Parafia Najświętszej Marii Panny Królowej i św. Aleksego w Tumie
Archikolegiata w Tumie | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Adres |
Tum 8 |
Data powołania |
21 maja 1161 r. /XII w./ |
Wyznanie | |
Kościół | |
Diecezja | |
Dekanat | |
Kościół | |
Filie | |
Administrator |
ks. Radosław Sawicki |
Wezwanie |
Najświętszej Maryi Panny Królowej, św. Aleksego |
Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie gminy Góra Świętej Małgorzaty | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu łęczyckiego | |
52°03′23,9″N 19°14′03,6″E/52,056639 19,234333 | |
Strona internetowa |
Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej i św. Aleksego w Tumie – parafia rzymskokatolicka należąca do dekanatu Łęczyca w diecezji łowickiej.
Zasięg parafii[edytuj | edytuj kod]
Do parafii należą wierni z miejscowości: Kwiatkówek, Marynki, Mętlew, Tum i Witaszewice.
Historia parafii[edytuj | edytuj kod]
Erygowana w XII w. 21 maja 1161 r. nastąpiła konsekracja kościoła. Zjazd wszystkich książąt, biskupów polskich i komesów na wspomniany akt poświęcenia świadczy, że kościół miał znaczenie hierarchiczne, niż każdy inny kościół zamkowy w XII w.
Kolegiata w Tumie należy do jednych z najciekawszych i najbardziej znanych obiektów tego typu w Polsce[1]. Ta romańska świątynia została wzniesiona w latach 1141–1161[2] za sprawą (jak się przyjmuje) arcybiskupa gnieźnieńskiego, Jakuba I ze Żnina. Wcześniej w tym miejscu istniało opactwo benedyktynów pw. NMP, którego początki sięgają około roku 1000. Jego założycielem był prawdopodobnie św. Wojciech[3].
W roku 1294 na kościół napadli Litwini, łupiąc wszystko, co się dało, a ludność biorąc w niewolę. Podpalili kolegiatę, która pozostała w ruinie na okres kilkudziesięciu lat[2][4]. Podczas odbudowy zatarto częściowo romański charakter budowli. W 1473 roku wybuchł pożar. Kolejną odbudowę zakończono w 1487 roku, znów dokładając budowli elementów gotyku, a w późniejszych latach także cech barokowych. Poważna przebudowa miała miejsce w XVIII wieku[2].
Wielkie zniszczenia dokonała II wojna światowa. Spłonęło wyposażenie i drewniane elementy architektoniczne, a także ucierpiały mury[1][4].
Pomiędzy VI a XII wiekiem na miejscu dzisiejszej wsi Tum i na południowy zachód od niej istniał gród, a w VII wieku na ówczesnym prawym brzegu Bzury znajdowała się osada targowa[5]. Prawdopodobnie z fundacji Bolesława Chrobrego i z udziałem świętego Wojciecha powstało tu pierwsze w Polsce (założone prawdopodobnie w 997 r.) opactwo benedyktynów pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny i św. Aleksego[5].
Obok kolegiaty stoi drewniany kościół, z 1761 roku, pw. św. Mikołaja. Pełni on rolę kościoła filialnego w parafii[2][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Kolegiata na portalu Ziemia Łódzka
- ↑ a b c d Kolegiata na Dziedzictwo.ekai.pl
- ↑ 850 lat kolegiaty. [dostęp 2011-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
- ↑ a b c Kolegiata na stronie Zamki i Pałace Województwa Łódzkiego
- ↑ a b Tum - Polskie Krajobrazy
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tum. Parafia pw. N.M.P. Królowej i św. Aleksego. diecezja.lowicz.pl. [dostęp 2017-06-11].