Mleczaj żółknący
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
mleczaj żółknący |
| Nazwa systematyczna | |
| Lactarius decipiens Quél. C. r. Assoc. Franç. Avancem. Sci. 14(2): 448 (1886) | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
.jpg)
Mleczaj żółknący, mleczaj łudzący (Lactarius decipiens Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1886 r. Lucien Quélet i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1]. Ma 4 synonimy:
- Lactarius rubescens Bres. 1887
- Lactarius rufus var. decipiens (Quél.) Killerm. 1933
- Lactarius theiogalus var. decipiens (Quél.) Maire 1937
- Lactifluus decipiens (Quél.) Kuntze 1891[2].
Alina Skirgiełło w 1998 r. nadała mu polską nazwę mleczaj łudzący, Władysław Wojewoda w 2003 r. zarekomendował nazwę mleczaj żółknący[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 3–6, rzadko do 8 cm, początkowo silnie wypukły, w miarę rozwoju coraz bardziej płaski, na koniec silnie wklęsły z niewielkim garbkiem. W stanie wilgotnym nieco śliski. Powierzchnia gładka, o barwie od różowoochrowej do beżowoochrowej, na środku nieco ciemniejsza, miejscami z brudnymi plamami. Brzeg długo pozostaje podwinięty, na koniec jednak płaski, często nieco falisty i prążkowany[4].
Gęste z blaszeczkami, przyrośnięte lub nieco zbiegające, cielistożółtawe. U młodych okazów mleczko wycieka obficie, u starszych skąpo. Jest białe, na powietrzu po kilku minutach przebarwia się na żółto. Smak początkowo łagodny, potem gorzki i piekący[4].
O wysokości 3–8 cm i grubości 0,3–1 cm, cylindryczny, kruchy, tej samej barwy co kapelusz[4].
Cienki i miękki, białoróżowawy, o zapachu pelargonii, w smaku początkowo łagodny, potem gorzki[4].
Jasnożółty[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 7,5–9 × 6,5–7,5, słabo brodawkowato-siateczkowate. Podstawki 40–48 × 8–10,5 µm. Cheilocystydy wrzecionowate, licznie występujące zarówno na ostrzu, jak i bokach blaszek[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
W Europie podano liczne stanowiska tego gatunku i jest tu szeroko rozprzestrzeniony. Poza Europą podano tylko pojedyncze stanowiska w Azji i Ameryce Północnej[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył pięć stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[3]. Mała liczba stanowisk w Polsce wynika z tego, że jest mało znany[4]. W późniejszych latach podano nowe stanowiska[6].
Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach liściastych i mieszanych pod grabami i dębami. Owocniki tworzy od maja do października[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-04-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-04-05] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Alina Skirgiełło, Mleczaj (''Lactarius''). Grzyby (''Mycota''), tom 25. Podstawczaki (''Basidiomycetes''), gołąbkowce (''Russulales''), gołąbkowate (''Russulaceae''), mleczaj (''Lactarius''), Kraków: PWN, 1998, ISBN 83-85444-65-3.
- ↑ Występowanie Lactarius decipiens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-04-01] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-04-05].