James Gammon
| Imię i nazwisko |
James Richard Gammon |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
16 lipca 2010 |
| Zawód |
aktor |
| Współmałżonek |
Barbara Giacchero |
| Lata aktywności |
1966–2009 |
James Richard Gammon[1] (ur. 20 kwietnia 1940[2] w Newman[3], zm. 16 lipca 2010[4] w Costa Mesa[5]) – amerykański aktor telewizyjny[6], filmowy[7] i teatralny, znany z typu ról „good ol' boy” w licznych filmach i serialach telewizyjnym. Jako kinowy aktor charakterystyczny stał się najlepiej znany jako Lou Brown, menadżer z Pierwszej ligi (1989) i Pierwszej ligi II (1994), filmów przedstawiających zmyśloną wersję Cleveland Indians[8].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Newman w Illinois jako syn farmerki Doris Latimer (z domu Toppe) i muzyka Donalda Gammona[9]. Kiedy jego rodzice rozwiedli się, młody Jim mieszkał u różnych krewnych, a jako nastolatek osiedlił się w Orlando na Florydzie. Tu podjął pracę w stacji telewizyjnych ABC TV jako członek WLOF Channel 9, gdzie został kamerzystą i reżyserem. Występował również w teatrze, zanim wyjechał do Hollywood, aby spróbować znaleźć pracę[10].
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Karierę rozpoczął w 1966 roku, pojawiając się gościnnie w seryjnych westernach telewizyjnych: Gunsmoke, Bonanza, Dziki dziki Zachód (The Wild Wild West), The Virginian i NBC The Road West jako zastępca Virgil Bramley z udziałem Barry’ego Sullivana i Andrew Prine. W 1967 roku zadebiutował na kinowym ekranie jako członek gangu więziennego w dramacie Stuarta Rosenberga Nieugięty Luke (Cool Hand Luke) u boku Paula Newmana i George’a Kennedy’ego.
W 1978 rozpoczął pracę w nowojorskim Public Theatre, gdzie debiutował rolą Westona w sztuce Sama Sheparda Klątwa (Curse of the Starving Class). Występował potem w przedstawieniach: Ciemność na szczycie schodów (The Dark at the Top of the Stairs, 1978) jako Rubin Flood w Mark Taper Forum w Los Angeles, A Lie of the Mind (1985-86) jako Baylor w nowojorskim Promenade Theatre, Historia z morałem (Story with a Moral, 1993) jako Reader w Met Theatre w Los Angeles, Simpatico (1994) jako Simms w Estelle R. Newman Theatre, Public Theatre, Sezon mistrzów (That Championship Season, 1999) jako trener w nowojorskim Second Stage Theatre, Stamped (2000) w Met Theatre w Hollywood, The Late Henry Moss (2000) jako tytułowy Henry Moss w Magic Theatre Company, Theatre onthe Square w San Francisco. W 1973 wyreżyserował sztukę Williama Inge Przystanek autobusowy (Bus Stop) w Mark Taper Forum w Los Angeles. Występował także na deskach Steppenwolf Theater w Chicago w Illinois. Za kreację Dodge'go w spektaklu Buried Child (1996) w nowojorskim Brooks Atkinson Theatre został nominowany do nagrody Tony[11].
Na ekranie często był obsadzany w westernach, m.in. Ballada Gregorio Corteza (The Ballad of Gregorio Cortez, 1982), Silverado (1985),Wyatt Earp (1994), Conagher (1991), Dziki Bill (Wild Bill, 1995) z Jeffem Bridgesem,Samotny kowboj (Monte Walsh, 2003) oraz Silver City (2004). Dwukrotnie grał postać ojca Dona Johnsona – w melodramacie telewizyjnym CBS Długie gorące lato (The Long Hot Summer, 1985) i serialu policyjnym CBS Nash Bridges (1996-2001). Zagrał kumpla zamordowanego kowboja Rednecka w restauracji w satyrycznej czarnej komedii Olivera Stone’a Urodzeni mordercy (Natural Born Killers). W miniserialu CBS Streets of Laredo (1995) na podstawie powieści Larry’ego McMurtry zagrał cenionego hodowcę bydła Charlesa Goodnighta. Wystąpił również w filmach: Miejski kowboj (Urban Cowboy, 1980), Wzgórze nadziei (Cold Mountain, 2003) i Appaloosa (2008).
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
29 stycznia 1967 poślubił Barbarę Giacchero, jednak małżeństwo w 1970 zakończyło się rozwodem. 7 października 1972 ożenił się po raz drugi z producentką i teatralną administratorką Nancy Jane Kapustą. Mieli dwie córki: Allison Mann i Amy Gammon oraz dwóch wnuków.
Zmarł w wieku 70. lat w swoim domu w Costa Mesa w Kalifornii. Przyczyną jego śmierci był rak nadnerczy i wątroby[12].
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Filmy fabularne[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Tytuł | Rola |
|---|---|---|
| 1967 | Nieugięty Luke (Cool Hand Luke) | Sleepy |
| 1968 | Journey to Shiloh | Tellis Yeager |
| 1969 | The Thousand Plane Raid | Major Varga |
| 1970 | Człowiek zwany Koniem (A Man Called Horse) | Ed |
| Macho Callahan | Kowboj | |
| Intruzi (The Intruders, TV) | Chaunce Dykstra | |
| 1972 | Cry for Me, Billy | Amos |
| 1974 | Powrót do Macon County (Macon County Line) | Elisha |
| 1975 | The Wild McCullochs | Oficer policji |
| The Kansas City Massacre (TV) | Garth | |
| 1976 | Bobbie Jo and the Outlaw | Leather Salesman |
| The Pom Pom Girls | trener | |
| 1977 | Black Oak Conspiracy | Zastępca |
| The Greatest (Muhammad Ali, the Greatest) | Pan Harry | |
| 1979 | Bracia Sackettowie (The Sacketts, TV) | Wes Bigelow |
| 1980 | On the Nickel | |
| Miejski kowboj (Urban Cowboy) | Steve Strange | |
| Rage! (TV) | Joe Dean | |
| Teraz moja kolej (It's My Turn) | Connie Foxworth | |
| Jak tylko potrafisz (Any Which Way You Can) | Palomino Bartender | |
| Below the Belt | Luke | |
| 1981 | The Big Black Pill (TV) | Kapitan Jake Jacqualone |
| 1982 | The Ballad of Gregorio Cortez (TV) | Szeryf Frank Fly |
| Deadly Encounter (TV) | Frank Kitchens | |
| 1983 | M.A.D.D.: Mothers Against Drunk Drivers (TV) | Willard Kohler |
| Kobieta z San Quentin (Women of San Quentin, TV) | Oficer | |
| 1985 | Noon Wine (TV) | Szeryf |
| Zwariowałem dla ciebie (Vision Quest) | Ojciec Kuch'a | |
| Hell Town (TV) | Porucznik Raymond Tracy | |
| Sylvester | Steve | |
| Silverado | Dawson | |
| Długie, gorące lato (The Long Hot Summer, TV) | Billy Quick | |
| Srebrna kula (Silver Bullet) | Arnie Westrum | |
| 1986 | Hard Traveling | Sierżant Slattery |
| 1987 | Stacking | Clate Connaloe |
| Między niebem a ziemią (Made in Heaven) | Steve Shea | |
| Stało się w lagunie (Laguna Heat, TV) | Grimes | |
| Chwasty (Ironweed) | Reverend Chester | |
| 1988 | Fasolowa wojna (The Milagro Beanfield War) | Horsethief Shorty |
| Lincoln (TV) | Generał Ulysses S. Grant | |
| 1989 | Pierwsza liga (Major League) | menadżer Lou Brown |
| Bez wyroku (Roe vs. Wade, TV) | ||
| 1990 | Odwet (Revenge) | Texan |
| Niebieski cadillac (Coupe de Ville) | Dr Sturgeon, chirurg cadillac | |
| Kocham cię na zabój (I Love You to Death) | Porucznik Larry Schooner | |
| 1991 | Conagher (TV) | Smoke Parnell, lider pięciu właścicieli |
| Stranger at My Door (TV) | Szeryf Bitterman | |
| 1992 | Zostawić normalność (Leaving Normal) | Walt |
| CrissCross | Emmett | |
| Zachowania mordercy (Criminal Behavior, TV) | Roy Stubbs | |
| 1993 | Running Cool | Ironbutt Garrett |
| Painted Desert | Al | |
| Mężczyźni o tym nie mówią (Men Don't Tell, TV) | Jack | |
| Przygody Hucka Finna (The Adventures of Huck Finn) | Zastępca Hines | |
| 1994 | Chłopiec okrętowy (Cabin Boy) | Paps |
| Pierwsza liga II (Major League II) | Lou Brown | |
| Gliny z Vegas (Hard Vice) | Bronski | |
| Wyatt Earp | Pan Sutherland | |
| Urodzeni mordercy (Natural Born Killers) | Kumpel Redneck'a w gościach | |
| 1995 | Dziki Bill (Wild Bill) | Kalifornijski Joe |
| Truman (TV) | Sam Rayburn | |
| 1996 | Matka przeciw matce (Two Mothers for Zachary, TV) | Chalmer |
| 1997 | Naciągacze (Traveller) | Double D |
| Apostoł (The Apostle) | Brat Edwards | |
| 1998 | Człowiek w żelaznej masce (The Man in the Iron Mask) | Komendant |
| Spotkanie ze śmiercią (Point Blank) | Tato | |
| Love from Ground Zero | Hat | |
| Kraina Hi-Lo ( The Hi-Lo Country) | Hoover Young | |
| Hitman – Cena zemsty (Logan's War: Bound by Honor, TV) | Ben | |
| 1999 | Wiesz kim jestem (You Know My Name) | Prawdziwy Arkansas Tom |
| Stalowy gigant | Marv Loach/Floyd Turbeaux/Generał Sudokoff (głos) | |
| Ostatni bohater (One Man’s Hero) | Generał Zachary Taylor | |
| 2000 | Cela (The Cell) | Teddy Lee |
| 2002 | Co za życie (Life or Something Like It) | Pat Kerrigan |
| Country Miśki (The Country Bears) | Big Al (głos) | |
| 2003 | Samotny kowboj (Monte Walsh, TV) | Fighting Joe Hooker/Albert Miller |
| Wzgórze nadziei (Cold Mountain) | Esco Swanger | |
| 2004 | Paradise (TV) | stary kowboj |
| Silver City | Szeryf Joe Skaggs | |
| 2005 | Nie wracaj w te strony (Don't Come Knocking) | stary robotnik na ranczo |
| 2006 | Trop wyjętych spod prawa (Outlaw Trail: The Treasure of Butch Cassidy) | Sam |
| The Far Side of Jericho | Kaznodzieja | |
| Inny (Altered) | Szeryf Henderson | |
| Czego się nie robi z miłości (What I Did for Love, TV) | Karl Ryder | |
| 2007 | Jesse Stone: Przemiana (Jesse Stone: Sea Change, TV) | Bob |
| The Final Season | Jared Akers | |
| 2008 | Appaloosa | Earl May |
| 2009 | Pościg we mgle (In the Electric Mist) | Ben Hebert |
Seriale TV[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Tytuł | Rola | Odcinki |
|---|---|---|---|
| 1966 | The Wild Wild West | Egan | The Night of the Freebooters |
| The Monroes | Stennis | Night of the Wolf | |
| 1966, 1967 | The Road West | Zastępca Virgil Bramley, Pete Fowler | The Agreement (1967), The Gunfighter (1966) |
| 1966, 1973 | Gunsmoke | Arnie Jeffords, Dudley | My Father, My Son (1966), Susan Was Evil (1973) |
| 1967 | Captain Nice | Whatever Lola Wants | |
| Bonanza | Harry Jeffers | The Man Without Land | |
| The Invaders | Hal | The Spores | |
| Batman | Osiris | The Unkindest Tut of All | |
| Felony Squad | Mickey | Ordeal by Terror | |
| The Virginian | Cal Mason | A Small Taste of Justice | |
| 1968, 1969 | Lancer | Clint Meek, Wes | Blind Man’s Bluff (1969), Chase a Wild Horse (1968) |
| 1970 | The High Chaparral | Lafe | Only the Bad Come to Sonora (1970) |
| 1971, 1974 | The F.B.I. | Cauldwell, Ben McCarty | Diamond Run (1974), Turnabout (1971) |
| 1971, 1976 | Cannon | Szeryf Ryder, Keely | The Quasar Kill (1976), Country Blues (1971) |
| 1973 | Dusty's Trail | Roy | Horse of Another Color (1973) |
| 1973-75 | The Waltons | Zack Rosswell | |
| 1975 | Ulice San Francisco | Szeryf | River of Fear (1975) |
| 1974 | Kung Fu | Jake | The Nature of Evil (1974) |
| 1975 | Barnaby Jones | Andy Lucker | The Final Burial (1974) |
| 1976 | Petrocelli | Harry | Blood Money (1976) |
| Most Wanted | The Torch (1976) | ||
| 1977, 1978 | Aniołki Charliego (Charlie’s Angels) | Gates, Billy | Angels in the Stretch (1978), Angels on Ice (1977) |
| 1979 | Lou Grant | Samaritan (1979) | |
| 1984 | The Master | A Place to Call Home (1984) | |
| Cagney i Lacey (Cagney & Lacey) | Brian Holgate | Old Debts (1984) | |
| 1985 | Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) | Billy Don Baker | Armed Response (1985) |
| 1986 | The Equalizer | Michael Cub | Out of the Past (1986) |
| 1987 | Crime Story | Jack Claymore | The Pinnacle; The Survivor (1987) |
| 1989 | Midnight Caller | Pete Hanrahan | Tarnished Shield (1989) |
| In the Heat of the Night | Szeryf Ketch Monroe | A Trip Upstate (1986) | |
| 1990, 1991 | Bagdad Cafe | Rudy | |
| 1991 | Młodzi jeźdźcy (The Young Riders) | Elias Mills | The Blood of Others (1991) |
| 1992 | Kroniki młodego Indiany Jonesa (The Young Indiana Jones Chronicles) | Teddy Roosevelt | British East Africa, September1909 (1992) |
| 1992-93 | Homefront | trener Zelnick | |
| 1993—1994 | Prawnicy z Miasta Aniołów (L.A. Law) | wielebny Joseph Halliday, Thomas Quinn | God is My Co-Counsel (1994), F.O.B. (1993) |
| 1996-2001 | Nash Bridges | Nick Bridges | |
| 2003 | Fillmore na tropie (Fillmore!) | Doc Hemlock (głos) | Two Wheels, Full Throtle, No Brakes |
| 2004 | Port lotniczy LAX (LAX) | Bill Barkley | The Longest Morning (2004) |
| Jordan w akcji (Crossing Jordan) | Olin Price | Justice Delayed (2004) | |
| 2007 | Detektyw Monk (Monk) | Oates | Mr. Monk Visits a Farm (2007) |
| Chirurdzy (Grey's Anatomy) | Pan Scofield | Scars and Souvenirs (2007) |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ James Gammon (1940 – 2010). Find A Grave Memorial. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
- ↑ James Gammon. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
- ↑ James Gammon. TV.com. [dostęp 2016-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-27)]. (ang.).
- ↑ James Gammon – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2016-02-04]. (rum.).
- ↑ James Gammon. ČSFD.cz. [dostęp 2016-02-04]. (cz.).
- ↑ James Gammon. TVGuide.com. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ James Gammon. Listal. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
- ↑ James Gammon. MYmovies. [dostęp 2016-02-04]. (wł.).
- ↑ James Gammon Biography (1940-). Film Reference. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
- ↑ James Gammon, Character Actor, Dies at 70. The New York Times. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
- ↑ James Gammon. IBDB. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
- ↑ Actor James Gammon, who called Ocala home, dies at 70. Ocala.com. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- James Gammon w bazie IMDb (ang.)
- James Gammon w bazie Filmweb
- James Gammon w bazie Notable Names Database (ang.)