Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Słowenii
Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Słowenii – lista miejsc w Słowenii wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowanej przez Słowenię 5 listopada 1992 roku[2].
Obecnie (stan na 2023 rok) na liście znajduje się pięć wpisów: trzy dziedzictwa kulturowego i dwa o charakterze przyrodniczym[2].
Na słoweńskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Słowenia zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajdują się cztery obiekty (stan na 2023 rok)[2].
Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO[edytuj | edytuj kod]
Poniższa tabela przedstawia słoweńskie wpisy na liście światowego dziedzictwa UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście wraz z jej angielskim oryginałem[2];
- Położenie – miasto, gmina, region; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[3]:
- kulturowe (K),
- przyrodnicze (P),
- kulturowo–przyrodnicze (K,P);
- Rok wpisu – roku wpisu na listę;
- Opis – krótki opis wpisu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Wpisy transgraniczne
| Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | Opis |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 390 | Jaskinie Szkocjańskie Škocjan Caves |
|
Obalno-kraška 45°39′48″N 13°59′21″E/45,663333 13,989167 |
P (vii)(viii) |
1986 | Rozległy zespół jaskiń krasowych z ok. 6 km korytarzy, sięgający głębokości ponad 200 m, z licznymi wodospadami i jedną z największych znanych komór podziemnych[4]. |
| 1363 | Prehistoryczne osady na palach Prehistoric Pile Dwellings around the Alps |
|
Gmina Ig 45°58′32″N 14°31′46″E/45,975556 14,529444 45°58′14″N 14°32′30″E/45,970556 14,541667 |
K (iv)(v) |
2011 | Pozostałości prehistorycznych osad na palach z okresu ok. 5000–500 p.n.e., wznoszonych na brzegach jezior i rzek oraz na terenach podmokłych[5]. Wpis transgraniczny obejmujący 111 obiektów na terenie Szwajcarii (56), Włoch (19), Niemiec (18), Francji (11), Austrii (5) i Słowenii[5]. |
| 1313 | Kopalnie rtęci w Almadén i Idrii Heritage of Mercury. Almadén and Idrija |
|
Idrija 46°00′11″N 14°01′38″E/46,003056 14,027222 |
K (ii)(iv) |
2012 | Wpis obejmuje tereny największych na świecie kopalni rtęci, w hiszpańskim Almadén i słoweńskim mieście Idrija[6]. |
| 1133 | Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe |
|
45°32′29″N 14°46′09″E/45,541389 14,769167 45°35′22″N 14°26′42″E/45,589444 14,445000 |
P (ix) |
2007 2011 2017 |
Wpis transgraniczny z Albanią, Austrią, Belgią, Bułgarią, Chorwacją, Hiszpanią, Niemcami, Rumunią, Słowacją, Ukrainą i Włochami[7]. Na terenie Słowenii obejmuje rezerwat Pragozd Krokar i Ždrolce[7]. |
| 1643 | Dzieła Jože Plečnika w Lublanie The works of Jože Plečnik in Ljubljana – Human Centred Urban Design |
|
Gmina miejska Lublana 46°03′23″N 14°30′28″E/46,056389 14,507778 |
K (iv) |
2021 | Architektura Jože Plečnika (1872–1957): kościół św. Michała we wsi Črna vas; w Lublanie: promenada wzdłuż brzegów rzeki Ljubljanica oraz mosty, „zielona promenada” od Biblioteki Narodowej i Uniwersyteckiej do placu Kongresni trg, Trnovski most; mury rzymskie w Mirje; cmentarz Žale[8]. |
Obiekty na słoweńskiej liście informacyjnej UNESCO[edytuj | edytuj kod]
Poniższa tabela przedstawia obiekty na słoweńskiej liście informacyjnej UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na słoweńskiej liście informacyjnej[2];
- Położenie – miasto, gmina, region; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[3]:
- kulturowe (K),
- przyrodnicze (P),
- kulturowo–przyrodnicze (K,P);
- Rok wpisu – roku wpisu na listę informacyjną;
- Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
| Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | Opis |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 592 | Wzgórza Fužina w Bohinj Fuzina Hills in Bohinj |
|
Stara Fužina Studor v Bohinju Gmina Bohinj 46°17′23,6″N 13°53′44,8″E/46,289892 13,895772 |
K (ii)(v) |
1994 | Wzgórza Fužina wraz z osadami Stara Fužina i Studor v Bohinju, z pastwiskami do wypasu bydła na wysokości ponad 1000 m n.p.m.[9] |
| 1433 | Szpital Partyzancki Franja Franja Partisan Hospital |
|
Dolenji Novaki Gmina Cerkno 46°09′18″N 14°01′43″E/46,155000 14,028611 |
K (i)(iii)(iv) |
2000 | Szpital, który podczas II wojny światowej od początku zimy 1943 do maja 1945 działał w pobliżu wsi Dolenji Novaki w trudno dostępnym wąwozie Pasicy[10]. |
| 6072 | Kras Classical Karst (in Slovene language: Klasicni kras) |
|
45°42′00″N 13°52′00″E/45,700000 13,866667 | P (vii)(viii)(ix)(x) |
2015 | Płaskowyż Kras z typowymi formami krasowymi, m.in. 6 tys. jaskiń – jeden z największych obszarów krasowych na świecie[11]. |
| 6077 | Szlak pokoju Pot miru od Alp do Adriatyku – miejsca pamięci I wojny światowej The Walk of Peace from the Alps to the Adriatic – Heritage of the First World War |
|
K (ii)(vi) |
2016 | 15 obiektów upamiętniających wydarzenia z okresu I wojny światowej, ze „szlakiem pokoju” o długości 320 km[12]. |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e UNESCO: Slovenia. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Škocjan Caves. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: Prehistoric Pile Dwellings around the Alps. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Heritage of Mercury. Almadén and Idrija. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ UNESCO: The works of Jože Plečnik in Ljubljana – Human Centred Urban Design. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Fuzina Hills in Bohinj. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Franja Partisan Hospital. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Classical Karst (in Slovene language: Klasicni kras). [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ UNESCO: The Walk of Peace from the Alps to the Adriatic – Heritage of the First World War. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).