Nothofagus obliqua

*Nothofagus obliqua*
	; Liście gatunku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	bukanowate
Rodzaj	bukan
Gatunek	Nothofagus obliqua
	Nazwa systematyczna
	Nothofagus obliqua (Mirb.) Oerst.; Bidr. Egefam. 24 1872
Synonimy
	Fagus obliqua Mirb.; Fagus obliqua var. dentatosquamata Kuntze; Fagus obliqua var. integrisquamata Kuntze; Fagus obliqua var. macranthera A.DC.; Fagus obliqua var. valdiviana A.DC.; Fagus procera Phil. ex A.DC. (nom. illeg.); Fagus valdiviana Phil.; Lophozonia heterocarpa Turcz.; Nothofagus obliqua subsp. andina F.M.Vázquez & R.A.Rodr.; Nothofagus obliqua var. obliqua; Nothofagus obliqua subsp. valdiviana (Phil.) F.M.Vázquez & R.A.Rodr.; Nothofagus valdiviana (Phil.) Krasser;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nothofagus obliqua (Mirb.) Oerst. – gatunek rośliny z rodziny bukanowatych (Nothofagaceae). Występuje naturalnie na środkowej części Chile oraz Argentynie^[5]^[6]. Bywa także uprawiany^[6]. Jest gatunkiem krótkowiecznym^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Zimozielone drzewo dorastające do 25–30 m wysokości i 15 m szerokości^[6]^[8]. Pokrój jest kolumnowy i szeroki^[9]. Korona jest Korona drzewa jest lużna, z wiekiem zaokrąglona na szczycie^[7]. Kora ma szarą barwę, spękaną z upływem lat i łuszcząca się płatami^[7]^[9]. Pędy są cienkie, zwisające, pokryte drobnymi włoskami o białej barwie. Pąki przylagają do pędów, rozwijają się późną zimą, dorastają do 4 mm długości^[7].
Liście: Ulistnienie jest naprzemianległe. Są pojedyncze^[10]. Z wierzchu mają ciemnozieloną barwę, natomiast od spodu są niebieskozielone. Jesienią przebarwiają się na złotożółto. Blaszka liściowa ma owalnie lancetowaty lub eliptyczny kształt. Mierzy 3–6 cm długości oraz 2–3 cm szerokości, jest ostro nieregularnie ząbkowana na brzegu, ma nasadę od klinowej do niemal sercowatej i wierzchołek od tępego do ostrego. Ma 8–11 wyraźnych par żyłek. Jesienią przebarwiają się na purpurowo-żółto. Ogonek liściowy jest nagi i ma 2–3 mm długości^[6]^[7]^[9].
Kwiaty: Są niepozorne, jednopłciowe, mają zieloną barwę^[9]. Rozwijają się w kątach liści^[7]. Kwiaty męskie są pojedyncze i mierzą 5 mm średnicy, natomiast kwiaty żeńskie są zebrane po 3 w kwiatostany^[6].
Owoce: Orzechy osadzone po 3 w kupulach, dorastają do 2–15 mm długości. Kupule powstają ze zrośnięcia czterech liści przykwiatowych^[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Jest rośliną jednopienną^[9]. Rośnie w lasach zrzucających liście. Występuje na wysokości do 2500 m n.p.m.^[6] Kwitnie wiosną. Kwiaty zapylane są przez owady^[9]. Charakteryzuje się szybkim wzrostem. Jest mrozoodporny – znosi spadki temperatury do -15 °C. Najlepiej rośnie na stanowiskach w pełnym nasłonecznieniu^[8].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Gatunek charakteryzuje się trwałym i twardym drewnem. Kiedyś służyło ono do budowy statków. Obecnie stosuje się je w produkcji mebli i drewnianych elementów wykończeniowych^[9]. Ponadto gatunek jest sadzony jako roślina ozdobna wzdłuż dróg w Europie Południowej^[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-18] (ang.).
↑ ^a ^b Nothofagus obliqua (Mirb.) Oerst.. The Plant List. [dostęp 2017-10-18]. (ang.).
↑ Nothofagus obliqua, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Discover Life: Point Map of Nothofagus obliqua. Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-10-18]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Nothofagus obliqua. Plantes & botanique. [dostęp 2017-10-18]. (fr.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f O. Johnson, D. More: Przewodnik Collinsa. Drzewa. 1600 gatunków i odmian drzew rosnących w Europie. Multico Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 200. ISBN 978-83-7073-643-9. (pol.).
↑ ^a ^b Ch. Brickell: The Royal Horticultural Society. Gardeners' Encyclopedia of Plants and Flowers. London: Dorling Kindersley Limited, 1994, s. 42. ISBN 978-0-7513-0147-2. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g T. Russell, C. Cutler & M. Walters: Ilustrowana encyklopedia – Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 149. ISBN 97883-242-0842-5. (pol.).
↑ ^a ^b T. Russell: Arbres du monde. Larousse, 2013, s. 159. ISBN 978-2-03-587199-2. (fr.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-18] (ang.).

[tpl-3] Nothofagus obliqua (Mirb.) Oerst.. The Plant List. [dostęp 2017-10-18]. (ang.).

[iucn-4] Nothofagus obliqua, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[eol-5] Discover Life: Point Map of Nothofagus obliqua. Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-10-18]. (ang.).

[peb-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Nothofagus obliqua. Plantes & botanique. [dostęp 2017-10-18]. (fr.).

[collins-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f O. Johnson, D. More: Przewodnik Collinsa. Drzewa. 1600 gatunków i odmian drzew rosnących w Europie. Multico Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 200. ISBN 978-83-7073-643-9. (pol.).

[brickell-8] Ch. Brickell: The Royal Horticultural Society. Gardeners' Encyclopedia of Plants and Flowers. London: Dorling Kindersley Limited, 1994, s. 42. ISBN 978-0-7513-0147-2. (ang.).

[drzewaswiata-9] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g T. Russell, C. Cutler & M. Walters: Ilustrowana encyklopedia – Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 149. ISBN 97883-242-0842-5. (pol.).

[arbresmonde-10] T. Russell: Arbres du monde. Larousse, 2013, s. 159. ISBN 978-2-03-587199-2. (fr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]