Ksenotyp

Przykład ksenotypu: Architype Albers

Przykład ksenotypu: Red Circle

Ksenotyp (hybryda) – jedna z czterech klas pism drukarskich (zob. krój pisma), łącząca cechy graficzne innych typów. Forma graficzna tej odmiany pisma odbiega znacząco od przyjętych w tradycji wzorców antykwy, pisma gotyckiego i skryptury (pisanki kaligraficznej). Ksenotypy wykorzystywane są głównie do druków użytkowych (akcydensów).

Geneza

Nazwa xenotype (od gr. ksénos – obcy i typis – odbicie, obraz) była stosowana przez amerykańską firmę Photo-Lettering produkującą fotomatryce. W Polsce nazwa ksenotyp pojawiła się w klasyfikacji pism drukarskich ART, utworzonej przez Romana i Andrzeja Tomaszewskich, opublikowanej w 1993 r. Szybki rozwój ksenotypu nastąpił w drugiej połowie XX wieku i na początku XXI wieku, na co wpływ miało duże zapotrzebowanie na pisma reklamowe.

Rodzaje

Wśród pism ksenotypowych wyróżniamy pisma jedno- i dwuelementowe. Do ksenotypów należą również wszelkie pisma płaszczyznowe (składające się z figur geometrycznych, często powodujące wrażenie trójwymiarowości). Do klasy ksenotypów zalicza się także pastisze pism, czyli kroje latynizujące lub imitujące pisma orientalne, np. pseudohebrajskie Shalom czy pseudohinduskie Taj Mahal.

Tworzenie ksenotypu

Projektanci ksenotypów stosują:

• redukcję istotnych elementów budowy liter;
• upodobnienie liter do form nieliterniczych;
• złudzenia optyczne;
• dodatkowe elementy graficzne w polu znaku;
• deformacje kształtów liter.

Przykłady

Jako przykładowe ksenotypy można wymienić: Architype Albers, Coloscobic, Dacquoise, Mesquite Std, Montague, Octin Spraypaint, Onick, Red Circle, Rosewood Std, Wedgie.