszych wydań dzieł Stanisława Lema drukiem zwartym - Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury

Artykuły na medal

Stanisław Moskal (ur. 1935) - Giacomo CasanovaAntoni LangeVictor HugoWilliam SzekspirLeconte de LisleHenry Wadsworth LongfellowLiteratura szwedzkojęzycznaMelchior WańkowiczLolita - Arrakis (Diuna) - Rudyard Kipling - Bjørnstjerne Bjørnson

Dobre artykuły

Wergiliusz - Piotr Starkowiecki - Weronika Rosati - Ustrój polityczny Aten (Arystoteles) - Hobbit, czyli tam i z powrotem - Ferenc Molnár - John Ronald Reuel Tolkien - Galadriela - Rivendell - Przegląd dzieł Williama SzekspiraSonety Williama SzekspiraW poszukiwaniu straconego czasuBestia ludzka - Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego - Nędznicy - Pateryk Kijowsko-Pieczerski - Dzwony Bazylei - Pasażerowie z dyliżansu - Rok dziewięćdziesiąty trzeci - Oryginał Laury - Lawon Barszczeuski - Hella (Mistrz i Małgorzata) - Zabójstwo przy Rue Morgue - Nortowie - Statek śmierci - Dziennik Anny Frank - Górski wieniec - Nautilus (fikcyjny okręt) - Space Science Fiction Magazine - Władysław Szlengel - Teodor Prodrom - Sully Prudhomme - Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej (esej) - Stanisław Lem - Słońce też wschodzi - Sławamir Adamowicz - Sejm ptasi - Sąd polubowny (komedia Menandra) - Natalla Babina - Odludek albo mizantrop - Menander - Matteo Maria Boiardo - Markijan Szaszkewycz - Literatura bizantyńska za panowania dynastii heraklijskiej 610-717 - Literatura bizantyńska epoki Laskarysów i Paleologów (1204–1453) - Literatura bizantyńska epoki Komnenów i Angelosów (1081-1204) - Literatura bizantyńska epoki justyniańskiej 527-610 - Kakashi Hatake - Jan Malalas - Gustav Wied - Górski wieniec - Fabijan Szantyr - Ernest Hemingway - Chrétien de Troyes - Agatiasz Scholastyk - Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść)


Rodzaje i gatunki literackie

Liryczne: aleksandrynanakreontykbergerettabukolika (sielanka)cichōkadumkaelegiaepigramatepitafiumepyllionfraszkafugazelhaikuhymnkaligramkasydalimerykodapieśńpsalmromancarubajjatshisielankasonettren

Epickie: anegdotaautobiografiabajkabaśńbiografiachansons de gesteeposhumoreskakronikalegendamakamamonogatarinowelaopowiadaniepaterykpowieśćpowieść auktorialnapowieść autobiograficznapowieść biograficznapowieść detektywistycznapowieść epistolarnapowieść fantastycznapowieść historycznapowieść kryminalnapowieść poetyckapowieść produkcyjnapowieść przygodowapowieść psychologicznapowieść społeczno-obyczajowapowieść tendencyjnasadżsirat

Dramatyczne: dramat antycznydramat niescenicznydramat satyrowydramat symbolicznydramat szekspirowskidramat romantycznydramat historycznydramat współczesnydramat modernistycznydramat właściwykomediaoficjumskecztragediatragifarsa

Mieszane: balladaballada romantycznadramat romantycznygawędasatyrapoemat dygresyjnypoemat heroikomicznypowieść poetyckasylwatraktat

Pograniczne: apologiabestiariuszdziennikemblematesejfelietonlatopispamiętnikreportaż


Literatura obca

afrykańskaalbańskaangielskaamerykańskaarabskaaustriackaazerskabengalibiałoruskabrazylijskabułgarskachorwackachińskaczeskaduńskaestońskafińskafarerskafrancuskagreckagruzińskahebrajskahindihiszpańskairlandzkaislandzkajapońskakanadyjskakatalońskakoreańskalatynoamerykańskalitewskałotewskamacedońskamalajskameksykańskamongolskaniemieckojęzycznanorweskanowogreckaormiańskaperskaportugalskarosyjskarumuńskasanskryckaserbskasłowackasłoweńskaszwajcarskaszwedzkojęzycznatureckaukraińskawalijskawęgierskawłoskaantycznej Grecjiantycznego Rzymu


Czasopisma literackie

Ukazujące się: AkcentArtPAPIERBorussiaCzas KulturyDialogEnigmaFA-artFo paHa!artKursywaLiteratura na ŚwiecieNowa Fantastyka - Nowe KsiążkiOdraOpcjePamiętnik LiterackiPomostyProtokół kulturalnyRed.Rita BaumStudiumTekstualiaTeksty DrugieToposWakatZeszyty PoetyckieZnak

Niewydawane: ArtyleriaBrulion - ChimeraFenixFenix AntologiaGazeta LiterackaKamenaKwadrygaKłosyKresyKurier Polski (1829-1831)LampaLiniaLiteratura (tygodnik)Literatura LudowaMaskiNowe WidnokręgiNowy Pamiętnik WarszawskiPonowaPograniczaPro Arte et StudioProsto z MostuPrzegląd Artystyczno-LiterackiPrzegląd PolskiSkamanderSycynaSztuka i NaródTwórczośćTygodnik IlustrowanyUndergruntWiadomości LiterackieWspółczesnośćZapisZdrójZebraZeszyty LiterackieZwrotnica

Zobacz też: Kategorię grupującą czasopisma literackie.



Aktualności literackie




Wybrany cytat



Wybrana grafika

=
=

Biblioteka – pomnik ku pamięci spalonych książek,
Micha Ullman, Berlin 1995.


Chcesz pomóc?

Kategoria zalążków artykułów literackich zawiera bardzo wiele haseł. Pomóż nam poprawić ich jakość! Kliknij tutaj i wybierz artykuł, który chcesz poszerzyć. Dziękujemy!


Wikiprojekty!


Jeśli masz jakieś pytanie wiążące się z literaturą, możesz je zadać na stronach dyskusji wikiprojektów: literackiego i literaturoznawczego. A może sam/sama dołączysz do ich uczestników i zechcesz wzbogacić zasoby Wikipedii, pisząc nowy artykuł o jakimś utworze literackim czy pisarzu, lub poszerzając już istniejący?


Do poszerzenia

Twórcy: Doris LessingKarl Adolph GjellerupKnut HamsunJulia HartwigMichel HouellebecqPer JersildNadżib MahfuzOlga TokarczukJan Chryzostom PasekJuliusz SłowackiStendhalMichaił SzołochowFederico García LorcaGuy de MaupassantKostis PalamasJózef Roth

Dzieła: Antoniusz i KleopatraBoska komediaCzekając na GodotaFaustFerdydurkeGargantua i PantagruelKról LearKubuś Fatalista i jego panLolitaSonety do LauryŚlubNa Zachodzie bez zmianNocny lotIdiotaOdysejaPani BovaryPieśń o Nibelungach

Pojęcia: dramat właściwyepos rycerskigawędaliteratura angielskaliteratura antycznej Grecjiliteratura chińskamiraklnowelapostać literackapowieśćtrawestacjaweryzm


Ostatnio dodane

Niektóre niedawno dodane artykuły związane z literaturą:

Sylwetki twórców: Hedvig Charlotta Nordenflycht - Bengt Lidner - Anna Maria Lenngren - Anzia Yezierska - Urban von Feilitzen - Paul Carell - Per Olof Sundman - Mariusz Surosz - Sven-Eric Liedman - Steven Brust - Ibikos - Thomas Sjöberg (dziennikarz) - Göran Tunström - Aftoniusz - Mustaj Karim - Göran Sonnevi - Witold Starecki - Jelena Dimitrijević - Damian Dawid Nowak - Anna Matwiejewa - Joey Travolta - Emanuel Kratochwil - Małgorzata Dzieduszycka-Ziemilska - Michaił Dudin - Zdzisław Cozac

Dzieła literackie: Kariera Artura Ui - Wrota Obelisków - Trylogia Pękniętej Ziemi - Obudź się i śnij - Orbis pictus

Pojęcia: literatura farerska - literatura fińska - pirychej - postać literacka - prąd literacki - tradycja literacka - koło hermeneutyczne - literatura obrachunków inteligenckich - raki - literackość - impresjonizm

Grupy i pokolenia literackie: Inaczej - Wierzbak - Próby - Pokolenie „Współczesności” - Kontynenty

Postacie literackie - Marko Ramius


Inne portale polskojęzycznej Wikipedii



Przypisy