Liliana Narkowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Liliana Narkowicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 stycznia 1961
Wilno

Zawód, zajęcie

historyk, polonistka, pisarka

Odznaczenia
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”

Liliana Narkowicz (ur. 30 stycznia 1961 w Wilnie) – litewska historyk, dr nauk humanistycznych, dziennikarka i publicystka narodowości polskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Absolwentka wileńskiej Szkoły Średniej nr 11 (obecnie Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie). W 1984 r. ukończyła studia polonistyczne w Państwowym Instytucie Pedagogicznym w Wilnie (późniejszy Litewski Uniwersytet Nauk Edukacyjnych). W 2003 r. obroniła rozprawę doktorską na Wydziale Nauk Historycznych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu: Jan Konrad Obst – publicysta, wydawca, historyk 1876–1954 (promotor prof. dr hab. Sławomir Kalembka), uzyskując stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii. Specjalizuje się w tematyce społeczno-kulturalnej Wilna międzywojennego oraz dworów i zakładanych przy nich ogrodów jako zjawiska historyczno-kulturowego. Bada rody arystokratyczne (głównie Tyszkiewiczów), dzieje ich siedzib i gromadzonych w nich zbiorów. Jest członkiem wileńskiego Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy.

W latach 1984–2003 pracowała w Trokach i Wilnie jako: tłumaczka (redakcja „Spartuolis”), nauczycielka (Szkoła Średnia nr 55 i Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie), przewodniczka wycieczek (firma turystyczna „Helturas”). W latach 1998–1999 była sekretarką Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Polaków na Litwie. Współpracowała (1972–2021) z prasą polskojęzyczną wydawaną w Wilnie: „Czerwonym Sztandarem”, „Magazynem Wileńskim”, „Znad Wilii”, „Naszą Gazetą”, „Kurierem Wileńskim”, „Tygodnikiem Wileńszczyzny” i litewskojęzycznym miesięcznikiem „Kultūros barai”. Publikowała także na Węgrzech, w Szwajcarii i Polsce („Polonistyka”, „Medycyna – Dydaktyka – Wychowanie” i in.).

W latach 1999–2001 mieszkała z rodziną w Szwajcarii (Lozanna). Była członkiem Towarzystwa im. Tadeusza Kościuszki w Solurze, gdzie m.in. reprezentowała Litwę w trakcie odsłonięcia tablicy pamiątkowej ku czci Kościuszki (2000). Współpracowała z krakowską redakcją Polskiego Słownika Biograficznego w charakterze autorki i recenzentki biogramów wileńskich. Laureatka konkursu literackiego „Los wilnianina w XX wieku” (2002). W latach 2002/2003 współpracowała w charakterze konsultanta przy realizacji filmów dokumentalnych dla TVP (Szczecin): Tam gdzie wchodzi słońce. Do szpiku kości (o Trokach i Zatroczu hr. Tyszkiewiczów) oraz Jan Obst – ostatni taki kustosz w reż. Joanny Pieciukiewicz i Joanny Tryniszewskiej-Obłaj. Jako historyczka i archiwistka Tyszkiewiczów z Waki uczestniczyła w renowacji byłej Tyszkiewiczowskiej kaplicy i krypty oraz odtworzeniu XIX-wiecznego ołtarza w Wace Trockiej (lit. Trakų Vokė), wspieranych z programu Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (2014–2015). Za krzewienie spuścizny Tyszkiewiczowskiej odznaczona dyplomem Samorządu Miasta Wilna (2015). Za promowanie i pielęgnowanie kultury polskiej oraz tradycji narodowych na Litwie uhonorowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2018)[1].

Autorka ponad 20 książek i broszur, ok. 500 artykułów, przeszło 30 wystąpień i rozprawek naukowych.

Od 1984 r. zamężna z Ryszardem Narkowiczem (ur. 1961), dr. nauk fizycznych; synowie: Krzysztof (ur. 1985) i Karol (ur. 1996).

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Tradycje i obyczaje Wileńszczyzny w pracy pozalekcyjnej, Vilnius 1998;
  • Kościół św. św. Piotra i Pawła w Wilnie, Wilno 1999;
  • Wilno. Spacerkiem po Starówce (współautor Stanisław Kaplewski), Niemenczyn 2001;
  • Życie i spuścizna Jana Obsta, Wilno 2001[2];
  • Znani i nieznani profesorowie medycyny Uniwersytetu Wileńskiego I poł. XIX w. Profesorowie wydziału lekarskiego Uniwersytetu Wileńskiego pierwszego ćwierćwiecza XIX wieku oraz Akademii Medyko-Chirurgicznej w Wilnie, Bydgoszcz 2001;
  • Troki, Wilno 2002;
  • Z Wilna szwajcarskimi śladami Polaków, Niemenczyn 2002;
  • Życie - to wielka tajemnica. Wspomnienia ks. Antoniego Dilysa, oprac.,Wilno 2003;
  • Jan Konrad Obst – publicysta, wydawca, historyk 1876–1954, Bydgoszcz 2004;
  • Ordynacja Tyszkiewiczowska na Zatroczu, Warszawa 2007[3];
  • Tyszkiewiczowie z Waki, Warszawa 2010[4];
  • Korzec na Wołyniu, Wrocław 2011;
  • Waka Trocka i ród Tyszkiewiczów / Trakų Vokė ir Tiškevičių šeima / Traku Voke and the Tyszkiewicz family, Vilnius 2012;
  • Muzealnicy i kolekcjonerzy. Zbiory rodziny Tyszkiewiczów i ich rola w zaborze rosyjskim, Wrocław 2013[5];
  • Tyszkiewiczowie rodem z Landwarowa, Warszawa 2013;
  • Stanisław Moniuszko w Wilnie, Wilno 2014[6][7];
  • Trakų Vokės dvaro sodyba. Grafų Tiškevičių palikimas / The Trakų Vokės estate, Vilnius 2014;
  • Vokės dvarvietės istorija / Dzieje dworu i pałacu w Wace, Vilnius 2015;
  • Tiškevičių koplyčia Vokėje /Kaplica Tyszkiewiczów w Wace, Vilnius 2016;
  • Zatrocze i Pogorzela Tyszkiewiczów / Tiškevičių Užutrakis ir Pogoželė, Vilnius 2016;
  • Skorbuciany – na rozdrożach historii / Skurbutėnai – istorijos kryžkelėse, Vilnius 2017[8];
  • Trakų Vokės istorijos eskizai, Vilnius 2017;
  • Vilniaus Šnipiškės ir Šv. arkangelo Rapolo parapija / Wileńskie Śnipiszki i parafia św. Rafała Archanioła, Vilnius 2019[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Liliana Narkowicz wyróżniona odznaką honorową [online], zw.lt, 7 marca 2019 [dostęp 2020-10-23] (pol.).
  2. KW, Nieznane kartki z pamiętników Jana Obsta – Kurier Wileński [online], kurierwilenski.lt [dostęp 2022-01-30] (pol.).
  3. Ordynacja Tyszkiewiczowska na Zatroczu. lubimyczytać.pl [dostęp 2020-05-21]
  4. Andrzej Górecki: „Tyszkiewiczowie z Waki” – L. Narkowicz – recenzja. historia.org.pl, 2011-02-07. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-21)].
  5. Muzealnicy i kolekcjonerzy. Zbiory rodziny Tyszkiewiczów i ich rola w zaborze rosyjskim. lubimyczytać.pl [dostęp 2020-05-21]
  6. „Stanisław Moniuszko w Wilnie” Liliany Narkowicz. wilnoteka.lt, 2014-08-08. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-21)].
  7. Media Designers, Magazyn Wileński [online], www.magwil.lt [dostęp 2022-01-30] (pol.).
  8. Z potrzeby pamięci - Magazyn Wileński [online], www.magwil.lt [dostęp 2022-01-30] (pol.).
  9. „Wileńskie Śnipiszki i parafia św. Rafała Archanioła”. Zaraza morowa pokonana, a dziś… [online], l24.lt [dostęp 2022-01-30] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]