Pelophylax epeiroticus
| Pelophylax epeiroticus[1] | |||
| (Schneider, Sofianidou & Kyriakopoulou-Sklavounou, 1984) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Pelophylax epeiroticus | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Pelophylax epeiroticus – gatunek płaza bezogonowego z rodziny żabowatych występujący endemicznie w zachodniej Grecji i południowo-zachodniej Albanii. Dorasta do 10 cm długości i zasiedla zbiorniki wodne, w których dochodzi do rozrodu. Gatunek bliski zagrożenia w związku ze stosunkowo niewielkim zasięgiem występowania oraz spadkiem rozmiarów i jakości jego siedlisk.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Płaz ten dorasta do 6–10 cm długości[3] (samce średnio do 7,4 cm długości, a samice do 8,3 cm długości[4]). Kształt ciała podobny do innych przedstawicieli rodzaju Pelophylax. Oczy osadzone blisko siebie, kończyny tylne długie. U większości przedstawicieli grzbiet ma jednolity zielony kolor, a na jego środku biegnie jasnozielony podłużny pasek. Grzbiet pokryty nieregularnie rozmieszczonymi ciemnozielonymi kropkami. Pachwiny są żółtawe, a uda pokryte są ciemnymi poprzecznymi pasami[4]. Od spokrewnionej żaby bałkańskiej (Pelophylax kurtmuelleri) P. epeiroticus różni się mniej wyraźnie zaznaczonymi fałdami skóry na grzbiecie oraz mniejszym rozmiarem modzela podeszwowego[3].
Zasięg występowania i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten występuje w zachodniej Grecji wzdłuż brzegu Morza Jońskiego oraz w okręgu Saranda w południowo-zachodniej Albanii. Spotykany jest na wysokościach 0–500 m n.p.m. Występuje fragmentacja zasięgu, którego obszar wynosi 25 660 km²[2]. Dochodzi do częstego krzyżowania z żabą bałkańską. Liczba mieszańców jest natomiast niewielka w porównaniu z liczbą osobników P. epeiroticus i żaby bałkańskiej[3].
Gatunek ten jest silnie związany z wodą i zasiedla wody stojące, wolno płynące rzeki, kanały oraz bagna. Jego siedliska często cechują się bujną roślinnością na brzegach[2]. Zaniepokojony ucieka w głąb lądu (w przeciwieństwie do innych przedstawicieli Pelophylax, którzy uciekają do wody[3]).
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Okres godowy trwa od marca do lipca[3]. Do rozrodu i rozwoju kijanek dochodzi w zbiornikach wodnych[2]. Samce nawołują schowane pod dryfującą roślinnością wodną, a jedyną częścią ich ciała wynurzoną ponad wodę jest głowa (samce innych przedstawicieli rodzaju Pelophylax zazwyczaj nawołują dryfując po wodzie)[3].
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
W czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) Pelophylax epeiroticus sklasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (Near Threatened, NT) w związku ze stosunkowo niewielkim zasięgiem występowania oraz spadkiem rozmiarów i jakości jego siedlisk[2]. Na obszarach zajmowanych jest to gatunek powszechny, jednakowoż szacuje się, że ogólne rozmiary populacji maleją[2].
Gatunkowi temu zagraża osuszanie terenów podmokłych, zanieczyszczanie wód, budowa tam oraz hydroelektrowni, infekcje patogenicznego grzyba Batrachochytrium dendrobatidis oraz erozja genetyczna spowodowana hybrydyzacją z innymi gatunkami rodzaju Pelophylax. W przyszłości P. epeiroticus zagrażać mogą również zmiany klimatu[2].
Płaz ten występuje na wielu obszarach chronionych. Ponadto wymieniony jest w załączniku III konwencji berneńskiej[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Pelophylax epeiroticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g h IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Pelophylax epeiroticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [dostęp 2023-07-20] (ang.).
- ↑ a b c d e f Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 107, ISBN 978-1-4729-4137-4.
- ↑ a b Pelophylax epeiroticus: Epirus water frog, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA [dostęp 2023-07-20].