Megasternini
| Megasternini | |||
| Mulsant, 1844 | |||
.jpg) Cyrtonion ghanense | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię |
Megasternini | ||
| Synonimy | |||
| |||
_(Syn._Megasternum_obscurum_(Marsham,_1802)_Syn._Megasternum_boletophagum_(Marsham,_1802))_(4303595533).jpg)
Megasternini – plemię chrząszczy z rodziny kałużnicowatych i podrodziny gomolatek. Obejmuje około 550 opisanych gatunków zgrupowanych w 51 rodzajach.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Owad dorosły[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcze zwykle o ciele długości od 1 do 3 mm, tym niemniej osiągające długość do 7,5 mm[1]. Głowa jest prognatyczna, o przedniej krawędzi nadustka wyciętej przed oczami, dzięki czemu podstawy czułków widoczne są patrząc od góry[2][3]; jedynie u Ercycydes owe wycięcia są słabo wykształcone[2]. Czułki buduje dziewięć członów, z których trzy ostatnie formują zwartą buławkę[2][3]. Z wyjątkiem rodzajów Ceronocyton i Psuedoosternum samca mają na każdej szczęce brzusznie umieszczoną, drobną, okrągłą przyssawkę[2]. Głaszczki szczękowe są krótkie, znacznie krótsze od czułków[2][1]. Warga dolna cechuje się zbiegającymi ku przodowi i pozbawionymi szeregów szczecinek krawędziami bocznymi bródki[3][1]. Przedplecze ma kompletne i niezmodyfikowane listewki krawędziowe. Tarczka jest z tyłu zaostrzona. Pokrywy typowo mają po dziewięć lub dziesięć rzędów punktów i pozbawione są rządków przytarczkowych, rzadko rzędy nie występują wcale[2][1]. W użyłkowaniu skrzydeł tylnej pary obecna jest synapomorfia w postaci biorącej początek nieco przed pętlą radialno-medialną ostrogi środkowej[3]. Poza tym skrzydła te cechują się bardzo krótką komórką bazalną, brakiem komórki klinowatej, osadzoną przed pętlą medialno-kubitalną ostrogą kubitalną i brakiem płata jugalnego[1]. Na spodzie przedtułowia niemal zawsze występują dobrze rozwinięte rowki do chowania czułków na hypomerach[2][3]. Na środku przedpiersia znajduje się żeberko lub wyniesiona płytka. Brak jest szwu anapleuralnego[2]. Śródpiersie zwykle dysponuje rowkami, w które wchodzą biodra przedniej pary odnóży[3]. Pośrodku śródpiersia leży wydłużona lub pięciokątna płytka, brak natomiast dołka przednio-środkowego. Odnóża mają pozbawione gęstego owłosienia po brzusznej stronie uda oraz pięcioczłonowe stopy, w tym środkową i tylną ich parę o członie pierwszym znacznie dłuższym niż drugi[2]. Na spodzie odwłoka widocznych jest pięć wolnych sternitów, z których pierwszy jest wyraźnie wydłużony i wypuszcza zaostrzony wyrostek międzybiodrowy, a ostatni ma całobrzegą krawędź tylną[2][1].
Larwa[edytuj | edytuj kod]
Larwa ma nieco grzbietobrzusznie spłaszczoną głowę o niezbiegających się ku tyłowi szwach czołowych[2] oraz gładkiej, pozbawionej uzębionego nasale, jak i wydatnych adnasaliów krawędzi przedniej po lewej stronie opatrzonej małym, płytkim, owłosionym wcięciem[3][2]. Oczka larwalne zlewają się tworząc jedną parę plamek ocznych. Budowa żuwaczek jest niesymetryczna – na prawej znajduje się jeden, rzadko dwa ząbki wewnętrzne, a na lewej ząbków brak. Szczęki mają zaopatrzone w liczne i tęgie szczecinki powierzchnie wewnętrzne pieńków oraz zredukowane, błoniaste wyrostki wewnętrzne dźwigaczy głaszczków[2]. Niewielka warga dolna odznacza się obecnością dużego, niesymetrycznego, gęsto porośniętego owłosieniem płata podgębiowego[3][2] oraz brakiem języczka[2]. Odnóża są silnie uwstecznione, zbudowane z co najwyżej trzech członów, a niekiedy zachowane tylko w postaci niewielkich, porośniętych szczecinkami lub kolcami wzgórków[3][2]. Odwłok pozbawiony jest palcowatych wyrostków i ma na szczycie wykształcony przedsionek przetchlinkowy[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Larwy i postacie dorosłe zamieszkują te same siedliska. Większość przedstawicieli plemienia to owady lądowe, aczkolwiek wybierające mikrosiedliska wilgotne, zwykle z dużą zawartością wody. Zasiedlają rozkładającą się materię organiczną, w tym ściółkę, przejrzałe owoce, napływki, odchody ssaków, a rzadziej ptaków, tudzież mrowiska. Niektóre gatunki wtórnie wróciły do środowiska wodnego zasiedlając wilgotny detrytus u pobrzeży wód lub fitotelmy, np. w kwiatostanach helikoniowatych i imbirowatych czy ułamanych bambusach[3][2][1].
Plemię kosmopolityczne, znane ze wszystkich krain zoogeograficznych[3][2][1]. Największą różnorodność osiągają w strefie wilgotnych lasów równikowych[3][2]. Z Palearktyki wykazano ponad 130 gatunków[4]. W Polsce stwierdzono 25 gatunków z trzech rodzajów (zobacz rodzaje Cercyon, Cryptopleurum i Megasternum w: kałużnicowate Polski)[5].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadził w 1844 roku Étienne Mulsant pod nazwą Mégasternaires[6].
Do plemienia zalicza się około 550 opisanych gatunków zgrupowanych w 51 rodzajach[2][3]:
- Acaryon Hebauer, 2003
- Agna Smetana, 1978
- Armostus Sharp, 1890
- Australocyon Hansen, 1990
- Bolbonotum Hansen, 1999
- Cenebriophilus Hansen, 1990
- Cercillum Knisch, 1920
- Cercyodes Broun, 1886
- Cercyon Leach, 1817 – wagisz
- Ceronocyton Hansen, 1990
- Cetiocyon Hansen, 1990
- Chledocyon Hansen, 1990
- Colerus Hansen, 1999
- Cryptopleurum Mulsant, 1844 – kryjotek
- Cycreon d'Orchymont, 1919
- Cycrillum Knisch, 1921
- Cyrtonion Hansen, 1989
- Delimetrium Hansen, 1999
- Deltostethus Sharp, 1882
- Emmidolium d'Orchymont, 1937
- Ercycodes Hansen, 1990
- Evanesternum Arriaga-Varela, Seidel et Fikáček, 2018
- Gillisius d'Orchymont, 1925
- Himalcercyon Hebauer, 2002
- Kahanga Hansen, 1999
- Kanala Balfour-Browne, 1939
- Megasternum Mulsant, 1844 – napierśnik
- Moraphilus d'Orchymont, 1925
- Morastus d'Orchymont, 1926
- Motonerus Hansen, 1989
- Nipponocercyon Satô, 1963
- Nitidulodes Sharp, 1882
- Notocercyon Blackburn, 1898
- Oosternum Sharp, 1882
- Oreocyon Hebauer, 2002
- Pachysternum Motschulsky, 1863
- Pacrillum d'Orchymont, 1941
- Parastromus Balfour-Browne, 1948
- Paroosternum Scott, 1913
- Pelocyon Balfour-Browne, 1950
- Pelosoma Mulsant, 1844
- Peltocercyon d'Orchymont, 1925
- Pilocnema Hansen, 1990
- Platycyon Hansen, 1999
- Pyretus Balfour-Browne, 1950
- Pseucyon d'Orchymont, 1948
- Pseudocercyon d'Orchymont, 1926
- Pseudoosternum Hansen, 1990
- Quadristernum Balfour-Browne, 1950
- Sacosternum Hansen, 1989
- Tectosternum Balfour-Brown, 1958
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Miguel Archangelsky, Rolf Georg Beutel, Albrecht Komarek: 12.1 Hydrophilidae Latreille, 1802. W: Rolf G. Beutel, Richard A. B. Leschen: Arhtropoda: Insecta. Coleoptera, Beetles, Volume 1: Morphology and Systematics (Archostemata, Adephaga, Myxophaga, Polyphaga partim). 2nd edition. Berlin, Boston: Walter de Gruyter, 2016, s. 238-254, seria: Handbook of Zoology/Handbuch der Zoologie.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Martin Fikáček: 20. Hydrophilidae Leach, 1815. W: Adam Ślipiński, John F. Lawrence: Australian Beetles. Volume 2. Archostemata, Myxophaga, Adephaga, Polyphaga (part). CSIRO Publishing, 2019, s. 271-350. ISBN 978-0-643-09730-8.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Andrew Edward Z. Short, Martin Fikáček. Molecular phylogeny, evolution and classification of the Hydrophilidae (Coleoptera). „Systematic Entomology”. 38 (4), s. 723-752, 2013. The Royal Entomological Society. DOI: 10.1111/syen.12024.
- ↑ M. Hansen: Hydrophilidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea – Histeroidea – Staphylinoidea. I. Löbl, A. Smetana (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2004, s. 44-68.
- ↑ tribe: Megasternini M.E. Mulsant, 1844. [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2024-03-08].
- ↑ Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1–972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807.