Leon Szancer

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Leon Szancer (ur. 3 maja 1802 w Sobkowie, zm. 13 grudnia 1879 w Krakowie) – polski lekarz, uczestnik powstania listopadowego, działacz społeczny, filantrop.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 3 maja 1802 roku w żydowskiej rodzinie w Sobkowie. Syn Mendla i Salomei Szancerów. Ukończył medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie[1]. W 1828 był lekarzem batalionowym w 8 pułku piechoty liniowej w Płocku a potem lekarzem sztabowym przyniesionym do kompanii 1 artylerii pieszej pozycyjnej[1][2][3]. W czasie powstania listopadowego leczył rannych powstańców[1][2]. Brał udział w bitwie pod Ostrołęką. Objął dowództwo w bitwie pod Wolą, tam został ciężko ranny. Rozkazem Naczelnego Wodza Siły Zbrojnej Narodowej Jana Skrzyneckiego został odznaczony Złotym Krzyżem Virtuti Militari[1][2][4].

Po upadku powstania odszedł z wojska i zajmował się medycyną. Mieszkał w Proszowicach a potem w Opatowie[1][5]. Był jednym z inicjatorów powstania nowoczesnego szpitala w Opatowie, tam też niósł pomoc mieszkańcom miasta i okolicy w czasie epidemii cholery. Przekazał część swojego majątku na opatowski szpital, Towarzystwo wspierania podupadłych lekarzy, wdów i sierot po nich pozostałych i przytułku ubogich starozakonnych w Opatowie[1][6].

W 1863 wyjechał do Krakowa. Żonaty był z Ludwiką Baszowską. Nie miał dzieci[1]. Do końca życia miał nosił przy sobie egzemplarz Kuriera Warszawskiego, w którym został zamieszczony rozkaz wodza naczelnego gen. Skrzyneckiego, na mocy, którego otrzymał Złoty Krzyż Virtuti Militari[1][2].

Zmarł 13 grudnia 1879 r. w Krakowie. W swoim testamencie zapisał 300 rubli w srebrze dla ubogich studentów (niezależnie od wyznawanej przez nich religii ) kształcącym się na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Wybitni ludzie.Leon Szancer powstaniec i lekarz, [w:] Andrzej Żychowski (red.), Opatów., Opatów 2015 (nr 2 (14)), s. 7, ISSN 2084-9303.
  2. a b c d Hieronim Kunaszowski, Życiorysy uczestników Powstania Listopadowego : zebrane na pamiątkę obchodu jubileuszowego pięćdziesięcioletniej rocznicy tego powstania, Lwów: T. Rayski, 1880 : I. Związkowa Druk, 1880, s. 74.
  3. Bronisław Gembarzewski, Wojsko Polskie : Królestwo Polskie 1815-1830, Warszawa: K.Trepte, 1903, s. 185.
  4. Gazeta Polska nr 142, Warszawa, 28 maja 1831, s. 1.
  5. Lista lekarzy i aptekarzy w Królestwie Polskiém oraz chirurgów, felczerów i akuszerek na rok 1839, 1839, s. 31.
  6. Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, 1871, s. 153,148.