Jagodne Małe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jagodne Małe
osada
Ilustracja
Opuszczony dwór
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

giżycki

Gmina

Miłki

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

11-513[2]

Tablice rejestracyjne

NGI

SIMC

0762543

Położenie na mapie gminy Miłki
Mapa konturowa gminy Miłki, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jagodne Małe”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Jagodne Małe”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Jagodne Małe”
Położenie na mapie powiatu giżyckiego
Mapa konturowa powiatu giżyckiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jagodne Małe”
Ziemia53°55′00″N 21°42′53″E/53,916667 21,714722[1]

Jagodne Małe (niem. Klein Jagodnen, od 1938 r. Kleinkrösten) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Miłki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Historia wsi[edytuj | edytuj kod]

Wieś Jagodne Małe powstała w 1554 dzięki nadaniu księcia Albrechta 42 włók lasu staroście leckiemu (giżyckiemu) Jerzemu Kroście.

W latach 1663-1669 Jagodne dzierżawił Zbigniew Morsztyn, przedstawiciel braci polskich w Prusach, który był też użytkownikiem folwarku w Rudówce, położonej po drugiej stronie Jeziora Jagodne, dalej za wsią Prażmowo. Na początku XX w. właścicielem majątku o powierzchni 1054 ha był Rudolf Iwan, którego zniszczone mauzoleum znajduje się na południe od majątku, w lesie nad brzegiem Jeziora Jagodne. Przed 1945 we wsi była cegielnia. Szkoła powstała tu w 1927, która funkcjonowała także po II wojnie światowej do 1972. W szkole tej pracował jeden nauczyciel. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Klein Jagodnen została w 1938 r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Kleinkrösten. W 1939 wieś liczyła 148 mieszkańców.

Klasycystyczny dwór z połowy XIX W. otoczony zdziczałym parkiem, w którym rośnie pomnikowy klon[3]. Po 1945 Jagodne Małe użytkowane było jako PGR. Następnie właścicielem opuszczonego dworu i parku był "Polmos" Białystok, a pozostałej części majątku osoba fizyczna, która znajdującą się nad brzegiem jeziora gorzelnię adaptowała na drugi dwór.

Obecnie (od roku 2012) właścicielem dworu i otaczającego go parku jest historyk i macenas sztuki, który dokonuje rewitalizacji posiadłości.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 43226
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 369 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 277

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kuczkowski W., Szlak Wielkich Jezior Mazurskich, Przewodnik dla żeglarzy, wyd. Fundacja Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich FENIX editions, Warszawa-Giżycko 1993, ISBN 83-900217-9-X.
  • Giżycko z dziejów miasta i okolic, wyd. Pojezierze, Olsztyn 1983.