Leszek Długosz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leszek Długosz
Ilustracja
Leszek Długosz podczas występu (2010)
Data i miejsce urodzenia

18 czerwca 1941
Zaklików

Data i miejsce śmierci

23 marca 2024
Kraków

Instrumenty

wokal, fortepian

Gatunki

poezja śpiewana

Zawód

piosenkarz, kompozytor, aktor, pianista, poeta

Aktywność

1964–2024

Powiązania

Piwnica pod Baranami

Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Leszek Marek Długosz (ur. 18 czerwca 1941 w Zaklikowie[1], zm. 23 marca 2024 w Krakowie[2]) – literat, kompozytor, pianista, aktor, jeden z najbardziej znanych polskich śpiewających poetów[3]. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1964 ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1964–1966 studiował na Wydziale Aktorskim w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Zadebiutował w 1964 w teatrzyku piosenki Uniwersytetu Jagiellońskiego Hefajstos. W 1965 związał się z kabaretem literackim „Piwnica pod Baranami”, gdzie uchodził za jednego z najwybitniejszych artystów w zespole[4].

Pierwszy tomik poezji – Lekcje rytmiki wydał w 1973. Z Piwnicą rozstał się w 1978 i od tego czasu występował przeważnie samodzielnie. Rok później przebywał na stypendium artystycznym we Francji, ufundowanym przez rząd Francji. Zaowocowało ono wydaniem płyty w całości w języku francuskim. Wydał kilkanaście tomików poezji, m.in. Piwnica idzie do góry.

W 1981 skomponował muzykę do spektaklu Kurhanek Maryli w reżyserii Ewy Lassek (wyst. Teatr Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Krakowie)[5].

Z własnymi recitalami występował w Polsce i za granicą (m.in. w Austrii, Belgii, Czechosłowacji, Francji, Kanadzie, Niemczech Zachodnich, Szwajcarii, Szwecji, Stanach Zjednoczonych, Włoszech).

Oprócz działalności estradowej i literackiej publikował felietony w „Czasie Krakowskim” i „Rzeczpospolitej”. Wraz z Krzysztofem Magowskim zrealizował w Telewizji Polskiej cykl poświęcony poezji – Literatura według Długosza. W 2007 w Radiu Kraków prowadził autorski program „Przyjemności niedzieli”. Od 2009 był członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK). Wykładał w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Był stałym współpracownikiem wydawanego w Krakowie miesięcznika „Wpis”, którego każde wydanie zaczynało się jego autorskim wierszem.

W wyborach parlamentarnych przeprowadzonych w 2007 z ramienia Prawa i Sprawiedliwości kandydował do Senatu, lecz nie uzyskał mandatu[6]. W 2010 został członkiem Krakowskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przyspieszonych wyborach prezydenckich[7].

Od 1965 żonaty z Barbarą Hrynkiewicz, siostrą pierwszej żony Wiesława Dymnego. Miał dwóch synów[8][9].

Śmierć i pogrzeb[edytuj | edytuj kod]

Leszek Długosz zmarł 23 marca 2024 roku, po długiej chorobie nowotworowej. Został pochowany 27 marca przy nowej Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim, przy ul. Prandoty[2]. Uroczystości pogrzebowe rozpoczęły się mszą w kościele św. Krzyża, którą odprawił abp Marek Jędraszewski. W ostatnim pożegnaniu uczestniczył prezydent Andrzej Duda, rodzina, przyjaciele oraz politycy, m.in. Ryszard Terlecki i Andrzej Adamczyk, a także prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. Poetę żegnali też artyści, m.in. Olgierd Łukaszewicz i Andrzej Zieliński[10][11].

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2008)[12] i Komandorskim (2016)[13] Orderu Odrodzenia Polski (2016)[14]. Był członkiem Kapituły Medalu „Niezłomnym w słowie”[15].

W 1982 Leszek Długosz otrzymał Nagrodę Miasta Krakowa za osiągnięcia w dziedzinie piosenki poetyckiej. W marcu 1996 za wybór wierszy Z tego, co jest otrzymał Nagrodę Krakowska Książka Miesiąca. W 2007 w Warszawie uhonorowano go Tytułem Mistrza Mowy Polskiej VOX POPULI (nagroda publiczności)[5].

W 2006 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[16].

W 2021 został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. W tym samym roku otrzymał Order Orła Białego[17][18].

W 2022 został uhonorowany Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości[19].

W 2024 został uhonorowany (pośmiertnie) Nagrodą Feniks Specjalny – Księga Życia XXIX Targów Wydawców Katolickich[20]

Najsłynniejsze utwory[edytuj | edytuj kod]

  • Berlin 1913 – sł. Julian Tuwim, muz. L. Długosz
  • Dzień w kolorze śliwkowym – sł. i muz. L. Długosz
  • Ja chciałbym być poetą – sł. Andrzej Bursa, muz. L. Długosz
  • Jaka szkoda – sł. S. Baliński, muz. L. Długosz
  • Nasze ognisko – sł. Andrzej Bursa, muz. L. Długosz
  • Nie ma nas – sł. i muz. L. Długosz
  • Pod Baranami też już dzisiaj inny czas – sł. i muz. L. Długosz
  • Nocne rozmowy z Piotrem S. – sł. L. Długosz, muz. Zygmunt Konieczny, wyk. Anna Szałapak

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

  • LP 1980 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
  • LP 1985 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
  • LP 1986 – „La poussiére de l'été” – wyd. Muza
  • LP 1988 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
  • CD 1993 – „The Best of…” – wyd. Polskie Nagrania
  • CD 1995 – „Leszek Długosz” – wyd. Quazar
  • CD 1998 – „W Czarnolesie” – wyd. Quazar
  • CD 2001 – „Także i ty – Złota kolekcja"
  • CD 2003 – „Dusza na ramieniu” – wyd. WL (wraz z tomikiem poezji)
  • CD 2011 – „Leszek Długosz 2011” – wyd. MEDIA ART (http://www.artmuza.eu/)

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Poezje[edytuj | edytuj kod]

  • Lekcje rytmiki, 1973
  • Na własną rękę, 1976
  • Wywoływanie wilka z lasu, 1980
  • Śpiewnik ilustrowany, 1984
  • Pewnego dnia, pewnego dnia..., 1988
  • Lekkie popołudnie, 1989
  • Gościnne pokoje muzyki, 1992
  • Album krakowski, 1993
  • Z tego co jest, 1995
  • Po głosach, po śladach..., 1996
  • Piwnica idzie do góry, 2000
  • Leszek Długosz, 2001
  • Dusza na ramieniu : wiersze i piosenki, 2003
  • Na rynku usiąść w Kazimierzu..., 2004
  • Podróżne, 2008
  • Ono śliczne świętowanie, 2014
  • Pamiętać, 2015
  • Ta chwila, ten blask lata cały... : wiersze dawne i nowe, 2016
  • Podwawelska kolęda [współautor: Adam Bujak], 2017
  • Do szkiełka z Muzeum Czartoryskich, 2020

Opowiadania[edytuj | edytuj kod]

  • Korzenie nie znają granic, 2004

Wspomnienia[edytuj | edytuj kod]

  • Pod Baranami : ten szczęsny czas... : sceny i obrazy z "życia piwnicznego" w Krakowie w latach 60. i 70. XX wieku, 2013

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Leszek Długosz w bazie filmpolski.pl
  2. ↑ a b Nie żyje Leszek Długosz. krakow.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-29)]. (pol.).
  3. ↑ Oficjalna strona Festiwalu Kraków 2000
  4. ↑ Dziś Piotr Skrzynecki obchodziłby swoje imieniny [online], wydawnictwoliterackie.pl, 29 czerwca 2007 [dostęp 2020-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2007-07-01].
  5. ↑ a b Leszek Długosz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [dostęp 2017-11-24].
  6. ↑ Wybory 2007 [online], wybory2007.pkw.gov.pl [dostęp 2017-11-24].
  7. ↑ Jarosław Kaczyński - Kandydat na Prezydenta RP, Komitet Wyborczy Jarosława Kaczyńskiego [online], jaroslawkaczynski.info [dostęp 2020-08-21].
  8. ↑ Leszek Długosz: Byłem stary od początku [WYWIAD] [online], forsal.pl, 23 sierpnia 2020 [dostęp 2024-03-29] (pol.).
  9. ↑ https://instytutlukasiewicza.pl/wp-content/uploads/2021/06/80_JUBILEUSZOWA-OPOWIESC-O-LESZKU-DLUGOSZU.pdf
  10. ↑ Małgorzata Krajewska: Pogrzeb Leszka Długosza w Krakowie. Poetę żegnali artyści i politycy. wiadomosci.radiozet.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-28].
  11. ↑ Katarzyna Jaraczewska: Pogrzeb Leszka Długosza. Barda Krakowa żegnały tłumy. ludzie.fakt.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-04-28)].
  12. ↑ M.P. z 2009 r. nr 27, poz. 366
  13. ↑ M.P. z 2016 r. poz. 526
  14. ↑ Odznaczenia państwowe dla zasłużonych pracownikom i twórców związanych z krakowskim wydawnictwem „Arcana”. prezydent.pl, 2016-06-08. [dostęp 2016-07-28].
  15. ↑ Medal Niezłomnym w Słowie [online], 13-grudnia.pl [dostęp 2012-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-02].
  16. ↑ Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-26)].
  17. ↑ M.P. z 2022 r. poz. 167
  18. ↑ Ordery z okazji Narodowego Święta Niepodległości. prezydent.pl, 11 listopada 2021. [dostęp 2021-11-11].
  19. ↑ Znamy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. nck.pl, 2022-12-13. [dostęp 2023-04-13].
  20. ↑ XXIX Targi Wydawców Katolickich: A. Bujak z Nagrodą Główną "Feniks Złoty" [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-13] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leszek_Długosz&oldid=73502761”