Kalendarium inwazji Rosji na Ukrainę – maj 2024

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
2022 2023 2024
styczeń styczeń
luty luty luty
marzec marzec marzec
kwiecień kwiecień kwiecień
maj maj maj
czerwiec czerwiec czerwiec
lipiec lipiec lipiec
sierpień sierpień sierpień
wrzesień wrzesień wrzesień
październik październik październik
listopad listopad listopad
grudzień grudzień grudzień

Maj 2024[edytuj | edytuj kod]

1 maja[edytuj | edytuj kod]

Sortownia i oddział Nowej Poszty w Odessie po wieczornym rosyjskim ataku rakietowym; 14 osób zostało rannych, a zniszczeniu uległo ok. 900 paczek.

W ciągu zeszłego tygodnia siły rosyjskie zajęły lub wkroczyły do sześciu wiosek na froncie wschodnim Ukrainy, demonstrując swoją wyższość pod względem ilości broni i personelu, podczas gdy Ukraina czekała na potrzebną amerykańską pomoc wojskową[1]. Według Institute of the Study of War (ISW) rosyjskie wojsko przerzucało elementy 76 i 7 dywizji powietrznodesantowej z obwodu zaporoskiego w kierunku wschodniej Ukrainy, co prawdopodobnie wzmocni i zintensyfikuje trwające operacje ofensywne. Tymczasem siły rosyjskie poczyniły potwierdzone postępy w pobliżu Czasiw Jaru i Awdijiwki oraz na granicy obwodu donieckiego i zaporoskiego[2].

Sztab Generalny Ukrainy oświadczył, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto dziewięć ataków. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 121 starć. W ciągu doby wojska rosyjskie przeprowadziły pięć ataków rakietowych, 63 naloty i 72 ostrzały na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Lotnictwo i artyleria ukraińskie dokonały osiem ataków na miejsca koncentracji oraz punkt kontrolny i naziemną stację kontroli dronów[3][4].

Dwie osoby zginęły, a 13 zostało rannych, w tym dziecko w rosyjskim nalocie (z użyciem bomb lotniczych KAB) w Zołocziwie w obwodzie charkowskim. W wyniku ataku uszkodzone zostały budynki administracyjne, bank i ponad 20 samochodów, a jeden dom został zniszczony[5][6]. Gubernator Wadym Fiłaszkin podał, że wojska rosyjskie zaatakowały za pomocą BM-27 Uragan miasto Hirnik w obwodzie donieckim, zabijając dwie osoby i raniąc sześć kolejnych[7]. Gubernator Serhij Łysak oświadczył, że w Nikopolu czterech mieszkańców zostało rannych w wyniku ostrzału artyleryjskiego i ataku drona. Podczas ataku uszkodzonych zostało siedem domów prywatnych, sześć budynków gospodarczych, szkoła, boisko sportowe oraz kilka oddziałów szpitalnych i pogotowia ratunkowego[8][9]. Wieczorem Rosjanie zaatakowali rakietami balistycznymi Odessę, w wyniku czego 14 osób zostało rannych. Zaatakowano sortownię i oddział Nowej Poszty, gdzie wybuchł ogromny pożar, który został ugaszony przez strażaków; ok. 900 przesyłek zostało uszkodzonych lub zniszczonych[10][11][12].

W Rosji gubernator Pawło Małkow stwierdził, że rafineria ropy naftowej należąca do Rosnieftu w obwodzie riazańskim została podpalona przez atak drona. Gubernator obwodu woroneskiego Aleksandr Gusiew podał, że nad przedmieściami Woroneża zestrzelono drona[13][14][15]. Kolejne drony uszkodziły infrastrukturę energetyczną w obwodach kurskim i orłowskim[16]. Ukraińskie Siły Specjalne poinformowały, że przy użyciu dronów unieszkodliwiły dwa rosyjskie systemy rakietowe Buk w obwodzie sumskim[17][18]. Podczas ukraińskiego ataku na poligon w pobliżu wsi Rohowe (ok. 80 km od linii frontu) w obwodzie ługańskim zginęło kilku rosyjskich żołnierzy, a sprzęt uległ zniszczeniu. Według doniesień użyto użyto trzech rakiet ATACMS lub Tochka-U z amunicję kasetową[19][20][21].

Szef jednostki ds. cyberbezpieczeństwa SBU, Illia Witiuk, został zwolniony przez prezydent Zełenskiego w następstwie śledztwa dziennikarskiego w sprawie podejrzanych działań finansowych żony podczas jego urzędowania oraz prób nękania dziennikarzy przez personel SBU[22][23].

Według rządu USA siły rosyjskie wielokrotnie używały na Ukrainie różnych gazów drażniących, w tym chemicznej chloropikryny. Wobec tego Rosja naruszyłaby zatem Konwencję o zakazie broni chemicznej, której jest członkiem[24][25][26]. Dzień później Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ukrainy z zadowoleniem przyjęło decyzję Stanów Zjednoczonych, która wprowadziła dodatkowe sankcje wobec Rosji, nakładając ograniczenia dotyczące użycia broni chemicznej[27][28].

Rząd rosyjski zorganizował wystawę w Parku Zwycięstwa w Moskwie, na której zaprezentowano sprzęt z krajów NATO przejęty przez armię rosyjską podczas „specjalnej operacji wojskowej” na Ukrainie, w tym 31 pojazdów wyprodukowanych przez 12 krajów Sojuszu, w tym m.in. niemiecki czołg Leopard 2A6 czy amerykański czołg M1 Abrams[29].

2 maja[edytuj | edytuj kod]

Ministerstwo Obrony Rosji stwierdziło, że wojska rosyjskie zajęły wieś Berdyczi niedaleko Awdijiwki[30][31]. Rzecznik ukraińskiego Zgrupowania „Chortycja” Nazar Wołoszyn powiedział, że Rosja próbowała przedrzeć się przez wschodnią linię obrony Ukrainy na trzech kierunkach, od strony Bachmutu, Awdijiwki i Nowopawłowska[32][33]. Stwierdził także, że wojska rosyjskie w dalszym ciągu atakowały Czasiw Jar i pobliskie miejscowości w obwodzie donieckim w ramach „wielkiej bitwy” o kontrolę nad szlakami logistycznymi[34][35]. Dowódca ukraińskich sił lądowych Ołeksandr Pawluk stwierdził, że celem Rosji na 2024 rok jest całkowite zajęcie obwodów donieckiego, ługańskiego i zaporoskiego[36]. W opinii ISW siły rosyjskie poczyniły potwierdzone postępy na zachód od Awdijiwki[37].

Zastępca szefa wywiadu ukraińskiego generał major Wadym Skibicki w wywiadzie dla The Economist określił, że maj może być trudny dla Ukraińców[38]. Skibicki wyraził opinię, że nie widzi możliwości wygrania wojny przez Ukrainę na polu bitwy. Nawet gdy siły ukraińskie zepchnęły Rosjan z powrotem do granic kraju, nie przerwałoby to wojny. Według generała takie wojny mogą zakończyć się jedynie traktatami. Skibicki dodał, że konstruktywne negocjacje mogą rozpocząć się nie wcześniej niż w drugiej połowie 2025 roku[39][40]. Powiedział także, że to tylko „kwestia czasu”, gdy walczący Czasiw Jar zostanie zajęty w podobny sposób jak Awdijiwka, dodając, że: „Oczywiście nie dziś ani jutro, ale wszystko w zależności od naszych rezerw i zaopatrzenia”. Stwierdził również, że pierwszym celem Rosji będzie zajęcie reszty obwodów donieckiego i ługańskiego, a następnie prawdopodobnie przygotowuje się do ofensywy wokół północno-wschodnich obwodów sumskiego i charkowskiego. Według Skibickiego rosyjskie Zgrupowanie wokół obwodu charkowskiego liczyło ok. 35 tys. żołnierzy, ale mogło wzrosnąć do 50–70 tys. Przyznał także, że sytuacja kadrowa Ukrainy nieco się poprawiła od grudnia 2023 roku, ale stwierdził, że sytuacja nadzwyczajna jeszcze się nie skończyła[41].

Ukraiński SG podał, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto osiem ataków. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 134 starć. W ciągu 24h wojska rosyjskie przeprowadziły trzy ataki rakietowe, 70 nalotów i 116 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Lotnictwo ukraińskie dokonało 11 nalotów na miejsca koncentracji i jednego na przeciwlotniczy kompleks rakietowy, z kolei artyleria uderzyła w dwa magazyny amunicji, system przeciwlotniczy, dwie jednostki artylerii i przeciwlotniczy zestaw rakietowy[42]. Według prezydenta Wołodymyra Zełenskiego Rosja użyła w atakach na Ukrainę w kwietniu 2024 roku ponad 300 rakiet, ok. 300 dronów Shahed 136/131 i ponad 3200 bomb lotniczych[43][44].

Lokalne władze poinformowały, że siły rosyjskie zaatakowały wsie Nowoosynowe i Memryk w obwodach charkowskim i donieckim, zabijając trzy osoby, w tym 12-letnie dziecko i raniąc dwie kolejne. Gubernator Wadym Fiłaszkin powiedział, że rosyjskie rakiety Grad uszkodziły siedem domów w Memryku w rejonie pokrowskim[45][46][47]. Co najmniej osiem osób, w tym siedmioro dzieci, zostało rannych w wyniku rosyjskiego nalotu na Dergacze w obwodzie charkowskim[48][49][50]. Gubernator Wadym Fiłaszkin stwierdził, że w ciągu ostatniej doby obwód doniecki został ostrzelany za pomocą artylerii, rakiet i lotnictwa 1967 razy, w wyniku czego zginęło co najmniej czterech cywilów, a ośmiu zostało rannych[51]. Minister spraw zagranicznych Dmytro Kułeba powiedział, że Rosja uszkodziła połowę ukraińskiego systemu energetycznego[52]. Ministerstwo Kultury Ukrainy podało, że według stanu na 25 kwietnia 2024 roku wojna z Rosją spowodowała zniszczenie 1987 obiektów kulturalnych, z czego 324 zostały całkowicie zniszczone[53].

Rosyjskie Ministerstwo Obrony podało, że ok. 18.30 czasu lokalnego obrona przeciwlotnicza zestrzeliła ukraińskiego drona nad okupowanym Krymem. Most Krymski został zamknięty dla ruchu, a w jednostkach wojskowych w Sewastopolu włączyła się syrena[54].

Brytyjski minister spraw zagranicznych David Cameron podczas swojej wizyty w Kijowie stwierdził, że „Ukraina ma prawo użyć brytyjskiej broni do uderzenia w cele na terytorium Rosji” oraz potwierdził przekazanie pakietu pomocy wojskowej dla Ukrainy w wysokości 36 mln funtów, obejmującego: bomby precyzyjne, rakiety dla obrony przeciwlotniczej i sprzęt dla 100 mobilnych grup ogniowych[55][56][57]. Prezydent Francji Emmanuel Macron powiedział, że jeśli Rosja dokona przełomu na linii frontu lub Ukraina się o to zwróci, rozważy wysłanie wojsk na Ukrainę, ale wówczas nie było takiej potrzeby[58][59].

Amerykańska agencja Bloomberg podała, że wielu Rosjan, którzy wyjechali po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku, borykało się z takimi problemami, jak odmowa przedłużenia pozwolenia na pobyt, trudności w przenoszeniu pracy i środków za granicę oraz ograniczona liczba kierunków, do których mogli się udać. Ok. 40–45% zainteresowanych osób ostatecznie zdecydowało się na powrót do Rosji[60].

3 maja[edytuj | edytuj kod]

Zniszczenia w Charkowie po rosyjskim bombardowaniu; zginęła jedna kobieta.
Prezydent Zełenski podczas swojej wizyty roboczej odwiedził szpital w Chmielnickim, który zapewnia specjalistyczną opiekę żołnierzom ukraińskim.
Podczas swojej wizyty roboczej w obwodzie chmielnickim prezydent Zełenski spotkał się z funkcjonariuszami straży granicznej i wręczył im nagrody. Złożył im także gratulacje z okazji obchodzonego w tym tygodniu na Ukrainie Dnia Służby Granicznej Państwowej.

Według ISW pierwsze dostawy amerykańskiej pomocy wojskowej dotarły na Ukrainę na początku tego tygodnia, chociaż prawdopodobnie minie kilka dodatkowych tygodni, zanim zachodnia broń i amunicja dotrą w dużej ilości na obszary frontu. Tymczasem wojska rosyjskie zrobiły nieznaczne postępy się w pobliżu Kupiańska, Awdijiwki i Doniecka[61]. Minister obrony Rosji Siergiej Szojgu powiedział, że w 2024 roku armia rosyjska zajęła obszar o powierzchni 547 km², będący częścią czterech obwodów zaanektowanych przez Rosję we wrześniu 2022 roku[62].

Sztab Ukrainy poinformował, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto 11 ataków. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 119 starć. W ciągu dnia wojska rosyjskie przeprowadziły pięć ataków rakietowych, 105 nalotów i 91 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 110 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Lotnictwo ukraińskie dokonało 13 nalotów na miejsca koncentracji i trzech na punkty kontrolne, z kolei artyleria uderzyła w punkt kontrolny i dwie jednostki artylerii[63]. Dowódca ukraińskich sił lądowych generał Ołeksandr Pawluk oszacował, że na okupowanych terytoriach Ukrainy znajdowała się od 510 tys. do 513 tys. żołnierzy rosyjskich, z których 25–30 tys. miesięcznie ginęło lub zostało rannych[64][65][66]. Armia ukraińska poinformowała, że „w ciągu ostatniego miesiąca siły rosyjskie użyły «amunicji zawierającej niebezpieczne substancje chemiczne» 444 razy”[67].

Ukraińska Prokuratura Okręgowa podała, że w rosyjskich atakach na Kurachowe i Czasiw Jar oraz wieś Netajłowe w obwodzie donieckim zginęły trzy osoby, a pięć zostało rannych[68][69]. Mer Ihor Terechow powiedział, że ok. 14:00 czasu lokalnego siły rosyjskie zaatakowały centrum Charkowa bombami szybującymi, uderzając w budynki mieszkalne w rejonie chołodnohirskim, zabijając 82-letnią kobietę i raniąc kolejne dwie osoby. W wyniku ataku zniszczono kilka budynków, a ludzie zostali uwięzieni pod gruzami[70][71][72].

Gubernator Wiaczesław Gładkow poinformował, że dwie osoby zostały ranne oraz uszkodzono stację benzynową w wyniku ukraińskich ataków dronów na Woznesenowkę i Szebiekino w obwodzie biełgorodzkim. Ministerstwo Obrony Rosji poinformowało, że w ciągu nocy przechwycono pięć dronów nad obwodem biełgorodzkim i jeden nad Krymem[73][74]. Ukraińskie media podały, że wywiad ukraiński przeprowadził cyberatak na dostawców internetu i operatorów komórkowych w Tatarstanie, gdzie głównym celem była strefa ekonomiczna w Jełabudze[75][76].

Stany Zjednoczone ogłosiły plany zakupu dla Ukrainy nowych czujników dla JDAM-ER, których zadaniem było lokalizowanie i niszczenie rosyjskich zakłócaczy GPS[77].

Według eksperta ds. Europy Wschodniej, polityki bezpieczeństwa i strategii wojskowych ECFR, Gustava C. Gressela, siły rosyjskie rozmieszczały wówczas większość jednostek w pobliżu Czasiw Jaru. Inne gorące punkty to odcinki w pobliżu Oczeretynego i Wuhłedaru. Zapytany o niedawne błędy operacyjne armi ukrainkiej, takie jak utrata kilku helikopterów i wysłanie do walki jednostek bez personelu, Gressel wyjaśnił, że przyczyną błędów było zmęczenie i braki kadrowe w jednostkach, które jeszcze bardziej pogłębiły się ze względu brak zasobów. Istniały także „niezwykle duże różnice w osiągach” pomiędzy ukraińskimi jednostkami. Według Gressela Siły Powietrzne Ukrainy, które są „już bardzo wyeksploatowane (...), do realizacji swoich zadań potrzebowały wówczas 80 myśliwców”. Obiecano jednak, że do 2025 roku będzie ich zaledwie 40. Francja wysłała już na Ukrainę wszystkie produkowane przez siebie systemy przeciwlotnicze. Problem w tym, że produkcja jest „znacznie niższa od rzeczywistego popytu na froncie”. Innym problemem było to, że wykorzystywane przez Ukrainę rakiety balistyczne (ATACMS) były skutecznie zakłócane przez rosyjskie urządzenia zakłócające GPS, dlatego Ukraina przeszła na ATACMS z amunicją kasetową. Bez amunicji kasetowej, którą Ukraina otrzymywała od USA i która dzięki postępowi technicznemu niekoniecznie pozostawia po sobie żywych i niewybuchy, „sytuacja na froncie byłaby znacznie gorsza”[78].

Minister spraw zagranicznych Stéphane Séjourné oświadczył, że Francja oszacowała, że od czasu inwazji Rosji na Ukrainę zginęło 150 tys. rosyjskich żołnierzy, a całkowite straty rosyjskie, łącznie z rannymi, wynosiły 500 tys. wojskowych[79][80].

4 maja[edytuj | edytuj kod]

Pożar w Charkowie w wyniku rosyjskich strajków; sześć osób zostało rannych.

Według ISW siły rosyjskie poczyniły znaczący postęp taktyczny na północny zachód od Awdijiwki w pobliżu Archanhelśkego w nocy z 3 na 4 maja, prawdopodobnie w następstwie decyzji Ukrainy o wycofaniu się z tego obszaru. Tymczasem wojska rosyjskie zrobiły potwierdzone postępy w okolicy Awdijiwki i Doniecka oraz na granicy obwodu donieckiego i zaporoskiego[81].

Ukraiński SG podał, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto 10 ataków. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 95 starć. W ciągu doby wojska rosyjskie przeprowadziły pięć ataków rakietowych, 69 nalotów i 74 ostrzały na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 110 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Lotnictwo ukraińskie dokonało siedem nalotów na miejsca koncentracji, trzech na punkty kontrolne, trzech na kompleksy rakiet przeciwlotniczych i jednego na skład amunicji, z kolei artyleria uderzyła w punkt kontrolny, obszar koncentracji i stację radarową[82][83].

Dowódca Sił Powietrznych Ukrainy generał Mykoła Ołeszczuk poinformował, że w godzinach nocnych Rosjanie zaatakowali Ukrainę za pomocą rakiet kierowanych S-300 i 13 dronów Shahed 136/131, wystrzelonych z obwodu biełgorodzkiego. Ukraińska obrona przeciwlotnicza i mobilne grupy ogniowe zniszczyły wszystkie drony w obwodach charkowskim i dniepropetrowskim[84][85]. Mer Charkowa Ihor Terechow podał, że w wyniku ataku dronów na infrastrukturę cywilną w rejonie osnowańskim wybuchł pożar, a co najmniej cztery osoby zostały ranne, w tym dziecko[86][87]. Gubernator Ołeh Siniehubow powiedział, że po południu armia rosyjska przeprowadziła ataki rakietowe na prywatne przedsiębiorstwa w Charkowie, raniąc co najmniej sześciu cywilów[88][89]. Gubernator Ołeh Kiper stwierdził, że siły rosyjskie użyła rakiet do ataku na Odessę, raniąc co najmniej trzech cywilów[90][91].

Ukraiński ruch oporu „Atesz” podał, że w okupowanym Mariupolu w „tajemniczy sposób” zginęło 10 rosyjskich żołnierzy[92]. Prezydent Zełenski podał, że 110 Oddzielna Brygada Zmechanizowana zestrzeliła rosyjski myśliwiec Su-25 nad obwodem donieckim[93][94]. Ministerstwo Obrony Rosji poinformowało, że obrona przeciwlotnicza rzekomo zestrzeliła wszystkie cztery rakiety ATACMS nad Krymem[95].

Rosyjskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych umieściło prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, dowódcę sił lądowych Ukrainy generała Ołeksandra Pawluka oraz byłego prezydenta Petro Poroszenkę na swojej liście poszukiwanych przestępców[96][97][98].

5 maja[edytuj | edytuj kod]

Likwidacja głowicy rosyjskiej rakiety Ch-69, znalezionej w lesie w Kijowie.

Ministerstwo Obrony Rosji stwierdziło, że wojska rosyjskie zajęły wieś Oczeretyne, 25 km na północny zachód od Doniecka. Znajduje się tam stacja kolejowa na liniach kolejowych Donieck–Pokrowsk i Pokrowsk–Gorłówka, której utrata może zagrozić ukraińskim liniom logistycznym w Konstantynówce i Pokrowsku[99][100]. W opinii ISW rosyjskie wojsko przerzuciło batalion 76 Dywizji Powietrznodesantowej do obwodu kurskiego w ramach większych rosyjskich wysiłków mających na celu zebranie operacyjnie znaczących sił na potrzeby ewentualnej przyszłej rosyjskiej ofensywy przeciwko północno-wschodniej Ukrainie i miastu Charków. Według analityków armia rosyjska zgromadziła ok. 50 tys. żołnierzy w obwodach biełgorodzkim, kurskim i briańskim w ramach Zgrupowania Wojsk „Północ”, który jest tworzony głównie przez siły Leningradzkiego Okręgu Wojskowego, który został wyodrębniony z Zachodniego Okręgu Wojskowego. Tymczasem siły rosyjskie zrobiły postępy w pobliżu Kupiańska i Robotyne[101][102].

Sztab Ukrainy poinformował, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto trzy ataki. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 125 starć. W ciągu 24h wojska rosyjskie przeprowadziły dwa ataki rakietowe, 120 nalotów i 89 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Lotnictwo ukraińskie dokonało 13 nalotów na miejsca koncentracji i czterech na przeciwlotnicze kompleksy rakietowe, z kolei artyleria uderzyła w obszar koncentracji, trzy stacje radarowe, dwa systemy przeciwlotnicze i dwie jednostki artylerii[103][104].

Ukraińskie Siły Powietrzne podały, że Ukraina została zaatakowana przez 24 rosyjskie drony Shahed 136/131, wystrzelone z obwodu kurskiego i Krymu. Ukraińska obrona przeciwlotnicza i mobilne grupy ogniowe zniszczyły 23 drony w obwodach charkowskim, chersońskim i dniepropetrowskim[105][106][107]. W wyniku spadających szczątków dronów zostały uszkodzone obiekty infrastruktury oraz wybuchło kilka pożarów w Dnieprze[108]. O 0:28 rosyjski dron Shahed uderzył w sektor prywatny w rejonie osnowańskim w Charkowie. W wyniku ataku zapaliły się trzy domy prywatne[109]. Później Rosja uderzyła w miasto trzema pociskami UMPB D30-SN, w wyniku czego 14 osób zostało rannych[110]. Gubernator Wadim Fiłaszkin poinformował, że w rosyjskim ataku rakietowym na Pokrowsk zginęły dwie osoby i uszkodzono dom prywatny[111]. Gubernator Ołeh Siniehubow powiedział, że Rosjanie ostrzelali dwie wsie (Monaczyniwkę i Kiwszariwkę) w rejonie kupiańskim w obwodzie charkowskim, zabijając jednego cywila i raniąc dwóch kolejnych[112]. Ukraiński urzędnik Wołodymyr Proskunin podał, że o 10:35 siły rosyjskie uderzyły pięcioma ciężkimi rakietami w Słowiańską Elektrownię Cieplną w obwodzie donieckim, uszkadzając kilka obiektów elektrowni. Nie odnotowano ofiar śmiertelnych[113][114]. Minister energetyki Ukrainy Herman Hałuszczenko powiedział, że rosyjskie ataki na ukraińską infrastrukturę energetyczną spowodowały szkody o wartości ponad 1 miliarda dolarów[115][116]. Ukraiński były sztangista olimpijski i żołnierz Ołeksandr Pielieszenko zginął podczas walk na Ukrainie[117].

Wywiad ukraiński poinformował, że w wczesnym rankiem Berdiańsku w wyniku wybuchu bomby w samochodzie zginął Jewgienij Ananiewski, prorosyjski urzędnik rzekomo odpowiedzialny za organizowanie izb tortur w okupowanym obwodzie zaporoskim[118][119].

Brytyjskie MON podało, że ok. 9 tys. żołnierzy służyło w czeczeńskich prorosyjskich oddziałach na Ukrainie. Siły czeczeńskie walczyły na Ukrainie od 2014 roku, a dodatkowe oddziały zostały wysłane w 2022 roku, jednak doznawszy na początku wojny ciężkich strat, oddziały czeczeńskie zostały w większości zdegradowane do operacji zapewniania bezpieczeństwa na tyłach. Od czasu wycofania Grupy Wagnera z linii frontu w maju 2023 roku, jednostki czeczeńskie zostały z powrotem włączone do służby na pierwszej linii. Ponadto poza „dostarczaniem personelu wojskowego, innym kluczowym wkładem Czeczenii (...) było zapewnianie szkoleń rosyjskim żołnierzom”[120].

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Finlandii oskarżyło Rosję o zakłócanie GPS na Morzu Bałtyckim[121].

6 maja[edytuj | edytuj kod]

Z okazji Dnia Piechoty prezydent Zełenski spotkał się z żołnierzami piechoty, krewnymi poległych bohaterów i dowódcami oddziałów, wręczając odznaczenia państwowe i honorowe oraz sztandary bojowe.

Ministerstwo Obrony Rosji oświadczyło, że siły rosyjskie zajęły wsie Sołowjowe w obwodzie donieckim i Kotlariwka w obwodzie charkowskim, 20 km od Kupiańska[122]. Naczelny dowódca armii ukraińskiej generał Ołeksandr Syrski powiedział, że Rosjanie próbowali przebić się przez obronę Ukrainy oraz dotrzeć do Pokrowska i Kurachowego w obwodzie donieckim, dodając, że: „Naszym zadaniem w tych warunkach jest utrzymanie granic i pozycji, zadanie maksymalnych strat wrogowi, wyczerpanie go i tym samym pokrzyżowanie jego planów oraz zyskanie czasu na utworzenie i przygotowanie naszych rezerw”[123][124][125]. Siły ukraińskie przeprowadziły serię udanych kontrataków na wojska rosyjskie w pobliżu Bachmutu, w wyniku których przeszli na odległość ok. 500 m i spowodowali straty wśród rosyjskich żołnierzy oraz zniszczenie czterech ciężarówek zaopatrzeniowych, BMP-2 i BMD-4 przy użyciu dronów[126]. Ukraińskie Dowództwo „Południe” podało, że armia rosyjska próbowała zająć wyspę Nestryha, która była niegdyś szarą strefą. Pod koniec kwietnia armia ukraińska odzyskała kontrolę nad wyspą w delcie rzeki Dniepr. Armia rosyjska próbowała wtargnąć na ukraińskie pozycje trzykrotnie, tracąc przy tym cztery czołgi[127].

W ocenie ISW siły rosyjskie dokonały potwierdzonych postępów na północny zachód od Swatowego, w pobliżu Awdijiwki, w zachodnim obwodzie zaporoskim i wschodnim obwodzie chersońskim. Ponadto gubernator Iwan Fedorow oświadczył, że władze rosyjskie stworzyły infrastrukturę niezbędną do poboru Ukraińców w okupowanym obwodzie zaporoskim i planowali wcielić do armii rosyjskiej ponad 150 tys. Ukraińców w nieokreślonym czasie[128].

SG Ukrainy podał, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto trzy ataki. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 67 starć. W ciągu doby wojska rosyjskie przeprowadziły dwa ataki rakietowe, 83 naloty i 101 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Lotnictwo ukraińskie dokonało 11 nalotów na miejsca koncentracji, z kolei artyleria uderzyła w dwie jednostki artylerii[129][130].

W nocy Rosjanie zaatakowali obwód sumski 13 dronami Shahed 136/131 (z obwodu kurskiego), z których 12 zniszczyła ukraińska obrona przeciwlotnicza. Po ataku rosyjskiego drona w Sumach bez prądu pozostało ponad 400 tys. odbiorców[131][132][133]. Szef wydziału śledczego policji Serhij Bolwinow poinformował, że Rosjanie za pomocą bomby FAB-1500 zniszczyli całą ulicę we wsi Monaczyniwka w rejonie kupiańskim. W wyniku ataku zginęła jedna osoba[134].

Gubernator Wiaczesław Gładkow podał, że siedem osób zginęło, a 35 zostało rannych w wyniku ukraińskiego ataku dronów, który uderzył w trzy pojazdy we wsi Bieriozowka w obwodzie biełgorodzkim. Według niego doszło także do ataków na budynki mieszkalne[135][136][137]. Ukraiński wywiad stwierdził, że w nocy ukraińskie drony morskie Magura V5 zaatakowały łódź patrolową projektu 12150 typu Mangusta, niszcząc ją. Operację przeprowadzono w rejonie Zatoki Vuzka na zachodnim wybrzeżu okupowanego Krymu[138][139][140][141]. Z kolei Flota Czarnomorska podała, że zniszczono pięć ukraińskich dronów morskich w pobliżu północno-zachodniego wybrzeża Krymu[142].

Minister obrony Margarita Robles powiedziała, że Hiszpania dostarczyła Ukrainie rakiety do systemów przeciwlotniczych Patriot[143][144].

Prezydent Wołodymyr Zełenski złożył w parlamencie Ukrainy propozycję przedłużenia stanu wojennego i nakazów mobilizacyjnych, które wygasły 14 maja, o kolejne 90 dni. Jeśli propozycja zostanie przyjęta, stan wojenny i mobilizacja zostaną przedłużone do 12 sierpnia 2024 roku[145].

7 maja[edytuj | edytuj kod]

Pożar lasu w pobliżu Łymanu po rosyjskim ostrzale. Powierzchnia pożaru wyniosła 470 ha.

Według ISW wojska rosyjskie poczyniły potwierdzone postępy w pobliżu Awdijiwki, Doniecka i w zachodnim obwodzie zaporoskim. Ponadto rosyjscy urzędnicy okupacyjni kontynuowali wysiłki mające na celu przymusowy werbunek ukraińskich cywilów do rosyjskiej armii w okupowanym obwodzie chersońskim[146].

Sztab Ukrainy oświadczył, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto trzy ataki. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 84 starć. W ciągu dnia wojska rosyjskie przeprowadziły jeden atak rakietowy, 47 nalotów i 97 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Lotnictwo i artyleria ukraińskie dokonały uderzeń na moździerz samobieżny 2S4 Tulipan, stanowisko dowodzenia, magazyn paliw i smarów oraz pięć miejsc koncentracji[147].

W nocy Rosjanie przeprowadzili pięć ostrzałów na tereny przygraniczne i miejscowości obwodu sumskiego, gdzie odnotowano 21 eksplozji[148]. Strona ukraińska podała, że jedna osoba zginęła, a cztery zostały ranne (w tym dwoje małych dzieci) w wyniku rosyjskiego ostrzału artyleryjskiego w północno-wschodnim obwodzie sumskim. Podczas ataku została uszkodzona infrastruktura energetyczna i kilka budynków mieszkalnych[149]. Rosyjscy żołnierze ostrzelali dzielnice mieszkalne w centrum Chersonia. Gubernator Ołeksandr Prokudin poinformował, że w wyniku trafienia pociskami kilka domów prywatnych zostało całkowicie zniszczonych, a kilka zostało znacznie uszkodzonych[150]. Gubernator Serhij Łysak oświadczył, że 14 dronów i ostrzał artyleryjski uderzył w Nikopol i okoliczne miejscowości, w wyniku czego co najmniej sześć osób, w tym 6-letnia dziewczynka, zostało rannych. W ataku zostało uszkodzonych 10 domów, trzy garaże i kilka budynków gospodarczych[151][152][153].

Prorosyjski urzędnik w Ługańsku Leonid Pasiecznik oświadczył, że ok. 23:35 czasu lokalnego pięć osób zostało rannych w pożarze spowodowanym ukraińskim atakiem rakietowym za pomocą pocisków ATACMS na skład ropy. W wyniku ataku uszkodzone zostały linie energetyczne, a gazociąg stanął w płomieniach[154][155][156]. Ukraińskie media podały, że wywiad ukraiński przeprowadził cyberatak na rosyjską firmę programistyczną 1C Company[157][158].

Według OSW siły rosyjskie wyparł Ukraińców z obrzeży Oczeretynego i zajęły leżące na północny wschód Archanhelśke. Poszerzyły także kontrolowany obszar na północny zachód i południe od Oczeretynego, jednakże tempo ich ataku spadło z powodu ściągnięcia do rejonu walk ukraińskich rezerw. Kolejne postępy Rosja poczyniła w centrum Krasnohoriwki oraz na południe i zachód od Marjinki, wkraczając do centralnej części Heorhijiwki. Po wielodniowych walkach siły rosyjskie zajęły masyw leśny na południe od Czasiw Jaru i umocniły się na wschodnim brzegu kanału Doniec–Donbas. Wojska rosyjskie wyparły Ukraińców z Kotlariwki i Kysliwki na południowy wschód od Kupiańska; walki o nie trwały od jesieni 2023 roku oraz stanowiły one lokalny bastion ukraiński pomiędzy linią kolejową i trasą P07, prowadzącą z Charkowa do granicy FR. Kolejne kierunki działań, głównie atak na leżącą na północ Iwaniwkę, wskazywało, że Rosjanie nie zamierzali wykorzystać powodzenia w celu ataku na Kupiańsk, lecz skupiali się na likwidacji lokalnych punktów ukraińskiego oporu. Po wznowieniu walk na południe od Wełykiej Nowosiłki siły rosyjskie wkroczyły do Urożajne, ostatniej miejscowości w tym rejonie odzyskanej przez Ukraińców w ramach letniej kontrofensywy 2023 roku. Rosjanom udało się zająć jej południową część i tereny na wschód od niej. Ukraińcy nie dopuszczali do przejęcia przez Rosjan pełnej kontroli nad Robotyne na południe od Orichiwa, utrzymując się na jej północnych i wschodnich obrzeżach[159].

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy ogłosiła, że udaremniła rosyjski plan mający na celu zamordowanie prezydenta Zełenskiego i kilku wyższych ukraińskich dowódców wojskowych, w tym szefa SBU generała Wasyla Maluka i szefa wywiadu ukraińskiego generała Kyryło Budanowa. Według doniesień, zabójstwo prezydenta i innych przedstawicieli ukraińskiego rządu przygotowywało pięciu agentów FSB, wśród których było dwóch pułkowników z ukraińskiej jednostki ochrony rządowej. Ponadto SBU ogłosiła nazwiska agentów FSB odpowiedzialnych za organizację ataku terrorystycznego: ⁠Maksym Miszustin, Dmytro Perlin i Ołeksij Kornew[160][161][162][163].

Minister spraw zagranicznych Antonio Tajani stwierdził, że Włochy dostarczają Ukrainie broń wyłącznie do użytku na obszarze Ukrainy[164].

8 maja[edytuj | edytuj kod]

Przemówienie prezydenta Zełenskiego z okazji Dnia Pamięci i Zwycięstwa nad nazizmem w czasie II wojny światowej.

Rosyjskie Ministerstwo Obrony stwierdziło, że wojska rosyjskie zajęły wsie Kysliwka w obwodzie charkowskim, 20 km od Kupiańska oraz Nowokałynowe, 10 km na północ od Awdijiwki[165][166]. Rzecznik ukraińskiego Zgrupowania „Chortyca” Nazar Wołoszyn powiedział, że małe rosyjskie grupy szturmowe wkroczyły do Krasnohoriwki i ukryły się w miejskich zakładach materiałów ogniotrwałych. Dodał jednak, że miasto było „pod pełną kontrolą” sił ukraińskich, które „miały pełną kontrolę ogniową zarówno nad Krasnohoriwką, jak i przedmieściami”. Siły rosyjskie przeprowadzały także ataki w pobliżu wsi Netajłowe i Perwomajśke w obwodzie donieckim[167][168].

Brytyjskie MON oświadczyło, że liczba rosyjskich ataków we wschodniej Ukrainie wzrosła w kwietniu o 17% w stosunku do marca, a ¾ z nich przeprowadzono na odcinkach linii frontu w okolicach Awdijiwki, Czasiw Jaru i Marjinki. Ataki w okolicach Czasiw Jaru wzrosły w kwietniu o 200% w porównaniu z marcem, co niemal na pewno miało związek ze wznowieniem przez Rosję prób przejęcia kontroli nad miejscowością, znajdującą się na wzgórzu na zachód od Bachmutu. Zdaniem Ministerstwa „pomimo znaczącego zwiększenia ataków na tej osi Rosja osiągnęła tylko niewielkie zyski taktyczne na tym obszarze w kwietniu i niemal na pewno poniosła ciężkie straty”[169]. W ocenie ISW siły rosyjskie zrobiły postępy w pobliżu Swatowego, Kreminnej i Awdijiwki oraz na granicy obwodu donieckiego i zaporoskiego[170].

Ukraiński SG podał, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto cztery ataki. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 146 starć. W ciągu 24h wojska rosyjskie przeprowadziły 60 ataków rakietowych, 90 nalotów i 107 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 110 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Ukraińskie lotnictwo i artyleria dokonały uderzeń na trzy systemy przeciwlotnicze, dwie jednostki artylerii, 10 miejsc koncentracji[171][172].

W nocy z 7 na 8 maja Rosja przeprowadziła masowy atak na terytorium Ukrainy. Wojska rosyjskie wystrzeliły 21 dronów Shahed 136/131 oraz 55 pocisków, w tym 45 rakiet manewrujących Ch-101/Ch-555 (z samolotów Tu-95MS z obwodu saratowskiego), dwie rakiety balistyczne Iskander-M (z Krymu), jeden pocisk hipersoniczny Kindżał (z obwodu tambowskiego), cztery rakiety manewrujące Kalibr (z Morza Czarnego), jeden pocisk manewrujący Iskander-K (z Krymu) i dwie kierowane rakiety lotnicze Ch-59/Ch-69 (z okupowanego obwodu zaporoskiego). Dowódca Sił Powietrznych generał Mykoła Ołeszczuk podał, że ukraińska obrona przeciwlotnicza zniszczyła 20 dronów i 39 pocisków, w tym 33 rakiety Ch-101/Ch-555, cztery rakiety Kalibr i dwa Ch-59/Ch-69[173][174][175][176]. Celem ataków były obiekty energetyczne w obwodach zaporoskim, winnickim, iwanofrankiwskim, połtawskim, kirowohradzkim i lwowskim. Według DTEK trafiono trzy elektrownie cieplne, które zostały poważnie uszkodzone[173][177][178]; w dziewięciu obwodach wystąpiły przerwy w dostawie prądu[179]. Według szefa MSW Ukrainy Ihora Kłymenki siły rosyjskie przeprowadziły ataki na siedem obwodów Ukrainy. W Zaporożu uszkodzone zostały obiekty w czterech dzielnicach, w tym obiekty energetyczne, 30 budynków mieszkalnych, sześć budynków niemieszkalnych, trzy placówki edukacyjne, placówka zdrowotna i budynek straży pożarnej[180][181]. W obwodzie kijowskim zniszczeniu lub uszkodzeniu uległo 14 budynków mieszkalnych, a dwie osoby zostały ranne[182].

Gubernator Ołeksandr Prokudin podał, że jedna osoba zginęła, a trzy zostały ranne w wyniku rosyjskiego ostrzału wsi Biłozerka w obwodzie chersońskim. Ponadto podczas ataku na Chersoń została uszkodzona infrastruktura krytyczna, w wyniku czego część miasta została pozbawiona prądu[183][184][185]. Gubernator Ołeh Siniehubow powiedział, że w wyniku ostrzału przez Rosjan stadionu sportowego w Charkowie siedem osób zostało rannych, w tym pięcioro dzieci[186][187]. Premier Denys Szmyhal powiedział, że od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę rosyjskie ataki uszkodziły lub zniszczyły ponad 800 obiektów ciepłowniczych w całym kraju[188]. Gubernator Wadym Fiłaszkin powiedział, że Czasiw Jar, na którym armia rosyjska skoncentrowała swoje ataki, został prawie całkowicie zniszczony, ale nadal żyło tam ok. 679 cywilów, którzy nie chcieli wyjeżdżać, co coraz bardziej utrudnia pracę ratownikom i pracownikom organizacji humanitarnych[189].

Państwa członkowskie Unii Europejskiej zgodziły się przekazać Ukrainie 3 miliardy euro dochodu z 210 miliardów euro zamrożonych rosyjskich aktywów na „zakup broni i odbudowę”[190][191]. Premier Czech Petr Fiala zapowiedział, że pierwsza partia prawie 180 tys. pocisków zostanie dostarczona na Ukrainę w czerwcu 2024 roku[192][193]. Szef Ukraińskiego Przemysłu Obronnego Herman Smetanin stwierdził, że ukraińska produkcja dronów kamikadze identycznych z Shahed 131 i 136 dorównywała rosyjskiej produkcji dronów Shahed. Powiedział również, że ukraińska produkcja osiągnęła poziom produkcji innych dronów w Rosji oraz że siły ukraińskie używały już dronów wyprodukowanych w kraju, podobnych do rosyjskich dronów Łancet[194].

Parlament Ukrainy 339 głosami „za”, przy 0 „przeciw”, przedłużył stan wojenny i nakaz powszechnej mobilizacji o 90 dni, do 11 sierpnia 2024 roku[195]. Ukraiński parlament 279 głosami „za”, przy 0 „przeciw” i przy 11 wstrzymujących się, podjął decyzję o przyjęciu do ochotniczej służby wojskowej więźniów skazanych za drobne przestępstwa. Wyjątkiem były osoby skazane za poważne zarzuty, takie jak morderstwa, handel narkotykami, poważną korupcję, przestępstwa seksualne lub przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu narodowemu[196][197].

Premier Ingrida Šimonytė powiedziała, że ​​Litwa jest gotowa wysłać na Ukrainę personel wojskowy z misją szkoleniową, ale jak na razie Ukraina się o to nie zwróciła[198].

9 maja[edytuj | edytuj kod]

Według ISW w ciągu ostatniego miesiąca wojska rosyjskie znacznie zwiększyły liczbę ataków we wschodniej Ukrainie, co prawdopodobnie odzwierciedlało warunki na polu bitwy i zamiary rosyjskiego dowództwa, aby poczynić większe postępy przed przybyciem zachodniej pomocy wojskowej na linię frontu. Tymczasem siły rosyjskie zrobiły potwierdzone postępy w pobliżu Awdijiwki i Doniecka[199].

Sztab Ukrainy poinformował, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto dwa ataki. Rosja atakowała w kierunkach Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 95 starć. W ciągu doby wojska rosyjskie przeprowadziły cztery ataki rakietowe, 80 nalotów i 127 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Ukraińskie lotnictwo i artyleria dokonały uderzeń na stację radarową, dwa składy amunicji, system przeciwlotniczy i 17 miejsc koncentracji[200].

Ukraińskie Siły Powietrzne podały, że w nocy Rosjanie zaatakowali obwód odeski za pomocą 20 dronów Shahed 136/131, wystrzelonych z Krymu. Ukraińska obrona przeciwlotnicza i mobilne grupy ogniowe zniszczyły 17 dronów w rejonie Odessy[201][202][203]. Gubernator Serhij Łysak poinformował, że w wyniku rosyjskiego ostrzału Nikopols dwie osoby zginęły, a osiem zostało rannych. Podczas ataku zniszczono dwa domy, gazociąg, sklep i budynki gospodarcze, a pięć budynków mieszkalnych zostało uszkodzonych[204][205][206]. Według gubernatora Ołeksandra Prokudina rosyjskie wojsko zaatakowało obszary mieszkalne w obwodzie chersońskim, uszkadzając 28 domów prywatnych. Uszkodzony został także obiekt infrastruktury krytycznej i gazociąg[207].

Gubernator Wiaczesław Gładkow powiedział, że Ukraina przeprowadziła nalot w obwodzie biełgorodzkim, raniąc co najmniej osiem osób. Podczas ataku uszkodzono 34 mieszkania w 19 wieżowcach, dom i 37 pojazdów we wsi położonej prawie 9 km na południe od Biełgorodu[208]. Atak dronów na Kraj Krasnodarski spowodował pożar składu paliwa w pobliżu wsi Jurowka[209][210]. Według doniesień jeden dron zaatakował skład ropy należący do Łukoil, w wyniku czego uszkodzony został zbiornik oleju. Doszło do wycieku paliwa, ale nie doszło do pożaru. Siedem kolejnych dronów zaatakowało pobliski skład ropy firmy Temp, która specjalizuje się w magazynowaniu oleju opałowego; w wyniku ataku zniszczono trzy zbiorniki z olejem opałowym[211]. Zgłoszono także atak drona na rafinerię ropy naftowej „Gazprom Neftekhim Salawat” w Saławacie, co było pierwszym tego typu incydentem w Baszkortostanie. Po ataku na terenie zakładu wybuchł pożar, lecz nie odnotowano osób rannych. Według doniesień dron uderzył w zakład krakingu katalitycznego[212][213]. Dron użyty w ataku na Baszkirię był lekkim samolotem bezzałogowym nieznanego typu, który przeleciał ok. 1500 km[214][215][216].

Minister obrony Boris Pistorius ogłosił, że Niemcy zakupią dla Ukrainy trzy dodatkowe wyrzutnie M142 HIMARS z zasobów armii amerykańskiej[217][218]. Zastępca sekretarza obrony ds. polityki kosmicznej John Plumb w wywiadzie dla Bloomberga powiedział, że Pentagon i firma SpaceX uniemożliwiły armii rosyjskiej dalsze wykorzystywanie terminali Starlink na Ukrainie[219][220][221].

Prezydent Wołodymyr Zełenski przeprowadził szereg zmian w ukraińskiej armii. Mianował generała brygady Ołeksandra Trepaka dowódcą Sił Operacji Specjalnych Ukrainy, zastępując na tym stanowisku pułkownika Serhija Łupańczuka[222][223]. Odwołał także oficjalnie byłego dowódcę sił ukraińskich, generała Wałerija Załużnego, ze służby wojskowej „ze względów zdrowotnych”[224] oraz ponownie mianował Dmytro Herehę na dowódcę Ukraińskich Sił Wsparcia po zastąpieniu go Ołeksandrem Jakowcem w marcu 2024 roku[225][226]. Zełenski odwołał także Serhija Rudę ze stanowiska dyrektora Administracji Bezpieczeństwa Państwa[227]. Rada Najwyższa Ukrainy odwołała ze stanowisk ministra infrastruktury i wicepremiera ds. odbudowy Ołeksandra Kubrakowa oraz ministra rolnictwa Mykołę Solskiego[228][229].

Ze strony internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Rosji wynikało, że prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i były prezydent Petro Poroszenko z nieznanych przyczyn zniknęli z listy osób poszukiwanych[230].

10 maja[edytuj | edytuj kod]

Pożar w Charkowie po rosyjskim ataku rakietowym; dwie osoby zostały ranne.
Saper policji obwodu zakarpackiego rozminowuje obwód charkowski.
Spotkanie prezydenta Zełenskiego z prezydent Słowacji Zuzaną Čaputovą.
Prezydent podziękował Kościołowi Prawosławnemu Ukrainy i Ukraińskiemu Kościółowi Greckokatolickiemu za wsparcie Ukraińców na froncie i na tyłach.

O 3:00 nad ranem Rosja rozpoczęła nową ofensywę w rejonach wołczańskim i charkowskim w obwodzie charkowskim, odpychając siły ukraińskie o 1 km od granicy rosyjsko-ukraińskiej[231][232][233]. W przygranicznych miejscowościach, m.in. w Wołczańsku odnotowano ciężkie ostrzały artyleryjskie i rakietowe oraz naloty, w wyniku których rozpoczęto ewakuację miasta, w szczególności dzieci[234][235][236][237]. Według doniesień pięć przygranicznych wsi (Strilecha, Krasne, Pylne, Borysiwka i Ohircewe) zostało zajętych przez Rosję[238][239][240], podczas gdy we wsiach Pleteniwka i Hatyszcze nadal trwały walki[241][240]. W rosyjskich atakach zginęło co najmniej trzech cywilów, a pięciu kolejnych zostało rannych[242]. Podczas wspólnej konferencji prasowej z prezydent Słowacji Zuzaną Čaputovą prezydent Zełenski potwierdził rozpoczęcie rosyjskiej ofensywy, ale powiedział, że „Ukraina spotkała się z nimi wraz ze swoimi żołnierzami, brygadami i artylerią”[243]. Członkowie Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy stwierdzili, że ofensywa rozpoczęta przez Rosjan na granicy obwodu charkowskiego wydawała się symulować atak na dużą skalę z wykorzystaniem ograniczonych zasobów lub rozpoznania walką[244].

Według ISW wojska rosyjskie rozpoczęły ofensywę wzdłuż granicy w obwodzie charkowskim i osiągnęły znaczące taktycznie zyski, jednak w ocenie ekspertów ofensywa miała ograniczony charakter i nie wskazywała na dużą operację, której celem byłoby okrążenie i zajęcie Charkowa. Strategicznym celem ograniczonych rosyjskich działań ofensywnych w obwodzie charkowskim było prawdopodobnie odciągnięcie sił ukraińskich z innych odcinków frontu. Rosjanie przeprowadzili dwie operacje w pobliżu miejscowości Łypcy oraz jedną w pobliżu Wołczanska za grup szturmowych piechoty wspartych przez broń pancerną. ISW przewidywało, że wojska rosyjskie będą próbowały poszerzać swoje taktyczne zdobycze poprzez dalsze ataki, aby odepchnąć Ukraińców i przybliżyć się do miasta na tyle, aby znalazło się w zasięgu artylerii. Dodano także, że Rosjanie zaangażowali do ataków stosunkowo niewielkie siły (ok. 35-50 tys. żołnierzy) oraz ograniczoną ilość sprzętu. Tymczasem siły rosyjskie zrobiły nieznacznie postępy w pobliżu Doniecka i na granicy obwodu donieckiego i zaporoskiego[245].

SG Ukrainy podał, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto jeden atak. Rosja atakowała w kierunkach Charkowa, Kupiańska, Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 104 starć. W ciągu dnia wojska rosyjskie przeprowadziły siedem ataków rakietowych, 108 nalotów i 120 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Ukraińskie lotnictwo i artyleria dokonały uderzeń na stanowisko dowodzenia, magazyn paliw i smarów, kompleks rakiet przeciwlotniczych, stację radarową i 18 miejsc koncentracji[246]. Dowódca sił lądowych Ukrainy generał Ołeksandr Pawluk w wywiadzie dla The Economist powiedział, że w celu przygotowania się do rosyjskiej ofensywy, armia ukraińska utworzy 10 nowych brygad. Część z tych sił zostanie wysłana do obrony Kijowa[247][248]. Dodał także, że „krytyczny etap” wojny Rosji z Ukrainą nadejdzie w ciągu najbliższych dwóch miesięcy[249].

W nocy Rosjanie zaatakowali Ukrainę 10 dronami Shahed 136/131 (z Krymu) i dwoma rakietami przeciwlotniczymi S-300/S-400 (z obwodu biełgorodzkiego) w kierunku Charkowa. Ukraińska obrona przeciwlotnicza zniszczyła wszystkie drony w obwodach odeskim, mikołajowskim i chersońskim[250][251]. W wyniku uderzenia rakietowego na Charków jedna osoba zginęła, a cztery zostały ranne. Rosyjskie ataki artyleryjskie i moździerzowe dotknęły 21 miejscowości w obwodzie charkowskim[252]. Prokuratura Okręgowa podała, że ok. 7:10 czasu lokalnego rosyjskie wojska przypuściły atak artyleryjski na Esman w obwodzie sumskim, zabijając 64-letnią kobietę i raniąc jej 17-letnią wnuczkę[253][254]. Z kolei ukraińska Prokuratura Generalna poinformowała, że wojska rosyjskie zaatakowały Czasiw Jar i wieś Jełyzawetiwkę w obwodzie donieckim, zabijając dwie osoby i raniąc dwie kolejne[255][256].

Rosyjski urzędnik w obwodzie ługańskim Leonid Pasiecznik stwierdził, że w ataku drona na skład ropy w mieście Roweńki zginęły trzy osoby, a siedem kolejnych zostało rannych[257]. Ukraińskie media podały, że w nocy ok. 24:00 wywiad ukraiński przeprowadził atak dronem na rafinerię ropy naftowej „Perszy Zawod” w pobliżu wsi Połotnyany Zawod w rejonie dzierżyńskim w obwodzie kałuskim[258][259][260]. Rosyjscy urzędnicy stwierdzili, że ataki dronów spowodowały szkody w obwodach biełgorodzkim i kurskim. Gubernator Wiaczesław Gładkow powiedział, że jeden z dronów spadł na przedsiębiorstwo rolne, uszkadzając trzy budynki i dwa urządzenia. Gubernator Roman Starowojt poinformował, że drony zaatakowały 12 miejscowości w regionie Kurska, gdzie jeden z nich uszkodził obiekt infrastruktury. Rosyjskie MON oświadczyło, że obrona przeciwlotnicza zestrzeliła nad obwodem biełgorodzkim 17 pocisków RM-70, 13 dronów i pięć kierowanych bomb lotniczych[261][262].

Stany Zjednoczone zapowiedziały nowy pakiet pomocy wojskowej dla Ukrainy o wartości 400 milionów dolarów, który obejmował m.in. amunicję do systemów przeciwlotniczych MIM-104 Patriot i NASAMS, trzy wyrzutnie M142 HIMARS (i amunicję), BWP M2 Bradley, transportery opancerzone M113, pojazdy MRAP, precyzyjną amunicję lotniczą i pociski AGM-88 HARM, wyrzutnie FIM-92 Stinger, pociski artyleryjskie 155 mm i 105 mm, broń przeciwpancerną Javelin i AT-4, sprzęt do integracji zachodnich wyrzutni, pocisków i radarów z systemami Ukrainy oraz przyczepy do transportu ciężkiego sprzętu[263][264]. Francja obiecała dostarczyć Ukrainie 40 rakiet manewrujących dalekiego zasięgu SCALP-EG[265][266]. Australia zapowiedziała przekazanie Ukrainie dużej partii przenośnych przeciwlotniczych systemów rakietowych RBS 70 NG w ramach pomocy wojskowej[267]. Minister obrony Richard Marles dodał, że Australia przekaże Ukrainie nowy pakiet pomocy wojskowej o wartości 100 mln dolarów[268]. Dyrektor generalny kanadyjskiej firmy Roshel Roman Szymonow powiedział, że planowane jest rozszerzenie produkcji pojazdów opancerzonych na terytorium Ukrainy. Firma zatrudniała w Kanadzie ponad 200 uchodźców z Ukrainy, z których wielu chciało wrócić do kraju i kontynuować produkcję[269].

Dowódca Sił Powietrznych Ukrainy generał Mykoła Ołeszczuk poinformował, że Czechy dostarczyły Ukrainie pierwszy symulator myśliwca F-16 jednej z ukraińskich brygad lotnictwa taktycznego, a jego główny moduł był testowany i przygotowywany do obsługi przez ukraińskich inżynierów[270][271].

Premier Denys Szmyhal powiedział, że rząd Ukrainy przeznaczył ponad 179,4 mln dolarów na przywrócenie ukraińskiej sieci energetycznej[272][273]. Minister Sprawiedliwości Denys Maliuska stwierdził, że Ukraina może przyjąć do armii nawet 20 tys. przestępców, aby pomóc złagodzić przepełnienie w ukraińskich więzieniach, jednak to ukraińska armia zadecyduje, czy nadają się do służby wojskowej[274][275][276].

11 maja[edytuj | edytuj kod]

Zniszczenia w Wołczańsku w wyniku rosyjskiego ostrzału.

Rosyjskie Ministerstwo Obrony stwierdziło, że siły rosyjskie zajęły wieś Keramik w obwodzie donieckim[277]. Według ukraińskiego projektu DeepState armia rosyjska przedarła się na obrzeża wsi Strelecha, Krasne, Pylna i Borysiwka oraz próbowała także przebić się do wsi Ohircewe, Gatiszcze i Pleteniwka. Na mapie DeepState powiększył się obszar „szarej strefy”, w których toczyły się walki obronne na północy obwodu charkowskiego[278]. Rzecznik Zgrupowania „Chortyca” Nazar Wołoszyn powiedział, że siły rosyjskie zaangażowane w nową ofensywę na obwód charkowski zostały powstrzymane i zamknięte w „szarej strefie”, w wyniku czego nie będą posuwały się dalej[279]. Prezydent Zełenski stwierdził, że armia ukraińska w dalszym ciągu prowadziła działania obronne wokół północnych miejscowości granicznych w obwodzie charkowskim, stwierdzając, że w pobliżu wsi Strilecha, Krasne, Morochoweć, Olijnykowe, Łukjanci, Hatyszcze i Pleteniwka toczyły się walki. Według doniesień „szczególnie napięta” sytuacja miała miejsce w obwodzie donieckim, głównie na kierunku Pokrowska w pobliżu Semeniwki i Netajłowe, gdzie „dziennie dochodziło do ponad 30 starć”[280][281][282].

W opinii ISW siły rosyjskie prowadziły stosunkowo ograniczoną ofensywę w północnym obwodzie charkowskim i nadal osiągały tam istotne taktycznie postępy na prawdopodobnie słabiej bronionych obszarach. Kierunki rosyjskich działań ofensywnych na obszarze przygranicznym sugerowały, że Rosja może podejmować próbę utworzenia „strefy buforowej” dla ochrony Biełgorodu. Tymczasem wojska rosyjskie poczyniły potwierdzone postępy w północnym obwodzie charkowskim, w pobliżu Swatowego, Czasiw Jaru, Awdijiwki i Doniecka oraz w zachodnim obwodzie zaporoskim i we wschodnim obwodzie chersońskim[283].

Ukraiński Sztab oświadczył, że kontynuowano utrzymywanie przyczółku w obwodzie chersońskim na lewym brzegu Dniepru, gdzie odparto pięć ataków. Rosja atakowała w kierunkach Charkowa, Kupiańska, Łymanu, Siewierska, Kramatorska, Pokrowska, Kurachowego, Nowopawłowska i Zaporoża, gdzie doszło do 155 starć. W ciągu 24h wojska rosyjskie przeprowadziły 13 ataków rakietowych, 118 nalotów i 120 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione (odnotowano ofiary wśród cywilów i zniszczoną infrastrukturę). Ponad 120 miejscowości w dziewięciu obwodach znalazło się pod ostrzałem artyleryjskim. Ukraińskie lotnictwo i artyleria dokonały uderzeń na trzy systemy przeciwlotnicze, dwie jednostki artylerii, dwie stacje radarowe i dziewięć obszarów koncentracji[284]. Ukraińska 110 Oddzielna Brygada Zmechanizowana poinformowała, że zestrzeliła kolejny rosyjski myśliwiec Su-25 nad obwodem donieckim[285][286].

Gubernator Ołeh Siniehubow podał, że Rosja zaatakowała rejon Wołczańska za pomocą bomb lotniczych, wyrzutni rakiet, artylerii i dronów, zabijając dwóch cywilów i raniąc dwóch kolejnych. Według doniesień siły rosyjskie zrzuciły w ciągu doby ponad 20 bomb lotniczych KAB na miasto i okoliczne miejscowości[287]. Gubernator Serhij Łysak stwierdził, że wojska rosyjskie uderzyły dronami kamikadze w Nikopol, uszkadzając domy i lokalną infrastrukturę[288]. Regionalna Administracja Wojskowa obwodu sumskiego stwierdziła, że ​​armia rosyjska przeprowadziła atak rakietowy na obrzeża Sum, zabijając co najmniej jednego cywila[289][290]. Gubernator Ołeh Siniehubow oświadczył, że w ciągu ostatniej doby w obwodzie charkowskim zostało ewakuowanych 1775 cywilów w związku z ponownymi atakami rosyjskimi na region. Z kolei minister spraw wewnętrznych Ukrainy Ihor Kłymenko powiedział, że z miejscowości przygranicznych w obwodzie charkowskim ewakuowano ponad 300 cywilów[291][292].

W okupowanym Doniecku doszło do ataku na restaurację „Raj”, w której rosyjscy bojownicy świętowali „Dzień DRL”, 10. rocznicę ogłoszenia Donieckiej Republiki Ludowej. Według rosyjskich mediów doszło rzekomo do ataku rakietami HIMARS na restaurację. Według wstępnych informacji, w wyniku ataku pięć osób zginęło, a kolejnych sześć zostało rannych[293][294]. W Rosji nad obwodami biełgorodzkim i kurskim odnotowano drony. Według gubernatora Wiaczesława Gładkowa zestrzelono „kilka celów powietrznych”, ale ich szczątki uszkodziły „kilkadziesiąt” prywatnych domów, w większości wybijając okna oraz uszkadzając samochody[295]. Rosyjscy urzędnicy podali, że pięć osób zginęło, a dziewięć zostało rannych w wyniku ataków dronów w obwodach biełgorodzkim, kurskim i donieckim[296]. W nocy o 3:45 drony wywiadu ukraińskiego zaatakowały rafinerię ropy naftowej w Wołgogradzie, należącą do firmy „Łukoil-Wołgogradnieftiepierierabotka”. Według doniesień uszkodzone zostały dwie instalacje pierwotnego przetwórstwa ropy naftowej AVT-1 i AVT-6. Wiadomo, że uszkodzony został przewód sterujący chłodnic powietrza, w wyniku czego odłączono siedem z nich. Uszkodzeniu uległ także komin pieca P-1[297][298][299].

Ministerstwo energii Ukrainy poinformowało, że otrzymało awaryjne dostawy energii z Polski, Rumunii i Słowacji w celu tymczasowego rozwiązania trwających niedoborów energii po zmasowanym rosyjskim ataku na infrastrukturę energetyczną[300][301].

12 maja[edytuj | edytuj kod]

Zniszczenia w Wołczańsku w wyniku rosyjskiego ostrzału i bombardowań; jedna osoba zginęła, a dwie zostały ranne.

Ministerstwo Obrony Rosji podało, że Rosjanie zajęli wsie Hatyszcze, Krasne, Morochoweć i Olijnykowe w północnym obwodzie charkowskim[302][303]. Dowódca armii ukraińskiej generał Ołeksandr Syrski stwierdził, że wojska rosyjskie kontynuowały ataki w kilku sektorach, ale próby przebicia się przez ukraińską obronę zostały wstrzymane, dodając na kierunkach Kupiańska, Siewierska, Łymanu i Pokrowska sytuacja „szybko się zmieniała”. Powiedział także, że „wróg odnosi częściowe sukcesy w niektórych obszarach, a w innych Siły Obronne wypychają wroga i poprawiają swoją pozycję taktyczną”[304][305]. Sztab Ukrainy poinformował, że trwały walki o Wołczańsk, gdy ukraińskie wojska próbowały odeprzeć rosyjską próbę zajęcia miasta, dodając, że „wróg odniósł taktyczny sukces” w walce o miasto. SG oświadczył, że organizowano działania obronne, aby powstrzymać rosyjski atak, który naruszył ukraińską obronę oraz rozmieszczano dodatkowe rezerwy w celu „ustabilizowania sytuacji” na tym obszarze[306]. Prezydent Zełenski w przemówieniu powiedział, że wojska rosyjskie próbowały „zdobyć przyczółek” w niektórych wioskach obwodu charkowskiego, a w regionie trwały ciężkie walki. Sytuacja na obrzeżach Wołczańska było „niezwykle trudna”, a „miasto było pod ciągłym ostrzałem Rosji, a nasze wojsko przeprowadzało kontrataki, pomagając lokalnym mieszkańcom”. Poinformował także, że sytuacja w obwodzie donieckim jest „nie mniej intensywna”, dodając, że „ideą ataków w obwodzie charkowskim było rozrzedzenie naszych sił i osłabienie morale Ukraińców”. Według niego „najtrudniejsza” sytuacja miała miejsce na kierunku Pokrowska oraz była „trudna” na kierunkach Łymanu, Wremiwki, Kramatorska i Kupiańska[307][308].

W ocenie ISW rosyjskie wysiłki ofensywne mające na celu zajęcie Wołczańska były w dużej mierze konsekwencją polityki Zachodu, zgodnie z którą siły ukraińskie nie mogły wykorzystywać zachodnich systemów do atakowania celów wojskowych w Rosji. Tymczasem wojska rosyjskie poczyniły potwierdzone postępy w pobliżu Łypci i Wołczańska w północnym obwodzie charkowskim[309].

Nad ranem siły rosyjskie kontynuowały ataki na dzielnice mieszkalne Wołczańska za pomocą kierowanych bomb lotniczych. W wyniku ataków zniszczeniu i uszkodzeniu uległo kilkadziesiąt prywatnych i wielopiętrowych budynków mieszkalnych. Trzy osoby zginęły, a dwie kolejne zostały ranne[310][311]. Administracja wojskowa poinformowała, że jedna osoba zginęła, a dwie zostały ranne w wyniku rosyjskiego ostrzału w obwodzie sumskim[312]. Siły Powietrzne Ukrainy poinformowały, że obrona przeciwlotnicza zestrzeliła na południu kraju pięć rosyjskich dronów zwiadowczych, w tym cztery drony Zała nad obwodem chersońskim i jeden Orłan-10 nad obwodem mikołajowskim[313]. Gubernator Ołeh Siniehubow poinformował, że w związku z nasileniem działań wojennych, ewakuowano ponad 4 tys. osób z miejscowości w obwodzie charkowskim[314].

Ministerstwo Obrony Rosji podało, że ok. 11:40 Ukraina użyła rzekomo do ataku na terytorium Rosji systemów rakietowych Toczka-U, Wilcha i RM-70 Vampire, dodając, że rosyjska obrona przeciwlotnicza zniszczyła sześć rakiet Toczka-U, cztery rakiety RM-70 i dwie kolejne rakiety Wilcha[315]. W tym samym czasie, według gubernatora Wiaczesława Gładkowa, doszło do ostrzału Biełgorodu i obwodu biełgorodzkiego. W jego wyniku zawaliło się wejście do 10-piętrowego wieżowca zlokalizowanego przy ul. Szczorsa. Rosyjskie MON oświadczyło, że fragment rakiety Toczka-U, zestrzelonej przez obronę przeciwlotniczą, uderzył w budynek. Kanał na Telegramie „Baza” stwierdził, że ataku dokonano za pomocą wyrzutni rakietowej Wilcha[316]. Według analityków białego wywiadu na opublikowanym filmie z eksplozji wieżowca w Biełgorodzie nie widać spadającej rakiety ani bomby, a charakter eksplozji wskazywał, że eksplozja miała miejsce wewnątrz budynku[315]. Władze rosyjskie oświadczyły, że w ataku zginęło co najmniej 16 osób, a 27 zostało rannych[317][318].

Gubernator Andriej Bocharow stwierdził, że nad ranem ukraiński dron zaatakował rafinerię ropy naftowej w obwodzie wołgogradzkim, wzniecając pożar, który został ugaszony; nie odnotowano ofiar[319]. Później Ukraińska prawda podała, że ukraiński wywiad przeprowadził ataki dronów na skład ropy Kaługanaftoprodukt w Ludinowie w kałuskim oraz Nowolipieckie Zakłady Metalurgiczne w obwodzie lipieckim[320][321][322].

Minister spraw zagranicznych David Cameron powiedział, że sytuacja w Charkowie była niezwykle niebezpieczna, w związku z czym Wielka Brytania przyspieszyła realizację planu pomocy dla Ukrainy o wartości 3,74 mld dolarów oraz wezwała swoich sojuszników do pójścia w jej ślady[323].

Agencja wywiadowcza Korei Południowej oświadczyła, że badała dostawy dla Rosji pocisków artyleryjskich 122 mm i innej broni wyprodukowanej przez Koreę Północną w latach 70. XX wieku. Według szacunków Korea Północna dostarczyła Rosji rakiety balistyczne i ponad 3 miliony pocisków artyleryjskich[324][325][326].

Ukraińska armia poinformowała o zmianie dowódcy ukraińskiego Zgrupowania „Charków”, odpowiedzialnego za obronę obwodu charkowskiego przed trwającymi atakami wojsk rosyjskich w przygranicznej, północnej części regionu. Dotychczasowego dowódcę, generała Jurija Hałuszkina, zastąpił generał Mychajło Drapatyj, zastępca szefa SG Ukrainy[327][328].

Urzędnicy ukraińscy poinformowali, że eksport ukraińskiego zboża drogą morską powrócił do poziomu zbliżonego do przedwojennego[329].

Prezydent Władimir Putin ogłosił mianowanie ekonomisty i pierwszego wicepremiera Andrieja Biełousowa na stanowisko ministra obrony Rosji, w miejsce Siergieja Szojgu, który został przeniesiony na stanowisko sekretarza Rady Bezpieczeństwa Rosji. W rezultacie tego odwołano również poprzedniego sekretarza Rady Bezpieczeństwa Nikołaja Patruszewa „w związku z przeniesieniem na inne stanowisko”[330][331][332].

13 maja[edytuj | edytuj kod]

Ewakuacja obywateli z rejonu Wołczańska i Łypci podczas ofensywy charkowskiej w 2024 roku. Według ukraińskiej policji w ciągu ostatnich trzech dni rosyjskie lotnictwo zrzuciło 70–80 bomb na Wołczańsk i okolice, w wyniku czego zginęły trzy osoby.

Serwis DeepState zaktualizował mapę działań wojennych w obwodzie charkowskim, która wskazywała, że siły rosyjskie przejęły kontrolę nad wioską Zełene, Morochoweć i Olijnykowe, podczas gdy wioska Łukjanci była prawie w całości zajęta[333][334]. Tymczasem wojska ukraińskie podały, że w północnym obwodzie charkowskim w ciągu ostatnich 24h zabito ponad 100 rosyjskich żołnierzy. Według doniesień w Wołczańsku zaangażowanych było ok. pięciu rosyjskich batalionów. Ukraińscy urzędnicy przyznali, że siły rosyjskie poczyniły „zyski taktyczne”[335]. Z kolei Rosjanie stwierdzili, że wkroczyli do północnych przedmieści Wołczańska, gdzie zajęli zakład mięsny i część terenów mieszkalnych[336][337]. Szef Administracji Wojskowej w Wołczańsku Tamaz Gambaraszwili powiedział, że ze względu na ciągły rosyjski ostrzał trudno było zbudować obronę wokół miasta[338][339]. Według SG Ukrainy w kierunku Charkowa Rosjanie przeprowadzili co najmniej 12 ataków, „nie ustając w wypieraniu jednostek Wojsk Obronnych z zajmowanych pozycji”. Odnieśli „częściowy sukces” w rejonie Łukjanci, lecz atak został zatrzymany. Do 15:00 wojska ukraińskie wycofały się ze swoich pozycji w pobliżu Łukjanci. Jednocześnie siły ukraińskie przeprowadzały kontrataki[340][341][342]. Przewodniczący RBNiO Ukrainy Ołeksandr Litwinienko powiedział, że ponad 30 tys. żołnierzy rosyjskich brało udział w nowej ofensywie na obwód charkowski[343].

Brytyjskie MON poinformowało, że prawdopodobnie Rosja zgromadziła niewystarczające siły, aby zająć Charków, bez skierowania dodatkowych wojsk na ten odcinek frontu. Nowo sformowane rosyjskie Północne Zgrupowanie Wojsk zaatakowało obwód charkowski i przejęło kontrolę nad kilkoma wsiami, a przygraniczny Wołczańsk, o które toczyły się walki, był najbliższym celem Rosjan. Zdaniem Ministerstwa Rosja niemal na pewno próbowała odciągnąć ukraińskie wojska z innych odcinków frontu i zagrozić Charkowowi[344]. Według ISW siły rosyjskie poczyniły taktyczne postępy na północ i północny wschód od Charkowa oraz prawdopodobnie priorytetem było szybkie utworzenie „strefy buforowej” wzdłuż granicy w celu ustalenia warunków dla głębszej penetracji północnego obwodu charkowskiego. Tymczasem wojska rosyjskie poczyniły potwierdzone postępy w pobliżu Łypci i Wowczańska w północnym obwodzie charkowskim[345].

Sztab Ukrainy podał, że Rosja atakowała w kierunkach Charkowa, Kupiańska, Łymanu, Siewierska, Kramatorska, Pokrowska, Kurachowego, Wremiwki i Chersonia, gdzie doszło do 160 starć. W ciągu doby wojska rosyjskie przeprowadziły siedem ataków rakietowych, 110 nalotów i 89 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione[346][347]. 47 Oddzielna Brygada Zmechanizowana stwierdziła, że nad obwodem donieckim zestrzelono rosyjski helikopter Ka-52[348][349]. W tym samy regionie 110 Brygada Zmechanizowana zniszczyła kolejny samolot Su-25, który systematycznie ostrzeliwał region[350][351].

Rosjanie zaatakowali obwód sumski, w wyniku czego zginęła jedna osoba, a trzy osoby zostały ranne[352][353]. Gubernator Ołeksandr Prokudin poinformował, że rosyjskie wojsko ostrzelało wioskę Kizomys w obwodzie chersońskim, w rezultacie czego zginęły dwie osoby[354]. Gubernator Ołeh Siniehubow poinformował, że w związku z ciężkimi walkami w obwodzie charkowskim ewakuowano 5762 cywilów[355][356], dodając, że w miarę postępu armii rosyjskiej, w Wołczańsku pozostało 300 osób[357]. Władze regionalne obwodu sumskiego poinformowały, że w związku z pogarszającą się sytuacją na linii frontu rozpoczęto ewakuację miast Białopole i Worożba[358][359].

Gubernator Artem Łysohor powiedział, że w Sorokyne w okupowanym obwodzie ługańskim doszło do eksplozji rosyjskiego składu amunicji, ok. 130 km od linii frontu. Prorosyjski gubernator Leonid Pasiecznik stwierdził, że doszło do ataku rakietowego na dzielnicę przemysłową miasta, w wyniku czego trzy osoby zginęły, a cztery zostały ranne[360][361][362]. Ok. 6:00 rano doszło do ataku rakietowego (prawdopodobnie za pomocą Storm Shadow) na Krym, podczas którego trafiona została rosyjska baza przeciwlotnicza (jednostka wojskowa nr. 85683) 3 Pułku Radiotechnicznego FR na górze Aj-Petri[363]. Rosja oświadczyła, że zestrzeliła 31 dronów nad obwodami lipieckim (4), biełgorodzkim (12) i kurskim (8) oraz Krymem (7)[364], co doprowadziło do zamknięcia Mostu Krymskiego na kilka godzin po tym, jak rosyjskie Ministerstwo Obrony stwierdziło, że zestrzelono cztery rakiety Storm Shadow i siedem dronów nad Krymem[365][366]. Ukraińskie media podały, że w nocy drony SBU uderzyły w skład ropy „Oskolneftesnab” w pobliżu miasta Stary Oskoł w obwodzie biełgorodzkim i podstację elektryczną w obwodzie lipieckim[367][368]. Rosyjskie władze podały, że w obwodzie kurskim zginęła jedna osoba, a trzy zostały ranne[369].

Rząd Estonii rozważał możliwość wysłania wojsk na zachodnią Ukrainę w celu zapewnienia wsparcia logistycznego armii ukraińskiej[370][371].

Kontrwywiad SBU zapobiegł czterem atakom terrorystycznym w Kijowie, które miały mieć miejsce 9 maja 2024 roku. W wyniku wieloetapowej operacji specjalnej w stolicy aresztowano agentów rosyjskiego GRU, którzy zainstalowali ładunki wybuchowe w hipermarketach budowlanych znanej sieci oraz w pobliżu jednej z kawiarni[372].

14 maja[edytuj | edytuj kod]

Zniszczenia wielopiętrowego budynku mieszkalnego w Charkowie po rosyjskim ataku kierowaną bombą lotniczą.
Spotkanie prezydenta Zełenskiego z sekretarzem stanu Stanów Zjednoczonych Antonym Blinkenem.

Szef wywiadu ukraińskiego generał Kyryło Budanow stwierdził, że prawdopodobnie po ustabilizowaniu przez siły ukraińskie frontu w obwodzie charkowskim Rosja przeprowadzi nowy atak w obwodzie sumskim. Dodał, że: „Sytuacja była na krawędzi. Z każdą godziną sytuacja stawała się krytyczna”, zauważając, że obwód charkowski przetrwa „jeszcze przez trzy–cztery dni”, a ukraińskie wojsko będzie w stanie wzmocnić swoje pozycje i ustabilizować linię frontu w regionie[373][374][375]. Później Budanow stwierdził, że sytuacja w obwodzie charkowskim „nie była katastrofalna” oraz istniały przesłanki wskazujące na stabilizację, dodając, że wojska rosyjskie zostały zablokowane na osiągniętych granicach. Według niego trwała operacja ukraińska mająca na celu dalszą stabilizację sytuacji i rozpoczęcie wypychania wojsk rosyjskich z powrotem przez granicę[376][377][378]. Z kolei SG Ukrainy oświadczył, że ukraińscy żołnierze „zmienili pozycje” w pobliżu wsi Łukjanci, „aby ratować życie” żołnierzy w związku z intensywnym rosyjskim ostrzałem i bombardowaniem pozycji ukraińskich, dodając, że „walki trwały”[379][380].

W opinii ISW tempo rosyjskich ataków w obwodzie charkowskim spadło w ciągu ostatnich 24h. Siły rosyjskie zrobiły nieznaczne postępy w pobliżu Łypci, Wołczańska, Swatowego, Czasiw Jaru, Awdijiwki, Doniecka i Krynek[381].

Dowódca Sił Powietrznych Ukrainy generał Mykoła Ołeszczuk podał, że w nocy Rosja zaatakowała Ukrainę za pomocą 18 dronów Shahed 136/131 i jednego pocisku balistycznego Iskander-M z okupowanego Krymu. Ukraińska obrona przeciwlotnicza i mobilne grupy ogniowe zniszczyły wszystkie 18 dronów w obwodach kijowskim, donieckim, dniepropetrowskim, czerkaskim, kirowohradzkim, zaporoskim, chersońskim i chmielnickim[382][383][384]. Gubernator Ołeh Siniehubow poinformował, że dwie starsze osoby zginęły w rosyjskim ostrzale w rejonie Wołczańska[385]. Gubernator Wiaczesław Chaus powiedział, że w wyniku ostrzału moździerzowego we wsi Hremiach w obwodzie czernihowskim zginęła jedna osoba[386]. Gubernator Ołeh Siniehubow oświadczył, że armia rosyjska przeprowadziła w ciągu doby wielokrotne ataki na Charków i użyła bomby UMPB D-30, raniąc co najmniej 21 cywilów, w tym troje dzieci[387][388][389]. Siniehubow poinformował także, że ewakuowano ponad 7500 cywilów z obwodu charkowskiego, w tym 568 dzieci i 201 osób niepełnosprawnych[390][391]. Firma energetyczna Ukrenergo oświadczyła, że w związku z niedawnymi atakami Rosji na infrastrukturę energetyczną Ukrainy i wzrostem zużycia energii elektrycznej po spadku temperatury doszło do poważnych niedoborów w dostawach energii elektrycznej, dlatego nałożono ograniczenia na dostawy energii[392][393].

Rosyjskie media państwowe podały, że nocy wyniku ataku drona wykoleił się pociąg towarowy na stacji Kotłubań we wsi Samofałowka w obwodzie wołgogradzkim (ok. 450 km od linii frontu). W rezultacie czego zapaliły się dwie cysterny z olejem napędowym, w tym jedna eksplodowała, powodując wyciek paliwa i zapalenie otaczającej trawy, z kolei dziewięć innych wagonów wykoleiło się. Nie odnotowano żadnych ofiar. Jako przyczynę wykolejenia podano „ingerencję osób nieuprawnionych w funkcjonowanie transportu kolejowego”[394][395][396].

Według OSW 10 maja siły rosyjskie przekroczyły granicę w obwodzie charkowskim, atakując na trzech kierunkach na północ i północny wschód od Charkowa. W ciągu czterech dni wyparły Ukraińców na głębokość 5–6 km od granicy i doprowadziły do połączenia sił, tworząc nowy front o szerokości ok. 60 km. Pod kontrolą Rosjan znalazło się od 9 do 13 przygranicznych wiosek oraz część Wołczańska. Rosjanie próbowali przełamać ukraińską obronę na północ, w rejonie miejscowości Łypci. Rosja wykorzystała do ataku stosunkowo niewielkie siły, pierwszego dnia liczyły one ok. 2 tys. żołnierzy, a w kolejnych dniach wzrosły do kilku tysięcy. Wojska rosyjskie poczyniły kolejne postępy na północ i zachód od Orichiwa oraz na zachód od Awdijiwki, gdzie zajęły większą część Umanśkego i centrum Netajłowego. Wymusiło to na Ukraińcach utworzenie linii obrony wzdłuż Zbiornika Karliwskiego i rzeki Wołcza. W Krasnohoriwce doszło do połączenia sił rosyjskich atakujących od południa i północnego wschodu, w efekcie czego wschodnia część miasta znalazła się pod kontrolą Rosjan. Na południe od Wełykiej Nowosiłki wojska rosyjskie umocniły się w części Urożajnego i wkroczyły do sąsiedniego Staromajorśkego, odbierając Ukraińcom kolejne zdobycze z letniej ofensywy 2023 roku. Poszerzyły też kontrolowany obszar na południe od Czasiw Jaru po wschodniej stronie kanału Doniec–Donbas[397].

Podczas Szczytu Bezpieczeństwa i Konkurencyjności w Szwecji kanclerz Olaf Scholz oświadczył, że Niemcy przekażą Ukrainie trzeci system obrony powietrznej Patriot[398]. Minister obrony Francji Sébastien Lecornu zapowiedział kolejną partię rakiet ziemia-powietrze Aster dla francusko-włoskiej obrony przeciwlotniczej broniącej Ukrainy[399]. Minister obrony Andris Sprūds oświadczył, że Łotwa przeznaczy dodatkowe ok. 11 mln dolarów na czeską inicjatywę zakupu pocisków artyleryjskich dla Ukrainy[400]. Z kolei Ministerstwo Obrony Estonii stwierdziło, że rząd nie prowadził konkretnych rozmów na temat wysłania wojsk na Ukrainę[401][402].

Dziennik The New York Times stwierdził, że Stany Zjednoczone i kraje europejskie nie mogły dojść do porozumienia w sprawie warunków i form wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów. Stany Zjednoczone i Wielka Brytania opowiadały się za bezpośrednią konfiskatą mienia, ale Niemcy, Francja, Włochy, Indonezja, Japonia i Arabia Saudyjska sprzeciwiały się temu, obawiając się, że takie konfiskaty mogłyby stworzyć niebezpieczny precedens i doprowadzić do działań prawnych, niestabilności finansowej i odwetowej konfiskaty mienia[403].

Rada Unii Europejskiej przyjęła „Ukraine Facility Plan”, który określał zamierzenia rządu Ukrainy dotyczące odbudowy i modernizacji kraju, a także reformy, które planował on wdrożyć w ramach procesu akcesyjnego do Unii Europejskiej w ciągu następnych czterech lat[404][405].

15 maja[edytuj | edytuj kod]

Zniszczenia w Chersoniu po rosyjskim ataku trzema bombami lotniczymi; 19 osób zostało rannych.
Ewakuacja z miejscowości obwodu charkowskiego, położonych przy granicy z Rosją. Do rana 15 maja 2024 roku ewakuowano ok. 8 tys. osób.

Ministerstwo Obrony Rosji ogłosiło, że siły rosyjskie zajęły wsie Hłyboke i Łukjanci w obwodzie charkowskim[406][407] oraz rzekomo Robotyne w obwodzie zaporoskim, co później zostało zdementowane przez stronę ukraińską[408][409]. Według SG Ukrainy Rosjanie próbowali wyprzeć jednostki ukraińskie w z rejonu Wołczańska w obwodzie charkowskim, jednak siły ukraińskie stawiły opór i „częściowo wyparły siły wroga z miasta”. Dodano, że: „Na północnych i północno-zachodnich obrzeżach trwały działania obronne”[410][411][412]. Rzecznik ukraińskiego Zgrupowania „Chortyca” Nazar Wołozyn stwierdził, że w obwodzie charkowskim trwały ciężkie walki, ale sytuacja nieco się ustabilizowała. Dodał, że Rosjanie „próbowali zdobyć przyczółek na dużym pasie przygranicznych osiedli w celu dalszych postępów” oraz powiedział, że „w ciągu ostatniej doby nasi żołnierze odparli ok. 11 ataków wroga, a mianowicie w kierunkach Hłyboke–Łypci, Łukjanci–Łypci, Borysiwka–Neskuchne i Szebiekino–Wołczańsk”[413][414]. Rzecznik ukraińskiego MON Dmytro Łazutkin powiedział, że małe jednostki rosyjskiej piechoty wkroczyły do ​​północnej części Wołczańska i próbowały ustabilizować swoje pozycje[415]. Z kolei prezydent Zełenski po spotkaniu z najwyższymi dowódcami wojskowymi zapowiedział rozmieszczenie większej liczby żołnierzy w obwodzie charkowskim[416]. Wieczorem Zełenski powiedział, że ukraińskim oddziałom udało się w ciągu ostatniej doby ustabilizować sytuację w obwodzie charkowskim pomimo prób przebicia się Rosji[417][418].

W ocenie ISW tempo rosyjskiej ofensywy w obwodzie charkowskim znacznie spadło w ciągu ostatnich 24h, prawdopodobnie ze względu na nową taktykę wojsk ukraińskich i znaczne straty Rosjan. Według Instytutu Rosjanie posunęli się nie dalej niż 8 km od granicy i mogli dążyć do umocnienia swoich pozycji w Łypciach i Wołczańsku, tworząc w ten sposób „strefę buforową” wzdłuż granicy. Tymczasem wojska rosyjskie poczyniły potwierdzone postępy w północnym obwodzie charkowskim, w pobliżu Siewierska i na zachód od Doniecka. Ponadto sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Ołeksandr Łytywienko ocenił, że Rosjanie będą mieli wystarczającą liczbę czołgów i bojowych wozów opancerzonych na 1,5 roku walk przy obecnym tempie operacyjnym[419][420].

Koleje ukraińskie (Ukrzaliznycja) poinformowały, że w wyniku rosyjskiego ostrzału infrastruktury kolejowej w obwodzie dniepropetrowskim zginęło dwóch pracowników kolei, inspektor kolei i mechanik[421][422]. Administracja Wojskowa podała, że siły rosyjskie zaatakowały hromady w obwodzie sumskim, zabijając jednego cywila i raniąc drugiego[423]. Rosyjskie ataki bombowe i rakietowe na dzielnice mieszkalne Mikołajowa i Chersonia raniły co najmniej 25 osób, w tym trzy w poważnym stanie. Lokalne władze podały, że w wyniku bombardowań uszkodzone zostały bloki mieszkalne, domy prywatne, dwie szkoły i placówka medyczna. Kolejnych sześć osób zostało rannych w oddzielnym ataku rakietowym na warsztat samochodowy w Mikołajowie[424][425]. Gubernator Ołeh Siniehubow poinformował, że prawie 8 tys. cywilów zostało ewakuowanych w związku z rosyjską ofensywą w północnym obwodzie charkowskim, w wyniku której w ciągu ostatniego dnia zginął co najmniej jeden cywil, a 24 kolejnych zostało rannych[426].

W nocy siły ukraińskie zaatakowały lotnisko Belbek przy użyciu 16 rakiet ATACMS z głowicami kasetowymi i bombami AASM Hammer[427][428][429]. Ministerstwo Obrony i rosyjscy urzędnicy na Krymie stwierdzili, że ukraiński atak rakietowy spowodował eksplozje i pożary w Sewastopolu, dodając, że obrona przeciwlotnicza zestrzeliła 10 rakiet ATACMS nad Morzem Czarnym i w pobliżu lotniska Belbek. Inne źródła (m.in. kanał na Telegramie „Crimean Wind”) wskazywały, że niektóre rakiety uderzyły w lotnisko, zrzucając amunicję kasetową. Zdjęcia satelitarne pokazały, że 1h po zakończeniu ataku na lotnisku wzrosła liczba pożarów w rejonie miejsc, gdzie stały samoloty. W wyniku ataku zniszczono co najmniej dwa rosyjskie systemy obrony powietrznej, samolot MiG-31K i uszkadzając trzy Su-27[428][419][430][431]. Rosyjski serwis ASTRA podał, że w wyniku ataków ukraińskich na obiekty na Krymie uszkodzone zostały systemy S-400, dwa samoloty MiG-31 oraz magazyn paliwa i smarów na lotnisku Belbek oraz zginęło dwóch żołnierzy, a 13 zostało rannych[432][433].

Według gubernatora Wasilija Gołubiewa dwa drony uderzyły w rafinerię ropy naftowej w rejonie proletarskim w obwodzie rostowskim, powodując eksplozje. Nie doszło jednak do pożaru i nie było ofiar[434]. Rosyjskie Ministerstwo Obrony podało, że zniszczono dwie rakiety AGM-88 HARM, dwie bomby AASM Hammer, dwa rakiety Wilcha i dziewięć dronów, wystrzelonych w kierunku obwodu biełgorodzkiego, w wyniku czego dwie osoby zostały ranne. Osiem dronów zestrzelono także nad obwodami kurskim (5) i briańskim (3) oraz w Tatarstanie[430][435][436].

Sekretarz stanu USA Antony Blinken zapowiedział przekazanie Ukrainie dodatkowych 2 miliardów dolarów pomocy w ramach wkładu do nowo utworzonego funduszu Defense Enterprise Fund, którego celem był rozwój ukraińskiego kompleksu obronno-przemysłowego oraz finansowanie zakupów uzbrojenia[437][438][439]. Estoński parlament przyjął ustawę zezwalającą na transfer rosyjskich aktywów zamrożonych na skutek międzynarodowych sankcji na Ukrainę. Estonia stała się pierwszym krajem na świecie, który zdecydował się na taki krok. Szacowano, że kraj ten posiada zamrożone rosyjskie aktywa o wartości ok. 41,3 mln dolarów[440][441][442].

16 maja[edytuj | edytuj kod]

Gubernator Ołeh Siniehubow stwierdził, że „[ukraińscy] żołnierze, choć nie można jeszcze powiedzieć, że ustabilizowali linię frontu, ale zatrzymali aktywne natarcie wroga na terytorium obwodu charkowskiego. W niektórych kierunkach naszym żołnierzom udało się odzyskać korzystniejszą pozycję”. Dodał, że Rosjanie starali się osiągnąć sukces, zbliżając się do Łypci, ale i nie tracili nadziei na zdobycie Wołczańska[443][444]. Prezydent Wołodymyr Zełenski przybył do Charkowa, aby spotkać się z dowództwem wojskowym, mówiąc, że sytuacja w obwodzie charkowskim była „ogólnie pod kontrolą”, ale sytuacja na tym obszarze pozostawała „niezwykle trudna”[445][446]. Szef MSW Ukrainy Ihor Kłymenko powiedział, że w północnej części Wołczańska siły rosyjskie rozstrzeliwali lokalnych mieszkańców, stwierdzając, że: „Na chwilę obecną, według informacji operacyjnych, wojsko rosyjskie, próbujące zdobyć przyczółek w mieście, nie pozwoliło na ewakuację miejscowej ludności: zaczęto porywać ludzi i zapędzać ich do piwnic”[447][448]. Ukraińscy żołnierze walczący pod Charkowem poinformowali, że „nigdy nie widzieli niczego podobnego do liczby latających Łancetów (dronów)” w porównaniu z wcześniejszymi bitwami. Siły rosyjskie zmniejszyły liczbę używanych pojazdów opancerzonych i przestawiły się na ataki mniejszymi grupami piechoty, liczącymi 5–20 osób[449].

ISW podało, że „siły ukraińskie stabilizowały sytuację wzdłuż północnej granicy w obwodzie charkowskim, a tempo rosyjskich działań ofensywnych na tym obszarze w dalszym ciągu malało”. Wojska rosyjskie poczyniły postępy w pobliżu do Łypci, Wołczańska, Kupiańska i Doniecka[450]. Szef Dowództwa Europejskiego USA i Naczelny Dowódca Sił Sojuszniczych w Europie Christopher Cavoli stwierdził, że liczba rosyjskich żołnierzy stacjonujących w obwodzie charkowskim była jest wystarczająca liczebnie, aby dokonać „strategicznego przełomu” w ukraińskiej obronie[451][452][453].

Prokuratora Generalna podała, że w rosyjskim ataku na obwód charkowski zginęły dwie kobiety, a cztery osoby zostały ranne. Atak na region uszkodził także internat, przychodnię i dom we wsi Małej Danyliwce, raniąc czterech pracowników medycznych[454][455]. Według ukraińskich prokuratorów wojska rosyjskie zaatakowały wieś Mychajliwka w obwodzie donieckim i rejon berysławski w obwodzie chersońskim, zabijając jedną osobę i raniąc dziewięć kolejnych[456][457]. Gubernator Ołeh Siniehubow powiedział, że armia rosyjska użyła amunicji kasetowej do ataku na Wołczańsk, raniąc co najmniej sześć osób, w tym dyrektora Administracji Wojskowej Tamaza Gambaraszwili, dwóch pracowników medycznych i dwóch kierowców[458].

Ukraińskie media podały, że ukraiński wywiad przeprowadził atak dronem na państwową fabrykę broni i amunicji „Bazalt” w Tule w obwodzie tulskim. Rosyjskie Ministerstwo Obrony podało, że w nocy rosyjska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła dwa drony nad obwodem tulskim, po jednym nad obwodami briańskim, kałuskim i biełgorodzkim oraz sześć nad okupowanym Krymem[459][460][461]. Kanał na Telegramie „Crimean Wind” poinformował, że w nocy na okupowanym Krymie rakiety uderzyły w skład paliwa na lotnisku Belbek, w wyniku czego wybuchł pożar[462][463].

Duński rząd ogłosił nowy pakiet pomocy wojskowej dla Ukrainy o wartości ok. 815 milionów dolarów, który będzie obejmował obronę przeciwlotniczą, artylerię, pociski i inną amunicję oraz środki na przyszłe wsparcie ukraińskich myśliwców F-16, które prawdopodobnie pojawią się na Ukrainie latem 2024 roku[464].

Według doniesień Turcja zmieniała etykietę rosyjskiej ropy i sprzedawała ją Unii Europejskiej w celu obejścia sankcji. W 2023 roku Rosja zarobiła 3 miliardy euro dzięki Turcji, która zmieniła etykietę rosyjskiej ropy i wysłała ją do UE, omijając sankcje. Zgodnie z unijnymi przepisami ładunki ropy podlegały sankcjom w zależności od udziału komponentu rosyjskiego[465][466][467].

17 maja[edytuj | edytuj kod]

Dowódca armii ukraińskiej generał Ołeksandr Syrski stwierdził, że Rosjanie rozszerzyli strefę aktywnych działań o prawie 70 km, koncentrując swoje główne wysiłki w kierunku Strelecha—Łypci i Wołczańska w obwodzie charkowskim. Siły rosyjskie planowały przedostać się do Biłego Kołodiaza i kontynuować ofensywę na tyłach sił ukraińskich. Do ofensywy Rosja utworzyła Zgrupowanie Wojsk „Północ”, składające się jednostek bojowych 6 Armii oraz 11 i 44 Korpusu Armijnego. Syrski zauważył, że wojska rosyjskie rozpoczęły ofensywę wcześniej niż planowano ze względu na przemieszczenie wojsk ukraińskich, dodając: „Przed nami ciężkie bitwy i wróg się do nich przygotowuje”[468][469]. Prezydent Zełenski powiedział, że ofensywa Rosji w obwodzie charkowskim w tym miesiącu może być pierwszą z kilku fal, a siły rosyjskie mogą próbować zająć Charków. Jego zdaniem natarcie Rosjan zostało zatrzymane przez pierwszą linię obrony Ukrainy, a sytuacja w regionie ustabilizowała się[470][471][472]. Później Poinformował, że sytuacja w obwodzie charkowskim była „kontrolowana”, ale nie „ustabilizowana”. Dodał również, że Ukraina posiada „ok. 25 procent” obrony powietrznej potrzebnej do odparcia przyszłych rosyjskich ataków i potrzebuje od 120 do 130 F-16 lub innych zaawansowanych samolotów, aby osiągnąć „parytet” powietrzny z Rosją[473].

W opinii ISW wojska rosyjskie prawdopodobnie będą w stanie rozciągnąć siły ukraińskie wzdłuż całego frontu i unieruchomić je na międzynarodowym obszarze przygranicznym, nawet gdy tempo rosyjskiej ofensywy w północnym obwodzie charkowskim spadnie. Tymczasem siły rosyjskie zrobiły nieznaczne postępy w okolicy Awdijiwki[474].

Siły Powietrzne Ukrainy podały, że między północą a wczesnym rankiem Rosjanie zaatakowali Ukrainę za pomocą 20 dronów Shahed 136/131, wystrzelonych z Primorsko-Achtarska i Kurska. Ukraińska obrona przeciwlotnicza, mobilne grupy ogniowe i jednostki walki elektronicznej zniszczyły wszystkie drony w obwodach charkowskim, połtawskim, winnickim, odeskim i mikołajowskim[475][476][477]. Ministerstwo Energii Ukrainy podało, że spadające fragmenty rosyjskiego drona uszkodziły obiekty jednego z zakładów energetycznych w Winnicy i odcięły prąd ponad 23 tys. abonentów w czterech miejscowościach[478]. Gubernator Ołeh Siniehubow poinformował, że w wyniku rosyjskiego ataku dwiema bombami szybującymi na rejon szewczenkowski w Charkowie zginęły cztery osoby, a 31 zostało rannych, w tym dwie poważnie. Według doniesień siły rosyjskie zrzuciły bombę szybującą na Kupjanśk-Wuzłowyj, uszkadzając wieżowce, szpital i przedszkole; jedna kobieta została ranna[479][480][481]. Według Prokuratury Okręgowej co najmniej dwóch cywilów zginęło, a jeden został ranny w Wołczańsku, gdy wojska rosyjskie kontynuowały próby przedostania się przez obwód charkowski[482]. Ponadto ukraińska policja oskarżyła rosyjskich żołnierzy przebywających w mieście o wykorzystanie ok. 40 więźniów cywilnych jako żywych tarcz[483]. W wyniku ataku rakietowego w obwodzie odeskim zginęła jedna osoba, a o co najmniej osiem zostało rannych[484]. Premier Denys Szmyhal powiedział, że rząd przeznaczył ponad 38 milionów dolarów na odbudowę Żmijiwską Elektrownię Cieplną w obwodzie charkowskim i Trypolską Elektrownię Cieplną w obwodzie kijowskim, zniszczone w wyniku rosyjskich ataków[485][486][487].

Według doniesień Ukraina przeprowadziła masowy atak dronów na rosyjskie cele, w tym na port w Noworosyjsku i obiekty naftowe. Ministerstwo Obrony Rosji oświadczyło, że przechwycono i zniszczono ponad 102 drony powietrzne, w tym 51 nad Krymem, 44 na Krajem Krasnodarskim i siedem nad obwodami biełgorodzkim i kurskim oraz sześć dronów morskich na Morzu Czarnym. Zgłoszono eksplozje na terenie bazy Floty Czarnomorskiej i w zakładach naftowych w Noworosyjsku, będącym głównym rosyjskim portem handlowym na Morzu Czarnym i bazą morską marynarki wojennej Rosji. W mediach społecznościowych pojawiły się informacje, że lokalni mieszkańcy odnotowali ponad 35 eksplozji[488][489][490][491]. Dwie osoby zginęły w ataku drona w obwodzie biełgorodzkim[492]. Doszło także do ataku dronów na rafinerię w Tuapse, która była atakowana już wcześniej[493][494]. Gubernator Michaił Razwożajew powiedział, że w wyniku ataku dronów na podstację elektryczną w Sewastopolu, doszło do przerwy w dostawie prądu na Krymie[495][496].

Litwa ogłosiła, że przekaże armii ukraińskiej sześć stacji radarowych Amber-1800 o zasięgu wykrywania do 400 km[497][498]. Litwa zwiększyła także swoje wsparcie dla Ukrainy za pomocą dronów zwiadowczych w ramach koalicji dronów pod przywództwem Łotwy oraz systemów przeciwdronowych i amunicji[499]. Prezydent Zełenski powiedział, że ukraińskiej armii po raz pierwszy od początku wojny nie brakowało pocisków artyleryjskich, stwierdzając, że: „Nawet w kwestii czeskiej inicjatywy mamy postępy. Po raz pierwszy od lat wojny żadna z brygad nie narzekała na brak pocisków artyleryjskich. Dzieje się tak od dwóch miesięcy”[500].

Prezydent Wołodymyr Zełenski podpisał ustawę zezwalającą osobom skazanym za mniejsze przestępstwa na służbę w armii ukraińskiej[501][502]. Zełenski zatwierdził także projekt ustawy nr. 10379, który zwiększyła kary za naruszenia przepisów mobilizacyjnych. Od tej pory kary mogły być nakładane nawet zaocznie. W szczególności za nieprzestrzeganie zasad rachunkowości wojskowej w okresie stanu wojennego przewidziana jest kara w wysokości od 17 do 25,5 tys. hrywien[503][504].

Prezydent Władimir Putin po wizycie w Chinach oświadczył, że „wojska rosyjskie nie zamierzają zdobywać Charkowa, a wzmożenie rosyjskiej ofensywy było spowodowane koniecznością zabezpieczenia regionów Federacji Rosyjskiej przed ostrzałem”[505][506][507].

Dziennik The Washington Post zacytował ukraińskich żołnierzy, którzy donosili, że 10 maja br. Starlink używany przez armię ukraińską po raz pierwszy stał się całkowicie niesprawny. Tego dnia armia rosyjska rozpoczęła nową ofensywę od północno-wschodniej granicy Ukrainy, a 125 Brygada Obrony Wewnętrznej w wyniku ingerencji walki elektronicznej wojsk rosyjskich utraciła łączność z dronem monitorującym sytuację na granicy[508].

18 maja[edytuj | edytuj kod]

Rosyjskie Ministerstwo Obrony stwierdziło, że wojska rosyjskie zajęły wieś Starycia w obwodzie charkowskim[509]. Z kolei analitycy z ukraińskiego projektu DeepState ogłosili, że siły rosyjskie „zajęły wieś Buhruwatka, odniosły częściowy sukces w rejonie Berestowego i na południe od Nowomychajliwki oraz posunęły się pod Netajłowem[510][511]. Według SG Ukrainy wojska rosyjskie drugi dzień z rzędu atakowały Czasiw Jar przy pomocy ciężkiego sprzętu; „wczoraj jednostki rosyjskie z dwoma czołgami i 21 bojowymi wozami piechoty próbowały przedostać się przez nasz porządek bojowy, ale poniosły straty i wycofały się”. Później Rosjanie atakowali miasto za pomocą czołgu, dwóch BWP i dwóch pojazdów opancerzonych Tigr. Podczas bitwy Ukraińcy zniszczyli czołg i dwa BWP, w wyniku czego siły rosyjskie ponownie się wycofały[512]. Prezydent Zełenski powiedział, że siły ukraińskie odparły rosyjski atak na Czasiw Jar, w wyniku czego Rosja straciła żołnierzy i ponad 20 szt. sprzętu wojskowego[513][514].

Według ISW siły rosyjskie zintensyfikowały wysiłki mające na celu zajęcie ważnego miasta Czasiw Jau, próbując wykorzystać sposób, w jaki rosyjskie ofensywy w północnym obwodzie charkowskim i na całej wschodniej Ukrainie wygenerowały większą presję na wojska ukraińskie na całej linii frontu. Rosjanie prawdopodobnie przygotowują się do drugiej fazy operacji ofensywnej w północnym obwodzie charkowskim, którą siły rosyjskie zamierzają rozpocząć po zajęciu Wołczańska. Tymczasem wojska rosyjskie poczyniły nieznaczne postępy w pobliżu Awdijiwki, Hulajpola i Robotyne[515].

W nocy Rosjanie zaatakowali Ukrainę 13 dronami Shahed 136/131, wystrzelonych z Primorsko-Achtarska i obwodu kurskiego. Ukraińska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła wszystkie drony w obwodach charkowskim, połtawskim, winnickim, mikołajowskim i dniepropetrowskim[516][517]. Szczątki dronów zdołały uszkodzić infrastrukturę energetyczną w obwodzie połtawskim[518][519]. Prokuratura Generalna stwierdziła, że ​​wojska rosyjskie strzelały do ​​samochodu próbującego ewakuować ludność cywilną z Wołczańska w obwodzie charkowskim, zabijając co najmniej dwóch cywilów i raniąc dwóch kolejnych[520]. Władze regionalne poinformowały, że w rosyjskich atakach na wsie Tiahynka i Stanisław w obwodzie chersońskim zginęły dwie osoby, a jedna została ranna[521]. Prokuratura obwodu charkowskiego poinformowała, że Rosjanie ponownie uderzyli w Charków kierowanymi bombami szybującymi UMPB D-30, w wyniku czego sześć osób zostało rannych, w tym dwoje dzieci oraz zostało zniszczonych kilka domów prywatnych[522][523].

Ukraińscy żołnierze ze 110 Oddzielnej Brygady Zmechanizowanej poinformowali, że zestrzelili kolejny rosyjski myśliwiec Su-25 nad Awdijiwką w obwodzie donieckim; był to czwarty samolot tego typu w ciągu ostatnich dwóch tygodni[524][525].

Minister obrony Niemiec Boris Pistorius powiedział, że rząd musi przeznaczyć w roku budżetowym 2024 dodatkowe 3,8 mld euro na pomoc dla Ukrainy[526].

Zaczęła działać ukraińska aplikacja mobilna „Rezerwa+”, pełniąca funkcję elektronicznego biura poborowych, która umożliwiająca aktualizację swoich danych uwierzytelniających oraz uzyskanie informacji o sobie w państwowym rejestrze poborowych „Oberig”. Zgodnie z nową ustawą o mobilizacji na Ukrainie wszyscy mężczyźni w wieku od 18 do 60 lat musieli w ciągu 60 dni zaktualizować swoje informacje, w tym dane meldunkowe[527][528][529]. W proteście przeciwko zmienionej ustawie mobilizacyjnej kierowcy ciężarówek częściowo zablokowali odcinek autostrady KijówOdessa w pobliżu Sawrania[530].

Prezydent Wołodymyr Zełenski powiedział, że na nadchodzącym szczycie pokojowym w Szwajcarii przedstawi plan działania obejmujący trzy kluczowe obszary: swobodną żeglugę w celu ochrony infrastruktury portowej, światowe bezpieczeństwo żywnościowe i rozwój gospodarczy Ukrainy. Dodatkowe dyskusje skupią się na bezpieczeństwie nuklearnym i energetycznym, aby zapobiec atakom na infrastrukturę krytyczną, a kolejnym kluczowym punktem będzie wymiana jeńców i powrót deportowanych dzieci[531].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Росіяни прискорили наступ і хочуть прорвати лінію фронту - NYT. BBC, 2024-04-30. [dostęp 2024-05-02]. (ukr.).
  2. Riley Bailey, Christina Harward, Nicole Wolkov, Grace Mappes, George Barros: Russian Offensive Campaign Assessment, May 1, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  3. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 2 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-02]. (ukr.).
  4. Sytuacja na froncie - w ciągu minionej doby doszło do 121 starć bojowych. ukrinform.pl, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-02]. (pol.).
  5. Kateryna Hodunova, Martin Fornusek, Kateryna Denisova: Updated: Russian attack on village in Kharkiv Oblast kills 2, injures 13. kyivindependent.com, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  6. Walentina Pustiwa: Авіаудар по Харківщині: зросла кількість поранених. ua.korrespondent.net, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ukr.).
  7. Kateryna Denisova: Governor: 2 killed, 6 injured in Russian attack on Hirnyk, Donetsk Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  8. Война: Семьсот девяносто восьмой день. Онлайн «Медузы». Meduza, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ros.).
  9. Kateryna Hodunova: Russian attack on Nikopol in Dnipropetrovsk Oblast injures 4. kyivindependent.com, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  10. Новий удар по Одесі: влучили в "Нову пошту", є постраждалі. BBC, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-02]. (ukr.).
  11. Elena Rasenko: Кількість постраждалих від удару в Одесі зросла. ua.korrespondent.net, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-02]. (ukr.).
  12. Missile strikes postal depot in Ukraine's Odesa, 14 injured, regional governor says. Reuters, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  13. Abbey Fenbert: Fire breaks out at oil refinery in Ryazan Oblast after drone strikes. kyivindependent.com, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  14. Marta Giczko: Беспилотники атаковали НПЗ в Рязани. unian.net, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ros.).
  15. Jilia Akimowa, Maria Kucherjawets: Атака на Рязанський нафтопереробний завод була операцією ГУР, - джерела. rbc.ua, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ros.).
  16. Rachel Amran: Drone attacks allegedly damage Russian energy infrastructure. kyivindependent.com, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  17. Ukrainian Special Ops Hits Two Russian Buk Anti-Aircraft Missile Complexes Worth Millions. Kyiv Post, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  18. Ukrainian special forces destroy two Russian Buk systems in Sumy sector. ukrinform.net, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  19. Svetlana Shcherbak: Suspected ATACMS Strike: Ukrainian Military Strikes russian Training Ground in Luhansk Region with Cluster Munition (Video). Defence Express, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  20. Konstantyn Katyszew: ЗСУ вдарили ATACMS по полігону росіян - соцмережі. ua.korrespondent.net, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ros.).
  21. Ołeh Besarab: Відео: ЗСУ поцілили ракетами ATACMS по натовпу окупантів на Луганщині. ua.news, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ros.).
  22. Kateryna Denisova: Zelensky dismisses SBU cybersecurity chief following media investigation. kyivindependent.com, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  23. Daryna Antoniuk: Zelensky officially dismisses Ukrainian security services' cyber chief. therecord.media, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  24. Imposing New Measures on Russia for its Full-Scale War and Use of Chemical Weapons Against Ukraine. state.gov, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  25. USA werfen Russland Chemiewaffen-Einsatz in der Ukraine vor. br.de, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (niem.).
  26. Nate Ostiller: US says Russia used chemical weapons in Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (niem.).
  27. Antonina Sołowjowa: РФ відповість за застосування хімічної зброї в Україні, – МЗС. ukranews.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  28. Коментар МЗС України щодо запровадження нових санкцій проти РФ за розв’язану повномасштабну війну та застосування хімічної зброї проти України. mfa.gov.ua, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  29. Theo Farrant: Kremlin brags about Western arms captured from Ukraine at Moscow show. Euronews, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  30. Agence France-Presse: Russia Says Captured Another Village in Eastern Ukraine. themoscowtimes.com, 2024-05-01. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  31. Russia claims control of Berdychi in eastern Ukraine. alarabiya.net, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  32. Elsa Court: Military: Russia trying to break through front in 3 directions. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  33. Wróg próbuje przebić się przez front na trzech kierunkach – Siły Obronne. ukrinform.pl, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (pol.).
  34. Kateryna Denisova: Military: 'Great battle' ongoing for control over logistics routes near Chasiv Yar. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  35. У Силах оборони розповіли, як вибивають ворога з Очеретиного. armyinform.com.ua, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  36. Kateryna Hodunova: Commander: Russia aims to completely occupy 3 oblasts in 2024. kyivindependent.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  37. Riley Bailey, Grace Mappes, Nicole Wolkov, Kateryna Stepanenko, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 2, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  38. A fresh Russian push will test Ukraine severely, says a senior general. The Economist, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  39. Скібіцький дав інтерв'ю The Economist: говорив про загрозу для Часового Яру, важкий травень та план наступу рф. rubryka.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  40. Maryna Baraniwska: Вадим Скібіцький розповів деталі про російський план дестабілізації України у травні. detector.media, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  41. Martin Fornusek: Military intelligence general: Chasiv Yar's fall probably a matter of time. kyivindependent.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  42. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 3 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  43. Mindestens 13 Verletzte nach Angriff auf Odessa. tagesschau.de, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (niem.).
  44. Valentyna Romanenko: Russia dropped more than 3,200 guided aerial bombs on Ukraine in April. Ukraińska prawda, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  45. Kateryna Denisova: Russian attacks on villages in Kharkiv, Donetsk oblasts injure 2, kill 3. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  46. Загарбники за добу вбили двох цивільних на Донеччині, ще чотирьох - поранили. ukrinform.ua, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  47. Росіяни обстріляли Донеччину з «Градів», серед загиблих дитина. slovoidilo.ua, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  48. Agence France-Presse: Seven Children Wounded In Russian Strike In Kharkiv. barrons.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  49. Russian guided bombs injure eight children in Ukraine's Kharkiv region. Reuters, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-02]. (ang.).
  50. Maksym Lipczański: Авіаудар по Дергачах: зросла кількість постраждалих дітей. ua.korrespondent.net, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  51. Elsa Court: Russian attacks kill 8, injure 40 in Ukraine over past day. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  52. Ravi Agraval: How Kyiv Plans to Use American Aid. foreignpolicy.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  53. Martin Fornusek: Ministry: Russia's war destroys or damages almost 2,000 cultural facilities. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  54. Kateryna Denisova: Russia claims drone attack on occupied Crimea. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  55. Tatiana Zabożko: Україна може бити по цілях у Росії британською зброєю – Кемерон. fakty.com.ua, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  56. «Дуже небезпечна заява». У Кремлі істерично відреагували на слова Кемерона про можливість ударів по території Росії британською зброєю. nv.ua, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ukr.).
  57. Olena Goncharova: Ukraine may use British weapons to strike targets inside Russia, Cameron says. kyivindependent.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  58. Nate Ostiller: Macron says he would consider sending troops to Ukraine in case of Russian breakthrough, Ukrainian request. kyivindependent.com, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  59. Polska Agencja Prasowa: "Nie można wykluczać wysłania wojsk na Ukrainę". Macron o zasadzie czerwonej linii. polskieradio24.pl, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (pol.).
  60. Russians Who Fled Abroad Return in Boost for Putin’s War Economy. Bloomberg, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-03]. (ang.).
  61. Angelica Evans, Riley Bailey, Nicole Wolkov, Grace Mappes, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 3, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  62. Russia says it has driven Ukrainian army from 211 square miles of territory this year. Reuters, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  63. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 4 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-04]. (ukr.).
  64. Plus de 510 000 soldats russes dans les territoires occupés d’Ukraine, selon le commandant de l’armée de terre ukrainienne. lemonde.fr, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (fr.).
  65. Anthony Loyd: Ukraine suffers while too many countries ‘sit on their hands’. thetimes.co.uk, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  66. Maria Nikołajenko: Павлюк розповів, через що в Росії може змінитися думка про війну. gordonua.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ukr.).
  67. Plus de 400 munitions contenant des substances chimiques ont été utilisées par les forces russes en avril, selon l’armée ukrainienne. lemonde.fr, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (fr.).
  68. Martin Fornusek: Russian attacks on Donetsk Oblast kill 3, injure 5. kyivindependent.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  69. Konstantyn Katyszew: Росіяни обстріляли Курахове, є загиблі. ua.korrespondent.net, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ukr.).
  70. Martin Fornusek, Kateryna Denisova: Updated: Russian attack on Kharkiv kills woman, injures man. kyivindependent.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  71. Пошкоджено 12 будинків: прокуратура показала наслідки удару по Харкову. slovoidilo.ua, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ukr.).
  72. Сергій Савінцев: РФ вдарила по житловому будинку Харкова, під завалами знаходяться люди: що відомо. focus.ua, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ukr.).
  73. 2 Injured in Ukrainian Drone Strikes on Russia’s Belgorod. themoscowtimes.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  74. Maksym Lipczański: Дрони атакували Білгородську область: палає АЗС. ua.korrespondent.net, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ukr.).
  75. Nate Ostiller: Military intelligence carries out cyberattack in Russia's Tatarstan. kyivindependent.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  76. ГУР здійснює масштабну кібератаку на інтернет-провайдери та оператори мобільного зв’язку в Татарстані - джерело. unn.ua, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ukr.).
  77. Joseph Trevithick: JDAM-ER Winged Bombs With Seekers That Home In On GPS Jammers Headed To Ukraine. twz.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  78. Oliver Imhof: »Streumunition ist enorm effektiv«. spiegel.de, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (niem.).
  79. Chris York: 150,000 Russian soldiers killed during full-scale invasion of Ukraine, France says. kyivindependent.com, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (ang.).
  80. Informacyjna Agencja Radiowa: 150,000 Russian soldiers killed during full-scale invasion of Ukraine, France saysIlu Rosjan zginęło na wojnie z Ukrainą? Najnowsze dane. polskieradio24.pl, 2024-05-03. [dostęp 2024-05-04]. (pol.).
  81. Christina Harward, Angelica Evans, Kateryna Stepanenko, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 4, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  82. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 5 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  83. Polska Agencja Prasowa: Ukraina: W ciągu ostatniej doby 95 starć z Rosjanami. wnp.pl, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-05]. (pol.).
  84. Konstantyn Katyszew: ППО знищила 13 "шахедів" у двох областях. ua.korrespondent.net, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  85. Dmytro Basmat: Air Force: Ukraine downs 13 drones overnight. kyivindependent.com, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  86. Elena Kachurowska: У Харкові після "прильоту" спалахнула пожежа. ua.korrespondent.net, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  87. Dmytro Basmat: Update: Russia launches drone attack on Kharkiv, injuring at least 4. kyivindependent.com, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  88. Chris York, Kateryna Denisova: UPDATE: At least 6 injured in Russian missile strike on Kharkiv. kyivindependent.com, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  89. Justyna Lisowa: У Харкові зросла кількість постраждалих від удару по підприємству. Усі вони були його працівниками. hromadske.ua, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  90. Kateryna Denisova: Governor: Russian missile attack on Odesa Oblast injures at least 3. kyivindependent.com, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  91. Karolina Wołkowa: Армія РФ атакувала Одеський район ракетою: є поранені. suspilne.media, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  92. Konstantyn Katyszew: У Маріуполі сплеск загадкових смертей окупантів - АТЕШ. ua.korrespondent.net, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  93. Kateryna Denisova: Ukraine shoots down Russian Su-25 aircraft in Donetsk Oblast, Zelensky says. kyivindependent.com, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  94. ЗСУ збили російський літак Су-25 на Донеччині. hromadske.radio, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  95. Chris York: Russia claims to have downed ATACMS over Crimea. kyivindependent.com, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  96. Agence France-Presse: Russia Adds Zelensky to Criminal 'Wanted' List. themoscowtimes.com, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
  97. Росія оголосила в розшук не тільки Зеленського, але і Порошенка та Павлюка: деталі. nta.ua, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  98. Nadia Karbunar: Не тільки Зеленського й Порошенка: Росія оголосила в розшук командувача Сухопутних військ ЗСУ. glavcom.ua, 2024-05-04. [dostęp 2024-05-05]. (ukr.).
  99. Минобороны сообщило о взятии под контроль Очеретино. rbc.ru, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ros.).
  100. Минобороны РФ объявило, что российские войска заняли поселок Очеретино в Донецкой области. Meduza, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ros.).
  101. Angelica Evans, Christina Harward, Nicole Wolkov, Kateryna Stepanenko, George Barros: Russian Offensive Campaign Assessment, May 5, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ang.).
  102. Artur Patrzylas: ISW: Przy granicy z Ukrainą jest około 50 tys. rosyjskich żołnierzy. Możliwy atak na Charków. forsal.pl, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-06]. (pol.).
  103. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 6 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  104. Sytuacja na froncie - w ciągu minionej doby doszło do 125 starć bojowych. ukrinform.pl, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-06]. (pol.).
  105. Obrona powietrzna zestrzeliła 23 z 24 „Shahedów”, którymi Rosja nocą zaatakowała Ukrainę. ukrinform.pl, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (pol.).
  106. ППО вночі знищила 23 із 24 «Шахедів» – Повітряні сили ЗСУ. radiosvoboda.org, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  107. Iwanna Kapustiańska: Вночі сили ППО знищили 23 з 24 "Шахедів". lb.ua, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  108. Alena Szewczuk: Обстріл Дніпра: пошкоджені інфраструктурні об’єкти. ua.korrespondent.net, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  109. Elizaweta Menshikova, Wiaczesław Mawryczow: Російський "Шахед" атакував Харків: внаслідок влучання зайнялися приватні будинки, є поранений. suspilne.media, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  110. Walentina Pustiwa: Атака на Харків: 14 поранених. ua.korrespondent.net, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  111. Agence France-Presse: Russian Rockets Kill 2 as Rivals Mark Orthodox Easter. themoscowtimes.com, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ang.).
  112. Abbey Fenbert: Russian attacks in Kharkiv Oblast kill 1, injure 2. kyivindependent.com, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ang.).
  113. Alexander Khrebet: Official: Russia hits power plant in Donetsk Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ang.).
  114. Walentina Pustiwa: Ворог ударив по території Слов'янської ТЕС на Донеччині. ua.korrespondent.net, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  115. Kateryna Hodunova: Energy Minister: Russian attacks on Ukraine's energy infrastructure cause over $1 billion in damage. kyivindependent.com, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ang.).
  116. Polska Agencja Prasowa: Ponad miliard dolarów strat. Ukraiński sektor energetyczny w kryzysie. money.pl, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (pol.).
  117. Sean Ingle: Ukraine’s former Olympian weightlifter Oleksandr Pielieshenko killed in action. The Guardian, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  118. Alexander Khrebet: Military intelligence confirms car bomb attack killing Russian organizer of torture chambers in Berdiansk. kyivindependent.com, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ang.).
  119. Alena Szewczuk: У окупованому Бердянську ліквідували колаборанта. ua.korrespondent.net, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ukr.).
  120. Ministry of Defence: Latest Defence Intelligence update on the situation in Ukraine – 06 May 2024. Twitter, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-06]. (ang.).
  121. Olga Łazariewa: МИД Финляндии обвинил Россию в создании помех GPS над Балтикой. rtvi.com, 2024-05-05. [dostęp 2024-05-06]. (ros.).
  122. Agence France-Presse: Russia Says Captured 2 Frontline Villages in Ukraine. themoscowtimes.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  123. Kateryna Denisova: Syrskyi: Russia trying to break through defenses to reach Kurakhove, Pokrovsk. kyivindependent.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  124. Informacyjna Agencja Radiowa: Trudna sytuacja na froncie. Ukraiński dowódca wskazał nowe cele Rosjan. polskieradio24.pl, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (pol.).
  125. Сирський: російська армія намагається вийти до Курахового та Покровська. radiosvoboda.org, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ukr.).
  126. Frontline report: Ukrainian counterattack disrupts Russian offensive near Bakhmut. euromaidanpress.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  127. Chris York: Military: Russia trying to regain control of Nestryha Island in Kherson Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  128. Karolina Hird, Nicole Wolkov, Christina Harward, Grace Mappes, Liam Karr, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 6, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  129. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 7 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-07]. (ukr.).
  130. Sytuacja na froncie - w ciągu minionej doby doszło do 97 starć bojowych, lotnictwo Sił Zbrojnych Ukrainy wykonało 11 ataków na wroga. ukrinform.pl, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-07]. (pol.).
  131. Russian drone attack disrupts power supply to parts of Ukraine's Sumy region. Reuters, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  132. Tetiana Bojarczuk: Вночі Сили оборони знищили 12 із 13 запущених "шахедів". lb.ua, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ukr.).
  133. Kateryna Hodunova: Air Force: Ukraine downs 12 Russian drones overnight. kyivindependent.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  134. Maksym Lipczański: У селі на Харківщині росіяни ФАБом знищили вулицю. ua.korrespondent.net, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ukr.).
  135. Ukrainian drone attack in Russia border region kills at least six, governor says. france24.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  136. До семи выросло число погибших от удара БПЛА в Белгородской области. rbc.ru, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ros.).
  137. Laura Gozzi: Seven dead in attack on Russia's Belgorod region. BBC, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  138. Kateryna Hodunova, Martin Fornusek: Updated: Ukraine destroys Russian fast attack craft in occupied Crimea. kyivindependent.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  139. Морський дрон ГУР знищив швидкісний катер росіян в Криму – відео. slovoidilo.ua, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ukr.).
  140. Inna Litwin: В районі бухти Вузька внаслідок операції ГУР морським дроном Магура V5 уражено швидкісний катер російських загарбників. ua.korrespondent.net, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ukr.).
  141. Nina Grigorska: З’явилися супутникові знімки з місця знищення російського швидкісного катера в Криму. nv.ua, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ukr.).
  142. Jake Epstein: Watch an exploding Ukrainian drone boat dodge fire from the air to kill one of the small, high-speed Russian ships still fighting in the Black Sea. businessinsider.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  143. Kateryna Denisova: Spanish defense minister: Ukraine receives Patriot missiles from Madrid. kyivindependent.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  144. Україна вже отримала партію ракет для ЗРК Patriot - Міноборони Іспанії. interfax.com.ua, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  145. Martin Fornusek: Zelensky asks parliament to extend martial law, mobilization for another 90 days. kyivindependent.com, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  146. Karolina Hird, Nicole Wolkov, Christina Harward, Grace Mappes, Liam Karr, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 7, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  147. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 8 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  148. На Сумщині росіяни завдали 5 ударів. armyinform.com.ua, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  149. Agence France-Presse: Russian Shelling Kills 1 in Ukraine's Sumy region. themoscowtimes.com, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  150. Walentina Pustiwa: Війська РФ ударили по Центральному району Херсона. ua.korrespondent.net, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  151. Chris York: Russian strikes on Nikopol in Dnipropetrovsk Oblast injure at least 6. kyivindependent.com, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  152. Waleria Szostak, Iryna Rudenko: Війська РФ 16 разів за день атакували Нікопольщину, завдали удару по Криворіжжю: поранені дитина та шестеро дорослих. suspilne.media, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  153. Wład Papko: Окупанти обстріляли Нікополь 7 травня: є поранена. prikhist.com, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  154. Rachel Amran: Russian proxy claims missile strike on oil depot in occupied Luhansk. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  155. Andrij Konyk: "Головне — це результат". Пожежа на нафтобазі в окупованому Луганську: в ОВА розказали про наслідки. suspilne.media, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  156. У Луганську пролунали вибухи: окупанти кажуть про «обстріл» нафтобази і постраждалих. radiosvoboda.org, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  157. Chris York: Source: Military intelligence carries out cyberattack on Russia's 1C Company. kyivindependent.com, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  158. Anastazja Izvoschikova: Кіберфахівці ГУР вивели з ладу російські онлайн-сервіси компанії 1С — джерела. suspilne.media, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  159. Andrzej Wilk, Piotr Żochowski: Rosja straszy taktyczną bronią jądrową. 803. dzień wojny. Ośrodek Studiów Wschodnich, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (pol.).
  160. James Waterhouse, Laura Gozzi: Russian plot to kill Zelensky foiled, Kyiv says. BBC, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  161. СБУ повідомляє про затримання 2-ох полковників УДО за підготовку замаху на Зеленського. radiosvoboda.org, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  162. В СБУ заявили про підготовку замаху на Зеленського. Затримали двох полковників УДО. BBC, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  163. СБУ затримало двох полковників УДО, які готували замах на Президента. mil.in.ua, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ukr.).
  164. Kateryna Denisova: Italian FM: Rome sends Ukraine weapons only for use within its borders. kyivindependent.com, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-08]. (ang.).
  165. Agence France-Presse: Russia Says Captured 2 More Villages in Eastern Ukraine. themoscowtimes.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  166. L’armée russe revendique la prise de deux localités de l’est et du nord-est de l’Ukraine. lemonde.fr, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (fr.).
  167. Kateryna Denisova: Military: Russian assault groups break into Krasnohorivka, blocked at local plant. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  168. Wadym Chludziński: Ворожі штурмові групи заблоковані у Красногорівці, - ОСУВ "Хортиця". unian.ua, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  169. Ministry of Defence: Latest Defence Intelligence update on the situation in Ukraine – 09 May 2024. Twitter, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  170. Riley Bailey, Grace Mappes, Angelica Evans, Nicole Wolkov, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 8, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  171. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 9 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  172. Sytuacja na froncie - w ciągu minionej doby doszło do 146 starć bojowych, większość ataków był na kierunku awdijewskim. ukrinform.pl, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09]. (pol.).
  173. a b Natalia Kushnir, Kevin Shalvey: Russia targets Ukrainian energy infrastructure in sweeping assault in 6 regions. ABC News, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  174. Alena Szewczuk: Удар по Україні: ППО знищила 39 ракет і 20 дронів. ua.korrespondent.net, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  175. Kateryna Hodunova: Air Force: Ukraine downs 39 missiles, 20 drones overnight. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  176. Siły obrony powietrznej zniszczyły dziś 59 rosyjskich celów powietrznych. ukrinform.pl, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (pol.).
  177. Dmytro Basmat: Updated: Russia launches large-scale attack against Ukraine, hitting energy infrastructure. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  178. Informacyjna Agencja Radiowa: Rosjanie rakietami atakowali obiekty infrastruktury energetycznej w 6 obwodach. polskieradio.pl, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (pol.).
  179. Russia unleashes ‘massive’ barrage targeting Ukraine energy infrastructure. Al Jazeera, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  180. Россия нанесла массированный удар по Украине. Повреждены объекты энергетики в шести регионах, есть раненые. Meduza, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ros.).
  181. Inna Litwin: Удар по Запоріжжю: в ОВА показали наслідки. ua.korrespondent.net, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  182. Inna Litwin: Удар по Київщині: пошкоджено 14 приватних будинків. ua.korrespondent.net, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  183. Kateryna Hodunova: Updated: Russian attacks on Kherson Oblast kill 1, injure 3. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  184. Kateryna Belyakova: Армія РФ обстріляла Білозерку на Херсонщині. Поранена місцева жителька. suspilne.media, 2024-05-07. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  185. Унаслідок російської атаки в Білозерці загинула жінка, ще двоє людей поранені. armyinform.com.ua, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  186. Walentina Pustiwa: Удар по Харкову: зросла кількість поранених. ua.korrespondent.net, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  187. Kateryna Hodunova, Kateryna Denisova: Updated: Russian attack on Kharkiv injures 7, including children. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  188. Kateryna Hodunova: Shmyhal: Russian attacks have damaged over 800 heating facilities in Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  189. Chris York: Governor: Chasiv Yar 'almost destroyed' but 679 people still live there. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  190. Jack Schickler: EU Policy. Brussels agrees to send €3bn from frozen Russian assets to aid Ukraine. Euronews, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  191. Beata Płomecka: Unia przekaże rosyjskie pieniądze Ukrainie. "Nie może być silniejszego symbolu". polskieradio24.pl, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (pol.).
  192. ЗСУ отримають першу партію снарядів в межах чеської ініціативи у червні, - Павел. censor.net, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  193. Czech Republic aims to deliver 180,000 artillery shells to Ukraine next month. aa.com.tr, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  194. Kateryna Denisova: Ukrainian Defense Industry: Kyiv catches up with Russia in Shahed drone analog production. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  195. Nate Ostiller: Parliament approves extension of martial law. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  196. Ukraine lässt Häftlinge zum freiwilligen Militärdienst zu. spiegel.de, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (niem.).
  197. Martin Fornusek: Parliament passes bill allowing some convicts to serve in military. kyivindependent.com, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  198. Литва готова відправити своїх військових в Україну з навчальною місією - прем'єр. ukrinform.ua, 2024-05-08. [dostęp 2024-05-09]. (ukr.).
  199. Angelica Evans, Christina Harward, Grace Mappes, Karolina Hird, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 9, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  200. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 10 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  201. Siły obrony powietrznej zniszczyły 17 z 20 szahedów, którymi wróg zaatakował nocą Ukrainę. ukrinform.pl, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (pol.).
  202. Antonina Sołowjowa: Прикордонники показали, як розтрощили на друзки п'ять шахедів на Одещині. ukranews.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  203. Olena Goncharova: Air Force: Ukraine downs 17 Russian drones. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  204. Elsa Court: Russian attack on Nikopol kills 2, injures 8. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  205. Waleria Szostak: Військові РФ понад 20 разів били по Нікопольщині: двоє людей загинули, восьмеро – поранені. suspilne.media, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  206. ОВА: унаслідок обстрілу Нікополя загинули дві людини, ще двох – поранено. radiosvoboda.org, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  207. Ворог продовжує обстрілювати Херсонську область. interfax.com.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  208. Kateryna Hodunova: Russia claims 8 injured in Ukrainian air strike on Belgorod Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  209. Ukraine updates: Oil facility hit 1,200 km inside Russia. dw.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  210. Konstantyn Katyszew: Дрони СБУ уразили дві нафтобази в Росії - ЗМІ. ua.korrespondent.net, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  211. Inna Litwin: У Краснодарському краї РФ дрони атакували дві нафтобази - соцмережі. ua.korrespondent.net, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  212. In First, Drone Attacks Oil Refinery in Russia’s Bashkortostan. themoscowtimes.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  213. Ołeksij Łutikow: У Башкирії заявили про атаку дронів на нафтопереробний завод, сталася пожежа. Відео. obozrevatel.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  214. David Axe: A Ukrainian Sport Plane Drone Just Flew 800 Miles Into Russia To Blow Up An Oil Refinery. Forbes, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  215. Tom Balmforth: Ukraine drone hits Russian oil facility a 'record' 1,500 km away, source says. Reuters via Yahoo! News, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  216. Kateryna Hodunova: Source: Ukraine strikes Russian oil refinery 1,500 kilometers from border. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  217. Chris York: Germany to buy 3 HIMARS for Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  218. Polska Agencja Prasowa: HIMARS-y dla Ukriany. Boris Pistorius ogłosił decyzję Niemiec. polskieradio24.pl, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  219. Rachel Amran: Bloomberg: Pentagon blocks Russian military from accessing Starlink in Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  220. Anthony Capaccio: Pentagon Teams Up With SpaceX to Block Russia From Using Starlink. Bloomberg, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  221. Inna Litwin: Пентагон і SpaceX заблокували росіянам Starlink на фронті - ЗМІ. ua.korrespondent.net, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  222. Kateryna Hodunova: Zelensky appoints new Special Operations Forces head. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  223. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №314/2024: Про призначення О.Трепака командувачем Сил спеціальних операцій Збройних Сил України. president.gov.ua, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  224. Elsa Court: Zelensky dismisses Zaluzhnyi from military service. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  225. Rachel Amran: Zelensky reappoints Hereha as Support Forces commander. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09]. (ang.).
  226. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №315/2024: Про призначення Д.Гереги командувачем Сил підтримки Збройних Сил України. president.gov.ua, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ukr.).
  227. Rachel Amran: Zelensky dismisses head of State Security Administration. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  228. Elsa Court: Parliament dismisses Infrastructure Minister Oleksandr Kubrakov. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  229. Kateryna Hodunova: Parliament dismisses agriculture minister. kyivindependent.com, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-10]. (ang.).
  230. 澤連斯基從俄通緝名單數據庫中消失. hkcna.hk, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-10]. (chiń.).
  231. З’явилися фото знищеної на Харківщині штурмової групи росіян. mil.in.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  232. La Russie lance une offensive terrestre dans la région de Kharkiv. Euronews, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  233. Sergiy Karazy, Tom Balmforth, Yuliia Dysa: Russian forces attack Ukraine's Kharkiv region, striking on new front. Reuters via Yahoo! News, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  234. Жителей Волчанска в Харьковской области эвакуируют. rbc.ru, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ros.).
  235. З Вовчанської громади на Харківщині масово евакуюють населення — МВА. hromadske.radio, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  236. Konstantyn Katyszew: На Харківщині спроба прориву росіян - Міноборони. ua.korrespondent.net, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  237. Olesia Krasnolutska: Спроба прориву РФ на Харківщину: що відомо. ua.korrespondent.net, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  238. Chris York: Russia claims capture of five villages in Ukraine's Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  239. Martin Fornusek: Media claim Russia captured 4 border villages in Kharkiv Oblast, governor says no ground lost. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  240. a b Jewgienij Żukow: Зеленский заявил о российском наступлении под Харьковом. dw.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ros.).
  241. Kateryna Denisova: Media: Fights ongoing near several Kharkiv Oblast villages, Russia storming Pletenivka. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  242. Elsa Court: Updated: Civilian casualties reported amid intense Russian attacks in Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  243. Kateryna Hodunova: Zelensky: Russia launches new offensive in Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  244. Martin Fornusek: Official: Russia's Kharkiv Oblast operations resemble 'simulation of large-scale attack'. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  245. Riley Bailey, Angelica Evans, Christina Harward, Grace Mappes, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 10, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  246. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 11 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  247. ЗСУ сформують 10 нових бригад, частину буде розгорнуто для захисту Києва - Павлюк. gazeta.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  248. Ukraine will hold if it gets the arms it needs, says a top general. The Economist, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  249. Kateryna Denisova: Commander: 'Critical phase' in Russia's war to come in next 2 months. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  250. Iryna Łysohor: Уночі над Україною збили 10 ударних БпЛА. ППО працювала в трьох областях. lb.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  251. Siły obrony powietrznej zniszczyły wszystkie 10 szachedów, którymi wróg zaatakował nocą Ukrainę. ukrinform.pl, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (pol.).
  252. Serhij Albul: На Харківщині внаслідок російських обстрілів за добу 1 людина загинула і 4 отримали поранення. lb.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  253. Kateryna Hodunova: Russian attack on Sumy Oblast kills 64-year-old, injures her granddaughter. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  254. Alena Szewczuk: Під час обстрілу Сумщини загинула жінка, поранено її онуку. ua.korrespondent.net, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  255. Kateryna Denisova: Russian attacks on Donetsk Oblast kill 2, injure 2. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  256. На Донеччині є загиблі й поранені через обстріли Росії протягом дня – ОВА. radiosvoboda.org, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  257. Abbey Fenbert: Russian media: Attack on oil depot in occupied Luhansk Oblast kills 3, injures 7. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  258. Kateryna Hodunova: Source: Military intelligence drones strike oil refinery in Russia's Kaluga Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  259. Anastazja Szepeleva, Roman Sulima: Дрони атакували НПЗ у Калузькій області РФ. dw.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  260. Безпілотники уразили НПЗ у Калузькій області РФ. mil.in.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  261. Abbey Fenbert: Drones strike Belgorod, Kursk oblasts, Russian officials say. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  262. Olga Lipych: У Бєлгород знову завітала "бавовна": фото наслідків та деталі. obozrevatel.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  263. Biden Administration Announces Significant New Security Assistance for Ukraine. U.S. Department of Defense, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  264. Нові HIMARS, бронетехніка та ракети для ППО: США розкрили вміст нового пакета військової допомоги Україні. unn.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  265. Olivier Fourt, Franck Alexandre: «Opération Chrysalide»: comment la France organise la livraison de missiles Scalp à l’Ukraine. rfi.fr, 2024-05-06. [dostęp 2024-05-11]. (fr.).
  266. Франція передасть Україні далекобійні «Скальпи» - RFI. ukrinform.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  267. Australia to transfer RBS 70 NG air defence systems to Ukraine. defence-industry.eu, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  268. Elena Rasenko: Австралія передасть Україні зброю для збиття безпілотників. ua.korrespondent.net, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  269. Roshel CEO talks Ukraine, future opportunities. defensearchives.de, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  270. Valentyna Romanenko: Ukraine's Air Force receives first F-16 fighter jet trainer – video. Ukraińska prawda, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  271. Konstantyn Katyszew: Україна отримала перший тренажер винищувача F-16. ua.korrespondent.net, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  272. Kateryna Denisova: PM Shmyhal: Ukraine allocates $179 million for energy system restoration. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  273. Gabinet Ministrów przeznaczył ponad 7 miliardów na odbudowę systemu energetycznego – Szmyhal. ukrinform.pl, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-11]. (pol.).
  274. Elsa Court: Ukraine could recruit up to 20,000 convicts into army, Justice Minister says. kyivindependent.com, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ang.).
  275. Малюська: До армії можна залучити 10-20 тисяч чоловіків, які ув'язнені або з судимостями. ukrinform.ua, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  276. Малюська вважає, що мобілізувати можливо до 20 тисяч засуджених. radiosvoboda.org, 2024-05-10. [dostęp 2024-05-11]. (ukr.).
  277. Agence France-Presse: Russia Claims Gains in Ukraine’s Kharkiv Region. themoscowtimes.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  278. Kostia Andrejkowiec: На Харківщині тривають оборонні бої. Противника стримують у «сірій зоні». babel.ua, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  279. Chris York: Military: Russian forces in Kharkiv Oblast contained, fighting continues. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  280. Martin Fornusek: Zelensky: Ukraine defends in northern Kharkiv Oblast, 'extremely difficult' situation in Donetsk Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  281. Dmytro Usyk: Зеленський назвав села на Харківщині, де тривають оборонні операції України. 24tv.ua, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  282. Wera Perun: Зеленський розповів про оборонні операції на Харківщині та ситуацію на Донеччині. lb.ua, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  283. Riley Bailey, Angelica Evans, Nicole Wolkov, Christina Harward, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 11, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  284. Генеральний штаб ЗСУ: Оперативна інформація станом на 10.00 12 травня 2024 року щодо російського вторгнення. YouTube, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  285. Chris York: Ukraine claims downing of another Russian Su-25. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  286. Rosyjski Su-25 zestrzelony. "Będą nadal spadać". polskieradio24.pl, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (pol.).
  287. Martin Fornusek: Russian attacks against Vovchansk area kill 2 civilians, injure 2. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  288. Inna Litwin: Війська РФ обстріляли Нікополь, пошкоджено об'єкт інфраструктури. ua.korrespondent.net, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  289. Martin Fornusek: Russian missile attack on Sumy outskirts kills woman. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  290. Anna Knish: Авіаудар по передмістю Сум: що бачили та чули місцеві. suspilne.media, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  291. Elsa Court: Over 1,700 civilians evacuated from Kharkiv Oblast over past day. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  292. Olena Goncharova: Over 300 people evacuated from border areas of Kharkiv Oblast, minister says. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  293. В окупованому Донецьку приліт по ресторану "Paradise", в якому російські загарбники святкували "день ДНР": Щонайменше 5 осіб ліквідовано. ВІДЕО+ФОТОрепортаж. censor.net, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  294. Inna Litwin: ЗСУ вдарили по ресторану у Донецьку, де зібралися окупанти. censor.net, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  295. Olena Iwaszkiw: Explosions occur in Russia's Belgorod and Kursk oblasts overnight – video. Ukraińska prawda, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  296. Five killed in Ukrainian strikes on Russian border regions, Donetsk, officials say. Reuters, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  297. Ukraińskie media: wywiad wojskowy zaatakował rafinerię Łukoilu w Wołgogradzie. Polska Agencja Prasowa, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (pol.).
  298. Walentyna Romanenko: В ніч на 11 травня безпілотники ГУР атакували нафтопереробний завод "Лукойла" – джерело. Ukraińska prawda, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  299. Inna Litwin: Дрони ГУР атакували НПЗ Лукойла - ЗМІ. ua.korrespondent.net, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  300. Elsa Court: Ukraine receives emergency energy supply from Europe amid power shortages. kyivindependent.com, 2024-05-11. [dostęp 2024-05-12]. (ang.).
  301. Україна сьогодні вже залучала аварійне постачання електроенергії з трьох країн. ukrinform.ua, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-12]. (ukr.).
  302. Agence France-Presse: Moscow Claims More Advances in Ukraine's Kharkiv Region. themoscowtimes.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  303. La Russie affirme avoir conquis quatre localités supplémentaires dans l’oblast de Kharkiv. lemonde.fr, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (fr.).
  304. Kateryna Denisova: Syrskyi: Russia's breakthrough attempt halted, situation in several sectors 'changing rapidly'. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  305. В одному з районів на фронті у ворога є частковий успіх – Сирський. slovoidilo.ua, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  306. Dmytro Basmat: General Staff: Battle for Vovchansk ongoing, Russia achieving 'tactical success'. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  307. Daria Shulzhenko: Zelensky: Situation in Kharkiv Oblast is 'difficult' as Russian troops advance. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  308. Особлива увага – Харківщині; тривають жорстокі оборонні бої на значній частині нашої прикордонної смуги – звернення Президента. president.gov.ua, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  309. Karolina Hird, Grace Mappes, Nicole Wolkov, Christina Harward, Kateryna Stepanenko, George Barros: Russian Offensive Campaign Assessment, May 12, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  310. Окупанти скинули авіабомби на Вовчанськ, є поранені та загибла. ФОТО, ВІДЕО. sprotyv.info, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  311. Kateryna Denisova: Governor: Russian attacks on Kharkiv Oblast kill 3, injure 5 over past day. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  312. Dmytro Basmat: 1 killed, 2 injured in Russian attacks on Sumy Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  313. Kateryna Denisova: Air Force: Ukraine downs 5 Russian drones in south over past day. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  314. ОВА: з населених пунктів Харківщини вже евакуювали понад 4 тисячі людей. radiosvoboda.org, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  315. a b Обвал будинку в Бєлгороді: у Міноборони рф кажуть, що винна їхня ППО, а OSINT-дослідник припускає, що дім міг бути підірваний. rubryka.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  316. В Белгороде обрушился подъезд десятиэтажного дома. Погибли 15 человек, еще 27 ранены: Минобороны РФ заявило, что в дом попал фрагмент сбитой ракеты «Точка-У». Meduza, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ros.).
  317. Martin Fornusek: Update: Death toll in Belgorod apartment building collapse reportedly rises to 16. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  318. 15 Killed in Missile Attack Against Russia's Belgorod. themoscowtimes.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  319. Olena Goncharova: Russia reports fire at Volgograd oil refinery. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  320. Olena Goncharova: Russia reports fire at Volgograd oil refinery. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  321. Justyna Lisowa: НПЗ у Волгограді атакували дрони ГУР. Також уражено два інші об'єкти — ЗМІ. hromadske.ua, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  322. Aleksiej Bochkar: Вторую ночь подряд. Дроны снова атаковали НПЗ в Волгограде, возник пожар — видео. nv.ua, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  323. Dominic Culverwell: David Cameron: Situation in Kharkiv 'extremely dangerous'. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  324. Dmytro Basmat: South Korean intelligence: North Korea suspected of supplying Russia with weapons made in 1970s. kyivindependent.com, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  325. Iwanna Kapustiańska: Південна Корея перевіряє ймовірне постачання боєприпасів з КНДР до Росії. lb.ua, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  326. Розвідка Південної Кореї: Росія використовувала на війні проти України РСЗВ із КНДР. espreso.tv, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  327. Замість Галушкіна командувати ОТУВ "Харків" призначили екскомбрига 58-ї ОМБр, - ЗМІ. espreso.tv, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  328. Uliana Bezpałko, Maria Kuczerjawets: Командувача ОТУВ "Харків" змінили на тлі наступу росіян. rbc.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  329. Constant Méheut: Ukraine’s Seaborne Grain Exports Bounce Back to Near Prewar Levels. The New York Times, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  330. Constant Méheut: Robert Plummer. The New York Times, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-13]. (ang.).
  331. Kateryna Tyszczenko: Путін знайшов заміну Шойгу, а той став секретарем Радбезу. Ukraińska prawda, 2024-05-12. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  332. Путін звільнив Шойгу: навіщо і як це вплине на війну. BBC, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-13]. (ukr.).
  333. Russian troops seize additional villages and approach Vovchansk in Kharkiv region – Deep State. rubryka.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  334. Walentina Pustiwa: Росіяни зайняли три села на Харківщині - DeepState. ua.korrespondent.net, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  335. General Staff: More than 100 invaders killed on Vovchansk axis over past day. ukrinform.net, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  336. Jonathan Beale, Doug Faulkner: Russia says troops enter border town near Kharkiv. BBC, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  337. Россия наступает в Харьковской области. Вряд ли это подготовка к штурму Харькова или попытка отбросить ВСУ от Белгорода: В чем тогда замысел? Карта боев на 14 мая. Meduza, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-14]. (ros.).
  338. Elsa Court: Construction of fortifications around Vovchansk was 'difficult,' official says. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  339. Anastasia Protz: Fortifications around Vovchansk were built, but not so densely due to constant bombardments. Ukraińska prawda, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  340. Оперативна інформація станом на 15.00 13.05.2024 щодо російського вторгнення. zsu.gov.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  341. Kateryna Hodunova: General Staff: Russian forces 'partially succeed' near Lukiantsi in Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  342. Бої на Харківщині: ворог мав частковий успіх в районі Лук’янців, підрозділи ЗСУ посилили резервами. slovoidilo.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  343. Kateryna Denisova: Security council secretary: Over 30,000 Russian troops involved in attack on Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  344. Ministry of Defence: Latest Defence Intelligence update on the situation in Ukraine – 14 May 2024. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  345. Grace Mappes, Nicole Wolkov, Karolina Hird, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 13, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  346. Sytuacja na froncie - w ciągu minionej doby doszło do 160 starć bojowych. ukrinform.pl, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (pol.).
  347. Генштаб: ЗСУ на Харківщині провели зміну позицій в районі Лук'янців. rubryka.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  348. Kateryna Denisova: Military: Ukraine downs Russian Ka-52 attack helicopter. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  349. Сили оборони знищили ворожий вертоліт Ка-52 "Алігатор". unn.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  350. Kateryna Hodunova: Ukraine downs second Russian aircraft over past day. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  351. Jarosława Pradid: На Донеччині ЗСУ знищили російський штурмовик Су-25. zaxid.net, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  352. Окупанти знову обстріляли Сумщину, є загиблий та поранені. ua.news, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  353. Walentina Pustiwa: Під час атаки на Сумщину загинув пенсіонер, є поранені. ua.korrespondent.net, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  354. Alena Szewczuk: Росіяни обстріляли село на Херсонщині: є загиблі. ua.korrespondent.net, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  355. Elsa Court: Over 5,000 civilians evacuated from Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  356. Понад 30 населених пунктів Харківщини зазнали артилерійських та мінометних ударів ворога. day.kyiv.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  357. Elsa Court: Governor: Up to 300 civilians remain in Vovchansk amid Russian advances. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  358. Jewgenij Kiziłow: Началась эвакуация из еще двух городов на Сумщине. Ukraińska prawda, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  359. Maryan-Serhij Chupak: Сумська ОВА оголосила про евакуацію ще з двох міст регіону. 24tv.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  360. Kateryna Denisova: Governor: Russian ammunition depot explodes in occupied Luhansk Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  361. Nikita Dniprowski: За 130 км від лінії фронту. В окупованому Сорокиному на Луганщині вибухнув склад із БК росіян — ОВА. nv.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  362. Inna Litwin: Удар по складу окупантів у Сорокиному: в ЛНР заявили про трьох загиблих. ua.korrespondent.net, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  363. Ołeh Besarab: ЗСУ поцілили ракетами у російську базу на горі Ай-Петрі. ua.news, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  364. Kateryna Denisova: Russian governor claims fire at substation in Lipetsk Oblast after overnight drone attack. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  365. The New Voice of Ukraine: Crimea Bridge closed as Russia claims missile and drone attacks in temporarily occupied Crimea. Yahoo! News, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  366. ПВО сбила четыре ракеты Storm Shadow над Крымом. rbc.ru, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ros.).
  367. Kateryna Denisova: SBU drones attack oil depot, substation in 2 Russian regions overnight. kyivindependent.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  368. Konstantyn Katyszew: Дрони СБУ вразили дві важливі цілі в Росії - ЗМІ. ua.korrespondent.net, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  369. Woman Killed in Ukrainian Drone Strike on Russia’s Kursk Region. themoscowtimes.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  370. Lee Ferran: Estonia ‘seriously’ discussing sending troops to ‘rear’ jobs in Ukraine: Official. breakingdefense.com, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ang.).
  371. Polska Agencja Prasowa: Estonia rozważa wysłanie żołnierzy na Ukrainę. Wskazuje, jakie mieliby tam zadania. polskieradio24.pl, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-14]. (pol.).
  372. СБУ затримала агентурно-бойову групу російського гру, яка планувала серію терактів у Києві до 9 травня (відео). ssu.gov.ua, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (ukr.).
  373. Kateryna Denisova: Budanov expects Russia to launch new attack on Sumy Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  374. Буданов заявив, що очікує нового наступу РФ на Сумщині. espreso.tv, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  375. Iryna Labiak: Буданов попередив, що РФ може почати наступ ще в одній області. tsn.ua, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  376. Kateryna Denisova: Budanov sees stabilization signs in Kharkiv Oblast hostilities. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  377. Paweł Buszko: Nowie wieści z frontu. Ukraiński dowódca mówi o stabilizacji. polskieradio24.pl, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (pol.).
  378. Ewa Slastnowa: У Харківській області окупанти заблоковані на рубежах, ситуація стабілізується — Буданов. nv.ua, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  379. Kateryna Denisova: General Staff: Ukrainian soldiers 'change positions' near Lukiantsi village in Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  380. Генштаб ВСУ заявил, что украинские военные «переместились на более выгодные позиции» в районе Волчанска. Meduza, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ros.).
  381. Karolina Hird, Angelica Evans, Nicole Wolkov, Grace Mappes, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 14, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  382. Сили ППО знищили 18 ударних дронів. hvylya.net, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  383. Obrona powietrzna zniszczyła wszystkie 18 Szahedów, którymi Rosjanie zaatakowali w nocy. ukrinform.pl, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (pol.).
  384. Olena Goncharova: Air Force: Ukraine downs 18 Russian drones. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  385. Elsa Court: Russian assault on Vovchansk kills 2 elderly civilians. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  386. Війська рф вкрили вогнем село в Чернігівській області, загинув цивільний. slovoidilo.ua, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  387. Konstantyn Katyszew: Атака на Харків: кількість поранених різко зросла. ua.korrespondent.net, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  388. Wiktor Kostenko: Росіяни вгатили по багатоповерхівці в центрі Харкова: є постраждалі. dsnews.ua, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  389. Kateryna Hodunova: Russian air strikes on Kharkiv injure 21 people, including 3 children. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  390. Elsa Court: Over 7,500 civilians evacuated from northern Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  391. У Харківській області з-під обстрілів евакуйовано понад 7,5 тис. мирних жителів, зокрема 568 дітей - Синєгубов. interfax.com.ua, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  392. Kateryna Hodunova: Ukraine introduces emergency power cuts throughout country amid 'significant' shortage. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  393. Dmytro Michajłow: 14 травня з 21:00 до опівночі в усіх областях України вимикатимуть світло — "Укренерго". suspilne.media, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  394. Yuri Zoria: Media: Fuel train derailed after drone attack in Russia’s Volgograd Oblast. euromaidanpress.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  395. Ukraine derails Russian freight train in drone attack, Russian media. Reuters, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  396. У Волгоградській області РФ зійшов з рейок вантажний потяг з пальним, росЗМІ пишуть про атаку БПЛА. espreso.tv, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  397. Andrzej Wilk, Piotr Żochowski: Nowy front w obwodzie charkowskim. 810. dzień wojny. Ośrodek Studiów Wschodnich, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (pol.).
  398. Antonina Sołowjowa: Німеччина оголосила про передачу третього Patriot Україні. ukranews.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  399. Reuters: France to send new surface-to-air missiles to Ukraine: Defence minister. deccanherald.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  400. Kateryna Hodunova: Latvia to allocate additional $11 million for Czech-led initiative to buy artillery shells for Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  401. Kateryna Denisova: Estonian defense minister: No new development on idea to send troops to Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  402. Kamil Zalewski: Nie wyślą swoich wojsk na Ukrainę. Estonia dementuje. polskieradio24.pl, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (pol.).
  403. Steven Erlanger: Ukraine Needs Money to Fight. Can Seized Russian Assets Help?. The New York Times, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  404. Рада ЄС схвалила регулярні платежі Україні в рамках Ukraine Facility на 50 мільярдів євро. radiosvoboda.org, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ukr.).
  405. Ukraine Plan: Council greenlights regular payments under the Ukraine Facility. Rada Unii Europejskiej, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-15]. (ang.).
  406. Les forces russes revendiquent la prise de deux villages dans l’oblast de Kharkiv. lemonde.fr, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  407. Минобороны РФ заявило, что российские военные захватили село Работино в Запорожской области. В ВСУ потерю населенного пункта не подтвердили. Meduza, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ros.).
  408. Le ministère de la défense russe annonce la prise de Robotyne. lemonde.fr, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  409. Olga Kurylenko, Jewhen Kiziłow: Armed Forces of Ukraine deny Russians' bragging about gaining control over Robotyne. Ukraińska prawda, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  410. Anna Muraszko: Окупанти роблять спроби потіснити підрозділи Сил оборони в районі Вовчанська. unn.ua, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  411. Maksym Kachuriwski: Вулиці та околиці Вовчанська всіяні тілами окупантів (відео). expres.online, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  412. Martin Fornusek: General Staff: Russian forces 'partially pushed out' from Vovchansk. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  413. Martin Fornusek: Military: Situation in Kharkiv Oblast somewhat stabilized but heavy battles continue. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  414. Polina Kulisz: ЗСУ відбили 11 атак росіян на Харківщині, бої тривають — ХОВА. gwaramedia.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  415. Martin Fornusek: Defense Ministry confirms Russian units entered Vovchansk from north, fighting ongoing. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  416. Elsa Court: Ukraine deploys more forces to Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  417. Kateryna Hodunova: Zelensky: Ukraine stabilizes situation in Kharkiv Oblast amid Russian offensive. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  418. Stepan Smishlyaev: Зеленський: ЗСУ частково стабілізували фронт на Харківщині. dw.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  419. a b Christina Harward, Angelica Evans, Nicole Wolkov, Riley Bailey, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 15, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  420. Inna Semenowa: Темпи Харківського наступу РФ уповільнюються, окупанти прагнутимуть об'єднати виступи біля Вовчанська і Липців — ISW. nv.ua, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  421. Rachel Amran: Two Ukrainian Railways workers killed in Russian attack. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  422. Elena Kachurowska: Удар по Дніпру: загинуло двоє залізничників. ua.korrespondent.net, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  423. Olena Goncharova: Russia's attack on Sumy Oblast kills civilian, injures 1. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  424. Reuters: Russian air strikes injure at least 25 in Ukraine's south, say local officials. Yahoo! News, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  425. Martin Fornusek: Updated: Russian attack on Mykolaiv injures 6. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  426. Elsa Court: Governor reports 25 civilian casualties, near 8,000 evacuations amid Russian assault on Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  427. Hugo Martin: VIDÉOS. Guerre en Ukraine: "Un MiG-31 complètement détruit", "trois Su-27 endommagés"... l’Ukraine frappe l’aérodrome russe de Belbek avec 10 missiles ATACMS et des bombes AASM Hammer. lindependant.fr, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (fr.).
  428. a b Natalia Jurczenko: У Бельбеку була пожежа після вибухів. ЗМІ не виключають, що під удар потрапив МіГ-31К. rbc.ua, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  429. У Бельбеку була пожежа після вибухів. ЗМІ не виключають, що під удар потрапив МіГ-31К. uainfo.org, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  430. a b Минобороны России заявило, что Крым был атакован 10 ракетами ATACMS, а Белгородская, Курская и Брянская области — беспилотниками. Meduza, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ros.).
  431. Anastazja Kolesnikowa: Вибухи та потужна пожежа на аеродромі Бельбек: росіяни бідкаються про удари ATACMS. 24tv.ua, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  432. Julia Ryabovil: Нічна атака на аеродром Бельбек у Криму: Сили оборони могли поцілити у МіГ-31 — Defence Express. nv.ua, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  433. Polska Agencja Prasowa: Udany atak Ukraińców. Zniszczyli dwa MiGi-31 za jednym zamachem. polskieradio24.pl, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-16]. (pol.).
  434. Abbey Fenbert: Russian official: Drones strike oil depot in Rostov Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  435. Associated Press: Russia says it downed 10 US-supplied missiles over Crimea as Blinken visits Kyiv. The Irish News via MSN, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  436. Аэропорты Казани и Нижнекамска возобновили работу после атаки дрона. rbc.ru, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ros.).
  437. US announces $2bn in new aid for Ukraine as Russian forces advance. Al Jazeera, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  438. Maria Jemets, Aljona Mazurenko: Блінкен у Києві анонсував 2 млрд доларів для українського ОПК. Ukraińska prawda, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  439. Maria Jemets: Блінкен у Києві заявив, що Україна має перемогти у війні. eurointegration.com.ua, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  440. Stepan Smyshlyaev: Естонія дозволила віддавати активи РФ на компенсацію Україні. dw.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  441. Julia Kuzmenko: Естонія ухвалила закон, за яким можна передати Україні кошти від заморожених активів РФ. suspilne.media, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ukr.).
  442. Nate Ostiller: Estonian parliament passes bill allowing use of frozen Russian assets for war reparations for Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-16]. (ang.).
  443. Anastazja Kuszpit: ЗСУ зупинили активне просування окупантів у Харківській області, – Синєгубов. 24tv.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  444. Активне просування окупантів по території Харківської області вже зупинено – ОВА. gordonua.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  445. Zelenskyy in Kharkiv as Ukraine claims to partially halt Russia’s offensive. Al Jazeera, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  446. Martin Fornusek: Zelensky in Kharkiv: Situation 'difficult' but 'under control,' Russia suffers losses. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  447. Ігор Клименко: Відомо про перші розстріли цивільних російськими військовими у Вовчанську на Харківщині. mvs.gov.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  448. Iryna Martsiasz: Вбили пострілом в голову: на Харківщині жертвою ворога став чоловік, який хотів виїхати. 24tv.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  449. Max Hunder: Russia ramps up strike drone use on Kharkiv front, Ukrainian artillery crew says. Reuters, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  450. Christina Harward, Angelica Evans, Nicole Wolkov, Riley Bailey, George Barros: Russian Offensive Campaign Assessment, May 16, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  451. Nate Ostiller: NATO top commander says Russia has insufficient numbers for breakthrough in Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  452. Наступ Росії під Харковом провалиться, прогнозує генерал НАТО. BBC, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  453. Wiera Perun: Військові НАТО вважають, що Росія не має ресурсів для "стратегічного прориву" на півночі Харківщини. lb.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  454. Rachel Amran: Update: Russian attack on Kharkiv kills two. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  455. П’ятеро людей постраждали внаслідок ударів по Малій Данилівці та Куп’янську. atn.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  456. Kateryna Denisova: Russian attacks on Kherson, Donetsk oblasts kill 1, injure 9. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  457. Andrij Konik: П'ятеро людей поранені: армія РФ обстріляла Михайлівку на Донеччині. suspilne.media, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  458. Kateryna Denisova: Russian cluster munition attack on Kharkiv Oblast injures 5, including Vovchansk official. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  459. Kateryna Denisova: Source: Ukrainian drones attack Russian defense manufacturer's facilities in Tula. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  460. Uliana Bezpałko, Natalia Jurczenko: Дрони ГУР вразили оборонний завод у російській Тулі, - джерела. rbc.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  461. Tatiana Lanczukowska: Дроны военной разведки атаковали оборонный завод в российской Туле – источник. news.liga.net, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  462. У Криму вночі знову була пожежа на аеродромі «Бельбек» - ЗМІ. ukrinform.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  463. Maryana Myhal: Знищено літаки та заправну станцію окупантів: наслідки атак на аеродром «Бельбек». glavcom.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  464. Nate Ostiller: Denmark announces more than $815 million in new military assistance for Ukraine. kyivindependent.com, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  465. Victor Jack: How Turkey became Putin’s ‘pit stop’ for selling camouflaged fuel to the EU. Politico, 2024-05-15. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  466. Katerina Michajłowa: Туреччина перемарковує російську нафту і продає її до ЄС в обхід санкцій. Politico, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  467. Туреччина під виглядом власного продукту експортує російську нафту до ЄС, приносячи мільярди Росії. informator.ua, 2024-05-16. [dostęp 2024-05-17]. (ukr.).
  468. Tatiana Kraewska: Ворог розширив зону активних бойових дій майже на 70 кілометрів - Сирський. unn.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  469. Chris York: Syrskyi: Russia expanding attacks in Kharkiv Oblast, 'tough battles ahead'. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  470. Kateryna Denisova: Zelensky: Russia’s Kharkiv Oblast offensive could be first of several waves. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  471. Зеленський: наступ Росії може складатися з кількох хвиль, на Харківщині була перша. radiosvoboda.org, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  472. Anna Muraszko: Наступ рф може складатися з кількох хвиль, перша хвиля була на Харківщині – Зеленський. unn.ua, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  473. Zelensky expects Russia to intensify offensive in northeast Ukraine. france24.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  474. Christina Harward, Angelica Evans, Riley Bailey, Grace Mappes, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, May 17, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  475. Angelika Baibak: ППО працювала у 5 областях: вночі Україну атакували 20 "Шахедів". 24tv.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  476. Obrona powietrzna zniszczyła w nocy wszystkie 20 dronów kamikadze wroga. ukrinform.pl, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  477. Kateryna Denisova: Air Force: Ukraine downs all 20 Russian drones overnight. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  478. Уламки російського дрона пошкодили один з енергооб'єктів на Вінниччині - Міненерго. interfax.com.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  479. Kateryna Denisova: Update: 4 killed, 31 injured in Russian glide bomb attack on Kharkiv. kyivindependent.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  480. Alena Szewczuk: Обстріл Харкова: кількість постраждалих зросла до 19. ua.korrespondent.net, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  481. У Харкові зросла кількість загиблих і постраждалих внаслідок російської атаки. ua.korrespondent.net, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  482. Kateryna Hodunova: 2 civilians killed, 1 injured in Vovchansk amid Russian assaults in Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  483. Chris York: Police: Russia using civilians in Vovchansk as human shields. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  484. Alena Szewczuk: Удар Росії по Одещині: внаслідок атаки є жертва. ua.korrespondent.net, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  485. Kateryna Denisova: PM Shmyhal: Ukraine allocates $38 million to restore 2 power plants destroyed by Russia. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  486. Уряд виділив понад 1,5 млрд гривень для відбудови двох ТЕС. radiosvoboda.org, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  487. Anita Prasad: Уряд виділів понад 1,5 млрд грн для відбудови Зміївської та Трипільської ТЕС. Forbes, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  488. Chris York: Russia claims over 100 downed drones amid reports of massive attack on port, oil facilities. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  489. Новоросійськ у РФ масово атакували дрони. mil.in.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  490. Новоросійськ у рф масовано атакували безпілотники та ракети. slovoidilo.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  491. Paweł Buszko, Maciej Jasztrzębski: Zmasowany atak dronami. Ukraińcy zaatakowali czarnomorskie miasta portowe. polskieradio24.pl, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (pol.).
  492. Abbey Fenbert: Drone strike causes fire at Belgorod Oblast gas station. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  493. Anastazja Łukaszewska: "Понад 100 БпЛА точно": в яких областях Росії лунали вибухи, які об'єкти зазнали атаки. 24tv.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  494. Tetiana Stepanowa: Після атаки українських дронів НПЗ у Туапсе зупинив роботу, - Reuters. rbc.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  495. Illia Novikov: Putin says Russia wants a buffer zone in Ukraine's Kharkiv but has no plans to capture the city. Associated Press via Yahoo! News, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  496. ГУР та СБУ атакували низку важливих цілей ворога у Новоросійську, Севастополі й Туапсе – ЗМІ. slovoidilo.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  497. Литва передасть радари Amber-1800 Україні. mil.in.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  498. Литва передала Україні чергову військову допомогу: шість радарних систем AMBER 1800. rubryka.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  499. Inna Litwin: Литва відправила Україні дрони та генератори. ua.korrespondent.net, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  500. Polska Agencja Prasowa: Amunicja dla Ukrainy. To pierwszy taki przypadek od początku wojny. polskieradio24.pl, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (pol.).
  501. Kateryna Denisova: Zelensky signs law allowing some convicts to serve in military. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  502. Kateryna Denisova: Putin says Russia wants a buffer zone in Ukraine’s Kharkiv but has no plans to capture the city. kyivindependent.com, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  503. Проект Закону про внесення змін до Кодексу України про адміністративні правопорушення та Кримінального кодексу України щодо посилення відповідальності за військові правопорушення. Rada Najwyższa Ukrainy. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  504. Верховна Рада затвердила нові штрафи для ухилянтів. Rada Najwyższa Ukrainy, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  505. Президент РФ заявил, что планов по взятию Харькова нет. interfax.ru, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ros.).
  506. Justyna Lisowa: путін заявив, що росія не планує захоплювати Харків. hromadske.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  507. Путін заявив, що РФ не планує захоплювати Харків, але нібито “щодня досягає успіхів” у області. prm.ua, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  508. Isabelle Khurshudyan, Serhii Korolchuk, Mary Ilyushina: Second Russian invasion of Kharkiv caught Ukraine unprepared. The Washington Post, 2024-05-17. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  509. Russia takes control of village in Ukraine's Kharkiv region - Russian defence ministry. rte.ie, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  510. Wiktoria Onisimowa: Російські війська окупували Бугруватку на Харківщині, — DeepState. novynarnia.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  511. Uliana Senko: Росіяни захопили ще одне село на Харківщині. lviv.media, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  512. Natalia Jurczenko: Окупанти другу добу поспіль штурмують Часів Яр колонами танків і БМП. rbc.ua, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  513. Alexander Khrebet: Zelensky: Ukraine repels Russian assault on Chasiv Yar, Russia loses troops near Kharkiv. kyivindependent.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  514. "Ofensywa Rosji w kilku falach". Zełenski ogłosił ważny sukces, ale sytuacja jest trudna. polskieradio24.pl, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  515. Christina Harward, Riley Bailey, Angelica Evans, Grace Mappes, George Barros: Russian Offensive Campaign Assessment, May 18, 2024. Institute of the Study of War, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  516. Siły obrony powietrznej zniszczyły w nocy wszystkie 13 Shahedów. ukrinform.pl, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).
  517. Сили ППО вночі збили всі «шахеди». slovoidilo.ua, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-18]. (ukr.).
  518. Ołeksandr Opanasenko: Росія атакувала два обʼєкти енергетичної інфраструктури. babel.ua, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  519. Maksym Lipczański: РФ пошкодила енергетичну інфраструктуру Полтавщини. ua.korrespondent.net, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  520. Dinara Khalilova: Prosecutor’s Office: 2 killed, 2 injured in Russian attack on Kharkiv Oblast. kyivindependent.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  521. Dinara Khalilova: Authorities: Russian attacks on Kherson Oblast kill 2, injure 1. kyivindependent.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  522. Konstantyn Katyszew: У Харкові новий "приліт", серед поранених є діти. ua.korrespondent.net, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  523. Alexander Khrebet: UPDATE: Russian glide bomb attack injures 6, including 2 children, in Kharkiv. kyivindependent.com, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  524. Jarosław Gerasimenko: Українські зенітники збили російський Су-25 на Донеччині. hromadske.ua, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  525. Konstantyn Katyszew: ЗСУ збили російський Су-25 на Донбасі. ua.korrespondent.net, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  526. Angelika Hellemann, Burkhard Uhlenbroich: Pistorius will sofort 3,8 Milliarden mehr für die Ukraine. Bild, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (niem.).
  527. Walentina Pustiwa: Став доступний застосунок Резерв+. ua.korrespondent.net, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  528. Iryna Martsiasz: З 18 травня всі військовозобов'язані мають оновити свої дані: як це можна зробити. 24tv.ua, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  529. Нові правила мобілізації в Україні: що зміниться з 18 травня. apostrophe.ua, 2024-05-18. [dostęp 2024-05-19]. (ukr.).
  530. Alexander Khrebet: Media: Truckers briefly block Kyiv-Odesa highway over mobilization law. kyivindependent.com, 2024-05-19. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).
  531. Sonya Bandouil: Zelensky calls for three-point action plan at upcoming peace summit. kyivindependent.com, 2024-05-19. [dostęp 2024-05-19]. (ang.).