Natrupek niebieski
| Korynetes caeruleus | |||
| (De Geer, 1775) | |||
_(41153779335).png)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
natrupek niebieski | ||
| Synonimy | |||
| |||
Natrupek niebieski[1] (Korynetes caeruleus) – gatunek chrząszcza z rodziny przekraskowatych i podrodziny Korynetinae.
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1775 roku przez Charlesa De Geera pod nazwą Clerus caeruleus[2].
Chrząszcz o wypukłym ciele długości od 3[3] do 6,5 mm[1], porośniętym odstającym owłosieniem barwy czarnej[3]. Włoski są dłuższe, a te ustawione ku tyłowi gęściej rozmieszczone niż u pokrewnego Korynetes ruficornis[4]. Oskórek niemal całego ciała jest ubarwiony metalicznie niebiesko lub metalicznie zielono; jedenastoczłonowe czułki są jednak czarne lub czerwone z czarnymi nasadą i buławką, a odnóża smolistoczarne z brązowoczerwonymi stopami. Głowa jest drobno punktowana, zaopatrzona w szerokie głaszczki szczękowe o wyraźnie ściętych wierzchołkach. Oczy złożone są wyraźnie wykrojone, mocniej niż u rodzaju Opetiopalpus. Wspomnianą buławkę czułków budują luźno umieszczone człony jednakowych długości, co, podobnie jak kształt głaszczków szczękowych, odróżnia natrupki od przedstawicieli rodzaju naścierwek (Necrobia). Przedplecze zwęża się u nasady i ma powierzchnię z niezlewającym się punktowaniem. Zarys pokryw jest stosunkowo krótki, z równoległymi bokami. Ich powierzchnia cechuje się dobrze odgraniczonymi guzami barkowymi i dochodzącymi tylko do połowy ich długości rzędami punktów (dalej punktowanie jest nieregularne)[3]. Punkty w rzędach pokryw są nieco mniejsze i silniej wydłużone niż u Korynetes ruficornis. Genitalia samców wyróżniają się od tych u Korynetes ruficornis znacznie węższymi paramerami o innym kształcie[4].
W warunkach naturalnych larwy tego owada są saproksylicznymi drapieżnikami, przechodzącymi rozwój w żerowiskach kornikowatych i kołatkowatych, polującymi na ich stadia larwalne i poczwarki. W warunkach synantropijnych natrupek niebieski występować może w obrobionym drewnie i w magazynach żywnościowych, gdzie również poluje na różne szkodniki[3][5]. Według części autorów gatunek ten występuje również na suchych padlinach, gdzie żeruje na larwach skórnikowatych[3], natomiast inni przypuszczają, że doniesienia te wynikają z pomylenia go z naścierwkiem niebieskim (Necrobia violacea)[5]. Owady dorosłe odwiedzają kwiaty[1].
Jest to owad zachodniopalearktyczny, znany z większej części Europy, na północ sięgający do południowej części Półwyspu Fennoskandzkiego, na południe do Afryki Północnej, a na wschód do Kaukazu[5]. W Polsce jest chrząszczem rzadko spotykanym. Od lat 90. XX wieku podawany był z kilku stanowisk, położonych na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej, Pojezierzu Mazurskim, Wyżynie Małopolskiej, w Babiogórskim Parku Narodowym[6] i Górach Świętokrzyskich[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 158.
- ↑ Korynetes caeruleus (De Geer, 1775). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-07-08].
- ↑ a b c d e Sławomir Mazur: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 53. Przekraski - Cleridae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1975, s. 17-18.
- ↑ a b Gustav Adolf Loshe: Familie Cleridae (Buntkäfer, Bienenkäfer). W: Die Käfer Mitteleuropeas Band 6: Diversicornia. Heinz Freude, Karl Wilhelm Harde, Gustav Adolf Loshe (red.). Krefeld: Goecke & Evers Verlag, 1979, s. 95-96.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Dermestoidea, Bostrichoidea, Cleroidea i Lymexyloidea. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (11), 1986.
- ↑ Paweł Jałoszyński, Szymon Konwerski, Tomasz Majewski, Marek Miłkowski, Rafał Ruta, Katarzyna Żuk. Nowe stanowiska interesujących przekrasków (Coleoptera: Cleridae) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 24 (4), s. 219-225, 2005.
- ↑ Marek Bidas, Lech Bucholtz. Interesujące chrząszcze (Coleoptera) stwierdzone w Górach Świętokrzyskich. „Wiadomości Entomologiczne”. 26 (4), s. 289-291, 2007.